Suy niệm Tin Mừng Thứ Sáu Tuần XX – Mùa Thường Niên – Lm. Anmai, CSsR Ngày 22 tháng 8 Đức Ma-ri-a Nữ Vương

Ngày 22 tháng 8

Đức Ma-ri-a Nữ Vương

lễ nhớ bắt buộc

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

²⁶ Khi ấy, bà Ê-li-sa-bét có thai được sáu tháng, thì Thiên Chúa sai sứ thần Gáp-ri-en đến một thành miền Ga-li-lê, gọi là Na-da-rét, ²⁷ gặp một trinh nữ đã thành hôn với một người tên là Giu-se, thuộc dòng dõi vua Đa-vít. Trinh nữ ấy tên là Ma-ri-a.

²⁸ Sứ thần vào nhà trinh nữ và nói : “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà.” ²⁹ Nghe lời ấy, bà rất bối rối, và tự hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì.

³⁰ Sứ thần liền nói : “Thưa bà Ma-ri-a, xin đừng sợ, vì bà được đẹp lòng Thiên Chúa. ³¹ Này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giê-su. ³² Người sẽ nên cao cả, và sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao. Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua Đa-vít, tổ tiên Người. ³³ Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều đại của Người sẽ vô cùng vô tận.”

³⁴ Bà Ma-ri-a thưa với sứ thần : “Việc ấy sẽ xảy ra thế nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng ?”

³⁵ Sứ thần đáp : “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ toả bóng trên bà ; vì thế, Đấng Thánh sắp sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa. ³⁶ Kìa bà Ê-li-sa-bét, người họ hàng với bà, tuy già rồi, mà cũng đang cưu mang một người con trai : bà ấy vẫn bị mang tiếng là hiếm hoi, mà nay đã có thai được sáu tháng, ³⁷ vì đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được.”

³⁸ Bấy giờ bà Ma-ri-a nói với sứ thần : “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Người thực hiện cho tôi như lời sứ thần nói.” Rồi sứ thần từ biệt ra đi.

ĐỨC MARIA NỮ VƯƠNG: TRIỀU ĐẠI TÌNH YÊU VÀ SỰ PHỤC VỤ

Kính thưa quý ông bà, anh chị em, Hôm nay, ngày 22 tháng 8, Giáo hội long trọng mừng kính lễ Đức Maria Nữ Vương. Đây là một lễ nhớ buộc, mời gọi chúng ta chiêm ngắm tước vị cao quý của Mẹ Thiên Chúa, một tước vị được trao ban không phải bằng quyền lực trần thế, mà bằng sự khiêm nhường sâu thẳm và tình yêu vĩ đại.

Để hiểu sâu sắc ý nghĩa của tước vị Nữ Vương nơi Đức Maria, chúng ta cùng nhìn lại lịch sử hình thành ngày lễ này và ý nghĩa thần học của nó. Ngày lễ Đức Maria Nữ Vương được Thánh Giáo hoàng Piô XII thiết lập vào năm 1954, qua Thông điệp Ad Caeli Reginam (Hướng về Nữ Vương Trời Cao). Ngài ấn định ngày lễ vào 31 tháng 5, là ngày bế mạc tháng Hoa kính Đức Mẹ. Sau Công đồng Vatican II, khi Bộ Phụng Tự đổi mới lịch Phụng vụ (năm 1969), ngày lễ này được dời về ngày 22 tháng 8, tức là 8 ngày sau lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời (15 tháng 8). Việc đặt ngày lễ sau lễ Đức Mẹ Lên Trời có ý nghĩa thần học sâu sắc: Mẹ Maria, sau khi được tôn vinh cả hồn lẫn xác trên trời, đã được Chúa Kitô tôn phong làm Nữ Vương Vũ Trụ. Đây là phần thưởng xứng đáng cho một đời sống vâng phục và cộng tác hoàn hảo vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa.

Vậy Đức Maria là Nữ Vương theo nghĩa nào? Chúng ta không thể hình dung Mẹ là một vị nữ hoàng quyền uy với vương miện và ngai vàng lộng lẫy theo kiểu trần thế. Triều đại của Mẹ mang một ý nghĩa hoàn toàn khác, một triều đại của ân sủng, của tình yêu, của sự phục vụ và khiêm hạ. Để đào sâu hơn điều này, chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa trong đoạn Tin Mừng mà chúng ta vừa công bố, trích từ Tin Mừng Thánh Luca, Chương 1, câu 26-38, tức là trình thuật về biến cố Truyền Tin.

“Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà!” (Lc 1,28)

Sứ thần Gáp-ri-en được Thiên Chúa sai đến Na-da-rét, một thành nhỏ bé, vô danh ở Ga-li-lê, để gặp một trinh nữ tên là Maria. Ngay từ câu chào đầu tiên, chúng ta đã thấy sự khác biệt của tước vị Nữ Vương này: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà!”. Lời chào này không phải là một sự ngợi khen thông thường. “Đấng đầy ân sủng” (Kekharitomene trong tiếng Hy Lạp) không chỉ đơn thuần là “người được nhiều ân sủng”, mà là “người đã được Thiên Chúa làm cho tràn đầy ân sủng”, là người đã được ân sủng biến đổi hoàn toàn từ trong ra ngoài. Mẹ là đỉnh cao của ơn phúc mà Thiên Chúa ban cho loài người. Đây là một tước vị độc nhất vô nhị, một vương miện vô hình nhưng lấp lánh bởi chính tình yêu và sự tuyển chọn của Thiên Chúa.

Cuộc gặp gỡ này diễn ra trong sự tĩnh lặng, khiêm tốn của Maria. Mẹ không ở trong cung điện, không có quân lính hộ tống, không có kẻ hầu người hạ. Mẹ chỉ là một trinh nữ bình thường, đính hôn với Giuse. Sự cao cả của Mẹ không đến từ địa vị xã hội hay quyền lực gia tộc, mà đến từ chính sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc đời Mẹ. “Đức Chúa ở cùng bà” – đó là lời khẳng định tuyệt vời nhất về vương quyền của Mẹ. Bởi vì Thiên Chúa ở cùng ai, người đó được chúc phúc và được nâng cao.

“Bà rất bối rối, và tự hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì” (Lc 1,29)

Lời chào của sứ thần đã khiến Đức Maria “rất bối rối”. Đây là một sự bối rối xuất phát từ lòng khiêm nhường sâu sắc của Mẹ. Mẹ ý thức rõ thân phận “nữ tỳ” bé nhỏ của mình, không dám nghĩ mình xứng đáng với những lời lẽ cao trọng như vậy. Sự bối rối này cho thấy một tâm hồn trong sạch, không tìm kiếm vinh quang cho bản thân, mà chỉ muốn làm theo ý Chúa.

Trong triều đại của mình, những vị vua, nữ hoàng trần thế thường tìm cách củng cố quyền lực, củng cố sự tôn vinh từ người khác. Nhưng Đức Maria, vị Nữ Vương mà chúng ta mừng kính, lại bối rối trước vinh dự mà Thiên Chúa ban tặng. Điều này dạy chúng ta một bài học quan trọng: vương quyền đích thực trong vương quốc của Thiên Chúa không phải là quyền thống trị, mà là sự khiêm nhường nhận ra ân sủng, là khả năng để Thiên Chúa hành động trong cuộc đời mình.

“Xin đừng sợ, vì bà được đẹp lòng Thiên Chúa” (Lc 1,30)

Sứ thần Gáp-ri-en đã trấn an Đức Maria: “Thưa bà Maria, xin đừng sợ, vì bà được đẹp lòng Thiên Chúa”. Nỗi sợ của Mẹ là nỗi sợ thánh thiện, sợ không xứng đáng, sợ không đủ khả năng đáp lại lời mời gọi vĩ đại. Lời trấn an của sứ thần đã xóa tan nỗi sợ hãi đó và mở ra một viễn cảnh mới: “Này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giê-su. Người sẽ nên cao cả, và sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao. Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua Đa-vít, tổ tiên Người. Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều đại của Người sẽ vô cùng vô tận.” (Lc 1,31-33).

Đây chính là lời loan báo về Đức Kitô Vua, Đấng sẽ thiết lập một vương quốc vĩnh cửu. Và Maria, vì là Mẹ của Vua, hiển nhiên cũng được tôn vinh làm Nữ Vương. Nhưng Mẹ trở thành Nữ Vương không phải vì Mẹ đã giành giật, không phải vì Mẹ đã tranh đấu, mà vì Mẹ đã “được đẹp lòng Thiên Chúa”, vì Mẹ đã hoàn toàn mở lòng đón nhận Thánh Ý Ngài.

