10 bài suy niệm Lời Chúa Thứ Năm tuần X TN (của Lm. Anmai, CSsR)

ÁNH SÁNG CỦA VINH QUANG VÀ SỰ HÒA GIẢI

Trong hành trình đức tin, không điều gì quan trọng hơn việc được chiếu soi bởi ánh sáng của Thiên Chúa và được biến đổi nhờ tình yêu của Người. Hai bài đọc Lời Chúa hôm nay dẫn chúng ta vào một chiều sâu thần học và luân lý đặc biệt: sự biến đổi nhờ Thần Khí Chúa và sự công chính đích thực vượt xa hình thức bề ngoài. Chúng ta được mời gọi chiêm ngắm gương mặt vinh quang của Đức Kitô để được biến đổi và sống hòa giải trong tình yêu đích thực.

Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Cô-rin-tô đã trình bày một chân lý sâu sắc: nơi nào có Thần Khí Chúa, nơi ấy có tự do. Không phải là tự do theo kiểu buông thả, nhưng là thứ tự do nội tâm được giải thoát khỏi bóng tối, khỏi sự mù lòa của tội lỗi và những ảo tưởng thế gian. Người Do Thái khi đọc sách Môsê mà vẫn bị che phủ bởi tấm màn, là hình ảnh cho thấy họ chưa đón nhận được sự mặc khải trọn vẹn nơi Đức Kitô. Nhưng một khi quay lại với Chúa, tấm màn ấy được cất đi. Sự quay về ấy không gì khác hơn là sự hoán cải, là mở lòng đón nhận ánh sáng và chân lý. Và ánh sáng ấy là chính Đức Kitô.

Hình ảnh “phản chiếu vinh quang của Chúa như một bức gương” là một biểu tượng tuyệt vời. Gương không tự phát sáng, nhưng gương có thể phản chiếu lại ánh sáng. Cũng vậy, con người không phải là nguồn sáng, nhưng khi mở lòng cho Thần Khí Chúa ngự trị, chúng ta phản chiếu vinh quang của Thiên Chúa. Và như vậy, nhờ tác động của Thần Khí, chúng ta được biến đổi ngày càng nên giống hình ảnh của Đức Kitô. Đây không phải là một lý tưởng xa vời, mà là một tiến trình cụ thể trong đời sống đức tin mỗi ngày: sống theo ánh sáng, từ bỏ bóng tối, chọn sự thật thay vì giả trá, chọn khiêm nhường thay vì kiêu ngạo, chọn tha thứ thay vì oán thù.

Trong Tin Mừng theo thánh Mátthêu, Đức Giêsu đưa ra một tiêu chuẩn công chính mới, vượt xa luật Môsê. Ngài không hủy bỏ luật, nhưng kiện toàn luật. Nếu Luật xưa dạy rằng: chớ giết người, thì Đức Giêsu còn đi xa hơn: đừng giận ghét, đừng mắng nhiếc, đừng xúc phạm. Tại sao lại có sự đòi hỏi cao như thế? Vì Nước Trời không chỉ đòi những hành vi bên ngoài, mà còn đòi trái tim được thanh luyện. Một người không giết người, nhưng nuôi hận thù trong lòng, thì vẫn là người chưa sống trong ánh sáng.

Chúa Giêsu không những dạy phải sống hiền hòa, Ngài còn kêu gọi sự hòa giải. Cảnh tượng một người chuẩn bị dâng lễ vật – tức là dâng lễ tế, dâng điều linh thiêng nhất cho Thiên Chúa – mà lại được mời gọi dừng lại, đi làm hòa với anh em, rồi mới trở lại dâng lễ, cho thấy rằng: không thể có mối tương quan thật sự với Thiên Chúa nếu vẫn còn hận thù, đổ vỡ với tha nhân. Hòa giải không phải là một khía cạnh phụ thuộc trong đời sống Kitô hữu, mà là điều kiện tiên quyết để hiệp thông với Thiên Chúa. Một tâm hồn bất an, đầy giận dữ, đầy thù ghét, là một tâm hồn chưa thể thật sự gặp được Chúa trong thánh lễ hay trong cầu nguyện.

Lý do là bởi vì Đức Kitô chính là dung mạo đầy vinh quang của Thiên Chúa – như thánh Phaolô nói – và gương mặt ấy chính là gương mặt của tình yêu tha thứ, của sự hạ mình, của lòng nhân hậu. Do đó, nếu ta chiêm ngắm vinh quang ấy mà không được biến đổi, nếu ta nhìn vào ánh sáng ấy mà không để nó soi chiếu và thanh tẩy lòng mình, thì tức là ta đang mang tấm màn trên mặt. Và khi ấy, ánh sáng Tin Mừng sẽ bị che khuất, không phải do bản chất của nó, nhưng do sự từ chối nơi lòng ta.

Thánh Phaolô nhấn mạnh: “Chúng tôi không rao giảng chính mình, mà chỉ rao giảng Đức Kitô Giêsu là Chúa; còn chúng tôi chỉ là tôi tớ của anh em vì Đức Giêsu.” Một lời tuyên xưng khiêm tốn nhưng vô cùng mạnh mẽ. Rao giảng Đức Kitô không chỉ bằng lời nói, mà là bằng chính đời sống phản chiếu ánh sáng và vinh quang của Người. Những nhà truyền giáo đích thực là những người cho người khác nhìn thấy Đức Kitô chứ không phải thấy chính mình. Những linh mục, tu sĩ, giáo dân sống giữa đời nhưng phản chiếu được gương mặt yêu thương của Chúa Kitô, là những chứng nhân đích thực.

Và ánh sáng ấy, thưa anh chị em, là ánh sáng có sức mạnh phá tan bóng tối. Cũng chính vì thế mà ma quỷ – tên ác thần của thế gian – tìm cách làm cho lòng người ra mù lòa, để họ không nhận ra vinh quang nơi Đức Kitô. Mù lòa ấy không phải là mù về thể lý, mà là sự mù quáng của kiêu căng, ghen tị, tham lam, hận thù. Mù quáng ấy làm ta không nhận ra người khác là anh em, làm ta nghĩ rằng mình có quyền xét đoán, kết án, sỉ nhục người khác. Và đó chính là điều Đức Giêsu cảnh báo: Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, là quân phản đạo – những lời thoá mạ tưởng chừng nhẹ – lại đáng bị lửa hoả ngục thiêu đốt.

Từ đó, Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta bước vào tiến trình biến đổi: từ chỗ sống theo lề luật hình thức đến chỗ sống theo ánh sáng Thần Khí; từ chỗ giữ đạo vì nghĩa vụ đến chỗ sống đạo bằng trái tim tự do; từ chỗ giữ luật vì sợ phạt đến chỗ yêu thương vì đã được tha thứ.

Chúng ta hãy xét lại lối sống của mình: có khi nào ta vẫn đến nhà thờ mỗi ngày nhưng vẫn mang lòng hận thù? Có khi nào ta rước Chúa mỗi tuần nhưng lại không chịu mở lòng để làm hòa với người thân trong gia đình? Có khi nào ta giữ đạo thật đầy đủ nhưng lại không tha thứ cho người từng xúc phạm ta? Nếu có, thì ta hãy can đảm dừng lại – như Lời Chúa dạy – để đi bước đầu tiên trong việc hòa giải. Khi ấy, lễ vật ta dâng mới là lễ vật đẹp lòng Chúa.

Kết thúc, chúng ta hãy khẩn cầu Thần Khí Chúa tiếp tục tuôn đổ ánh sáng của Người trên tâm hồn mỗi người. Xin cho chúng ta biết tháo bỏ tấm màn vô minh, của tự ái, của hận thù, của định kiến, để được chiếu soi bởi vinh quang rạng ngời nơi Đức Kitô. Và xin cho chúng ta trở nên những chiếc gương trong sáng, phản chiếu hình ảnh yêu thương của Chúa đến với anh chị em chung quanh. Như vậy, chúng ta không chỉ là người đến với Thánh lễ, mà là người sống Thánh lễ. Không chỉ là người nghe Lời Chúa, mà là người để Lời Chúa biến đổi mình nên mới, nên giống hình ảnh của Con Thiên Chúa.

 

Lm. Anmai, CSsR

 

 

SỐNG CÔNG CHÍNH TỪ TRÁI TIM: CON ĐƯỜNG DUY NHẤT ĐỂ VÀO NƯỚC TRỜI

Bài Tin Mừng hôm nay nằm trong Bài Giảng Trên Núi – một bản hiến chương của Nước Trời, trong đó Chúa Giê-su không chỉ dạy con người giữ Luật, mà còn chỉ cho họ thấy cội nguồn thẳm sâu của lề luật nằm nơi cõi lòng, nơi tâm tình của từng người. Ở đó, điều quan trọng không còn là những hình thức đạo đức bề ngoài, mà là sự công chính thật xuất phát từ tâm hồn. Chính trong viễn tượng ấy, Chúa Giê-su nói: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” Một lời tuyên bố mạnh mẽ, lật ngược mọi chuẩn mực đạo đức thời đó, và cũng là một lời chất vấn sâu xa cho mỗi người chúng ta hôm nay.

Với người Do Thái đương thời, các kinh sư và người Pha-ri-sêu là những người đạo đức mẫu mực, nghiêm nhặt giữ Luật từng li từng tí. Họ cầu nguyện công khai, ăn chay hằng tuần, nộp thuế thập phân, giữ ngày sa-bát, và không ngừng giảng dạy về Luật Chúa. Ấy vậy mà Chúa Giê-su lại cảnh báo: sự công chính của họ chưa đủ để vào Nước Trời. Vì sao? Vì họ chỉ giữ Luật bằng hành vi bên ngoài, nhưng lòng dạ thì đầy tính toán, tự cao, và đôi khi là giả hình. Họ có thể tránh giết người, nhưng lại âm ỉ nuôi hận thù. Họ có thể không đổ máu, nhưng lại gieo độc tố bằng những lời miệt thị, khinh khi, lên án người khác. Chính vì thế, Chúa Giê-su chỉ ra một chiều sâu mới của Lề Luật: từ hành vi đến tâm tình; từ bề ngoài đến trái tim; từ điều cấm đoán đến tình yêu chữa lành và hòa giải.

