10 bài suy niệm Thứ Năm Tuần Thánh (của Lm. Anmai, CSsR)

YÊU THƯƠNG ĐẾN CÙNG – NGHỆ THUẬT CỦA TÌNH YÊU PHỤC VỤ

Thứ Năm Tuần Thánh – ngày mở đầu Tam Nhật Vượt Qua – là một khoảnh khắc thánh thiêng của năm phụng vụ, nơi mà Giáo Hội đưa chúng ta vào căn phòng Tiệc Ly, không phải chỉ để nhớ lại một bữa ăn, mà để chiêm ngắm tột đỉnh của tình yêu cúi xuống phục vụ. Trong bối cảnh trang trọng của bữa tiệc Vượt Qua, Tin Mừng thánh Gioan không kể về việc lập Bí tích Thánh Thể như các Tin Mừng Nhất Lãm, nhưng lại kể cho chúng ta một chi tiết khác – việc Chúa Giêsu rửa chân cho các môn đệ. Một hành động bất ngờ, một cử chỉ thinh lặng nhưng vang vọng muôn đời: cúi xuống – không phải để yếu đuối, nhưng để nâng người khác lên. Cởi áo – không phải để hạ mình, nhưng để bày tỏ một tình yêu không giới hạn. Thắt khăn và rửa chân – không phải để phục vụ vì bắt buộc, mà là hành động tự nguyện cúi xuống vì yêu.

Ngay từ câu mở đầu, thánh sử Gioan đã diễn tả: “Người vốn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và Người yêu thương họ đến cùng.” Tình yêu ấy không dừng ở lời nói, không bị cản trở bởi sự phản bội, không thối lui khi đứng trước nỗi đau. Đó là một tình yêu bền bỉ, không đổi thay, không điều kiện, một tình yêu vẫn yêu cả khi bị từ chối, vẫn phục vụ ngay cả khi biết rằng một trong số các môn đệ sẽ bán đứng mình. Yêu đến cùng không chỉ là yêu đến hết thời gian, mà còn là yêu đến tận chiều sâu – yêu trong sự bất xứng của người được yêu, yêu khi không được đáp lại, yêu cho đến hơi thở cuối cùng.

Trong bữa ăn ấy, Chúa Giêsu không đơn thuần ngồi dùng tiệc. Người “chỗi dậy”, “cởi áo”, “lấy khăn thắt lưng”, “đổ nước vào chậu”, và “rửa chân cho các môn đệ”. Mỗi hành động ấy đều là biểu tượng đầy sức mạnh. Người Thầy – cũng là Chúa – không giữ chỗ cao. Người không yêu bằng vị thế, nhưng yêu bằng sự hạ mình. Trong xã hội Do Thái thời đó, rửa chân là việc của nô lệ, của người phục dịch trong nhà. Nhưng Chúa Giêsu đã làm điều ấy, không ngần ngại, không e dè, không lý luận. Người không chỉ giảng về phục vụ – Người sống phục vụ bằng chính đôi tay và đầu gối của mình. Và trong chính lúc đó, Người dạy bài học không bằng ngôn ngữ, mà bằng hành động: “Vì Thầy là Thầy và là Chúa mà còn rửa chân cho các con, thì các con cũng phải rửa chân cho nhau.”

Phêrô, với lòng sốt sắng, đã không hiểu. Ông sửng sốt khi thấy Thầy của mình làm một việc quá khiêm hạ. “Lạy Thầy, Thầy định rửa chân cho con ư?” Và rồi ông thốt lên: “Không đời nào Thầy rửa chân cho con.” Ông không từ chối vì kiêu ngạo, nhưng vì kính trọng. Ông không thể chấp nhận rằng Đấng mà ông tin là Con Thiên Chúa lại cúi xuống lau chân mình. Nhưng Chúa Giêsu khẳng định: “Nếu Thầy không rửa chân cho con, con sẽ không được dự phần với Thầy.” Câu trả lời ấy không chỉ là điều kiện cho việc dự tiệc, mà còn là nguyên lý của sự hiệp thông: muốn thuộc về Chúa, muốn là môn đệ thật sự, thì phải để Chúa thanh tẩy mình bằng tình yêu khiêm hạ, và sau đó cũng phải biết sống tinh thần ấy trong cuộc đời.

Chúa Giêsu không cần người ta phục vụ Ngài, nhưng Ngài muốn chúng ta hiểu thế nào là yêu thật sự. Không phải ai nói “Lạy Chúa, con yêu mến Chúa” là đã yêu. Nhưng ai biết “cởi áo” ích kỷ, “thắt khăn” phục vụ, “chỗi dậy” khỏi ghế yên ổn để đến với người khác – người đó mới là người yêu như Thầy đã yêu. Ngày hôm nay, biết bao người trong chúng ta sống đức tin chỉ bằng lý thuyết, bằng hình thức, bằng sự giữ luật. Nhưng Chúa lại hỏi ta: “Con có biết việc Thầy vừa làm cho con không?” Nếu Chúa đã cúi xuống để rửa chân, mà ta không bao giờ cúi xuống để tha thứ, để giúp đỡ, để chia sẻ, thì ta có thuộc về Thầy không?

Một điểm đặc biệt trong đoạn Tin Mừng là: Chúa Giêsu rửa chân cho tất cả các môn đệ, không trừ ai. Trong đó có Phêrô – người sẽ chối Thầy. Có Giuđa – kẻ đang toan tính bán Thầy. Có cả những người sẽ bỏ chạy khi Thầy bị bắt. Nhưng Chúa không phân biệt, không loại trừ. Tình yêu của Chúa không chọn lọc. Người không rửa chân vì ai xứng đáng, nhưng vì tất cả cần được yêu thương. Và cũng chính điều ấy đặt ra cho chúng ta một câu hỏi: khi ta sống đạo, ta có chọn yêu ai đó vì họ tốt với ta không? Ta có dễ dàng cúi xuống với người làm ta đau không? Hay ta chỉ rửa chân cho những ai dễ thương, dễ mến, dễ gần?

Giữa thế giới đầy cạnh tranh, đầy bảo vệ bản thân, Chúa Giêsu cho ta thấy một con đường ngược dòng – con đường cúi xuống. Không phải cúi để bị chà đạp, nhưng là cúi vì yêu. Không phải hạ mình vì yếu thế, nhưng là cúi xuống để nâng người khác lên. Và chính con đường ấy là con đường của thánh thiện. Không ai nên thánh mà không phục vụ. Không ai yêu thật nếu không dám hy sinh. Và không ai sống Tin Mừng nếu chỉ giữ đạo mà không sống bác ái.

Trong Thứ Năm Tuần Thánh, Giáo Hội không chỉ tưởng nhớ một nghi thức. Giáo Hội muốn chúng ta sống lại tinh thần Tiệc Ly, sống lại tình yêu cúi xuống phục vụ, sống lại lòng khiêm nhường tha thứ, sống lại sự hiệp thông không phân biệt. Thế giới hôm nay không thiếu người nói về yêu thương, nhưng lại rất thiếu người sống yêu thương. Gia đình hôm nay không thiếu lời nguyện, nhưng lại thiếu những bàn tay rửa chân cho nhau – những cử chỉ yêu thương cụ thể trong đời sống vợ chồng, cha mẹ, con cái. Hội thánh hôm nay không thiếu chương trình mục vụ, nhưng lại cần hơn bao giờ hết những tông đồ biết cúi xuống với người nghèo, người bị loại trừ, người đang ở bên lề.

Chúa Giêsu không để lại cho chúng ta một lý thuyết, một công thức thành công, một mô hình quản trị. Người để lại một tấm khăn, một chậu nước, một hành động quỳ gối và lau chân. Người để lại cho ta bài học về một nghệ thuật yêu thương đến cùng. Và chỉ những ai dám học nơi Thầy, mới có thể thật sự thuộc về Người.

Ước gì trong ngày hôm nay, khi chúng ta tham dự Thánh lễ Tiệc Ly – nơi lời Chúa vang vọng lại hành động yêu thương của Thầy – chúng ta cũng để trái tim mình được đánh động. Không chỉ để cảm động trong chốc lát, mà để đổi đời. Không chỉ để ngưỡng mộ Chúa, mà để bắt chước Chúa. Không chỉ để nhìn lại Giuđa và Phêrô, mà để nhìn lại chính mình. Đừng để Chúa quỳ xuống rửa chân ta, còn ta lại từ chối cúi xuống với tha nhân. Đừng để tình yêu của Thầy bị phản bội thêm bởi sự dửng dưng, sự lạnh lùng, sự khép kín của chính ta.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết cởi bỏ lớp áo tự mãn, để khoác lên mình chiếc khăn khiêm nhường. Xin cho con biết cúi xuống rửa chân cho anh chị em con, để trái tim con được nên giống Thầy. Và xin cho con được yêu như Thầy đã yêu – một tình yêu không tính toán, không mệt mỏi, không điều kiện, một tình yêu cúi xuống đến tận cùng. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

DI CHÚC TÌNH YÊU VÀ PHỤC VỤ CỦA THẦY GIÊSU

Người sắp qua đời thường để lại cho người thân một bản di chúc. Không chỉ là những gì thuộc về vật chất, mà quan trọng hơn là những lời cuối – những điều cốt lõi trong lòng người ra đi muốn nhắn gửi lại cho người ở lại. Có khi chỉ là một câu, một ánh mắt, một nụ cười, một cử chỉ… nhưng chứa đựng cả cuộc đời, cả tâm huyết, cả nỗi lòng đau đáu. Và cũng chính trong bầu khí ấy, bầu khí của một cuộc chia tay không thể đảo ngược, bầu khí của sự chia ly trước cái chết gần kề, Thầy Giêsu – Đấng đã sống ba năm rao giảng giữa các môn đệ, đã chữa lành, đã tha thứ, đã giảng dạy – đã để lại một “di chúc kép” thiêng liêng cho các môn đệ yêu dấu: hành vi rửa chân và việc thiết lập Bí tích Thánh Thể.

