Suy niệm Thứ Tư tuần XIX – Mùa Thường Niên (của Lm. Anmai, CSsR)

Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã chinh phục được người anh em.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.

¹⁵ Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã chinh phục được người anh em. ¹⁶ Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. ¹⁷ Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế.

¹⁸ “Thầy bảo thật anh em : dưới đất, anh em ràng buộc những điều gì, trên trời cũng sẽ ràng buộc như vậy ; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy.

¹⁹ “Thầy còn bảo thật anh em : nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. ²⁰ Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.”

 

 

“Sửa Lỗi Huynh Đệ, Quyền Ràng Buộc Và Tháo Cởi, Và Sức Mạnh Của Lời Cầu Nguyện Chung”

Hôm nay, chúng ta tiếp tục lắng nghe những giáo huấn quý báu của Chúa Giê-su trong Tin Mừng Mát-thêu, chương 18. Nếu như chúng ta được mời gọi trở nên bé nhỏ và đón tiếp những người bé mọn, thì hôm nay, Chúa Giê-su lại đi sâu vào những khía cạnh thực tiễn hơn trong đời sống cộng đoàn, đặc biệt là cách chúng ta đối xử với nhau khi có lỗi lầm, và sức mạnh của lời cầu nguyện chung.

Đoạn Tin Mừng này trình bày cho chúng ta ba giáo huấn quan trọng: thứ nhất là về việc sửa lỗi huynh đệ; thứ hai là về quyền năng ràng buộc và tháo cởi; và thứ ba là về sức mạnh của lời cầu nguyện chung và sự hiện diện của Chúa giữa cộng đoàn. Đây là những lời dạy nền tảng, không chỉ định hình đời sống của các môn đệ ngày xưa, mà còn là kim chỉ nam cho đời sống Kitô hữu của chúng ta hôm nay, trong gia đình, trong giáo xứ, và trong mọi mối tương quan xã hội.

Trong một thế giới đầy rẫy sự chia rẽ, hiểu lầm, và xung đột, lời Chúa hôm nay mang đến ánh sáng và hy vọng. Ngài dạy chúng ta cách xây dựng một cộng đoàn yêu thương, nơi mọi người biết quan tâm, nâng đỡ nhau, và cùng nhau tiến bước trên con đường nên thánh.

Chúa Giê-su bắt đầu bằng một giáo huấn đầy thực tế và nhân bản: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã chinh phục được người anh em.”

Đây là một lời mời gọi đến sự can đảm và tình yêu thương. Khi thấy người anh em mình phạm lỗi, phản ứng tự nhiên của chúng ta thường là chỉ trích, lên án, hoặc thậm chí là xa lánh. Nhưng Chúa Giê-su dạy chúng ta một con đường khác, con đường của tình yêu và sự thật. Ngài mời gọi chúng ta chủ động đến gặp người anh em đó, không phải để phán xét hay trừng phạt, mà để sửa lỗi trong tình huynh đệ.

Điều quan trọng nhất trong bước đầu tiên này là “một mình anh với nó mà thôi.” Đây là nguyên tắc vàng của việc sửa lỗi huynh đệ. Việc sửa lỗi phải được thực hiện trong sự riêng tư, kín đáo, với lòng tôn trọng và yêu thương. Mục đích không phải là làm cho người khác xấu hổ, mà là giúp họ nhận ra lỗi lầm và quay về. Khi chúng ta sửa lỗi riêng tư, chúng ta bảo vệ danh dự của người anh em, và tạo điều kiện thuận lợi nhất để họ có thể lắng nghe và đón nhận lời khuyên của chúng ta. Nếu người đó chịu nghe, Chúa Giê-su nói, “thì anh đã chinh phục được người anh em.” Chinh phục ở đây không phải là chiến thắng, mà là giành lại một linh hồn, đưa một người anh em trở về với con đường ngay chính, đó là một chiến thắng của tình yêu.

Tuy nhiên, Chúa Giê-su cũng nhận biết sự cứng lòng của con người. Ngài đưa ra các bước tiếp theo khi người anh em không chịu nghe: “Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân.” Đây là bước thứ hai, khi sự sửa lỗi riêng tư không mang lại kết quả. Việc có thêm một hoặc hai chứng nhân không phải để gây áp lực hay đe dọa, mà là để lời nói có thêm trọng lượng, để người phạm lỗi có thể nhìn thấy lỗi lầm của mình qua nhiều góc nhìn khác nhau, và cũng để bảo vệ người sửa lỗi khỏi những cáo buộc sai trái.

Nếu bước thứ hai vẫn không hiệu quả, Chúa Giê-su tiếp tục đưa ra bước thứ ba: “Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế.”