Không giết người không đủ. Vì hận thù là khởi đầu của giết người. Sự giận dữ, chửi rủa, mắng nhiếc – những điều tưởng như vô hại – đều là những hình thức giết chết người khác trong tâm tưởng. Một lời nói khinh khi có thể khiến ai đó đau đớn suốt đời. Một ánh mắt lạnh lùng có thể khiến người khác tổn thương sâu sắc. Một sự im lặng lạnh lẽo cũng có thể phá tan cả một tình thân. Chúa Giê-su đi xa hơn cả điều Luật dạy: Ngài muốn chúng ta không chỉ tránh điều xấu, mà còn kiến tạo điều tốt. Không chỉ ngưng làm hại, mà còn chủ động yêu thương và tha thứ.

Đó là lý do vì sao Ngài dạy: “Nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình.” Ở đây, Chúa cho thấy một nguyên tắc vô cùng quan trọng: hòa giải với anh em là điều kiện tiên quyết để gặp gỡ Thiên Chúa. Không thể nào vừa nuôi hận thù mà lại muốn dâng lễ đẹp lòng Thiên Chúa. Không thể nói yêu mến Chúa mà lại lạnh lùng với người anh em. Thờ phượng đích thực không bắt đầu từ nghi thức bên ngoài, nhưng từ một con tim biết hòa giải, biết yêu thương, biết tha thứ.

Giữa một thế giới đầy chia rẽ, hận thù và xung đột, bài Tin Mừng hôm nay là một tiếng gọi khẩn thiết mời ta bước vào hành trình hoán cải từ bên trong. Chúa Giê-su không đòi hỏi ta một đời sống đạo đức theo kiểu hình thức, nhưng một đời sống nội tâm thực sự biến đổi. Ngài không chỉ muốn ta đi lễ mỗi ngày, đọc kinh mỗi tối, mà còn muốn ta tha thứ cho người đã xúc phạm ta, biết nói lời hòa giải với người mình từng làm tổn thương. Nước Trời không dành cho những ai giữ luật bên ngoài, nhưng khép kín lòng mình. Nước Trời dành cho những ai biết mở lòng, sống công chính, và bước đi trong tình yêu.

Nhìn lại chính mình, có lẽ chúng ta không ai phạm tội giết người, nhưng không ít lần, ta đã giết chết người khác bằng sự thờ ơ, bằng ánh mắt khinh khi, bằng những lời nói cay độc, bằng sự ganh ghét, bằng thái độ lạnh lùng. Không ít lần ta đã đến nhà thờ dâng lễ, nhưng trong lòng lại giận người thân, căng thẳng với đồng nghiệp, xung đột với bạn bè. Ta cố gắng sống đạo bằng lễ nghi, nhưng quên mất một điều căn cốt: sống đạo là yêu thương. Và tình yêu đó phải được thể hiện bằng việc chủ động làm hòa, dù là người có lỗi hay không.

Chúa Giê-su mời gọi ta hãy dừng lại, nhìn sâu vào lòng mình, và can đảm đối diện với những bất an trong các mối tương quan. Ngài muốn ta thực sự là người xây dựng hòa bình. Không phải bằng những lời nói suông, mà bằng những hành động cụ thể: đến xin lỗi, biết lắng nghe, tha thứ, và nối lại tình thân. Việc này không dễ. Vì kiêu hãnh, vì tổn thương, vì sợ bị từ chối… Nhưng chỉ có con đường này – con đường hẹp của yêu thương và hòa giải – mới là lối đi vào Nước Trời.

Có thể ai đó đã xúc phạm bạn. Có thể ai đó không muốn làm hòa. Nhưng điều quan trọng là bạn đã nỗ lực mở lời chưa? Bạn có để cho ơn Chúa giúp bạn gỡ nút thắt trong lòng không? Bạn có muốn đặt tình yêu trên danh dự không? Bạn có sẵn lòng bước tới trước, dù người kia chưa sẵn sàng? Chúa Giê-su mời bạn hãy là người đầu tiên bắt đầu, vì “phúc cho ai xây dựng hòa bình, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.”

Một điều đáng lưu tâm khác trong đoạn Tin Mừng này là lời cảnh tỉnh về hậu quả của việc nuôi dưỡng hận thù. Chúa nói: “Anh sẽ không ra khỏi đó, trước khi trả hết đồng xu cuối cùng.” Một hình ảnh diễn tả sự công minh của Thiên Chúa và hậu quả nghiêm trọng của sự bất hòa không được hóa giải. Sự thù ghét không chỉ phá nát tương quan giữa con người, mà còn giam hãm chính linh hồn ta trong một nhà tù vô hình. Người mang hận thù không chỉ làm khổ người khác, mà còn tự đầu độc mình mỗi ngày.

Trong một xã hội mà người ta dễ dàng mắng nhiếc nhau trên mạng, dễ dàng hạ nhục nhau bằng những bình luận ác ý, dễ dàng “cancel” nhau bằng một cú nhấn chuột, thì lời Chúa hôm nay thật sự là một cú sốc thức tỉnh. Nó mời ta xét lại chính ngôn ngữ, thái độ và suy nghĩ của mình: tôi đã thực sự sống công chính chưa? Tôi có đang làm tổn thương ai bằng lời nói không? Tôi có đang nuôi giận trong lòng không? Tôi có đang giữ một mối hiềm khích nào chưa được hóa giải không?

Chúa không cần của lễ ta dâng nếu trong lòng ta có hận thù. Chúa không đo lường lòng đạo bằng số lần tham dự Thánh Lễ, nhưng bằng tình yêu ta dành cho người lân cận. Mỗi cuộc gặp gỡ với Chúa nơi bàn thờ phải được nối kết với một cuộc gặp gỡ với người anh em. Cầu nguyện mà không hòa giải là lời cầu nguyện vô ích. Lễ vật mà không có tình yêu thì chỉ là hình thức trống rỗng. Nơi nào có tha thứ, nơi đó mới có sự sống. Nơi nào có hòa giải, nơi đó mới có Chúa ngự trị.

Khi sống công chính từ trong lòng, ta sẽ kinh nghiệm một thứ tự do đích thực – như lời thánh Phao-lô: “Nơi đâu có Thánh Thần Chúa, nơi đó có tự do.” Tự do không phải là muốn làm gì thì làm, nhưng là không còn bị giam hãm trong giận hờn, ganh tị, kiêu căng hay ích kỷ. Tự do là khả năng sống theo sự thật, sống trong tình yêu, sống hòa bình. Và người tự do như thế, dù sống giữa thế gian đầy bất an, vẫn giữ được bình an nội tâm. Đó chính là bước vào Nước Trời ngay từ hôm nay.

Anh chị em thân mến, mỗi người chúng ta đều đang trên hành trình tiến về Nước Trời. Nhưng hành trình đó không bắt đầu bằng những cử chỉ đạo đức bên ngoài, mà bằng sự thay đổi nội tâm. Hãy để ánh sáng Lời Chúa soi chiếu vào tâm hồn ta, để ta nhận ra những điều còn bất chính, còn ích kỷ, còn giận dữ. Hãy để ơn Chúa giúp ta dám sống công chính hơn người Pha-ri-sêu, nghĩa là không chỉ giữ luật, mà sống trọn tình. Không chỉ tránh điều ác, mà chủ động làm điều lành. Không chỉ dâng lễ vật, mà dâng chính tấm lòng hòa giải và yêu thương.

Xin Chúa cho chúng ta biết quay về với Ngài, để tấm màn che phủ lòng ta được cất đi, và ta được biến đổi ngày càng giống hình ảnh của Ngài. Xin cho mỗi Thánh Lễ ta tham dự không chỉ là nghi thức, mà là giây phút can đảm để tha thứ, để nối lại những nhịp cầu đứt đoạn, để tìm gặp người mình từng bất bình mà nói lời yêu thương. Đó là lễ vật đẹp lòng Thiên Chúa nhất. Và đó cũng là con đường chắc chắn dẫn ta vào Nước Trời. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

 

 

SỰ GIẾT CHÓC ÂM THẦM TRONG TÂM HỒN

Tin Mừng hôm nay (Mt 5,20-26) vang lên như một lời cảnh tỉnh nghiêm túc cho tất cả những ai đang sống trong cộng đoàn đức tin: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” Lời này không chỉ nhắm đến hành vi bên ngoài, mà còn thấu tận cõi lòng con người. Chúa Giêsu không đơn giản ngăn cấm hành vi sát nhân thể lý, mà đi xa hơn nhiều, Ngài chỉ cho chúng ta thấy tận gốc rễ của tội ác đó chính là sự giận dữ, là những lời mắng chửi, là ánh mắt khinh bỉ anh em mình. Chính từ những điều tưởng như vô hình đó, án mạng hình thành trong tim, và xã hội trở thành nơi bất an.

Chúa Giêsu đã nêu bật chiều sâu thật sự của giới răn “Chớ giết người” bằng cách lật ngược lại cách hiểu hẹp hòi của thời Cựu Ước. Ngài không đến để phá bỏ luật Môsê, nhưng hoàn tất nó bằng một chiều kích mới: chiều kích nội tâm. Không còn chỉ là sát hại người khác bằng gươm dao, mà là cả sự giết chóc âm thầm trong tư tưởng, qua ánh nhìn, lời nói, thái độ. Bất cứ ai để cho lòng mình chứa đầy sự giận dữ, ai buông lời lăng mạ, ai nhục mạ anh em, đều đáng bị xét xử như một kẻ giết người. Giết người không còn là chuyện của bàn tay, mà là của trái tim thiếu yêu thương.

Thật đáng sợ khi biết rằng nhiều người trong chúng ta sống bề ngoài rất đạo đức, chăm đi lễ, đọc kinh, nhưng trong lòng lại chất đầy cay độc, oán hận, khinh khi người khác. Họ có thể không bao giờ giết ai, nhưng ánh mắt, lời nói và thái độ sống của họ lại giết chết tình thân, giết chết niềm tin, giết chết thiện chí của người khác. Vô tình hay hữu ý, họ đã phạm vào điều răn Thiên Chúa trong một hình thức tinh vi hơn, kín đáo hơn, nhưng không kém phần nghiêm trọng.

Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy đi đến tận nguồn cội của tội ác. Nếu gốc rễ là sự giận dữ, thì phải nhổ tận gốc rễ ấy. Nếu ngọn nguồn là lòng kiêu ngạo, tự cao, thì phải học hạ mình. Nếu vấn đề là thiếu khiêm nhường, thiếu tha thứ, thì phải tập luyện lòng bao dung, nhẫn nại. Ngài không chấp nhận thứ đạo đức hình thức, giữ luật một cách máy móc, mà muốn con người đổi mới từ bên trong. Người ta chỉ có thể tránh được tội giết người thật sự nếu họ biết sống hoà thuận, bao dung và tôn trọng nhau trong đời sống hằng ngày.

