Thứ Tư Tuần XV – Mùa Thường Niên – Lm. Anmai, CSsR

Khiêm Nhường Để Đón Nhận Mạc Khải Của Thiên Chúa

Sự xuất hiện của Chúa Giêsu trên trần gian không chỉ mang đến Tin Mừng cứu độ mà còn đặt nhân loại trước một mầu nhiệm lớn lao: mầu nhiệm Nước Trời. Qua lời giảng dạy và cuộc đời của Ngài, Chúa Giêsu đã làm sáng tỏ một chân lý sâu sắc rằng Thiên Chúa, Đấng là Cha và là Chúa tể trời đất, chọn cách mạc khải mầu nhiệm của Ngài không phải cho những người tự coi mình là khôn ngoan, thông thái theo kiểu thế gian, mà cho những kẻ bé mọn, những người khiêm nhường và đơn sơ trong tâm hồn. Lời tạ ơn của Chúa Giêsu trong Tin Mừng theo thánh Mátthêu: “Lạy Cha là Chúa tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì Cha đã giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mạc khải cho những người bé mọn” (Mt 11,25), là một lời mời gọi mỗi người chúng ta nhìn lại thái độ của mình trước Thiên Chúa. Tại sao Thiên Chúa lại ưu ái những người bé mọn? Làm thế nào để chúng ta trở nên bé mọn theo tinh thần Phúc Âm, để được đón nhận mạc khải của Ngài?

Chúa Giêsu đã khiển trách các thành quanh Biển Hồ như Chorazin, Bethsaida và Capharnaum, vì họ cậy vào sự thông thái của mình mà khước từ Tin Mừng. Những con người ở đây, dù đã chứng kiến các phép lạ và nghe lời giảng dạy của Chúa, vẫn không mở lòng tin nhận Ngài. Sự tự mãn về kiến thức và khả năng của họ đã trở thành bức tường ngăn cách họ với ân sủng của Thiên Chúa. Trái lại, những người bé mọn – những kẻ nghèo trong tinh thần mà Chúa đã nhắc đến trong bài giảng về Bát Phúc – lại trở thành đối tượng đặc biệt của lòng thương xót Chúa. Họ là những người tội lỗi, những kẻ ít học, những người bị xã hội coi thường, nhưng chính họ lại mở lòng đón nhận Tin Mừng với sự đơn sơ và khiêm nhường. Các Tông đồ, phần lớn là những ngư dân chất phác, không được đào tạo trong các trường lớp của các luật sĩ hay biệt phái, lại trở thành những người đầu tiên tin nhận Chúa Giêsu là Đấng Cứu Thế và sẵn sàng bước theo Ngài.

Vậy, tại sao Thiên Chúa lại “giấu” mầu nhiệm Nước Trời khỏi những người khôn ngoan, thông thái? Phải chăng Ngài ganh tỵ với trí tuệ của con người? Hay Ngài muốn con người mãi mãi ở trong tình trạng thấp kém, hèn mọn? Không, Thiên Chúa không ganh tỵ hay giới hạn con người. Ngài là Cha, là Đấng tự do tuyệt đối và đầy yêu thương. Quyền năng và tình thương của Ngài vượt xa mọi giới hạn của trí tuệ con người. Ngài tự do chọn ai để mạc khải mầu nhiệm của Ngài, và Ngài chọn những người bé mọn không phải vì họ thiếu kiến thức, mà vì họ có một trái tim sẵn sàng mở ra trước ân sủng của Ngài. Những người tự phụ về sự thông thái của mình thường đóng kín tâm hồn, ỷ vào sức riêng và không cảm thấy cần đến Thiên Chúa. Ngược lại, những người bé mọn, với sự khiêm nhường và tin tưởng, luôn trông cậy vào Thiên Chúa và sẵn lòng để Ngài dẫn dắt.