Thứ Năm Tuần Thánh là ngày Giáo Hội tưởng niệm lại hai hành động ấy, hai hành động đơn sơ nhưng chứa đựng trọn vẹn linh đạo Ki-tô giáo. Nếu Thánh Thể là lương thực nuôi sống linh hồn và là sự hiện diện thật sự của Chúa giữa Hội Thánh, thì rửa chân là mẫu gương cho đời sống phục vụ, khiêm nhường và tình yêu cụ thể nơi từng mối tương quan. Cả hai không thể tách rời. Và cả hai đều là phần thiết yếu trong bản di chúc cuối đời của Thầy Chí Thánh.

Hành vi rửa chân – xét về mặt xã hội – không có gì cao cả. Thời xưa, những người khách đến nhà thường được gia nhân rửa chân, để sạch bụi đường, để thư thái sau hành trình. Nhưng đó là công việc dành cho đầy tớ. Không một vị thầy nào, không một bậc lãnh đạo nào lại tự tay rửa chân cho môn đệ. Ấy vậy mà chính Đức Giêsu – Thầy và là Chúa – đã thắt lưng, cúi xuống, chạm vào đôi bàn chân lấm lem của từng người trong nhóm Mười Hai, kể cả Giu-đa – người đang toan tính phản bội Ngài. Động tác ấy không chỉ là hành vi vệ sinh, mà là một biểu tượng sống động về tình yêu hạ mình, tình yêu không lên mặt dạy đời, nhưng biết cúi xuống phục vụ.

Người ta vẫn có thể yêu mà không phục vụ. Người ta vẫn có thể nói lời hay ý đẹp, vẫn có thể làm thơ ca tụng Thiên Chúa, nhưng lại ngại cúi xuống với anh chị em mình. Thầy Giêsu thì khác. Tình yêu của Người không chỉ dừng ở lời nói, mà được cụ thể hóa bằng một cử chỉ lạ lùng – cúi xuống rửa chân. Và sau khi hoàn tất, Người nói: “Anh em gọi Thầy là Thầy, là Chúa, điều đó phải lắm. Nhưng nếu Thầy là Thầy, là Chúa, mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau.” Đó không phải là một lời đề nghị. Đó là một mệnh lệnh. Là di chúc. Là con đường Người muốn các môn đệ bước theo: con đường cúi xuống, con đường khiêm tốn, con đường hiến mình.

Cùng lúc ấy, giữa bữa tiệc Vượt Qua, Chúa Giêsu cầm lấy bánh, dâng lời chúc tụng, bẻ ra và trao cho các môn đệ mà nói: “Này là Mình Thầy, hiến tế vì anh em.” Rồi cầm lấy chén, trao ban: “Đây là chén Máu Thầy, Máu Giao Ước mới và vĩnh cửu, đổ ra cho muôn người.” Lúc ấy, không một ai hiểu hết. Nhưng sau đó, trên thập giá, mọi sự đã nên trọn vẹn. Chính việc rửa chân là biểu tượng cho sự cúi mình xuống tận cùng. Còn Bí tích Thánh Thể là biểu tượng cho sự trao ban tận tuyệt. Một hành vi cúi xuống. Một hành vi bẻ ra. Cả hai đều dẫn đến thập giá – nơi mà tình yêu đạt tới đỉnh cao của hiến tế.

Thầy Giêsu không chỉ yêu bằng lời. Người yêu bằng cách để chính thân xác mình trở thành tấm bánh bị bẻ ra. Bằng cách để máu mình đổ xuống để những ai ăn uống lấy, được sống đời đời. Và điều lạ lùng là: trong cả hai hành động ấy – rửa chân và Thánh Thể – Thầy không hành động một mình. Người mời gọi các môn đệ cùng tham dự. Không chỉ là người nhận, mà là người lặp lại. “Anh em hãy làm việc này mà tưởng nhớ đến Thầy.” – câu nói ấy không chỉ là về Thánh Thể. Còn là về đời sống Ki-tô hữu. Một đời sống biết cúi xuống, biết bẻ mình, biết trở nên lương thực cho người khác, biết rửa chân cho nhau.

Ngày hôm nay, chúng ta vẫn dự Thánh Lễ. Vẫn rước Mình Máu Thánh Chúa. Nhưng có thật chúng ta đang sống di chúc ấy không? Hay ta chỉ đến để nhận, mà không muốn trở nên quà tặng? Ta vẫn đón nhận tình yêu, nhưng không muốn yêu lại? Ta muốn được phục vụ, nhưng không muốn phục vụ ai? Có khi ta giữ luật, giữ lễ, giữ hình thức… nhưng trái tim vẫn xa cách, vẫn cao ngạo, vẫn lạnh lùng trước đau khổ anh em mình. Có khi ta vẫn rước Thánh Thể đều đặn, nhưng lòng vẫn khép kín với tha nhân – những người mà Chúa cũng đã đổ Máu ra vì họ.

Giữ di chúc của Thầy không chỉ là tham dự nghi thức. Nhưng là để cho Thầy sống trong ta. Là để cho hành vi rửa chân xảy ra nơi mỗi tương quan. Là để cho Mình và Máu Thánh trở thành nguồn sống cho cách ta yêu, cách ta tha thứ, cách ta cúi xuống phục vụ từng con người cụ thể. Ai ăn Thịt và uống Máu Chúa thì ở lại trong Người, và Người ở lại trong họ. Nhưng sự ở lại ấy chỉ nên trọn vẹn nếu ta dám rửa chân cho nhau, dám bẻ mình ra vì nhau.

Thứ Năm Tuần Thánh là ngày lễ của Tình Yêu. Không phải tình yêu lãng mạn. Không phải thứ tình yêu có điều kiện. Mà là tình yêu cúi xuống, tình yêu bị bẻ ra, tình yêu bị đóng đinh mà vẫn tha thứ. Một tình yêu biết cởi bỏ áo choàng – biểu tượng của quyền uy – để thắt lưng như người nô lệ. Một tình yêu không chọn lọc đối tượng, không dừng lại trước phản bội, không rút lại khi bị khước từ. Một tình yêu trọn vẹn đến cùng. Tình yêu ấy là gốc rễ của Bí tích Thánh Thể. Là nền tảng cho chức linh mục. Là khuôn mẫu cho mọi Ki-tô hữu.

Lạy Chúa Giêsu, trong đêm Thứ Năm thánh thiêng này, khi con nhìn thấy hình ảnh Thầy cúi xuống rửa chân cho các môn đệ, khi con được mời gọi rước lấy Mình và Máu Thánh Thầy, xin cho con biết lặng thinh mà suy gẫm di chúc Thầy để lại. Xin cho con biết sống Bí tích Thánh Thể không chỉ bằng miệng và tay, mà bằng cả cuộc sống hiến thân. Xin đừng để con chỉ là người dự tiệc, mà trở nên kẻ phản bội trong lòng. Xin cho con can đảm để phục vụ, để yêu, để tha thứ, để sống như Thầy đã sống.

Xin cho con biết làm điều Thầy đã làm: cúi xuống với người thấp bé, bước đến với người đau khổ, bẻ mình ra cho người đói, và trao đi tình thương giữa một thế giới lạnh giá. Xin cho con ghi nhớ: mỗi lần con rửa chân cho anh chị em mình là con đang thực hiện di chúc của Thầy. Mỗi lần con yêu như Thầy yêu, là con đang ở lại trong Thầy. Và mỗi lần con bước lên đón lấy Mình và Máu Thánh, là con đang nhận lấy trách nhiệm trở nên Thánh Thể giữa đời.