Thật khó để sống điều ấy trong một thế giới đầy chia rẽ và ích kỷ. Những xích mích, bất đồng, hiểu lầm là điều không thể tránh khỏi trong bất kỳ cộng đoàn nào. Nhưng điều quan trọng là: khi xảy ra mâu thuẫn, tôi có đủ khiêm tốn để làm hoà không? Chúa Giêsu dạy ta một điều khiến ta giật mình: “Nếu ngươi sắp dâng lễ vật nơi bàn thờ mà nhớ lại có người anh em đang bất bình với ngươi, thì hãy để lễ vật lại đó, đi làm hoà với người ấy trước đã.” Điều đó cho thấy mức độ ưu tiên của việc làm hoà. Hòa giải không phải là một chọn lựa, nhưng là điều kiện thiết yếu để có thể dâng lễ vật cho Thiên Chúa. Lễ vật đẹp lòng Chúa là lễ vật của người biết khiêm tốn đến với người mình đã xúc phạm hoặc người đang trách móc mình.

Đức ái là nền tảng của mọi điều luật. Bất kỳ luật lệ tôn giáo nào không dẫn đến tình yêu thương đều chỉ là cái vỏ trống rỗng. Do đó, ai sống đạo mà lại giữ trong lòng những bất bình, căm phẫn, thì đức tin của người ấy đang bị bóp méo. Người Kitô hữu đích thực là người biết sống tha thứ, biết chủ động làm hoà, biết cúi mình xuống để hàn gắn những rạn nứt trong tương quan. Đó là dấu hiệu của người thuộc về Nước Trời.

Thế giới hôm nay dường như không còn coi trọng giới răn “Chớ giết người”. Người ta sát hại lẫn nhau trên chiến trường, trong bạo lực gia đình, trong các vụ thanh toán xã hội đen, hay tệ hơn, trong lương tâm chai đá của người bác sĩ phá thai, trong lối sống hủy hoại bản thân qua ma túy, ăn chơi sa đọa. Người ta nhân danh tự do, nhân danh tiến bộ, nhân danh quyền lợi, để biện minh cho các hành vi sát hại thể lý lẫn tinh thần người khác. Trong một xã hội như vậy, lời mời gọi của Chúa Giêsu càng trở nên cấp bách.

“Chớ giết người” không chỉ là lời cấm, mà là lời mời gọi đi vào chiều sâu của lòng kính trọng sự sống. Trân trọng mạng sống người khác là chấp nhận người đó như một thụ tạo mang hình ảnh Thiên Chúa. Dù họ có khác biệt, yếu kém, hay thậm chí gây đau khổ cho ta, họ vẫn có phẩm giá bất khả xâm phạm. Chỉ khi nhìn nhau bằng ánh mắt của Thiên Chúa, ta mới có thể ngăn chặn mầm mống của sự chết đang âm thầm sinh sôi trong lòng.

Chúa Giêsu mời gọi ta bước vào một hành trình không dễ: hành trình từ bỏ sự giận dữ, lòng ghen tức, óc phân biệt, để sống yêu thương và tha thứ. Mỗi lần ta vượt qua được cơn nóng giận, mỗi lần ta nén lại một lời mắng chửi, mỗi lần ta bước đến với người anh em để làm hoà, là mỗi lần ta góp phần vào việc xây dựng Nước Trời ngay tại trần gian này. Nước Trời không đến từ những điều cao siêu, mà đến từ một trái tim được hoán cải, biết yêu thương thực sự.

Bài học từ Cain và Aben vẫn còn nguyên giá trị. Cain giết em mình vì lòng ghen tương. Đó là tội đầu tiên chống lại sự sống của con người do con người gây ra. Từ ngày ấy, bao thế kỷ trôi qua, vẫn còn biết bao Cain đang giết Aben bằng đủ mọi cách: bằng vu khống, bằng cô lập, bằng thờ ơ, bằng sự độc ác của lời nói. Nếu chúng ta không can đảm xét mình mỗi ngày, nếu chúng ta không chân thành sửa đổi lòng mình, chúng ta sẽ là những Cain thời đại mới.

Nguyện xin Chúa ban cho chúng ta một con tim biết yêu thương và một tâm hồn bình an. Xin cho chúng ta nhận ra mỗi người là một món quà quý giá của Chúa, không ai có quyền xúc phạm hay làm tổn thương người khác. Xin cho ta đừng giết chết tha nhân bằng những định kiến, những lời nói xấu, hay sự lạnh lùng vô cảm. Và xin cho lời Chúa hôm nay trở nên ánh sáng soi đường ta đi: Sự sống là quà tặng của Thiên Chúa, và ta chỉ thực sự sống khi biết gìn giữ, tôn trọng và yêu mến sự sống của mình và của anh em.

Chớ giết người – đó không chỉ là lời cấm, mà là một chọn lựa sống. Chọn sự sống là chọn yêu thương. Chọn yêu thương là chọn Chúa. Và chọn Chúa là bước vào sự sống đời đời. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

 

 

 

Lm. Anmai, CSsR

 

 

CÔNG CHÍNH HƠN KẺ BIỆT PHÁI

Chúa Giê-su không đến để bãi bỏ Lề Luật, nhưng để kiện toàn, để hoàn tất Lề Luật trong ánh sáng của Tin Mừng Nước Trời. Trong Bài Tin Mừng hôm nay, Ngài dẫn chúng ta vượt qua một biên giới không dễ dàng giữa Luật cũ và Luật mới, giữa công chính bên ngoài và công chính nội tâm, giữa hình thức và tâm hồn. Qua việc giảng dạy về giới răn “chớ giết người”, Chúa Giê-su mặc khải một chiều sâu mới cho giới luật này: không chỉ là hành vi sát nhân bên ngoài, mà ngay cả những xúc cảm, lời nói giận dữ, khinh thường cũng đã là tội lỗi. Với một sự dứt khoát và khẩn thiết, Ngài kêu gọi các môn đệ bước vào một đời sống công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu.

Khi nói: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời”, Chúa Giê-su vạch rõ ranh giới giữa hình thức đạo đức giả tạo và đời sống thấm đượm Thần Khí. Kinh sư và người Pha-ri-sêu cặn kẽ giữ luật, nhưng đó là sự tuân thủ của người sống theo xác thịt. Họ chú trọng đến nghi lễ, hình thức, sự tỏ lộ bên ngoài, nhưng tâm hồn họ lại đầy ghen ghét, ganh tị, và sự kiêu căng. Ngược lại, Chúa Giê-su đòi hỏi các môn đệ của mình phải sống một đời sống công chính từ trong tâm hồn. Không phải chỉ dừng lại ở việc không giết người, mà còn phải xa lánh cả cơn giận, lời mắng nhiếc, thậm chí cả sự khinh thường người khác trong lòng.

Chúa Giê-su thiết lập một nền đạo lý mới, đặt trên nền tảng tình yêu và sự hòa giải. Ngài đi xa hơn những ranh giới pháp lý của Luật Môsê. Ngài muốn chữa lành tận gốc rễ tội ác bằng cách khơi lên nơi con người ánh sáng của tình thương và lòng tha thứ. Tội ác không bắt đầu từ bàn tay, mà từ trái tim. Cái chết không phát sinh từ lưỡi gươm, mà từ những lời cay nghiệt, những ánh nhìn khinh miệt, và những ý định xấu xa trong lòng. Vì thế, Ngài cảnh cáo rằng: “Ai mắng anh em mình là đồ ngốc thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng. Ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lửa hoả ngục thiêu đốt.” Lời lẽ của Chúa mạnh mẽ như thế, để đánh động lương tâm, làm tỉnh thức những ai còn ngủ mê trong ảo tưởng đạo đức hình thức.

Không chỉ ngăn cản lòng giận dữ, Tin Mừng hôm nay còn đặt ra một đòi hỏi tích cực: phải chủ động đi bước trước để hòa giải. “Nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó, đi làm hòa với người anh em ấy trước.” Việc dâng lễ, dù thánh thiêng đến đâu, cũng không thể đẹp lòng Thiên Chúa nếu trong lòng còn oán hận, hằn thù. Thật vậy, của lễ đẹp lòng Thiên Chúa nhất chính là tấm lòng hòa thuận, là một tâm hồn đã được hòa giải, là tình yêu thương chân thành được trao ban. Chính trong bầu khí yêu thương đó, con người mới phản chiếu được dung nhan của Thiên Chúa là Tình Yêu.

Hình ảnh tiên tri Ê-li-a trong Bài đọc Cựu Ước là một minh chứng sống động cho đời sống theo Thần Khí. Ông không để cho mình bị trói buộc bởi sự thù hận dù từng bị vua A-kháp và hoàng hậu I-de-ven hãm hại. Ngay khi Chúa cho mưa xuống, ông lại lo cho vua ăn uống, tháp tùng vua về cung theo đúng nghi thức. “Tay Đức Chúa đặt trên ông Ê-li-a; ông thắt lưng và chạy trước vua A-kháp cho tới lúc vào Gít-rơ-en.” Thật là một hình ảnh đầy cảm động: một tiên tri – con người của Thiên Chúa – không để lòng mình dính bén bởi sự báo thù, nhưng hoàn toàn buông bỏ bản ngã, hành động theo Thần Khí, sống trong yêu thương và công chính nội tâm. Đó là người môn đệ chân thật mà Chúa Giê-su mong muốn có trong Hội Thánh.

Thánh Phao-lô trong Bài đọc Tân Ước lại mở ra cho chúng ta một chân trời rộng lớn hơn: lý do tại sao luật mới cao hơn luật cũ. Ngài nói: “Cho đến nay, mỗi khi người Do-thái đọc sách ông Môsê, tấm màn vẫn che phủ lòng họ. Nhưng khi người ta quay lại với Chúa, thì tấm màn mới được cất đi.” Quay lại với Chúa là trở về với Thần Khí, và nơi nào có Thần Khí, nơi đó có tự do. Luật cũ bó buộc, Luật mới giải phóng. Sự công chính không còn nằm ở điều cấm đoán, nhưng ở lòng mến. Không phải sợ tội mà tránh, nhưng vì yêu mến mà sống lành thánh. Chính Thần Khí biến đổi con người từ bên trong, giúp họ phản chiếu “vinh quang của Chúa như một bức gương”. Đó là công chính thật, công chính của người sống trong Đức Ki-tô.