Thiên Chúa mạc khải mầu nhiệm Nước Trời cho những người bé mọn bởi vì họ mang trong mình thái độ của một trẻ thơ: đơn sơ, tin tưởng, ham học hỏi và không tự cao. Thái độ này được Chúa Giêsu nhấn mạnh khi Ngài nói: “Nếu anh em không trở nên như trẻ nhỏ, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời” (Mt 18,3). Trẻ thơ không nghi ngờ, không kiêu ngạo, và luôn sẵn sàng học hỏi từ người khác. Cũng vậy, những người bé mọn trong tinh thần Phúc Âm không cậy dựa vào kiến thức hay thành tựu của mình, mà đặt trọn niềm tin vào Thiên Chúa. Họ nhận ra rằng, trước mầu nhiệm vô biên của Thiên Chúa, mọi trí tuệ con người đều trở nên nhỏ bé. Sự khiêm nhường của họ trở thành cánh cửa để Thiên Chúa bước vào và tỏ lộ những điều kỳ diệu của Ngài.

Lịch sử Giáo hội cho thấy rõ sự ưu ái của Thiên Chúa dành cho những tâm hồn bé mọn. Thánh Têrêsa Avila, một nữ tu không được học hành nhiều theo kiểu thế gian, đã trở thành một trong những vị tiến sĩ Hội Thánh nhờ kinh nghiệm thiêng liêng sâu sắc của mình. Bà không dựa vào những lý luận thần học cao siêu, mà sống một đời sống cầu nguyện và kết hợp mật thiết với Thiên Chúa. Những lời dạy của thánh nữ, đơn sơ nhưng sâu sắc, đã trở thành kho tàng thiêng liêng, giúp vô số người đến gần hơn với mầu nhiệm Thiên Chúa. Cũng vậy, thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu, với “con đường thơ ấu thiêng liêng”, đã chỉ cho chúng ta thấy rằng sự bé mọn, khiêm nhường và tin cậy là chìa khóa để đến với trái tim Chúa. Những con người này, dù không sở hữu học vị hay địa vị cao trong xã hội, lại trở thành những chứng nhân sống động cho thấy Thiên Chúa làm việc qua những tâm hồn đơn sơ.

Mạc khải của Thiên Chúa không phải là một mớ kiến thức để con người tích lũy, mà là một hồng ân được ban tặng cho những ai sẵn lòng đón nhận. “Mạc khải” có nghĩa là mang ra ánh sáng những gì đang ẩn giấu, làm cho những điều bí nhiệm trở nên rõ ràng. Nhưng để đón nhận mạc khải này, con người cần có một tâm hồn khiêm nhường, trút bỏ mọi kiêu ngạo và tự mãn. Những người biệt phái và luật sĩ thời Chúa Giêsu, dù thông thạo Thánh Kinh và các luật lệ, lại không nhận ra Ngài là Đấng Mêsia, vì họ bị trói buộc bởi sự tự phụ và thái độ nghi ngờ. Trái lại, những người đơn sơ như các Tông đồ, dù không có trình độ học vấn cao, lại mở lòng tin nhận Chúa Giêsu và để Ngài hướng dẫn. Sự khác biệt giữa hai nhóm người này không nằm ở trí tuệ, mà ở thái độ của trái tim: một bên là kiêu ngạo, còn bên kia là khiêm nhường.

Sự khiêm nhường không có nghĩa là tự hạ thấp mình một cách giả tạo hay từ chối những ân ban mà Thiên Chúa đã trao, như trí tuệ hay tài năng. Trái lại, khiêm nhường là nhận ra rằng mọi điều chúng ta có đều đến từ Thiên Chúa, và chúng ta cần Ngài để hiểu được ý nghĩa đích thực của cuộc sống. Một người thông thái, dù sở hữu kiến thức uyên thâm, vẫn có thể trở nên bé mọn trước Thiên Chúa nếu họ biết đặt niềm tin vào Ngài và không cậy dựa vào sức riêng. Ngược lại, một người dù ít học nhưng kiêu ngạo, tự cho mình là trung tâm, sẽ không thể đón nhận mạc khải của Thiên Chúa. Như người ta thường nói: “Càng học càng thấy mình dốt”. Khi chúng ta càng khám phá sự bao la của mầu nhiệm Thiên Chúa, chúng ta càng nhận ra sự nhỏ bé của mình, và điều này thúc đẩy chúng ta khao khát Thiên Chúa nhiều hơn.