Bước này cho thấy tầm quan trọng của cộng đoàn trong việc duy trì sự thánh thiện và trật tự. “Hội Thánh” ở đây có thể hiểu là cộng đoàn địa phương, những người có thẩm quyền trong cộng đoàn, hoặc toàn thể cộng đoàn tín hữu. Khi một lỗi lầm gây ảnh hưởng đến cộng đoàn, hoặc khi người phạm lỗi cố chấp không chịu sửa đổi, thì cộng đoàn có trách nhiệm can thiệp. Mục đích cuối cùng vẫn là để người phạm lỗi được hoán cải, được phục hồi, và để bảo vệ sự trong sạch của cộng đoàn.

Việc “kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế” không phải là một sự lên án vĩnh viễn hay một sự loại trừ tàn nhẫn. Trong bối cảnh xã hội Do Thái thời Chúa Giê-su, người ngoại và người thu thuế là những người bị coi là xa lạ với giao ước, bị loại trừ khỏi cộng đồng tôn giáo. Tuy nhiên, chính Chúa Giê-su lại thường xuyên đến gần và ăn uống với những người này. Điều này cho thấy rằng, việc “kể như người ngoại hay người thu thuế” có thể là một biện pháp cuối cùng để người phạm lỗi nhận ra sự nghiêm trọng của hành vi mình, và để cộng đoàn duy trì sự thánh thiện. Đồng thời, nó cũng ngụ ý rằng, cánh cửa hoán cải vẫn luôn rộng mở cho họ, và cộng đoàn vẫn phải tiếp tục cầu nguyện và hy vọng vào sự trở về của họ, giống như Chúa Giê-su đã làm với những người ngoại và người thu thuế.

Tóm lại, quy trình sửa lỗi huynh đệ này cho thấy một sự quan tâm sâu sắc của Chúa Giê-su đến sự hiệp nhất và thánh thiện của cộng đoàn. Nó không phải là một quy tắc cứng nhắc để trừng phạt, mà là một con đường của tình yêu, sự kiên nhẫn, và hy vọng vào sự hoán cải. Mỗi bước đều được thiết lập để mang lại lợi ích cao nhất cho người phạm lỗi và cho toàn thể cộng đoàn.

Sau khi nói về việc sửa lỗi huynh đệ, Chúa Giê-su tiếp tục ban cho các môn đệ một quyền năng đặc biệt: “Thầy bảo thật anh em: dưới đất, anh em ràng buộc những điều gì, trên trời cũng sẽ ràng buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy.”

Lời này lặp lại lời Chúa Giê-su đã nói với Phê-rô trong Mát-thêu 16:19, nhưng ở đây, Ngài ban quyền năng này cho toàn thể các môn đệ, tức là cho Giáo hội. Quyền “ràng buộc và tháo cởi” là một quyền năng vô cùng lớn lao và quan trọng.

“Ràng buộc” có nghĩa là cấm đoán, lên án, tuyên bố một điều gì đó là tội lỗi, hoặc đưa ra một quy định có tính ràng buộc. “Tháo cởi” có nghĩa là cho phép, tha thứ, giải phóng khỏi tội lỗi, hoặc bãi bỏ một quy định. Quyền năng này không phải là quyền lực tuyệt đối để làm bất cứ điều gì mình muốn, mà là quyền năng được ban để phục vụ Nước Trời, để xây dựng cộng đoàn, và để dẫn dắt các linh hồn đến ơn cứu độ.

Quyền ràng buộc và tháo cởi được thể hiện rõ ràng nhất trong Bí tích Hòa Giải, nơi các linh mục nhân danh Chúa mà tha thứ tội lỗi cho hối nhân. Nó cũng được thể hiện trong việc Giáo hội đưa ra các giáo huấn, các quy định về luân lý và đạo đức, và trong việc Giáo hội tuyên bố những điều gì là đúng hay sai theo ý Chúa.

Điều quan trọng là quyền năng này không phải là của riêng con người, mà là sự tiếp nối quyền năng của Thiên Chúa. Khi Giáo hội ràng buộc hay tháo cởi dưới đất, thì trên trời cũng sẽ ràng buộc hay tháo cởi như vậy. Điều này cho thấy sự hiệp thông mật thiết giữa Giáo hội trần gian và Thiên Chúa trên trời. Nó cũng khẳng định thẩm quyền thiêng liêng của Giáo hội trong việc hướng dẫn và phục vụ các tín hữu.

Phần cuối của đoạn Tin Mừng hôm nay là một lời hứa đầy an ủi và khích lệ: “Thầy còn bảo thật anh em: nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.”

Đây là một trong những lời hứa đẹp nhất và mạnh mẽ nhất của Chúa Giê-su về sức mạnh của lời cầu nguyện chung. Ngài không chỉ nói về việc cầu nguyện cá nhân, mà Ngài nhấn mạnh đến việc “hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì.” Khi chúng ta hiệp nhất trong lời cầu nguyện, khi chúng ta cùng nhau dâng lên Thiên Chúa những lời khẩn cầu, thì lời cầu nguyện đó có một sức mạnh đặc biệt. Cha trên trời sẽ lắng nghe và ban cho chúng ta điều chúng ta xin.