Thế giới hôm nay cần những chứng nhân của Thần Khí, những con người không chỉ tránh làm điều dữ, mà còn chủ động kiến tạo điều thiện. Một xã hội đầy dẫy những căng thẳng, chia rẽ, oán hận, không thể được chữa lành bởi những đạo đức hình thức, nhưng cần đến những trái tim đầy Thần Khí, những linh hồn yêu thương và tha thứ. Người môn đệ của Chúa Giê-su hôm nay không thể chỉ dự lễ, đọc kinh, rước lễ cách máy móc, nhưng phải sống trọn vẹn Tin Mừng yêu thương: không giận dữ, không khinh khi, không oán hận, luôn tìm cách hoà giải, chủ động yêu thương và phục vụ.

Thật ra, Lề Luật Môsê không phải là điều xấu. Nhưng khi Lề Luật trở nên khô cứng, bị lạm dụng để kết án và phân chia, nó đánh mất mục đích ban đầu là hướng con người đến Thiên Chúa. Chúa Giê-su đến để thổi hồn sống vào Lề Luật, để khơi lại suối nguồn tình yêu đã bị che khuất bởi hình thức. Luật mới của Ngài không viết trên đá, mà khắc vào tâm hồn; không áp đặt từ bên ngoài, mà trào dâng từ nội tâm. Đó là Luật của Thần Khí – là tình yêu, là tự do, là hiệp nhất.

Lạy Chúa Giê-su, xin làm cho ánh sáng của Thần Khí Chúa chiếu soi lòng trí chúng con. Xin cất khỏi chúng con tấm màn của oán hận, của khinh khi, của thù hằn. Xin giúp chúng con trở nên những người sống theo Thần Khí, biết yêu thương tha nhân từ trong cốt lõi, biết dâng lên Chúa của lễ hòa giải và lòng khiêm nhường. Xin biến đổi chúng con thành những con người công chính, không phải theo chuẩn mực của loài người, mà theo chuẩn mực của Thiên Chúa. Và xin cho chúng con mỗi ngày nên giống Đức Ki-tô hơn, để nhờ chúng con, thế gian nhận ra vinh quang Chúa đang chiếu sáng nơi gương mặt của những ai sống trong yêu thương. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

 

 

SỐNG THÁNH TRONG TINH THẦN BÁC ÁI

Khi Chúa Giêsu bước vào dòng lịch sử nhân loại, Ngài không đến để hủy bỏ Lề Luật, nhưng để kiện toàn, để làm sáng tỏ và trao ban một chiều sâu mới cho những gì vốn đã được Thiên Chúa thiết lập. Lề Luật nơi Môsê như là khuôn mẫu cho đời sống đạo đức và sự thánh thiện. Tuy nhiên, qua thời gian, những con người lãnh đạo tôn giáo – cụ thể là các kinh sư và người Pharisêu – đã bóp méo tinh thần Lề Luật bằng một cách diễn giải nặng về hình thức và nặng về sự tuân giữ máy móc, vô hồn. Trong bối cảnh đó, Chúa Giêsu đã can đảm nêu lên một lối sống thánh thiện mới, vượt lên trên mọi hình thức đạo đức giả hình: một sự thánh thiện được đúc kết bằng tình yêu đích thực và lòng bác ái sâu xa.

Chính Ngài đã long trọng tuyên bố: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pharisêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” Đây không phải là một sự công chính của những hành động bề ngoài, nhưng là sự công chính từ bên trong, từ trái tim đã được biến đổi bởi tình yêu Thiên Chúa. Đức Giêsu đã nêu lên một quan niệm hoàn toàn mới về việc sống đạo: không phải cứ tuân giữ lề luật một cách tỉ mỉ là đủ, nhưng phải để cho Lề Luật thấm vào tâm hồn, thành động lực thúc đẩy hành động yêu thương.

Các kinh sư và Pharisêu biết rõ từng khoản luật, họ giữ chay, cầu nguyện, dâng cúng, và làm đủ mọi nghi thức, nhưng trong lòng họ không có tình yêu, không có sự cảm thông, không có lòng thương xót đối với anh chị em mình. Họ sống đạo như người làm toán – chính xác và hợp quy tắc – nhưng lại thiếu mất linh hồn của đạo là tình yêu. Chính vì thế, Đức Giêsu nói đến một sự kiện toàn: kiện toàn không chỉ bằng cách thêm vào điều gì đó, mà là biến đổi tận căn, làm sống lại linh hồn đã chết trong những luật lệ khô cứng. Bác ái chính là linh hồn ấy.

Từ đó, Chúa Giêsu không chỉ dạy phải tránh làm điều ác, mà còn phải tích cực làm điều thiện. Không chỉ không giết người, mà còn không được nuôi hận thù, không được mắng chửi, không được khinh dể người khác. Người môn đệ không thể an tâm vì chưa phạm tội giết người, mà phải cảnh giác ngay cả với những xúc phạm nhỏ bé bằng lời nói, ánh nhìn, thái độ. Đây là một lời mời gọi đi vào chiều sâu nội tâm, hoán cải tận gốc rễ và sống chân thật trước mặt Thiên Chúa.

Chúa Giêsu đã làm cho lời dạy của Ngài mang tính cụ thể bằng cách đưa ra ví dụ: nếu khi dâng lễ mà nhớ lại có điều bất hòa với anh em, thì hãy để của lễ lại, đi làm hòa trước rồi hãy trở lại dâng lễ. Đó là sự thánh thiện vượt xa lễ nghi, vì lễ nghi không thể thay thế được sự hòa giải. Thiên Chúa không muốn một của lễ xuất phát từ một tâm hồn đang ghét bỏ người khác, nhưng Ngài muốn tình yêu được biểu lộ nơi tương quan huynh đệ. Bác ái trở thành tiêu chuẩn tối hậu để đo lường giá trị của bất cứ hành vi đạo đức nào.

Ngày nay, vẫn còn biết bao tín hữu sống đạo như thời các kinh sư: lo giữ những hình thức bên ngoài, đến nhà thờ, đọc kinh, làm việc bác ái cho có, nhưng lòng thì đầy ganh ghét, chia rẽ, xét đoán, thậm chí là loại trừ anh em. Họ cảm thấy an tâm vì đã chu toàn bổn phận tôn giáo, nhưng lại chẳng mở lòng để yêu thương. Sự công chính ấy, dù có đủ đầy nghi lễ, vẫn chưa phải là công chính mà Chúa đòi hỏi.

Bởi vậy, Chúa Giêsu không ngừng nhấn mạnh: điều cần là tình yêu. Tình yêu đó không chỉ là cảm xúc nhất thời, nhưng là sự lựa chọn sống cho người khác, hy sinh cái tôi ích kỷ, chấp nhận bước ra khỏi vùng an toàn của mình để gặp gỡ tha nhân, lắng nghe và phục vụ họ. Bác ái không chỉ là một hành động, nhưng là một lối sống: lối sống yêu thương, tha thứ, bao dung và không giữ hận thù. Ai sống như thế mới thật sự là người bước đi trong ánh sáng của Nước Trời.

Trong ánh sáng ấy, chúng ta hiểu được tại sao Chúa Giêsu lại quy toàn bộ lề luật về một giới răn duy nhất: mến Chúa và yêu người. Hai điều này không thể tách rời. Không ai có thể nói mình yêu Chúa mà lại ghét anh em. Không ai có thể thành tâm cầu nguyện nếu trong lòng còn oán hờn và định kiến. Người môn đệ của Chúa được mời gọi không ngừng hoán cải trái tim mình, để sống trong sự hiệp nhất với Thiên Chúa và tha nhân.

Nếu muốn sống hạnh phúc, nếu muốn thật sự bước vào Nước Trời, thì không có con đường nào khác ngoài con đường yêu thương và phục vụ. Hạnh phúc không đến từ sự chiếm hữu, mà từ sự cho đi. Niềm vui không đến từ quyền lực, mà từ khiêm tốn cúi mình phục vụ. Người ta không thể giả vờ yêu thương, vì tình yêu thật luôn để lại dấu vết: sự bình an, sự thứ tha, sự dịu dàng trong lời nói, sự tế nhị trong hành động. Người sống bác ái là người toát ra một sức hút thánh thiện làm biến đổi môi trường sống xung quanh họ.

Chúng ta hãy nhìn lại các thánh – những người đã sống trọn vẹn chiều sâu của Lề Luật mới. Các ngài không sống theo một tập hợp luật lệ cứng nhắc, nhưng sống bằng con tim yêu thương, nhạy bén với nỗi đau và thiếu thốn của người khác. Thánh Gioan Maria Vianney, vị linh mục đơn sơ nơi làng quê, đã dùng chính đời sống bác ái của mình để lôi cuốn cả nước Pháp về với Chúa. Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu, không làm gì to lớn, nhưng lại sống từng giây phút đời thường bằng một tình yêu nồng cháy dành cho Chúa và tha nhân. Chính những vị thánh như vậy làm sáng lên chân dung người môn đệ chân thật của Đức Kitô.

Lời mời gọi của Tin Mừng hôm nay là một lời mời gọi cấp thiết cho mọi Kitô hữu thời đại mới. Chúng ta không thể tự hào mình giữ luật, nếu trong lòng không có tình yêu. Chúng ta không thể an tâm vì đã hoàn thành các nghi thức, nếu đời sống của ta chưa có sự biến đổi thực sự từ bên trong. Mỗi người được mời gọi tự hỏi: mình có đang sống đạo hay chỉ đang thực hành tôn giáo? Mình có đang sống bác ái như một thói quen hay như một lối sống? Mình có đang tìm kiếm Thiên Chúa qua tha nhân không?

Ước gì mỗi ngày sống của chúng ta là một bước đi sâu hơn vào mầu nhiệm bác ái. Ước gì trong các cử hành phụng vụ, trong đời sống gia đình, trong các tương quan xã hội, chúng ta luôn lấy bác ái làm kim chỉ nam cho hành động. Khi ấy, lời Chúa hôm nay sẽ không chỉ là một giáo huấn xa vời, nhưng là một ánh sáng dẫn đường. Và khi ấy, chúng ta mới thật sự là những công dân của Nước Trời – nơi mọi luật lệ đã được kiện toàn trong tình yêu.