Thầy ơi, di chúc Thầy quá cao vời, quá thánh thiện. Nhưng con tin, nếu con khiêm tốn và mở lòng, Thầy sẽ làm được điều đó nơi con. Xin ở lại trong con. Xin giúp con sống như Thầy. Và xin cho tình yêu của Thầy, đã được trao ban trong bữa Tiệc Ly hôm nay, thấm nhuần từng phút giây trong cuộc đời con. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

THÁNH THỂ – BÍ TÍCH CỦA TÌNH YÊU PHỤC VỤ

Thứ Năm Tuần Thánh là một ngày hết sức đặc biệt trong Năm Phụng vụ. Một ngày mà Hội Thánh dành trọn để chiêm ngắm tình yêu đi đến tận cùng của Đức Kitô qua việc lập Bí tích Thánh Thể, Bí tích Truyền Chức Thánh và hành vi quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ. Trong bữa Tiệc Ly, Thiên Chúa đã không chọn cách biểu lộ quyền năng bằng phép lạ hay vinh quang, nhưng bằng sự cúi xuống, bằng sự trao ban, bằng tình yêu tự hiến trong phục vụ. Chính hành động ấy mở ra cho chúng ta một tấm gương sống động về ý nghĩa đích thực của đời sống Kitô hữu: sống là để phục vụ, là để hiến thân cho tha nhân.

Ngay trong bữa tiệc Vượt Qua, trước khi thiết lập Bí tích Thánh Thể, Đức Giêsu đã quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ. Đây là hành vi đầy bất ngờ và chấn động. Theo truyền thống Do Thái, việc rửa chân là công việc của đầy tớ. Trong những gia đình giàu có, đó là việc của người hầu. Trong xã hội đầy tính tôn ti ấy, Thầy không bao giờ rửa chân cho trò, càng không thể tưởng tượng được rằng một người Thầy lại quỳ gối rửa chân cho kẻ dưới mình. Thế mà ở đây, Chúa Giêsu – Con Thiên Chúa, Ngôi Lời nhập thể – đã làm điều không ai dám nghĩ tới: quỳ xuống trước mặt những con người tầm thường, yếu đuối, đầy giới hạn, để rửa sạch bụi trần nơi đôi chân họ. Một hành vi vừa khiêm nhường tột độ, vừa nói lên một tình yêu không thể đo lường.

Việc rửa chân không chỉ là một nghi thức, mà là biểu tượng sâu xa của Bí tích Thánh Thể. Vì khi quỳ xuống rửa chân, Đức Giêsu muốn nói với các môn đệ và với tất cả chúng ta: Thánh Thể là Bí tích của phục vụ. Ai lãnh nhận Thánh Thể thì không thể chỉ giữ Chúa cho riêng mình, mà phải trở nên giống như Chúa, là hiến thân cho người khác. Thánh Thể là lương thực, nhưng là lương thực của tình yêu tự hủy. Ai ăn lấy Mình và Máu Thánh Chúa thì phải để mình được biến đổi, trở nên tấm bánh bẻ ra cho tha nhân, trở nên chén rượu đổ ra vì người khác.

Phục vụ, như vậy, không chỉ là một hành vi đạo đức thêm thắt, nhưng là dấu chỉ rõ ràng nhất của sự kết hiệp với Thánh Thể. Nếu tôi tham dự Thánh lễ mỗi ngày mà vẫn sống ích kỷ, vẫn khép kín, vẫn vô cảm trước nỗi đau của người khác, thì tôi chưa thực sự sống Thánh Thể. Nếu tôi rước lễ đều đặn mà không biết cúi xuống rửa chân cho tha nhân – nghĩa là không biết giúp đỡ, lắng nghe, chia sẻ, cảm thông – thì tôi chưa hiểu gì về Đức Kitô Thánh Thể. Đức Giêsu đã nói rõ: “Nếu Thầy là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau.”

Đây không phải là lời khuyên tùy chọn. Đây là mệnh lệnh của Tình Yêu. Và điều làm chúng ta chấn động hơn nữa là: Đức Giêsu không chỉ rửa chân cho Gioan, cho các môn đệ hiền lành dễ thương, mà còn rửa chân cho Giuđa – kẻ sắp phản bội Ngài. Ngài cũng không từ chối rửa chân cho Phêrô – người sẽ chối Ngài ba lần trong đêm. Và không chỉ rửa chân cho các môn đệ sẽ trốn chạy bỏ rơi Ngài, mà còn rửa chân với tất cả tình yêu của một người Thầy biết rõ từng vết dơ, từng bóng tối nơi tâm hồn họ. Điều này cho thấy: phục vụ đích thực là phục vụ không chọn lựa. Yêu thật là yêu cả kẻ không xứng đáng được yêu. Cúi xuống không phải để được khen ngợi hay báo đáp, mà là để người khác được sống, được chữa lành, được nhẹ nhõm, được yêu thương.

Thật vậy, Đức Giêsu không cần gì nơi chúng ta. Ngài không phục vụ để được trả công. Không quỳ xuống để nhận được điều gì. Nhưng Ngài làm vậy vì Ngài quý trọng con người. Ngài thấy giá trị nơi từng người chúng ta, dẫu cho chúng ta có tội lỗi, yếu hèn, dẫu có từng phản bội, từng chối bỏ Ngài. Khi quỳ xuống trước mặt các môn đệ, Đức Giêsu dạy chúng ta một bài học ngược đời: rằng quyền năng không nằm trong việc được phục vụ, nhưng trong việc dám yêu cho đến cùng. Ai muốn làm lớn thì phải làm tôi tớ. Ai muốn đứng đầu thì phải hầu hạ mọi người.

Giữa một thế giới đầy những cuộc tranh giành chức quyền, đầy những cuộc cạnh tranh khốc liệt, đầy những cuộc đấu đá vì cái tôi, hành vi rửa chân của Đức Giêsu là một lời chất vấn mạnh mẽ. Ngài không giảng dạy bằng lý thuyết, mà bằng hành động. Không nói suông, nhưng làm gương. Không đứng trên cao chỉ tay, nhưng cúi xuống tận bùn đất của cuộc đời để đồng hành với con người. Và cũng trong cùng bữa Tiệc Ly ấy, Ngài thiết lập Bí tích Thánh Thể – nơi Ngài không chỉ cúi xuống, mà còn tự hiến hoàn toàn. Ngài trở thành Tấm Bánh bẻ ra, trở thành Chén Máu đổ ra, để nuôi sống chúng ta, để cứu độ chúng ta.

Chúng ta không thể quỳ rước Mình Thánh Chúa mà lại không biết quỳ xuống trước người đau khổ. Chúng ta không thể lên nhà thờ rước lễ rồi về nhà sống ích kỷ, lạnh nhạt, thờ ơ. Tham dự Thánh Thể là bước vào trường học của yêu thương, là trở nên môn đệ của Đấng cúi mình phục vụ. Tham dự Thánh Thể là để được biến đổi, để trở nên giống Chúa. Và điều đó không thể xảy ra nếu chúng ta không sẵn lòng dấn thân, không sẵn lòng sống cho người khác.

Thánh lễ là trung tâm của đời sống Kitô hữu. Nhưng Thánh lễ không dừng lại nơi nhà thờ. Thánh lễ phải được kéo dài trong từng phút sống mỗi ngày. Khi ta chia sẻ bữa ăn với người nghèo, khi ta nâng đỡ một người thất vọng, khi ta tha thứ cho một người xúc phạm, khi ta dám hiến dâng thời gian, sức lực, của cải cho người khác – là lúc ta đang sống Thánh Thể. Mỗi lần ta từ bỏ cái tôi để phục vụ, mỗi lần ta cúi xuống để yêu thương, là mỗi lần ta dâng Thánh lễ với tất cả con người mình.

Đó là lý do vì sao, trong đêm mà Đức Giêsu bị trao nộp, Ngài đã không làm một phép lạ huy hoàng, cũng không triệu hồi thiên thần đến cứu mình, nhưng chọn con đường khiêm hạ, phục vụ và hiến tế. Con đường ấy không dễ đi. Nó khiến ta hoảng sợ. Nó đòi hỏi nhiều. Nhưng đó là con đường duy nhất dẫn đến sự sống. Ai không muốn yêu như Chúa, không muốn phục vụ như Chúa, thì không thể nên một với Ngài. Còn ai dám sống như Ngài, dù là trong những điều nhỏ bé nhất, thì đang bước đi trên con đường nên thánh, con đường của hạnh phúc đích thực.

Anh chị em thân mến, mỗi lần tham dự Thánh lễ, chúng ta hãy cầu xin cho mình được nên giống Đức Kitô Thánh Thể. Đừng để Thánh Thể chỉ là một nghi thức, một bổn phận, một thói quen. Nhưng hãy để Thánh Thể trở thành ngọn lửa thiêu đốt lòng mình, biến đổi trái tim mình. Hãy để lời mời gọi phục vụ của Chúa trở thành thao thức âm ỉ trong tâm hồn, để không bao giờ chúng ta có thể sống hững hờ, thờ ơ, ích kỷ. Hãy để cử chỉ rửa chân của Đức Giêsu thành mẫu mực cho mọi tương quan của chúng ta: với gia đình, bạn bè, cộng đoàn, xã hội. Hãy dâng Thánh lễ không chỉ nơi bàn thờ, mà còn nơi từng hành động yêu thương nhỏ bé mỗi ngày.

Vì chỉ khi ấy, Thánh Thể mới thật sự sống động. Chỉ khi ấy, chúng ta mới thực sự thuộc về Chúa. Và chỉ khi ấy, tình yêu của Đức Kitô – Đấng đã yêu thương đến cùng – mới trọn vẹn lớn lên trong từng nhịp sống đời ta.