Lý do cho sức mạnh này được Chúa Giê-su giải thích ngay sau đó: “Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” Đây là lời hứa vàng ngọc, là nền tảng cho mọi buổi họp mặt, mọi buổi cầu nguyện, mọi sinh hoạt của cộng đoàn Kitô hữu. Khi chúng ta họp lại nhân danh Chúa Giê-su, tức là với ý hướng tôn vinh Ngài, vâng phục ý Ngài, và làm theo lời Ngài, thì Ngài sẽ hiện diện giữa chúng ta. Sự hiện diện của Chúa Giê-su là nguồn sức mạnh, nguồn bình an, và nguồn ân sủng cho mọi hoạt động của cộng đoàn.

Lời hứa này khích lệ chúng ta hãy thường xuyên quy tụ lại với nhau để cầu nguyện. Dù là trong gia đình, trong nhóm nhỏ, hay trong cộng đoàn giáo xứ, khi chúng ta cùng nhau cầu nguyện, chúng ta không chỉ hiệp thông với nhau, mà còn hiệp thông trực tiếp với Chúa Giê-su. Ngài lắng nghe, Ngài thấu hiểu, và Ngài hành động trong cuộc đời chúng ta.

 

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta sống những giá trị Tin Mừng trong đời sống cộng đoàn của mình.

Thứ nhất, hãy thực hành việc sửa lỗi huynh đệ với lòng yêu thương. Thay vì phán xét hay chỉ trích sau lưng, hãy can đảm đến gặp người anh em khi họ phạm lỗi, với ý muốn giúp đỡ và nâng đỡ họ. Hãy nhớ rằng mục đích không phải là làm cho họ xấu hổ, mà là giúp họ hoán cải. Hãy thực hiện điều đó trong sự riêng tư, với lòng khiêm nhường và tôn trọng. Đây là một hành động của tình yêu đích thực, một dấu chỉ của sự quan tâm sâu sắc đến phần rỗi của người khác.

Thứ hai, hãy nhận thức về quyền năng của Giáo hội. Chúng ta là thành viên của Giáo hội, và Giáo hội được Chúa ban quyền năng ràng buộc và tháo cởi. Hãy tin tưởng vào sự hướng dẫn của Giáo hội, và hãy vâng phục các giáo huấn và quy định của Giáo hội, vì đó là con đường dẫn đến sự thánh thiện và ơn cứu độ. Đồng thời, hãy ý thức về trách nhiệm của mình trong việc xây dựng và bảo vệ sự thánh thiện của cộng đoàn.

Thứ ba, hãy tăng cường đời sống cầu nguyện chung. Hãy dành thời gian để cùng nhau cầu nguyện trong gia đình, trong các nhóm nhỏ, và trong các buổi phụng vụ của giáo xứ. Hãy tin tưởng vào lời hứa của Chúa Giê-su rằng Ngài sẽ hiện diện giữa chúng ta khi chúng ta họp lại nhân danh Ngài. Lời cầu nguyện chung không chỉ mang lại ân sủng cho những điều chúng ta xin, mà còn củng cố tình hiệp nhất, yêu thương trong cộng đoàn. Khi chúng ta cùng nhau cầu nguyện, chúng ta tạo ra một không gian thiêng liêng nơi Chúa Giê-su có thể hành động và biến đổi cuộc đời chúng ta.

 

Bài Tin Mừng hôm nay là một lời mời gọi chúng ta sống một đời sống Kitô hữu đích thực, không chỉ trong mối tương quan cá nhân với Chúa, mà còn trong mối tương quan với anh chị em trong cộng đoàn. Chúa Giê-su muốn chúng ta xây dựng một cộng đoàn yêu thương, nơi mọi người biết quan tâm, nâng đỡ nhau, sửa lỗi cho nhau trong tình huynh đệ, và cùng nhau cầu nguyện trong sự hiệp nhất.

Trong một thế giới đầy rẫy sự chia rẽ và xung đột, việc thực hành những lời dạy này của Chúa Giê-su là một thách thức lớn. Nhưng chúng ta không đơn độc. Chúa Giê-su đã hứa rằng Ngài sẽ hiện diện giữa chúng ta khi chúng ta họp lại nhân danh Ngài. Chính sự hiện diện của Ngài là nguồn sức mạnh, nguồn hy vọng, và nguồn bình an cho chúng ta.

Chúng ta hãy xin Chúa ban cho chúng ta ơn khiêm nhường để biết lắng nghe và sửa đổi, ơn can đảm để sửa lỗi cho người khác trong tình yêu thương, và ơn hiệp nhất để cùng nhau cầu nguyện và xây dựng cộng đoàn. Nguyện xin Chúa Giê-su, Đấng luôn hiện diện giữa những người họp lại nhân danh Ngài, ban cho chúng ta ơn bình an và tình yêu của Ngài. Amen.