Xin Chúa cho mỗi người chúng ta biết yêu mến Lề Luật mới mà Chúa Giêsu đem đến – Lề Luật của tình yêu. Xin cho chúng ta can đảm sống khác đi, sống sâu hơn, sống bác ái thật sự để Nước Trời bắt đầu ngay từ hôm nay nơi chúng ta. Và xin cho niềm vui của Tin Mừng trở thành hơi thở hằng ngày của mỗi Kitô hữu – để không ai trong chúng ta trở nên một vị thánh buồn, nhưng là người gieo niềm vui, lan tỏa yêu thương và đem ánh sáng Chúa Kitô đến cho mọi người quanh mình.

Lm. Anmai, CSsR

 

SỐNG YÊU THƯƠNG VƯỢT TRÊN CÔNG BÌNH – CON ĐƯỜNG DẪN VÀO NƯỚC TRỜI

Anh chị em thân mến,

Từ những ngày đầu tiên của lịch sử nhân loại, khi con người bắt đầu sống thành cộng đồng, các quy định pháp lý, tập tục và luật lệ đã được thiết lập nhằm gìn giữ trật tự, bảo vệ quyền lợi và ngăn ngừa xung đột. Trong xã hội Do Thái thời Chúa Giêsu, cũng như trong xã hội của chúng ta hôm nay, việc tuân giữ lề luật luôn được xem là chuẩn mực của người công chính. Tuy nhiên, trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã đưa ra một lời kêu gọi làm đảo lộn toàn bộ quan niệm về sự công chính thông thường ấy. Người không chỉ mời gọi các môn đệ “giữ luật”, mà còn phải sống vượt lên trên lề luật, để đạt đến sự thánh thiện đích thực – một sự thánh thiện mang nội dung hoàn toàn khác biệt, được đo bằng tình yêu, chứ không bằng những hành vi máy móc bề ngoài.

Chúa Giêsu tuyên bố rõ ràng với các môn đệ: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời” (Mt 5,20). Đây không chỉ là một lời cảnh báo, nhưng còn là một chỉ dẫn quý giá về con đường nên thánh: con đường của trái tim, của lòng mến, chứ không chỉ là con đường của những cử chỉ bề ngoài tuân thủ lề luật. Đối với Chúa, điều quan trọng không chỉ là ta làm gì, mà còn là tại sao ta làm điều đó. Không phải giữ luật cho bằng được, mà là sống luật với tình yêu chân thành.

Trong xã hội, ta được dạy phải biết giữ luật, không làm điều sai trái: không trộm cắp, không hãm hại người khác, không gian dối hay giết người. Nếu ai giữ được như vậy thì được coi là người tốt, là công dân gương mẫu. Đó là điều đáng quý. Nhưng Chúa Giêsu không dừng lại ở mức độ “người tốt”. Người mời gọi ta trở thành con cái Nước Trời, mà muốn vậy, ta phải sống vượt qua sự công chính của người đời, bằng việc đi vào tận chiều sâu của lòng mình.

Lề luật nói: “Chớ giết người”, nhưng Chúa Giêsu nói: “Ai giận anh em mình thì cũng đáng bị đưa ra tòa”. Lề luật ngăn cản hành động xấu, nhưng Chúa Giêsu nhắm đến tâm hồn con người – nơi phát sinh ra hành động. Vì thế, Người không chỉ cấm giết người, mà còn cấm cả sự giận dữ, oán hận, thù ghét trong lòng. Người không chỉ cấm hành động xúc phạm, mà còn cấm cả lời nói khinh thường hay mắng chửi tha nhân. Và Người cũng không chỉ dừng ở đó: Người còn yêu cầu phải làm hòa với anh em mình trước khi đến dâng lễ vật cho Thiên Chúa.

Đây là một cuộc cách mạng nội tâm. Chúa Giêsu không bãi bỏ Lề Luật, nhưng Người kiện toàn lề luật, bằng cách đưa luật ra khỏi cái khung cứng nhắc của hình thức để đặt vào trái tim con người. Giữ luật, không còn chỉ là làm đúng vài điều luật để không bị xử phạt, nhưng là sống trong sự hòa hợp với Thiên Chúa và với tha nhân. Giữ luật, không còn là nỗ lực tránh điều ác, mà là khát vọng thi hành điều thiện với cả trái tim.

Vì thế, câu hỏi quan trọng không phải là: “Tôi đã làm gì sai?”, mà là: “Tôi có yêu thương chưa? Tôi đã tha thứ chưa? Tôi có sống quảng đại, bao dung, chân thành chưa?” Trong cái nhìn của Chúa, công bình không phải là cứu cánh, mà là điểm khởi đầu cho một hành trình nên thánh. Nếu ta chỉ sống theo công bình, thì ta mới chỉ sống nửa chừng. Thiên Chúa không dựng nên con người chỉ để sống đúng luật – Người dựng nên con người để sống yêu thương như chính Người yêu.

Cũng chính vì thế, Chúa Giêsu nói: “Nếu ai chỉ chào hỏi những người thân của mình, thì có gì lạ đâu? Người ngoại cũng làm như thế!” Và Người kết luận: “Anh em hãy nên hoàn thiện như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,48). Đó là lý tưởng tối thượng của người Kitô hữu: sống giống Thiên Chúa, sống bằng tình yêu, không dừng lại ở giới hạn công bình, nhưng vươn tới sự tha thứ, lòng nhân từ và tinh thần hy sinh vì người khác.

Hãy thử nhìn lại cuộc sống của chúng ta xem, anh chị em thân mến. Ta có thường bằng lòng với chính mình chỉ vì mình không làm gì xấu không? Ta có nghĩ rằng vì mình không trộm cắp, không giết người, không ngoại tình, không gian lận nên mình là người công chính không? Nếu đúng như thế, thì ta vẫn còn rất xa Nước Trời. Chúa Giêsu đòi hỏi nhiều hơn. Người muốn ta có một con tim mới, một trái tim biết cảm thông với nỗi khổ của người khác, biết quên mình để tha thứ, biết bỏ qua danh dự để làm hòa, biết dấn thân vì tha nhân thay vì chỉ lo cho bản thân.

Xã hội hiện đại ngày nay cũng đề cao đức công bình, nhưng rất dễ dừng lại ở mức độ luật pháp. Một người bị tổn thương, bị xúc phạm, bị lừa gạt có thể đưa nhau ra tòa để kiện tụng và đòi lại công lý. Nhưng có mấy ai chọn lấy con đường tha thứ? Mấy ai chọn bỏ qua quyền lợi chính đáng của mình vì lòng yêu thương? Phải có một sức mạnh rất lớn từ nội tâm – đó chính là tình yêu – thì con người mới có thể sống vượt trên công bình như Chúa Giêsu đã sống và dạy.

Điều này thật sự khó khăn. Làm sao có thể yêu thương khi bị xúc phạm? Làm sao tha thứ khi bị phản bội? Làm sao làm hòa khi mình là người bị hại? Nhưng thưa anh chị em, Tin Mừng không bao giờ là con đường dễ dãi. Chính Chúa Giêsu, Đấng rao giảng con đường yêu thương, cũng đã bị loại trừ, kết án và đóng đinh trên thập giá. Nhưng Người không trả thù. Người không kết án lại. Người không đòi lại công bằng. Trái lại, Người tha thứ và cầu nguyện cho kẻ giết mình: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23,34). Đó là định nghĩa cao nhất của tình yêu Kitô giáo: yêu cho đến cùng, yêu cả kẻ thù, yêu không đòi được đáp trả.

Khi Chúa Giêsu dạy chúng ta cầu nguyện: “Xin Cha tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con” – Người muốn chúng ta hiểu rằng con đường nên thánh bắt đầu bằng một trái tim được chữa lành khỏi hận thù. Tha thứ không phải là quên hết những gì đã xảy ra, nhưng là không để những đau thương ấy tiếp tục điều khiển đời mình. Làm hòa không phải là hèn yếu, mà là hành động cao quý nhất, giống Chúa nhất. Từ chối làm hòa là tự loại mình ra khỏi cộng đoàn huynh đệ và ra khỏi Nước Trời.

Anh chị em thân mến,

Sống Kitô giáo không chỉ là đi lễ, đọc kinh, giữ điều răn. Đó mới là nền tảng. Nhưng điều Chúa muốn nơi chúng ta còn sâu xa hơn: Người muốn chúng ta biến đổi từ bên trong. Muốn nên giống Chúa, ta phải học yêu như Chúa, tha thứ như Chúa, hiến thân như Chúa. Và chính khi đó, đời sống của ta mới trở thành ánh sáng giữa thế gian, muối mặn cho cuộc đời, là chứng tá cho một tình yêu cao cả mà thế gian không thể hiểu nổi.

Thế nên, đừng bằng lòng với một đời sống đạo “vừa đủ”, đừng an tâm khi chỉ “không làm điều xấu”. Chúa mời gọi ta tiến bước vào sự hoàn thiện, vào lòng nhân từ, vào tình bác ái không giới hạn. Và chỉ khi nào con tim ta trở nên giống con tim của Chúa, khi ấy ta mới thực sự là công dân Nước Trời.

Nguyện xin Chúa giúp chúng ta luôn biết lắng nghe lời Người, để mỗi ngày bước đi trên con đường tình yêu, vượt qua ranh giới của sự công bình mà sống bằng trái tim vị tha, quảng đại và đầy lòng thương xót như Chúa đã sống. Vì chính con đường ấy, dù hẹp và khó, nhưng chắc chắn dẫn ta đến Nước Trời.

Lm. Anmai, CSsR

 

 

CÔNG CHÍNH HƠN ĐỂ VÀO NƯỚC TRỜI

Lời mời gọi của Đức Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay thật mạnh mẽ và mang tính thức tỉnh lạ thường: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời” (Mt 5,20). Lời cảnh báo này không chỉ dành cho những người sống vào thời của Chúa, mà còn đang vang vọng đến tận mỗi người Kitô hữu chúng ta hôm nay. Đây không phải là một tiêu chuẩn về đạo đức bình thường, mà là một đòi hỏi tận căn, mời gọi chúng ta đi vào con đường nên thánh thật sự: một sự công chính bắt nguồn từ nội tâm, được thôi thúc bởi tình yêu và thể hiện qua hành động.