Lm. Anmai, CSsR

TÌNH YÊU ĐẾN CÙNG – Ý NGHĨA CỦA BÍ TÍCH THÁNH THỂ

Thứ Năm Tuần Thánh mở ra Tam Nhật Vượt Qua – ba ngày linh thiêng nhất trong năm Phụng vụ. Và chiều hôm nay, Giáo Hội dẫn chúng ta vào một căn phòng nhỏ, nơi Đức Giêsu cùng các môn đệ cử hành bữa Tiệc Ly. Ở đó, không phải ánh hào quang hay vinh quang huy hoàng, mà là một sự im lặng của tình yêu, một cái quỳ gối của lòng phục vụ, một tấm bánh được bẻ ra, một ly rượu được trao ban – tất cả được gói ghém trong một từ duy nhất: yêu. Thứ Năm Tuần Thánh là ngày của tình yêu được bày tỏ đến cùng, và chính tình yêu ấy là cốt lõi của Bí tích Thánh Thể mà Đức Giêsu đã thiết lập.

Trong khung cảnh trang trọng và linh thiêng của bữa Tiệc Ly, Đức Giêsu không chọn nói những lời cao siêu, không giảng thêm một bài huấn từ dài dòng nào nữa. Thay vào đó, Ngài làm một hành động gây sốc cho các môn đệ: quỳ xuống, cởi áo ngoài, lấy khăn thắt lưng và rửa chân cho từng người. Cử chỉ ấy không chỉ lạ lùng mà còn đi ngược lại với mọi khuôn phép. Vì theo truyền thống Do Thái, chỉ có tôi tớ trong nhà mới thực hiện việc rửa chân cho khách. Phêrô, đại diện cho các môn đệ, đã lên tiếng phản đối không phải vì kiêu ngạo, nhưng vì kính trọng Thầy. Ông không thể hiểu được tại sao một vị Thầy, một Đấng mà ông tin là Đấng Cứu Thế, lại thực hiện hành vi khiêm hạ đến thế. Nhưng Đức Giêsu không rút lại. Ngài nói rõ: “Nếu Thầy không rửa cho con, con sẽ không được dự phần với Thầy.” Và như thế, việc rửa chân không còn là một nghi thức phục vụ thông thường, mà là một biểu tượng – một bí tích của tình yêu, một hành vi loan báo cái chết sẽ đến, một hình ảnh sống động của cuộc hiến thân hoàn toàn.

Rửa chân là cách Đức Giêsu chuẩn bị các môn đệ để đón nhận Bí tích Thánh Thể. Bởi vì Thánh Thể không thể được cử hành, không thể được đón nhận, nếu không có một tâm hồn khiêm nhường và một đời sống sẵn sàng phục vụ. Đức Giêsu không chỉ nói về tình yêu – Ngài sống tình yêu ấy. Ngài không chỉ giảng dạy về phục vụ – Ngài quỳ xuống để thực hiện điều đó. Và Ngài không chỉ yêu bằng cảm xúc – Ngài yêu bằng cả cuộc đời, bằng cái chết, bằng việc hiện diện đời đời dưới hình thức đơn sơ của tấm bánh và chén rượu.

Chính trong bữa ăn ấy, Đức Giêsu đã cầm lấy bánh, dâng lời chúc tụng, bẻ ra và trao cho các môn đệ: “Này là Mình Thầy.” Rồi Ngài cầm chén rượu: “Này là Máu Thầy, máu giao ước mới sẽ đổ ra vì anh em.” Đó là lúc Bí tích Thánh Thể được thiết lập. Một bí tích không phải là kỷ niệm của một quá khứ xa xôi, mà là hiện tại hóa của tình yêu Thiên Chúa. Một bí tích không dừng lại ở nghi thức, mà kéo chúng ta vào sự hiệp thông sâu xa với chính sự sống của Đức Kitô. Trong Bí tích Thánh Thể, Đức Giêsu không trao cho ta một phần của Ngài, nhưng là chính toàn thể con người Ngài – cả thân xác, linh hồn, và thần tính. Một tình yêu trao trọn vẹn, một tấm bánh bị bẻ ra, một dòng máu được đổ ra – để ta được sống.

Thánh Gioan đã nói về Đức Giêsu: “Ngài đã yêu những kẻ thuộc về Ngài, và Ngài yêu họ đến cùng.” Yêu đến cùng không phải là một cảm xúc lãng mạn, mà là một chọn lựa đầy tự do và dấn thân. Yêu đến cùng là chấp nhận bị phản bội, bị từ chối, bị đóng đinh mà vẫn không ngừng yêu. Yêu đến cùng là nguyện làm tôi tớ, là quỳ gối trước người khác dù mình là Thầy. Yêu đến cùng là chết cho người khác và vẫn tiếp tục hiện diện với họ mỗi ngày, trong từng Thánh lễ, nơi từng nhà tạm, dưới hình tấm bánh mong manh.

Và nơi đó, chiếc bánh đã nói thay Đức Giêsu: “Ta sống là để cho ngươi ăn. Ta hiện hữu là để tiêu tan vì ngươi. Ta không sống cho chính mình, nhưng cho ngươi.” Không có tình yêu nào mạnh mẽ hơn thế. Không có sự hiện diện nào gần gũi hơn thế. Không có sự hiệp thông nào thâm sâu hơn thế. Và cũng không có lời mời gọi nào tha thiết hơn: “Hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy.”

Chính trong bữa Tiệc Ly này, Đức Giêsu không chỉ thiết lập Bí tích Thánh Thể mà còn thiết lập Bí tích Truyền Chức Thánh. Các Tông đồ được mời gọi để lập lại hành động yêu thương ấy, không chỉ qua việc cử hành Thánh lễ, mà còn qua đời sống phục vụ không mệt mỏi. Linh mục là người được thánh hiến để nối dài bàn tay của Đức Kitô – bàn tay bẻ bánh, bàn tay rửa chân, bàn tay tha thứ, bàn tay đỡ nâng. Nhưng linh mục không thể làm được điều đó nếu không yêu như Đức Kitô, nếu không quỳ gối như Đức Kitô, nếu không sống và chết cho đoàn chiên như Đức Kitô.

Thứ Năm Tuần Thánh là ngày đặc biệt cầu nguyện cho các linh mục. Chúng ta nhớ đến những vị mục tử đã âm thầm phục vụ, những người đã quên mình để phục vụ cộng đoàn, những người đã bị hiểu lầm, bị tổn thương, nhưng vẫn bền lòng yêu Chúa và yêu người. Nhưng chúng ta cũng không quên cầu nguyện cho những linh mục đã từng mệt mỏi, từng sa ngã, từng mất hướng. Ước chi tình yêu của Thánh Thể, sức mạnh của Giao Ước Mới, thắp lại lửa trong trái tim họ để họ can đảm bước đi trên con đường phục vụ.

Tuy nhiên, không chỉ riêng linh mục mới được mời gọi sống yêu thương và phục vụ. Mỗi người chúng ta, nhờ Bí tích Rửa tội, cũng được tháp nhập vào Đức Kitô. Ta không chỉ là người tham dự Thánh lễ, mà là người tiếp nối sự sống của Đức Kitô trong thế giới. Mỗi lời nói bác ái, mỗi hành vi yêu thương, mỗi lần ta tha thứ cho người khác, là mỗi lần ta tưởng nhớ đến Đức Giêsu. Mỗi khi ta cúi xuống với người đau khổ, rửa “chân” cho tha nhân bằng sự thông cảm, hy sinh và dịu dàng, là mỗi khi ta cử hành một bàn tiệc khác – không phải trên bàn thờ, mà trên mặt đất của cuộc sống hằng ngày.

Thánh Thể là nơi Đức Kitô ở lại. Nhưng Ngài không chỉ ở trong nhà tạm, mà còn ở trong lòng mỗi người tín hữu. Ngài chờ ta yêu như Ngài đã yêu. Ngài chờ ta sống như tấm bánh – không giữ gì cho mình, nhưng trao ra, bẻ ra, tiêu hao. Và nếu ta sống như thế, mỗi ngày của ta sẽ trở thành một Thánh lễ sống động. Mỗi hành động của ta sẽ là một bản sao của tình yêu Đức Kitô. Mỗi giây phút của đời ta sẽ là một lời ngợi khen dâng lên Chúa.

Chiều Thứ Năm Tuần Thánh, khi linh mục đọc lại lời truyền phép: “Này là Mình Thầy”, “Này là Máu Thầy”, ta đừng chỉ lắng nghe bằng tai, nhưng hãy nghe bằng trái tim. Hãy để cho tấm bánh thánh thốt lên lời yêu thương trong lòng ta. Hãy để cho chén rượu thiêng thắp lại ngọn lửa phục vụ. Và sau Thánh lễ, khi Chúa được rước đến nơi dành riêng, ta hãy canh thức với Ngài, như những người bạn nghĩa thiết, như những môn đệ không muốn ngủ quên, như những trái tim biết cảm nhận tình yêu lớn lao đang được dâng hiến.

Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, hôm nay con quỳ trước Mình Thánh Chúa. Con thờ lạy Ngài – Đấng đã yêu con đến cùng. Con cảm tạ Ngài – Đấng đã hiến thân để con được sống. Xin cho con không bao giờ lãnh nhận Mình và Máu Thánh Chúa một cách hờ hững. Xin cho con biết sống Bí tích Thánh Thể mỗi ngày – qua đời sống yêu thương, phục vụ và tha thứ. Xin đừng để con rước Chúa mà lòng đầy bóng tối như Giuđa. Nhưng xin cho con rước Chúa như một người bạn, một môn đệ nhỏ bé muốn nên giống Thầy mình: yêu và phục vụ đến tận cùng. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

“Vẫn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và Người yêu thương họ đến cùng” (Ga 13,1). Câu Tin Mừng này như một cánh cửa mở ra cho chúng ta đi vào chiều sâu nội tâm của Ngày Thứ Năm Tuần Thánh – ngày khởi đầu Tam Nhật Vượt Qua, ngày Đức Kitô mạc khải đến tột cùng căn tính của Ngài: Đấng yêu thương nhân loại một cách tuyệt đối, trọn vẹn, không lay chuyển và không giới hạn. Trong bầu khí linh thánh của Bữa Tiệc Ly, khi bóng tối phản bội đã bắt đầu lởn vởn và đám mây khổ nạn đang vây kín khung trời Giêrusalem, thì cũng là lúc trái tim Chúa Giêsu bừng cháy lên tình yêu rực sáng nhất – một tình yêu vượt qua mọi phản bội, mọi yếu đuối và cả cái chết.

Thứ Năm Tuần Thánh là đỉnh cao của tình yêu tự hiến. Chính trong đêm bị phản bội, Ngôi Lời Nhập Thể đã trao ban cho nhân loại không chỉ lời giảng dạy cuối cùng, mà còn thiết lập hai bí tích nền tảng của đời sống Hội Thánh: Bí tích Thánh Thể và Bí tích Truyền Chức Thánh. Chúng ta không thể hiểu đầy đủ tình yêu của Chúa Giêsu nếu không nhìn hai bí tích ấy trong mối tương quan với nhau – một là sự hiện diện của Ngài trong Bí tích để nuôi dưỡng linh hồn tín hữu, một là sự hiện diện của Ngài trong các thừa tác viên để phục vụ Dân Chúa bằng chính tình yêu khiêm hạ mà Ngài đã thể hiện bằng hành động rửa chân.

Tại Phòng Tiệc Ly, bầu khí của lễ Vượt Qua Do Thái được thấm đượm màu sắc mới. Chúa Giêsu biết rất rõ điều gì sắp xảy ra. Ngài không bị cuốn theo biến cố, nhưng chủ động đi vào cuộc Thương Khó. Với lòng yêu thương “đến cùng”, Ngài muốn để lại cho nhân loại một dấu chỉ sống động – không chỉ để tưởng niệm mà còn để hiện tại hóa ơn cứu độ: Bí tích Thánh Thể. Dưới hình bánh và rượu, Ngài không chỉ trao ban một biểu tượng, mà chính là hiến dâng chính Mình và Máu để nuôi dưỡng chúng ta, để ở lại với chúng ta, để đồng hành với chúng ta qua mọi thời đại. Đây là mầu nhiệm của sự ở lại, mầu nhiệm của tình yêu không bao giờ bỏ cuộc, không bao giờ rút lui.

“Anh em hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy” (1Cr 11,24). Lời mời gọi này không chỉ là một nghi thức phụng vụ, mà là một lối sống. Mỗi lần linh mục cử hành Thánh Lễ, là mỗi lần Đức Kitô thực hiện lại hy tế cứu độ. Và mỗi khi tín hữu tham dự Thánh Lễ, là mỗi khi họ được đắm mình vào tình yêu cứu chuộc ấy. Thánh Thể không thể bị tách rời khỏi Thập Giá, và Thập Giá cũng không thể bị tách rời khỏi Thánh Thể. Chúng ta không chỉ đến để “nhận” Mình và Máu Thánh Chúa, mà còn để “trở nên” giống Ngài – trở thành bánh bẻ ra cho anh chị em, trở thành hiến lễ sống động cho thế giới hôm nay.

Khi kết thúc việc lập Bí tích Thánh Thể, Chúa Giêsu không giảng giải dài dòng, nhưng âm thầm rửa chân cho các môn đệ – trong đó có cả Giuđa, người đang toan tính phản bội. Một hành vi lặng lẽ nhưng lay động, một hành vi bình thường nhưng lại là biểu tượng cao cả nhất của một tình yêu khiêm hạ và phục vụ. Rửa chân là công việc của người nô lệ, nhưng hôm nay, chính Thầy và Chúa đã cúi mình xuống trước các môn đệ. Không phải vì Ngài thấp kém, nhưng vì Ngài muốn dạy chúng ta rằng: tình yêu đích thực không bao giờ đứng cao hơn để sai khiến, mà luôn cúi xuống để phục vụ, lau sạch bụi đường và chữa lành tổn thương cho nhau.

“Anh em gọi Thầy là Thầy, là Chúa; điều đó phải lắm, vì quả thật, Thầy là như vậy. Vậy nếu Thầy là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau” (Ga 13,13-14). Lời mời gọi ấy không chỉ dành cho đêm nay, mà là cho cả đời Kitô hữu. Ai đã tham dự bàn tiệc Thánh Thể, thì không thể sống ích kỷ. Ai đã rước lấy tình yêu từ Thánh Thể, thì phải sống tình yêu ấy giữa đời. Thánh Thể không phải là điểm dừng của đạo đức cá nhân, nhưng là nơi khởi hành cho sứ mạng bác ái. “Amen” trước Mình Thánh Chúa là lời tuyên xưng của đức tin, nhưng cũng là lời cam kết của một đời sống phục vụ.

Nhưng để xứng đáng rước Thánh Thể, lòng ta phải thanh sạch. Thánh Phaolô cảnh báo: “Ai ăn và uống mà không phân biệt được Thân Thể Chúa, là ăn và uống án phạt mình” (1Cr 11,29). Thánh Thể là ân huệ, nhưng cũng là đòi hỏi. Và chính vì thế, Giáo Hội luôn mời gọi chúng ta kết hợp Thánh Thể với Bí tích Hòa Giải. Linh mục không chỉ là thừa tác viên Thánh Thể, mà còn là thừa tác viên của lòng thương xót. Việc tái khám phá Bí tích Hòa Giải không chỉ là bổn phận, mà còn là điều kiện để chúng ta được nuôi dưỡng bằng Bánh Trường Sinh trong lòng sốt mến.

Trong một thế giới quá ồn ào và vội vã, con người dường như khát một cuộc gặp gỡ thật sự, một sự lắng nghe và thấu cảm. Bí tích Hòa Giải chính là nơi để con người được nghe lời tha thứ của Thiên Chúa, được chạm vào lòng thương xót của Ngài, được tái sinh trong niềm hy vọng. Linh mục, qua hành vi giải tội, trở thành dụng cụ của ân sủng, của sự hòa giải và phục hồi. Và chính nơi đó, Thánh Thể trở thành lương thực thiêng liêng, chứ không phải là thói quen hay hình thức.

Hôm nay, trong bầu khí thánh thiêng của Phòng Tiệc Ly, chúng ta được mời gọi nhìn lại chính mình. Ta đã đón nhận Thánh Thể thế nào? Ta có thực sự tin rằng trong tấm bánh bé nhỏ kia là chính Đức Kitô đang hiện diện, đang yêu thương ta đến cùng? Ta có dám để Thánh Thể biến đổi lòng mình? Hay ta vẫn đến nhà thờ như một thói quen, mà không để trái tim mình chạm vào tình yêu quá lớn mà Chúa đang trao?

Chiều nay, Hội Thánh không chỉ tưởng niệm một biến cố đã qua, nhưng cử hành một mầu nhiệm hiện tại – một mầu nhiệm đang diễn ra nơi bàn thờ, nơi mỗi cử chỉ yêu thương âm thầm, nơi từng trái tim đang khao khát sống trọn vẹn niềm tin. Đức Kitô vẫn yêu thương những kẻ thuộc về mình, vẫn yêu thương chúng ta – đến cùng.

Lạy Chúa Giêsu, con xin được ở lại với Chúa trong đêm thánh này. Xin cho con biết lặng thinh để chiêm ngắm tình yêu bao la mà Chúa trao ban nơi Thánh Thể. Xin cho con biết cúi mình rửa chân cho anh chị em như Chúa đã làm. Xin cho con biết đón nhận Bí tích Hòa Giải như suối nguồn tái sinh. Và xin cho con biết sống trọn đời mình như một lời tạ ơn. Vì Chúa đã yêu con đến cùng, con cũng xin yêu Chúa đến cùng.