Hình ảnh một người leo núi có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự khiêm nhường này. Khi đứng dưới mặt đất bằng phẳng, tầm mắt của con người bị giới hạn, và họ có thể nghĩ rằng mình đã thấy hết mọi thứ. Nhưng khi leo lên đỉnh núi, họ đột nhiên nhận ra sự nhỏ bé của mình trước quang cảnh bao la trải rộng trước mắt. Cũng vậy, khi chúng ta dám từ bỏ cái tôi ích kỷ, dám bước ra khỏi vùng an toàn của sự tự mãn, và đáp ứng những đòi hỏi của một đời sống thánh thiện, chúng ta sẽ cảm nhận được sự cao cả vô biên của Thiên Chúa. Chính trong sự bé mọn của mình, chúng ta khám phá ra sự vĩ đại của Ngài. Sự khiêm nhường không làm chúng ta nhỏ đi, mà ngược lại, mở ra cho chúng ta một thế giới mới, nơi Thiên Chúa trở thành tất cả trong cuộc đời chúng ta.

Để trở nên bé mọn theo tinh thần Phúc Âm, chúng ta cần học cách sống với một đức tin đơn sơ, tin cậy và phó thác. Đức tin Kitô giáo không dẫn chúng ta đến những lý luận thần học phức tạp, mà dẫn chúng ta đến một con người cụ thể: Chúa Giêsu, Đấng đã trở nên một với nhân loại để chúng ta có thể chạm đến Thiên Chúa. Một người khiêm tốn, dù không có kiến thức uyên thâm, có thể có một đức tin sâu sắc hơn một nhà thông thái, bởi vì đức tin là một hồng ân cần được đón nhận với lòng biết ơn, chứ không phải là kết quả của sự tìm tòi trí tuệ. Điều này không có nghĩa là chúng ta từ chối việc học hỏi hay phát triển trí tuệ, nhưng chúng ta cần đặt mọi kiến thức và tài năng của mình dưới ánh sáng của Thiên Chúa, để Ngài sử dụng chúng theo ý Ngài.

Hành trình trở nên bé mọn là một hành trình suốt đời, đòi hỏi chúng ta không ngừng chiến đấu với sự kiêu ngạo và tự mãn. Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường bị cám dỗ để tìm kiếm danh vọng, quyền lực hay sự công nhận từ người khác. Nhưng Chúa Giêsu mời gọi chúng ta nhìn vào Ngài, Đấng đã tự hạ mình, trở nên tôi tớ của mọi người, và vâng phục thánh ý Chúa Cha cho đến chết trên thập giá. Chính qua sự tự hạ của Ngài mà mầu nhiệm cứu độ đã được tỏ lộ cho toàn thể nhân loại. Chúng ta cũng được mời gọi noi gương Ngài, sống khiêm nhường, phục vụ và yêu thương, để trở thành những khí cụ của Thiên Chúa trong việc mang Tin Mừng đến cho thế giới.

Sự bé mọn không phải là một trạng thái thụ động hay yếu đuối, mà là một sức mạnh thiêng liêng, giúp chúng ta đứng vững trước những cám dỗ của thế gian. Một tâm hồn bé mọn là một tâm hồn tự do, không bị trói buộc bởi tham vọng hay kiêu ngạo, và vì thế, có thể hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa. Khi chúng ta sống với sự khiêm nhường, chúng ta trở nên những kênh dẫn ân sủng, mang ánh sáng của Thiên Chúa đến cho những người xung quanh. Một hành động yêu thương nhỏ bé, một lời nói an ủi, hay một sự hy sinh thầm lặng, khi được thực hiện với lòng khiêm tốn, có thể trở thành dấu chỉ của Nước Trời giữa lòng thế giới.

Vì vậy, mỗi chúng ta được mời gọi để nhìn lại trái tim mình và tự hỏi: Tôi có thực sự là một người bé mọn trước Thiên Chúa? Tôi có sẵn lòng từ bỏ sự tự mãn, kiêu ngạo để mở lòng đón nhận mạc khải của Ngài? Hành trình trở nên bé mọn không phải là một con đường dễ dàng, nhưng là con đường dẫn chúng ta đến với niềm vui sâu thẳm của sự kết hợp với Thiên Chúa. Hãy noi gương các Tông đồ, các thánh, và trên hết, noi gương Chúa Giêsu, để chúng ta có thể trở nên những người bé mọn trong tay Thiên Chúa, sẵn sàng để Ngài sử dụng theo thánh ý Ngài. Khi đó, chúng ta sẽ không chỉ cảm nhận được sự cao cả của Thiên Chúa, mà còn được sống trong niềm hạnh phúc của những người được Ngài mạc khải mầu nhiệm Nước Trời. Amen.