Trong xã hội Do Thái thời Chúa Giêsu, các kinh sư và người Pharisêu là những người nổi bật trong đời sống đạo. Họ giữ luật rất chi ly và chi tiết. Họ là hình mẫu cho việc tuân thủ Lề Luật Môsê. Tuy nhiên, Chúa Giêsu không ngần ngại cho rằng: nếu chúng ta chỉ giữ luật như họ thôi thì chưa đủ. Ngài còn nói thẳng: “Sẽ chẳng được vào Nước Trời.” Điều này làm chúng ta phải nghiêm túc xét lại cách sống đạo của mình. Liệu đời sống Kitô hữu của ta có đang rơi vào hình thức, vụ luật, bề ngoài, mà thiếu mất tinh thần của lề luật là tình yêu và lòng thương xót hay không?

Đức Giêsu không đến để bãi bỏ Lề Luật, nhưng để kiện toàn nó. Điều này có nghĩa là Ngài nâng luật lên một tầm mức mới, không còn chỉ là những quy định mang tính hành vi, mà trở thành một lời mời gọi biến đổi tâm hồn. Giết người, theo luật, là tội nặng, nhưng với Chúa Giêsu, chỉ cần giận ghét hay mắng chửi người khác thôi cũng đã là đáng bị xét xử. Vì thế, công chính trong Tin Mừng không phải là chuyện giữ luật từng điểm, mà là chuyện yêu thương hết lòng, sống hòa giải và chân thành với nhau.

Chúa Giêsu đưa ra một loạt những hành vi bị lên án: giận ghét, mắng anh em là đồ ngốc, chửi rủa anh em. Tại sao những hành vi tưởng như nhỏ nhặt này lại nghiêm trọng đến vậy? Thưa là vì chúng phát xuất từ một nội tâm bất ổn, một trái tim không còn bình an, không còn phản chiếu hình ảnh yêu thương của Thiên Chúa nữa. Khi để lòng mình bị giận ghét chi phối, ta đang để cho sự dữ len lỏi vào linh hồn, đang giết chết nơi mình khả năng yêu thương, khả năng nhìn người khác như anh em.

Chúa Giêsu không chỉ dừng lại ở việc cảnh báo, Ngài còn chỉ cho ta con đường hoán cải: “Khi anh sắp dâng lễ vật mà chợt nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó, đi làm hòa trước đã, rồi hãy trở lại mà dâng lễ vật.” Đây là một lời mời gọi khẩn thiết: hòa giải phải đặt ưu tiên trên cả việc phụng thờ. Một tôn giáo đích thực không thể tách khỏi mối tương quan với tha nhân. Không thể yêu mến Chúa cách đích thực nếu ta không thể tha thứ cho người anh em.

Nơi đây, Đức Giêsu cũng muốn nhấn mạnh đến giá trị của giây phút hiện tại. Chúng ta thường chờ đợi một lúc nào đó thuận tiện để hòa giải, để yêu thương, để đổi mới, nhưng Chúa lại nói: hãy làm ngay, đừng trì hoãn. Hiện tại là thời gian cứu độ. Mỗi giây phút là một cơ hội để yêu thương, để tha thứ, để thánh hóa bản thân. Thiên Chúa không đo thời gian theo cách con người đo, nhưng Ngài nhìn thấu tận đáy lòng ta, nhìn xem ta sống mỗi khoảnh khắc ra sao.

Thật vậy, tình yêu là thước đo cho mọi giới răn. Nếu ta yêu thương thật lòng, sẽ không còn chuyện giận dữ vô cớ, không còn lời nhục mạ hay chửi rủa, không còn ai phải bước lên bàn thờ dâng lễ vật với lòng oán hờn. Tình yêu, một khi được sống thật sự, sẽ đưa ta đến sự công chính vượt xa mọi thứ luật lệ hình thức. Tình yêu ấy không phải là cảm xúc nhất thời, mà là chọn lựa đi vào hành trình của Chúa Giêsu: hiến thân, tha thứ, nhẫn nhục và phục vụ.

Có thể nói rằng, qua đoạn Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu mời gọi chúng ta xét lại cách sống đạo của mình. Phải chăng ta đã quá quen với việc đến nhà thờ nhưng không hề để lòng mình được đụng chạm? Phải chăng ta vẫn đọc kinh cầu nguyện nhưng lại nuôi dưỡng những oán hờn âm ỉ trong lòng? Phải chăng ta vẫn giữ luật Mười Điều Răn, nhưng chưa để tình yêu trở thành cốt lõi chi phối mọi suy nghĩ, lời nói và hành vi của ta?

Nước Trời, như Chúa nói, không dành cho những ai vụ luật, sống bề ngoài, nhưng là phần thưởng cho những ai dám sống tận căn, sống trọn vẹn với Chúa và tha nhân. Và sống như thế đòi hỏi phải vượt lên khỏi cái tôi ích kỷ, dám tha thứ khi bị xúc phạm, dám chủ động làm hòa, dám từ bỏ cơn giận và chọn lấy sự bình an. Đó là những bước đi đầy hy sinh, nhưng cũng là con đường chắc chắn đưa ta đến với Thiên Chúa.

Không ai trong chúng ta hoàn hảo. Nhưng điều Chúa mong đợi là một tấm lòng thật, một trái tim biết học yêu và sống yêu, một tâm hồn không ngừng hoán cải để trở nên giống Chúa hơn. Công chính hơn người Pharisêu không phải là giữ luật nhiều hơn, mà là sống luật bằng trái tim. Không phải là sự gò bó, mà là sự tự nguyện. Không phải là để được người khác khen ngợi, mà là vì tình yêu đối với Thiên Chúa và tha nhân thúc bách.

Lạy Chúa Giêsu, chúng con biết mình còn rất nhiều yếu đuối, còn nuôi dưỡng nhiều giận dữ, xét đoán, ích kỷ và thờ ơ trong lòng. Nhưng hôm nay, qua Lời Chúa, xin cho chúng con can đảm nhìn lại mình và bước đi theo con đường yêu thương mà Chúa đã chỉ. Xin giúp chúng con biết hòa giải thật lòng, biết sống giây phút hiện tại một cách thánh thiện, biết bỏ qua những bất bình để đến với tha nhân với con tim rộng mở. Xin cho chúng con được nên công chính hơn mỗi ngày, để mai này được cùng Chúa vào Nước Trời. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

 

 

THA THỨ – HY LỄ CAO CẢ DÂNG LÊN THIÊN CHÚA

Khi con người bước vào đời sống tôn giáo, tự đáy lòng ai cũng khao khát tìm đến một Đấng Thiêng Liêng để nương tựa, thờ phượng và tìm kiếm sự bình an nội tâm. Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu rõ rằng việc thờ phượng Thiên Chúa không thể tách rời khỏi đời sống cụ thể hằng ngày, không thể đặt lên bàn thờ những hy lễ, của lễ hay lời kinh nguyện nếu tâm hồn chất chứa hận thù, bất hòa, ganh ghét. Chính Chúa Giêsu hôm nay mạc khải cho ta biết: nếu ta muốn lễ vật mình được Thiên Chúa chấp nhận, thì trước tiên ta phải làm hòa với anh em mình. Luật yêu thương mà Người thiết lập không chỉ là lời nói trên môi miệng, mà là một cuộc hoán cải nội tâm, một cuộc cách mạng trong tâm hồn để yêu thương và tha thứ trở thành lễ vật dâng lên Thiên Chúa.

Chúa Giêsu không hủy bỏ lề luật cũ nhưng kiện toàn lề luật bằng cách hướng con người đến một sự công chính vượt xa luật lệ bề ngoài. Ngài nói rõ: “Anh em đã nghe luật dạy người xưa rằng: Chớ giết người… Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: Ai giận anh em mình thì đáng bị đưa ra tòa… Ai chửi anh em mình là đồ ngốc thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội đồng.” Như thế, luật mới của Chúa Giêsu không chỉ xét đến hành vi bên ngoài mà còn đi sâu vào tận cõi lòng con người, nơi phát sinh những ý nghĩ ghen ghét, hận thù, kiêu ngạo. Ngài đòi hỏi chúng ta thanh luyện cội rễ của tội ác, nhổ bỏ những hạt giống chia rẽ trong lòng, trước khi chúng biến thành hành vi tội lỗi.

Tha thứ là con đường đưa ta đến gần Thiên Chúa. Tha thứ không phải là một sự nhu nhược, cũng không phải là cái giá phải trả trong một cuộc đổi chác tình cảm. Tha thứ là một cách dâng hy lễ đẹp lòng Thiên Chúa nhất, bởi vì chính Chúa Giêsu trên thập giá đã tha thứ cho kẻ giết mình. Khi ta tha thứ, ta giống Thiên Chúa hơn bao giờ hết. Lòng tha thứ không chỉ giải thoát người kia khỏi gánh nặng mặc cảm, mà còn giải thoát chính ta khỏi xiềng xích cay đắng, để linh hồn ta trở nên nhẹ nhàng, xứng đáng là nơi Thiên Chúa ngự trị.

Lời cầu nguyện của Chúa Giêsu trên thập giá – “Lạy Cha, xin tha cho họ vì họ không biết việc họ làm” – là mẫu gương đỉnh cao của lòng yêu thương tha thứ. Người không chờ kẻ thù xin lỗi mới tha, nhưng đi bước trước trong yêu thương. Ngày hôm nay, Tin Mừng mời gọi chúng ta hãy noi gương Chúa Giêsu mà đi bước trước. Không đợi người anh em đến xin lỗi mình, không viện cớ rằng “tôi đúng, họ sai”, không bào chữa cho sự im lặng cay đắng của mình, nhưng mạnh dạn bước tới để nối lại tình thân, để làm hòa với anh em trước khi đến với Thiên Chúa.

Không ai trong chúng ta là không từng bị tổn thương. Có người làm chúng ta đau đớn vì những lời nói vô tâm, có người làm ta thất vọng vì phản bội, có người làm tan vỡ niềm tin vì những hành động gian trá. Nhưng Tin Mừng hôm nay không hỏi chúng ta “người đó có đáng tha không”, mà hỏi “chúng ta có muốn được Thiên Chúa đón nhận không”. Nếu chúng ta muốn đến gần bàn thờ Chúa, muốn dâng của lễ đời mình, thì điều kiện tiên quyết là phải hòa giải với anh em. Bởi chính trong sự hòa giải, chúng ta mới có thể sống đúng căn tính Kitô hữu: là người mang trong mình tình yêu cứu độ của Thiên Chúa.