Hiệp thông với toàn thể Giáo Hội trong đêm nay, chúng con công bố cái chết của Ngài. Lạy Chúa, đầy lòng biết ơn, chúng con đã nếm niềm vui Phục Sinh của Ngài. Đầy lòng tín thác, chúng con cam kết sống trong trông mong Ngài lại đến trong vinh quang. Hôm nay và mãi mãi, lạy Chúa Kitô, Đấng Cứu Chuộc chúng con. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

BỮA TIỆC LY – CHIÊU SÁNG TÌNH YÊU PHỤC VỤ VÀ HIẾN TẾ

Bức tranh “Bữa Tiệc Ly” của danh họa Leonardo Da Vinci là một kiệt tác hội họa không chỉ bởi nét bút tài hoa, mà còn bởi chiều sâu của biểu cảm và nội dung thần học. Người ta kể rằng, sau khi vẽ xong, nhiều người khen Da Vinci rằng chén thánh ở giữa bàn thật đẹp. Ông đã âm thầm quay lại bức tranh và xóa hình chén thánh ấy đi, vì ông không muốn người xem chỉ chăm chú vào một vật thể mà quên mất trung tâm của bức tranh chính là Chúa Giêsu – và những ánh mắt, những tâm trạng đầy xúc cảm của các môn đệ trong giây phút biến cố định mệnh xảy ra.

Đó là buổi chiều Thứ Năm, ngay trước khi Đức Giêsu bị bắt, Người quy tụ các môn đệ lại và cùng dùng bữa. Nhưng đây không phải là bữa ăn bình thường. Đó là bữa ăn cuối cùng, là cuộc hội ngộ trọn vẹn của tình yêu, là thời điểm Giao Ước Mới được thiết lập, là giây phút khởi đầu của ơn cứu độ được hoàn tất qua Thập Giá. Chính trong bữa ăn ấy, Thiên Chúa đã trao ban chính mình – bằng Lời, bằng Hành Động, bằng Tình Yêu – cho nhân loại một con đường sống mới: con đường yêu đến cùng, yêu bằng sự khiêm nhường phục vụ, và yêu bằng sự hiến thân toàn diện.

Tâm điểm của ngày Thứ Năm Tuần Thánh là Chúa Giêsu yêu thương những kẻ thuộc về mình và yêu họ đến cùng. Người không yêu cách hời hợt, cũng không yêu vì người ta xứng đáng. Người yêu cả Phêrô sắp chối Thầy. Người yêu cả Giuđa đang âm mưu bán Thầy. Người yêu cả những môn đệ sắp bỏ trốn trong vườn Cây Dầu. Tình yêu ấy không điều kiện, không ngại đau khổ, và không mỏi mệt. Đó là tình yêu mà hôm nay Giáo Hội tưởng niệm và tôn thờ – tình yêu trao ban và dâng hiến đến tận cùng.

Vào ngày này, Giáo Hội tưởng nhớ ba mầu nhiệm trọng đại: thứ nhất, bí tích Thánh Thể – Mình và Máu Thánh của Chúa trở thành lương thực thiêng liêng cho con người đến tận thế. Thứ hai, chức linh mục thừa tác, được trao ban để tiếp tục cử hành mầu nhiệm Thánh Thể, trở nên dấu chỉ tình yêu hiến tế của Chúa giữa đời. Thứ ba, giới răn yêu thương, được ban như lời trăn trối, như một di chúc thiêng liêng cuối cùng của Thầy dành cho các môn đệ.

Khi ta chiêm ngắm bức tranh của Da Vinci, có một chi tiết khiến ta dừng lại thật lâu: ánh sáng sau lưng Chúa Giêsu rọi thẳng vào gương mặt Người, làm nổi bật nét bình an, điềm tĩnh và cương nghị. Trong khi đó, phía sau Giuđa – người tay cầm túi tiền – là một khoảng tối u ám. Chính sự đối lập ấy như một bản tóm lược của Tin Mừng: ánh sáng – tình yêu – sự sống ở một bên, bóng tối – phản bội – cái chết ở bên kia. Nhưng điều kỳ diệu là: Chúa Giêsu ngồi chính giữa, dang tay nối hai thế giới ấy lại với nhau, như một cây cầu của ơn tha thứ và hy vọng.

Bí tích Thánh Thể được thiết lập ngay trong khung cảnh ấy. Không phải trong một nhà thờ đẹp, không phải giữa những ca đoàn rộn ràng, mà là giữa lúc kẻ thù đang toan tính sát hại, giữa lúc tình yêu bị phản bội. Và chính vì vậy, Thánh Thể không phải là một nghi thức lạnh lùng, mà là một hành động yêu thương sống động, là trái tim của Chúa đập vì nhân loại, là tình yêu biến thành lương thực nuôi sống linh hồn. Khi Chúa nói: “Này là Mình Thầy, này là Máu Thầy”, Người không nói một cách tượng trưng, nhưng là lời tuyên thệ hiến thân. Đó là bánh sự sống, là chén ơn cứu độ, là bữa ăn của sự tha thứ và hiệp thông.

Chúng ta không thể tách rời Thánh Thể khỏi chức linh mục thừa tác. Nếu không có linh mục, thì không có Thánh Thể. Linh mục được thiết lập không để cai quản, nhưng để phục vụ dân Chúa bằng sự hiến thân. Linh mục là người lập lại từng ngày cử chỉ của Chúa Giêsu trong phòng Tiệc Ly. Linh mục không chỉ giơ tay đọc lời truyền phép, mà còn được mời gọi trở nên của lễ sống động, trở nên bánh bẻ ra vì dân. Chính vì vậy, ngày hôm nay cũng là dịp để mọi linh mục xét lại đời mình: Tôi có đang nên giống Chúa Giêsu không? Tôi có đang yêu đến cùng, phục vụ trong khiêm hạ, sống hiến tế không ngừng?

Nhưng Chúa Giêsu không chỉ thiết lập Thánh Thể và linh mục. Người còn để lại điều răn yêu thương – “Anh em hãy yêu nhau như Thầy đã yêu anh em”. Giới răn ấy không phải là một lời khuyên luân lý, mà là điều kiện của sự hiệp nhất và chứng tá Tin Mừng. Chúa không nói: “Hãy yêu như người ta vẫn yêu”, mà là “yêu như Thầy đã yêu” – nghĩa là yêu bằng phục vụ, yêu bằng tha thứ, yêu cả người phản bội, yêu không giữ lại gì cho mình. Việc rửa chân là biểu tượng cho điều đó. Trong Tin Mừng Gioan, rửa chân thay thế nghi thức lập Thánh Thể để nhấn mạnh rằng Thánh Thể và Phục Vụ là một. Không thể yêu Chúa trong Thánh Thể mà không cúi xuống để yêu anh em trong đời thường.

Lạy Chúa, đêm nay là đêm của Thánh Thể, đêm của Tình Yêu, đêm của sự phản bội, đêm của ánh sáng và bóng tối đan xen. Và chúng con – những người dự lễ hôm nay – cũng không đứng ngoài cuộc. Chúng con cũng giống các môn đệ trong bức tranh của Leonardo Da Vinci: người thì ngỡ ngàng, người thì nghi ngờ, người thì giận dữ, người thì xúc động, người thì lặng lẽ đau buồn… Và đâu đó, trong lòng mỗi chúng con, vẫn còn bóng dáng của Giuđa – khi chúng con để tội lỗi đánh đổi ơn thánh, để ích kỷ lấn át tình yêu, để sự nguội lạnh xóa mờ lửa mến.

Xin cho con biết lặng lại trước Thánh Thể. Biết sống hiệp lễ không chỉ bằng nghi thức, mà bằng lòng yêu mến. Biết siêng năng đến với Chúa trong Thánh Lễ, và trở về đời sống với trái tim được nuôi dưỡng bằng Thịt Máu Chúa. Xin cho con biết quý trọng linh mục – người thay mặt Chúa cử hành mầu nhiệm cứu độ. Xin cho con biết cầu nguyện cho các linh mục, và nếu được mời gọi, sẵn sàng dâng mình cho chức thánh.

Và hơn hết, xin cho con biết sống điều răn yêu thương, biết rửa chân cho nhau trong những việc nhỏ mỗi ngày: lời xin lỗi trong gia đình, hành động quan tâm ở nơi làm việc, sự lắng nghe nơi giáo xứ, lòng quảng đại với người túng thiếu. Mỗi hành động yêu thương âm thầm chính là nối dài cử chỉ của Thầy trong Tiệc Ly.

Thứ Năm Tuần Thánh không kết thúc bằng tiệc vui, mà bằng cuộc canh thức trong vườn Cây Dầu. Chúa Giêsu sẽ cô đơn, sẽ bị bắt, sẽ bước vào cuộc Thương Khó. Nhưng từ đêm tối ấy, ánh sáng phục sinh sẽ bừng lên. Nếu hôm nay ta biết yêu như Chúa, ta sẽ cùng Người sống lại trong ánh sáng không bao giờ tắt.