“Việc ấy sẽ xảy ra thế nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng?” (Lc 1,34)

Đức Maria vẫn còn một thắc mắc, một câu hỏi xuất phát từ sự trong trắng và thực tế của một trinh nữ: “Việc ấy sẽ xảy ra thế nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng?”. Câu hỏi này không phải là dấu hiệu của sự nghi ngờ, mà là của sự tìm kiếm để hiểu rõ ý Chúa, để có thể cộng tác một cách trọn vẹn. Mẹ muốn hiểu, để vâng lời một cách ý thức và tự nguyện.

Sứ thần đã giải thích cách thức siêu nhiên mà Thiên Chúa sẽ thực hiện: “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ tỏa bóng trên bà; vì thế, Đấng Thánh sắp sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa. Kìa bà Ê-li-sa-bét, người họ hàng với bà, tuy già rồi, mà cũng đang cưu mang một người con trai: bà ấy vẫn bị mang tiếng là hiếm hoi, mà nay đã có thai được sáu tháng, vì đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được.” (Lc 1,35-37).

Với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được. Câu nói này củng cố niềm tin của Mẹ và cũng là lời khẳng định quyền năng tuyệt đối của Đấng Tối Cao, Đấng mà Đức Maria sẽ làm Mẹ của Ngài.

2. “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Người thực hiện cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1,38)

Và rồi, lời đáp của Đức Maria đã vang vọng qua mọi thời đại, trở thành lời tuyên xưng tuyệt vời nhất về vương quyền của sự phục vụ: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Người thực hiện cho tôi như lời sứ thần nói.” (Lc 1,38).

“Nữ tỳ của Chúa” – đây là tước vị Mẹ tự nhận lấy, một tước vị khiêm hạ nhưng lại là nền tảng cho vương quyền đích thực. Triều đại của Đức Maria là triều đại của một Nữ Vương phục vụ, một Nữ Vương luôn đặt ý Chúa lên trên hết. Mẹ không đòi hỏi, không ra lệnh, Mẹ chỉ “xin Người thực hiện cho tôi như lời sứ thần nói”. Sự vâng phục trọn vẹn này đã biến Mẹ thành Cửa Trời, thành Đền Thờ sống động nơi Ngôi Lời nhập thể.

Kính thưa quý ông bà và anh chị em, ngày lễ Đức Maria Nữ Vương hôm nay không chỉ là dịp để chúng ta ca tụng Mẹ, mà còn là lời mời gọi mỗi người chúng ta suy gẫm về vương quyền của mình trong vương quốc Thiên Chúa. Bởi vì, qua phép Rửa Tội, mỗi Kitô hữu chúng ta cũng được tham dự vào ba chức năng của Chúa Kitô: chức tư tế, chức ngôn sứ và chức vương giả. Chúng ta cũng được mời gọi để sống như những vị vua, nữ vương trong triều đại của Ngài.

Vương quyền của sự khiêm nhường: Đức Maria dạy chúng ta rằng vương quyền đích thực bắt nguồn từ sự khiêm nhường. Thay vì tìm kiếm quyền lực, địa vị, hay sự công nhận từ thế gian, chúng ta được mời gọi trở nên “nữ tỳ/tôi tớ của Chúa”. Khi chúng ta nhận ra thân phận bé nhỏ của mình trước Thiên Chúa, khi chúng ta biết lắng nghe và vâng phục ý Chúa, chính lúc đó chúng ta được nâng cao, được Ngài ban ân sủng để thực hiện những điều vĩ đại.

Ví dụ cụ thể: Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường dễ rơi vào cảnh tranh giành, hơn thua. Trong gia đình, ai cũng muốn mình là người có tiếng nói quyết định. Trong công việc, ai cũng muốn mình được thăng tiến, được công nhận. Nhưng Mẹ Maria dạy chúng ta bài học khiêm nhường: đừng sợ mất đi quyền lực trần thế, đừng sợ cúi xuống phục vụ. Khi một người chồng biết hạ mình lắng nghe vợ, khi một người vợ biết nhường nhịn chồng, hay khi một người cha mẹ biết lắng nghe con cái, chính lúc đó quyền lực của tình yêu và sự tôn trọng sẽ trỗi dậy, xây dựng một vương quốc bình an trong gia đình.