Luật yêu thương mà Chúa Giêsu mời gọi không phải là một quy định đạo đức khô khan, nhưng là một sự sống trào dâng từ con tim biết đặt Chúa làm trung tâm. Khi yêu thương, tha thứ, hòa giải, ta không chỉ sống với tha nhân, mà còn sống trong tương quan với chính Thiên Chúa. Không thể tách rời mối tương quan ấy. Thật vậy, thánh Gioan Tông Đồ đã viết: “Ai nói mình yêu mến Thiên Chúa mà lại ghét anh em mình, thì là kẻ nói dối.” (1Ga 4,20)

Chúa Giêsu hôm nay không chỉ dạy ta “đừng giết người” bằng hành động, nhưng còn cấm “giết người” bằng những cơn giận, lời nói xúc phạm, ánh mắt khinh miệt, thái độ dửng dưng. Mỗi lần ta nổi giận vô cớ, là ta đang tạo ra một khoảng cách giữa ta và Thiên Chúa. Mỗi lần ta mắng nhiếc, chửi bới ai đó, là ta đang phá vỡ chiếc cầu của lòng thương xót. Mỗi lần ta nuôi dưỡng hận thù, là ta đang tự khóa cửa lòng mình, khiến Chúa không thể bước vào. Như thế, tha thứ không còn là một chọn lựa, nhưng là một điều kiện tất yếu để sống ơn gọi làm con cái Thiên Chúa.

Trong bối cảnh xã hội hôm nay, tha thứ càng trở nên cần thiết. Những mâu thuẫn trong gia đình, tranh chấp trong cộng đồng, sự chia rẽ trong Hội Thánh, tất cả đều có thể hóa giải nếu mỗi người biết sống theo Tin Mừng của Chúa Giêsu. Bao nhiêu lần trong cuộc sống, chúng ta dễ dàng giữ đạo bằng việc đến nhà thờ, tham dự Thánh lễ, dâng cúng, đọc kinh, nhưng lại rất khó để tha thứ cho một người đã xúc phạm đến ta. Của lễ đẹp lòng Chúa không phải là vàng bạc, nhưng là trái tim biết yêu thương và sẵn sàng thứ tha.

Chúng ta hãy hình dung lại hình ảnh bàn thờ nơi Thánh lễ được cử hành mỗi ngày. Bánh và rượu dâng lên trở thành Mình và Máu Thánh Chúa, là của lễ thiêng liêng hiệp thông toàn thể Giáo Hội. Nhưng nếu linh hồn ta chất chứa những oán hận, những chia rẽ, thì của lễ ta dâng sẽ ra vô ích. Cần phải làm hòa, cần phải tha thứ, cần phải yêu thương trước khi tiến lên bàn thánh. Đó là điều kiện để sự thánh thiện của Thánh lễ thấm nhập vào đời sống thực tế của ta.

Lạy Chúa Giêsu, con chiêm ngắm thập giá Ngài – nơi đó, Ngài đã tha thứ tất cả, không giữ lại gì cho riêng mình, không chấp nê điều gì, không biện minh cho lòng oán hận. Ngài đã dâng cho Chúa Cha hy lễ trọn vẹn bằng tình yêu và lòng tha thứ. Xin cho con hôm nay biết bắt chước Ngài. Xin cho con đừng viện cớ rằng tha thứ là điều quá khó, vì con biết: khó nhưng không phải không thể. Với ơn Chúa, con có thể yêu người đã làm con tổn thương, có thể nói lời xin lỗi dù con không phải là người sai, có thể đưa tay ra trước để làm hòa.

Lạy Chúa, con không muốn chỉ dâng lên Chúa những lời kinh vô hồn. Con muốn dâng lên Ngài một trái tim được chữa lành, được mở ra để đón nhận mọi người, dù người đó từng làm con đau đớn. Con muốn dâng lễ vật tha thứ – một thứ của lễ có giá trị hơn mọi lễ nghi bề ngoài – như một cách biểu lộ lòng yêu mến chân thành của con đối với Ngài. Con muốn cùng với Chúa Giêsu, bước vào đời với sứ mạng làm chứng cho tình yêu bằng chính sự thứ tha mỗi ngày.

Kết thúc bài giảng hôm nay, mỗi người chúng ta hãy tự hỏi: có ai đang bất hòa với tôi không? Có ai tôi còn ghét bỏ, còn giận dữ, còn giữ trong lòng những tổn thương không chịu tha thứ? Nếu có, xin hãy lấy Tin Mừng hôm nay làm kim chỉ nam. Trước khi bước lên bàn thờ, hãy bước xuống tìm anh em mình. Trước khi đọc kinh Lạy Cha, hãy sống lời “xin tha nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con.” Và trước khi dâng lễ vật, hãy dâng trái tim hòa giải.

Đó chính là hy lễ đẹp lòng Thiên Chúa nhất.

Ghi nhớ: “Bất cứ ai phẫn nộ với anh em mình, thì sẽ bị tòa án luận phạt” (Mt 5,22)
Lạy Cha, hôm nay con xin dâng lên Cha một lễ vật đắt giá nhất: lòng tha thứ. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

 

 

SỐNG LUẬT YÊU THƯƠNG VÀ LÒNG NHÂN TỪ NHƯ CHÚA GIÊSU

Trong trang Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dẫn đưa các môn đệ và mỗi chúng ta đến một chiều sâu mới trong việc thi hành Lề Luật. Ngài không đến để phá bỏ Lề Luật, nhưng để kiện toàn nó trong ánh sáng tình yêu và lòng nhân từ. Nếu chỉ tuân giữ các giới răn một cách máy móc, chi li, hình thức như các kinh sư và biệt phái, thì chưa đủ để vào Nước Trời. Chúa mời gọi: “Nếu các con không công chính hơn các kinh sư và người Pharisêu, các con sẽ không được vào Nước Trời” (Mt 5,20). Đây là một lời cảnh tỉnh và đồng thời là một hướng dẫn quý báu cho hành trình đức tin.

Chúa Giêsu không phủ nhận giá trị của Lề Luật, nhưng Ngài muốn chúng ta hiểu rằng luật không phải là cứu cánh, mà chỉ là phương tiện giúp con người sống đẹp lòng Thiên Chúa và yêu thương nhau. Luật không thể đứng trên con người, không thể biến con người thành nô lệ. Điều này đã được Ngài xác quyết: “Ngày sabát được làm ra cho con người, chứ không phải con người cho ngày sabát” (Mc 2,27). Do đó, luật lệ cần được hiểu và thi hành trong tinh thần tự do và yêu thương, chứ không chỉ là sự ràng buộc hình thức.

Chúa Giêsu kiện toàn Lề Luật bằng cách đi đến tận căn của giới luật. Ngài không chỉ nhấn mạnh đến hành vi bên ngoài mà còn soi vào nội tâm con người. Điều răn “chớ giết người” không chỉ ngăn cản hành vi sát nhân, nhưng còn đòi hỏi phải loại bỏ mọi tâm tình giận dữ, hận thù, nguyền rủa. Ngài dạy: “Bất cứ ai giận anh em mình thì đáng bị đưa ra toà… Ai mắng anh em mình là đồ ngốc thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng” (Mt 5,22). Chính thái độ giận dữ, chửi rủa, khinh miệt đã đủ để vi phạm luật yêu thương.

Và không chỉ dừng lại ở đó, Chúa Giêsu còn đưa ra một tiêu chuẩn hoàn thiện hơn: phải làm hoà với anh em trước khi dâng lễ vật. “Nếu khi dâng lễ vật mà sực nhớ có người anh em bất bình với mình, thì hãy để lễ vật lại đó, đi làm hoà với người ấy trước đã” (Mt 5,23-24). Điều này cho thấy, mối tương quan giữa con người với nhau chính là nền tảng cho mối tương quan với Thiên Chúa. Không thể yêu mến Thiên Chúa mà lại sống trong hận thù, chia rẽ với anh em.

Chúa Giêsu hoàn thiện luật không phải bằng cách thêm thắt những điều khoản mới, nhưng bằng cách thổi hồn yêu thương vào từng điều luật cũ. Ngài biến luật từ gánh nặng thành niềm vui, từ ràng buộc thành tự do. Ngài mở ra cho chúng ta một con đường sống đạo không dựa vào hình thức, nhưng dựa vào trái tim. Trái tim yêu thương là nơi khởi phát mọi hành động đạo đức chân thật.

Điều đáng chú ý là Chúa không chỉ đưa ra một chuẩn mực cao hơn, mà còn trao cho ta khả năng để sống theo chuẩn mực ấy. Đó chính là ân sủng. Lề Luật Mới mà Chúa thiết lập không phải là những điều răn bên ngoài, nhưng là luật được khắc ghi trong tâm hồn, nơi Chúa Thánh Thần hoạt động. Nhờ Thánh Thần, người môn đệ có thể sống trong tự do và niềm vui, thay vì sợ hãi và gánh nặng.

Một điểm đặc biệt khác trong lời giảng dạy hôm nay là việc Chúa Giêsu chống lại sự giả hình, sự vụ hình thức. Ngài kết án mạnh mẽ lối sống đạo vụ lợi, phô trương như “mồ mả tô vôi bên ngoài trắng trẻo mà bên trong thối tha” (Mt 23,27). Chúa mời gọi sống chân thành, sống thật với chính mình và với tha nhân. Chính từ sự chân thành đó, lòng nhân từ mới có thể triển nở và biến đổi thế giới.

Tột đỉnh của việc kiện toàn Lề Luật chính là tình yêu. Chúa Giêsu nói rõ: “Điều răn trọng nhất là ngươi phải yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn ngươi và yêu người thân cận như chính mình” (Mt 22,37-39). Tất cả luật lệ, tiên tri đều quy về hai điều này. Tình yêu là cội nguồn, là đích điểm của mọi hành vi đạo đức. Và tình yêu đó không chỉ dừng lại ở lời nói mà được thể hiện bằng hành động: tha thứ, quảng đại, chia sẻ, nâng đỡ nhau trong đời sống thường nhật.