Lm. Anmai, CSsR

BỮA TIỆC CHIA TAY – MÓN QUÀ THẦN LINH – LỜI DI CHÚC YÊU THƯƠNG

Trong cuộc sống thường nhật, nhất là trong truyền thống gia đình Việt Nam, bữa ăn không đơn thuần là một nghi thức cung cấp năng lượng. Nó còn là nơi diễn ra những cuộc gặp gỡ, chia sẻ, hòa giải, là lúc con cái tề tựu quanh cha mẹ, là khoảnh khắc cha nói điều khó nói, mẹ giãi bày tâm tư. Có khi một ánh mắt trao nhau trong bữa ăn, một miếng ngon được nhường, hay chỉ đơn giản là tiếng cười vỡ òa khi kể chuyện thời thơ bé… tất cả như gói trọn một tình cảm thiêng liêng mà không lời nào đủ sức diễn tả. Và có những bữa ăn như thế lại trở thành “bữa ăn cuối” – bữa chia tay trước khi người thân lên đường xa, hoặc bữa cơm cuối cùng trước khi ai đó nhắm mắt lìa đời. Những bữa ăn ấy thấm đẫm kỷ niệm, thấm đẫm tình.

Đức Giêsu, trong ý thức rõ ràng về cái chết gần kề, cũng đã muốn có một bữa ăn như vậy. Một bữa ăn thân tình, trọn vẹn, linh thiêng với những người thân tín nhất – Nhóm Mười Hai. Ngài quy tụ họ lại trong căn phòng lầu trên, không phải để thông báo một sự kiện bi thảm, nhưng để dâng tặng họ một quà tặng cao cả nhất: chính Thân Mình và Máu Ngài trong Bí tích Thánh Thể. Từ giây phút đó, Thầy Giêsu không còn hiện diện với các ông như trước, nhưng sẽ hiện diện theo một cách thức mới – vô hình nhưng trọn vẹn – nơi mỗi lần Thánh Lễ được cử hành, nơi mỗi tấm bánh được bẻ ra và chén rượu được trao ban.

Không thể diễn tả bằng ngôn từ sự xúc động trong bầu khí của bữa tiệc này. Một bên là Thầy, biết rõ mình sắp bị phản bội, bị bỏ rơi, bị giết chết. Một bên là những môn đệ – những người tuy yếu đuối nhưng đã bước theo Ngài từng ngày, từng giờ. Và ở giữa – là chiếc bàn gỗ nhỏ, nơi tấm bánh được trao đi, chén rượu được nâng lên, và một lệnh truyền được khắc ghi: “Hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy.”

Tặng phẩm Thánh Thể không chỉ là một kỷ niệm. Cũng không chỉ là biểu tượng. Nó là sự hiện diện sống động của Chúa Giêsu phục sinh giữa Hội Thánh Người. Khi yêu nhau, người ta muốn để lại một vật gì đó. Một bức thư tay, một tấm hình, một kỷ vật nhỏ bé… để làm dấu nhắc nhớ. Nhưng Chúa Giêsu thì không để lại vật gì của trần thế. Ngài để lại chính Mình và Máu mình. Không phải để tưởng nhớ một người đã chết, mà để sống kết hiệp với Đấng vẫn đang sống. Ngài biết mình sắp trở về với Chúa Cha. Nhưng trái tim Ngài thì muốn ở lại mãi với các môn đệ. Và Thánh Thể chính là cách Ngài hiện diện mãi mãi.

“Anh em hãy cầm lấy mà ăn, này là Mình Thầy.” – lời ấy không chỉ là một nghi lễ. Đó là hành động của một trái tim yêu đến cùng. Tấm bánh được bẻ ra – như thân xác Ngài sẽ bị nát tan trên thập giá. Chén rượu được trao – như máu Ngài sẽ đổ xuống giữa đồi Canvê. Không phải là biểu tượng, nhưng là hiện thực thiêng liêng. Trong mỗi Thánh Lễ, biến cố ấy lại tái hiện. Mỗi lần Linh mục đọc lời truyền phép, Đức Kitô lại hiện diện thật sự – trong hình bánh rượu, trong cộng đoàn, trong con tim ai biết mở lòng đón nhận.

Trong tặng phẩm ấy, có một nỗi đau lặng thầm nhưng cũng là một tình yêu bền bỉ. Đức Giêsu không chỉ yêu các môn đệ tốt lành. Ngài yêu cả Giuđa – người sắp phản bội. Yêu cả Phêrô – người sắp chối Ngài. Ngài không loại trừ ai. Và hôm nay, khi chúng ta bước vào nhà thờ, đến bên bàn tiệc Thánh, chúng ta cũng được mời gọi bước vào tình yêu đó – với tất cả những yếu đuối, bất toàn, nhưng đầy hy vọng nơi lòng thương xót Chúa.

Cùng với Bí tích Thánh Thể, Đức Giêsu còn để lại một lời trăng trối khác – lời trăng trối không bằng miệng, mà bằng cử chỉ. Ngài thắt lưng, cúi xuống, rửa chân cho từng người. Một hành động gây sốc. Một hành vi đảo ngược trật tự xã hội. Một Thầy dạy, một Chúa cao cả, lại tự đặt mình ngang hàng với tôi tớ thấp hèn. Không ai dám làm điều đó. Nhưng Đức Giêsu làm. Vì yêu. Vì muốn dạy một bài học cuối cùng – bài học lớn nhất. Yêu là phục vụ. Là cúi xuống. Là chấp nhận tay mình dơ, chân mình bẩn, lòng mình nhỏ để trái tim người khác được rộng hơn.

Và sau hành động ấy, Thầy nói: “Anh em cũng hãy rửa chân cho nhau như Thầy đã làm cho anh em.” Đó là luật mới, luật yêu thương – lời trăng trối thiêng liêng nhất. Không có tình yêu nào đích thực nếu thiếu phục vụ. Không có đức tin nào sống động nếu không đi đôi với việc cúi mình vì người khác. Trong một thế giới mà người ta thường nâng mình lên, giành phần hơn, đòi quyền lợi, thì Thầy Giêsu dạy cách sống ngược: hãy cúi xuống, hãy trở nên nhỏ, hãy trở nên ít, hãy để người khác được lớn hơn.

Bí tích Thánh Thể và hành vi rửa chân – hai chiều kích ấy không thể tách rời. Thánh Thể cho ta sức mạnh. Rửa chân là cách ta thể hiện sức mạnh ấy. Ta không thể đến rước Chúa mà vẫn khinh thường anh em. Không thể bước lên bàn tiệc Thánh mà lòng còn chất chứa kiêu căng, chia rẽ. Không thể ăn Mình Chúa mà không biết bẻ mình vì người khác. Càng yêu Thánh Thể, ta càng phải yêu anh em. Càng siêng năng dự lễ, ta càng phải siêng năng phục vụ.

Thứ Năm Tuần Thánh là ngày của Tình Yêu. Là ngày Chúa Giêsu tặng quà và dạy yêu. Là ngày ta không chỉ tưởng nhớ, mà còn bước vào chính Mầu Nhiệm ấy. Hôm nay, mỗi người được mời gọi nhìn lại tình yêu của mình với Chúa – có sâu đậm không? có gắn bó không? có thể hiện ra bằng hành động phục vụ hằng ngày không? Mỗi người cũng được mời gọi nhìn lại tình yêu của mình với tha nhân – có biết cúi xuống, tha thứ, chia sẻ, hay chỉ sống cho riêng mình?

Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, trong bầu khí thánh thiêng của đêm Tiệc Ly, chúng con xin cảm tạ Chúa vì đã yêu thương đến cùng. Chúa không chỉ trao bánh, trao rượu, mà trao chính thân xác và máu đào của Chúa cho chúng con. Xin cho chúng con biết rước lấy Thánh Thể với lòng tin yêu sâu xa. Và hơn nữa, biết sống Thánh Thể bằng đời sống biết bẻ mình, chia sẻ, phục vụ như Thầy đã dạy.

Lạy Chúa, xin cho chúng con không bao giờ coi Thánh Lễ là thói quen, nhưng là cuộc gặp gỡ sống động. Xin đừng để chúng con rước Chúa mà lòng thì đầy cay đắng với anh em. Xin cho từng bước chúng con đi, từng việc nhỏ chúng con làm, đều mang hương vị của Tình Yêu Thánh Thể. Xin cho chúng con đừng chỉ ngắm nhìn Chúa trên bàn thờ, mà biết nhận ra Chúa nơi những đôi chân bùn đất của tha nhân, để cúi xuống như Thầy.

Xin cho chúng con, qua Thánh Thể và việc rửa chân, trở nên Hội Thánh của tình yêu – nơi Chúa hiện diện, nơi con người được yêu thương, nơi phục vụ trở thành vinh quang. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

THÁNH THỂ VÀ TRUYỀN CHỨC – TÌNH YÊU HIẾN THÂN ĐẾN CÙNG

Thứ Năm Tuần Thánh là ngày khởi đầu của Tam Nhật Vượt Qua, là ngày đậm đặc những mầu nhiệm trọng đại: mầu nhiệm của tình yêu trao hiến, mầu nhiệm của Thánh Thể và chức linh mục, mầu nhiệm của sự cúi mình phục vụ và lời trăn trối yêu thương. Chính trong khung cảnh bữa Tiệc Ly – bữa tiệc cuối cùng giữa Thầy và trò – Đức Giêsu đã thiết lập hai Bí tích gắn bó mật thiết với nhau: Bí tích Thánh Thể và Bí tích Truyền Chức Thánh. Không thể tách rời hai Bí tích ấy, vì không thể có Thánh Thể nếu không có linh mục cử hành, và không thể hiểu trọn vẹn chức linh mục nếu tách khỏi bản chất Thánh Thể là yêu thương và phục vụ.