Vương quyền của tình yêu và phục vụ: Triều đại của Đức Maria là triều đại của tình yêu và sự phục vụ. Mẹ không chỉ cưu mang Chúa Giêsu, mà còn đồng hành với Ngài trong suốt cuộc đời, từ Bê-lem đến Núi Sọ, luôn là người Mẹ chăm sóc, yêu thương và phục vụ. Mẹ là tấm gương sáng cho chúng ta về việc biến cuộc đời mình thành một sự dâng hiến liên lỉ cho Thiên Chúa và cho tha nhân.

Ví dụ cụ thể: Khi chúng ta dấn thân vào các công việc phục vụ trong giáo xứ, trong cộng đồng, chúng ta cần học hỏi từ Mẹ Maria. Đó không phải là việc làm để được khen ngợi, để được “lên chức”, mà là để yêu thương, để chia sẻ gánh nặng với anh chị em. Một giáo lý viên phục vụ bằng tình yêu sẽ không oán trách khi học trò không vâng lời, không so sánh mình với người khác, mà sẽ kiên nhẫn gieo vãi Lời Chúa bằng cả tấm lòng. Một thành viên hội đoàn biết phục vụ vô vị lợi sẽ mang lại niềm vui và sự hiệp nhất cho cộng đoàn. Đó chính là cách chúng ta thiết lập vương quyền của tình yêu trong đời sống mình.

Vương quyền của sự vâng phục hoàn hảo: Lời “Xin Vâng” của Đức Maria là một sự vâng phục tuyệt đối, không điều kiện. Mẹ tin tưởng hoàn toàn vào quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa, ngay cả khi Mẹ chưa hiểu hết mọi sự. Chính sự vâng phục này đã mở đường cho chương trình cứu độ của Thiên Chúa đi vào thế giới.

Ví dụ cụ thể: Trong cuộc sống, chúng ta thường có xu hướng “tính toán” với Chúa. “Con sẽ làm điều này nếu Chúa ban cho con điều kia.” “Con sẽ đi lễ thường xuyên nếu con được khỏi bệnh.” Chúng ta muốn kiểm soát mọi thứ, muốn mọi sự phải diễn ra theo ý mình. Nhưng Mẹ Maria dạy chúng ta rằng vương quyền của Thiên Chúa được thiết lập khi chúng ta biết buông bỏ ý riêng, biết phó thác hoàn toàn vào Ngài, ngay cả khi gặp thử thách, khó khăn. Khi chúng ta vâng phục ý Chúa, không phải vì sợ hãi hay vì mong đợi phần thưởng, mà vì tình yêu và tin tưởng, đó là lúc chúng ta thực sự là con cái của Nữ Vương, là những công dân của vương quốc Ngài.

Ngày lễ Đức Maria Nữ Vương không chỉ là một dịp để chúng ta chiêm ngắm tước vị cao quý của Mẹ, mà còn là cơ hội để chúng ta ý thức sâu sắc hơn vai trò của Mẹ trong cuộc đời mỗi Kitô hữu. Mẹ là Nữ Vương không xa cách, không ngự trị trên ngai vàng quyền uy, mà là một Nữ Vương luôn gần gũi, luôn lắng nghe và che chở con cái mình. Mẹ là Mẹ của Chúa Giêsu Kitô Vua, và vì thế, Mẹ cũng là Nữ Vương của những người tin vào Ngài.

Tước vị Nữ Vương của Đức Maria cũng nhắc nhở chúng ta về sự hiệp thông các thánh. Mẹ là Nữ Vương của trời đất, nhưng cũng là Nữ Vương của mỗi tâm hồn chúng ta. Mẹ thấu hiểu mọi nỗi niềm, mọi thử thách của chúng ta, bởi vì Mẹ cũng đã trải qua những khó khăn, đau khổ trong cuộc đời. Mẹ là Nữ Vương nhân từ, luôn sẵn lòng chuyển cầu cho chúng ta trước ngai tòa Thiên Chúa.

Ngày hôm nay, chúng ta cùng nhau dâng lên Mẹ những lời kinh tha thiết, xin Mẹ tiếp tục đồng hành và che chở chúng ta trên hành trình đức tin. Xin Mẹ giúp chúng ta sống xứng đáng với tước vị làm con Chúa, làm công dân của Nước Trời, để mỗi ngày chúng ta biết sống khiêm nhường, yêu thương, phục vụ và vâng phục ý Chúa như Mẹ đã làm.

Hãy cùng Mẹ Maria xây dựng triều đại của Chúa Kitô, triều đại của tình yêu, của bình an và của công lý, ngay trong tâm hồn mình và trong thế giới chúng ta đang sống. Amen.