Chúa Giêsu chính là hiện thân sống động của luật yêu thương. Ngài đã tự hiến mạng sống mình để cứu độ nhân loại, để kiện toàn giới luật bằng hy tế thập giá. Nhìn lên Ngài, chúng ta được mời gọi sống yêu thương không giới hạn, không tính toán, không giữ lại điều gì cho mình. Yêu như Chúa đã yêu, đó là luật trọn hảo mà Chúa để lại cho chúng ta.

Người môn đệ hôm nay được mời gọi không chỉ giữ luật cho đúng, mà còn phải sống vượt lên trên luật, sống bằng trái tim, bằng lòng thương xót. Thế giới hôm nay rất cần những chứng nhân của lòng nhân từ, của tha thứ, của tình yêu cụ thể. Khi ta dừng lại để làm hoà, khi ta im lặng để tránh gây gỗ, khi ta tha thứ dù bị xúc phạm, ta đang sống Lề Luật Mới của Chúa Giêsu.

Người sống Lề Luật Mới không phải là người hoàn hảo không tì vết, nhưng là người biết hoán cải từng ngày, biết nhận ra sự bất toàn của mình và khiêm tốn xin ơn Chúa để nên giống Ngài hơn. Mỗi ngày sống trong ân sủng, mỗi bước đi trong tình yêu thương, là một bước tiến đến sự hoàn thiện mà Chúa mời gọi: “Anh em hãy nên hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,48).

Nguyện xin Chúa Thánh Thần giúp mỗi người chúng ta cảm nhận được chiều sâu của Lề Luật Mới, để sống không phải vì nỗi sợ nhưng vì tình yêu, không phải vì bị buộc phải tuân giữ mà vì tự nguyện hiến thân, không phải vì hình thức bên ngoài mà vì chân lý trong tâm hồn. Xin cho chúng ta biết tha thứ, biết cảm thông, biết làm hoà, biết yêu thương, để xứng đáng là con cái của Cha trên trời, và là chứng nhân đích thực của Tin Mừng giữa lòng thế giới hôm nay.

Lm. Anmai, CSsR

 

 

SỐNG CÔNG CHÍNH TRONG TÌNH YÊU – HƯỚNG TỚI NƯỚC TRỜI

Nếu có một điểm nhấn xuyên suốt trong Tin Mừng hôm nay, thì đó chính là lời mời gọi cấp thiết và không khoan nhượng của Chúa Giêsu dành cho các môn đệ: “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” Một lời mời gọi không chỉ gây ấn tượng bởi sự dứt khoát, mà còn khơi dậy nơi chúng ta một khát vọng sống đạo sâu xa, chân thành và đúng nghĩa. Chúa Giêsu không phủ nhận vai trò của Lề Luật Cựu Ước, nhưng Ngài đến để kiện toàn, để đưa người ta vượt thoát khỏi lớp vỏ hình thức của lề luật mà bước vào chiều sâu của tâm hồn – nơi bác ái và tha thứ mới chính là “linh hồn” thật sự của mọi giới răn.

Thánh sử Matthêu ghi lại một bầu khí sư phạm thật đặc biệt: Chúa Giêsu không chỉ dạy dỗ dân chúng như một vị tôn sư uyên bác, mà Ngài mạc khải chính tâm tình của Thiên Chúa dành cho con người. Ngài đòi hỏi sự công chính “hơn” – không phải về số lượng lề luật hay mức độ khắt khe trong việc giữ luật, nhưng “hơn” ở chỗ sống luật trong tình yêu chân thành và quảng đại. Người Pha-ri-sêu và kinh sư giữ luật cách chi li, không sai sót – họ ăn chay hai lần mỗi tuần, dâng một phần mười, tuân thủ các nghi thức rửa tay, giữ ngày sabát… Nhưng điều Chúa Giêsu đòi ở môn đệ mình không phải là thái độ giữ luật như một cái máy, mà là trái tim biết cảm thương và tha thứ, biết để cho luật trở nên phương tiện dẫn đến bác ái chứ không phải là cớ loại trừ và kết án.

Vì thế, khi nói “Nếu anh em không công chính hơn…”, Chúa Giêsu không cổ võ một sự ganh đua về hình thức đạo đức, nhưng Ngài mời gọi đi sâu vào động lực nội tâm: giữ luật không vì luật, nhưng vì yêu thương; không làm điều xấu không chỉ vì sợ bị phạt, mà vì tôn trọng và yêu mến người anh em của mình như chính mình. Điều này được minh chứng rõ ràng trong việc Chúa kiện toàn giới luật “chớ giết người”: không chỉ không cầm dao đâm chém, nhưng phải loại trừ cả sự giận dữ, oán hờn, xúc phạm và mạ lỵ – vì tất cả những thứ ấy đều là khởi điểm giết người trong tư tưởng. Giết người không chỉ bằng tay, mà bằng miệng, bằng mắt, bằng ánh nhìn khinh bỉ, bằng lời đâm thọc, bằng những thái độ vô cảm có thể giết chết một nhân phẩm, một tâm hồn, một hy vọng.

Chúng ta đang sống trong một xã hội mà cái chết không còn là điều hiếm thấy, nhưng cái chết của tâm hồn, của lòng trắc ẩn, của lương tâm, của danh dự con người… thì lại càng âm thầm và nguy hiểm hơn. Biết bao cuộc đời bị “giết chết” chỉ vì những lời nói đầy hận thù trên mạng xã hội, những bình luận thiếu suy xét, những hành động trả thù nhỏ nhen, những thái độ kỳ thị và loại trừ… Tất cả đều xuất phát từ một trái tim thiếu tình yêu, một trái tim không được chất chứa ân sủng của Thiên Chúa. Và đó chính là điều Chúa Giêsu muốn các môn đệ của Ngài tránh xa: “Ai giận anh em mình thì đáng bị đưa ra toà… ai mắng anh em là đồ ngốc thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng, còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo thì đáng bị hoả ngục thiêu đốt.” Lời của Chúa thật nghiêm khắc, không phải để đe doạ, mà để cảnh tỉnh.

Hãy nhớ rằng, mỗi khi ta giận dữ vô cớ, mỗi khi ta buông lời chửi rủa, mỗi khi ta khinh miệt tha nhân, ta đang khước từ ơn gọi làm người môn đệ đích thực. Một Kitô hữu chân chính không sống trong hận thù, không chất chứa bạo lực dù chỉ là bạo lực bằng ngôn từ. Lời của Chúa Giêsu đặt ra một tiêu chuẩn cao, nhưng cũng là một hành trình dẫn chúng ta đến sự tự do đích thực – sự tự do thoát khỏi lòng ích kỷ, thù hằn, để sống trong ánh sáng tình yêu.

Không dừng lại ở đó, Chúa Giêsu còn đề nghị một hành vi cụ thể, triệt để và đầy cấp bách: “Nếu khi anh em sắp dâng lễ vật mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với mình, thì hãy để của lễ đó lại trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật sau.” Đây là một lời dạy thật mạnh mẽ và đầy tính thách thức: làm hoà còn quan trọng hơn cả việc dâng lễ. Sự hoà giải là điều kiện tiên quyết để được đến gần Thiên Chúa. Của lễ thì Thiên Chúa không thiếu, nhưng tâm hồn hòa thuận, hiệp nhất, tha thứ – đó mới là của lễ đẹp lòng Người.

Chúng ta sống đạo không chỉ là đi lễ, đọc kinh, xưng tội, rước lễ – mà còn là sống trong hoà thuận, bao dung, thấu hiểu và yêu thương những người xung quanh. Làm hòa không chỉ là một nghĩa cử đạo đức, mà là một hành vi thần thiêng: “Vì nếu chúng ta không tha thứ cho anh em, thì Cha trên trời cũng không tha thứ cho chúng ta.” Làm hòa không phải vì người kia xứng đáng, mà là vì chính bản thân ta cần được bình an, cần được thanh thoát để sống trong ân sủng.

Có người nói: “Tha thứ là hành trình của người mạnh mẽ.” Đúng vậy, tha thứ không phải là quên, cũng không phải là bỏ qua, nhưng là chấp nhận buông xuống gánh nặng hận thù. Tha thứ là một lời tuyên bố của tình yêu vượt lên trên công lý: “Tôi có thể kết án, nhưng tôi chọn yêu thương.” Chúa Giêsu đã sống điều ấy: trên thập giá, Ngài không kết án kẻ đóng đinh mình, nhưng cầu nguyện cho họ: “Lạy Cha, xin tha cho họ.” Chúng ta là môn đệ Ngài, không thể chọn một con đường nào khác.

Nếu hôm nay, trong lòng ta còn một ai đó khiến ta bực bội, nếu có ai đó ta vẫn đang âm thầm giận hờn, nếu có một mối quan hệ nào đang rạn nứt mà ta vẫn cố tình để mặc – thì đây chính là lúc ta phải nghe lại lời của Chúa Giêsu: “Hãy đi làm hòa trước đi.” Làm hòa không chờ đến mai, không chờ đến khi người kia thay đổi, không chờ đến một dịp đặc biệt – mà là ngay bây giờ, vì Thiên Chúa đang chờ ta trước bàn thờ, với một tâm hồn thanh sạch, nhẹ nhàng, hiệp nhất.

Đức tin không phải là chuyện hình thức bên ngoài, nhưng là sự biến đổi từ nội tâm. Sống đạo không phải là chuyện giữ đủ những khoản luật, nhưng là sống trọn tình yêu. Công chính mà Chúa Giêsu mời gọi không nằm ở số lần đi lễ, không nằm ở số kinh Mân Côi mỗi ngày, nhưng ở cách ta đối xử với nhau, cách ta tha thứ, cách ta kiên nhẫn, cách ta đi bước trước trong hòa giải. Và như thế, công chính không còn là điều gì xa vời, nhưng trở nên hành trình mỗi ngày – hành trình của bác ái, tha thứ, hiệp nhất.

Xin Chúa Giêsu Kitô, Đấng là Tình Yêu nhập thể, giúp mỗi chúng ta luôn nhớ lời cảnh tỉnh đầy yêu thương của Ngài: “Nếu anh em không công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, anh em sẽ chẳng được vào Nước Trời.” Xin cho chúng ta biết chọn sống như môn đệ đích thực: yêu nhiều hơn là xét đoán, tha thứ nhiều hơn là giữ chấp, hiệp nhất nhiều hơn là chia rẽ. Chỉ khi ấy, Nước Trời mới thật sự được khai mở giữa đời thường của chúng ta. Amen.

Lm. Anmai, CSsR