Đức Giêsu, trong giờ phút sắp bước vào cuộc Thương Khó, đã không lên tiếng kêu oan, không tìm cách minh oan, không phẫn nộ với kẻ phản bội, nhưng lại bình thản trao ban chính Mình và Máu Người trong Bí tích Thánh Thể. Ngài muốn ở lại với các môn đệ, ở lại với Hội Thánh, ở lại với nhân loại qua tấm bánh và chén rượu được thánh hiến. Đây không phải là một biểu tượng, nhưng là sự hiện diện thật sự, là một tình yêu tự hiến, một sự sống trao ban hoàn toàn. Nhưng để sự hiện diện ấy được tiếp tục đến muôn đời, Ngài đã thiết lập chức linh mục, để các Tông đồ và những người kế vị các ngài có thể “làm việc này mà nhớ đến Thầy” cho đến tận thế.

Bí tích Truyền Chức không chỉ dành riêng cho cá nhân linh mục, nhưng là một hồng ân được trao cho toàn thể Hội Thánh. Bởi vì linh mục không sống cho mình, không hành động cho riêng mình, nhưng là người của cộng đoàn, vì cộng đoàn và cho cộng đoàn. Linh mục không thể tha tội cho chính mình, không thể ban Bí tích cho chính mình, không thể truyền chức cho chính mình. Linh mục sống và hiện hữu là để phục vụ, là để trở nên khí cụ mà qua đó Đức Kitô hiện diện và hành động giữa cộng đoàn dân Chúa. Chính vì vậy, Bí tích Truyền Chức thuộc nhóm các Bí tích xây dựng cộng đoàn, nơi đó sự hiện diện của linh mục là hình ảnh sống động của Đức Kitô – Mục Tử nhân lành, là Đầu và là Đấng Thánh hóa thân mình là Hội Thánh.

Một vị linh mục không là “ông chủ” của cộng đoàn, mà là người phục vụ cộng đoàn trong khiêm nhường và yêu thương. Đó chính là tấm gương mà Đức Giêsu đã để lại trong bữa Tiệc Ly: Ngài đứng lên, cởi áo, thắt lưng, quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ. Rửa chân là công việc của đầy tớ. Trong xã hội Do Thái, chỉ có nô lệ mới làm công việc ấy. Thế mà hôm nay, Chúa – Thầy – Đấng Cứu Thế – lại cúi xuống rửa chân cho những người học trò bé nhỏ, trong đó có Giuđa, kẻ sắp phản bội, và Phêrô, người sắp chối bỏ Ngài. Việc làm ấy là một lời giảng dạy sống động nhất về bản chất đích thực của người được trao quyền: không phải để được phục vụ, nhưng là để phục vụ.

Sau khi đã rửa chân cho các ông, Đức Giêsu nói: “Thầy đã nêu gương cho anh em, để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em.” (Ga 13,15). Đây không phải là một lời gợi ý, mà là một mệnh lệnh. Là môn đệ của Thầy Giêsu, là người lãnh nhận Mình và Máu Thánh Chúa, là người tham dự Thánh lễ, mỗi chúng ta đều được mời gọi sống tinh thần Thánh Thể – nghĩa là tinh thần tự hiến, tinh thần hiệp thông và tinh thần phục vụ. Nếu Thánh Thể là bí tích của tình yêu hiến tế, thì người sống Thánh Thể là người biết hy sinh vì người khác, biết yêu như Thầy, yêu đến cùng, yêu không giới hạn.

Khi thiết lập Bí tích Thánh Thể, Đức Giêsu không chỉ ban cho các Tông đồ một lương thực thiêng liêng, mà còn ban cho các ông một linh đạo sống: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em.” (Ga 13,34). Yêu như Thầy là yêu cách nhưng không, yêu trong khiêm nhường, yêu cho đến chết. Yêu như Thầy là sẵn sàng cúi xuống để rửa chân cho người khác, là quên mình để sống cho người khác, là chấp nhận đau khổ để người khác được sống. Đây là bản chất, là linh đạo, là con đường của người môn đệ Đức Kitô, cách riêng là con đường của các linh mục – những người được Chúa trao quyền “làm điều này mà nhớ đến Thầy”.

Trong đêm Tiệc Ly, Đức Giêsu không chỉ lập Bí tích Thánh Thể và Truyền Chức, mà còn để lại một di chúc tình yêu: “Anh em hãy yêu thương nhau.” Di chúc ấy không viết bằng giấy mực, mà bằng hành động cụ thể. Ngài không nói suông, nhưng sống trọn điều Ngài rao giảng. Ngài yêu đến tận cùng. Ngài tha thứ cho kẻ phản bội. Ngài không kết án người chối bỏ. Ngài không oán hận kẻ đóng đinh. Tình yêu của Ngài vượt trên mọi giới hạn của con người. Đó là tình yêu cứu độ, tình yêu biến đổi, tình yêu chữa lành. Tình yêu ấy được tóm gọn trong Bí tích Thánh Thể – nơi mà Ngài hiện diện, hiến thân và kết hiệp với từng người chúng ta.

Vì thế, sống linh đạo Thánh Thể không thể là điều trừu tượng. Đó là một cách sống cụ thể trong từng chọn lựa mỗi ngày. Sống linh đạo Thánh Thể là biết chia sẻ, biết hiến dâng, biết chịu đựng, biết yêu thương. Trong gia đình, người chồng biết hy sinh vì vợ con, người vợ biết phục vụ chồng con, con cái biết vâng lời và hiếu thảo – đó là sống Thánh Thể. Trong cộng đoàn, người giáo dân biết yêu mến linh mục, biết xây dựng cộng đoàn bằng khiêm nhường và bao dung – đó là sống Thánh Thể. Trong xã hội, người Kitô hữu biết đem ánh sáng yêu thương, công lý và tha thứ vào trong môi trường sống – đó là sống Thánh Thể.

Thánh Phaolô đã nói: “Mỗi lần ăn Bánh và uống Chén này, anh em loan truyền Chúa chịu chết cho tới khi Người đến” (1 Cr 11,26). Như thế, Thánh Thể không chỉ là bí tích hiện tại, mà còn là lời tuyên xưng đức tin và niềm hy vọng. Chúng ta không chỉ rước Chúa vào lòng, mà còn mang lấy sứ mạng loan truyền tình yêu của Ngài bằng chính cuộc sống của mình. Mỗi Thánh lễ là một lò lửa thiêng liêng để đốt cháy cái tôi ích kỷ và làm bừng lên ngọn lửa yêu thương. Mỗi lần tham dự Thánh lễ, chúng ta được mời gọi để trở nên tấm bánh bẻ ra cho anh em, trở nên chén rượu đổ ra cho người khác, trở nên khí cụ của tình yêu Thiên Chúa giữa một thế giới đang cần được hàn gắn và chữa lành.

Anh chị em thân mến, hôm nay chúng ta quây quần bên bàn tiệc Thánh Thể – như các Tông đồ năm xưa – để tưởng niệm tình yêu tự hiến của Đức Giêsu và để tiếp nhận di ngôn của Ngài. Xin đừng để những lời mời gọi ấy trôi qua như một tiếng vang mờ nhạt. Nhưng hãy để trái tim mình rung lên, cháy lên, thao thức và dấn thân. Hãy sống Thánh Thể như một linh đạo suốt đời. Hãy yêu như Thầy đã yêu. Hãy phục vụ như Thầy đã phục vụ. Hãy sống cho tha nhân như Thầy đã sống cho chúng ta.

Và nhất là, trong ngày hôm nay, chúng ta hãy cầu nguyện thật nhiều cho các linh mục – những người đã lãnh nhận Bí tích Truyền Chức để tiếp nối công việc của Đức Giêsu giữa trần gian. Xin cho các ngài luôn sống kết hiệp mật thiết với Thánh Thể, trở nên của lễ sống động mỗi ngày, trung tín trong phục vụ và khiêm nhường trong lãnh đạo. Xin cho các ngài luôn là hình ảnh sống động của Mục Tử nhân lành – biết cúi xuống, biết yêu thương, biết hy sinh cho đoàn chiên.

Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, chúng con xin tạ ơn Chúa vì hồng ân cao cả Chúa đã ban cho Hội Thánh qua Bí tích Thánh Thể và Truyền Chức. Xin cho chúng con biết sống trung thành với tình yêu của Chúa, biết rửa chân cho nhau, biết yêu như Thầy đã yêu. Và xin cho Thánh Thể mà chúng con lãnh nhận hôm nay trở thành nguồn sống, là sức mạnh, là ánh sáng và là linh đạo trọn đời chúng con. Amen.

Lm. Anmai, CSsR