✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca. 1 Một hôm,…

10 bài suy niệm Lời Chúa Thứ Sáu Tuần II Phục Sinh (của Lm. Anmai, CSsR)
PHÉP LẠ BÁNH VÀ CÁ – DẤU LẠ NUÔI DƯỠNG ĐỨC TIN VÀ MỞ RA CON ĐƯỜNG VĨNH CỬU
Phép lạ bánh và cá được hóa ra nhiều là một trong những sự kiện nổi bật nhất trong Tin Mừng, không chỉ bởi vì đây là phép lạ duy nhất được cả bốn thánh sử ghi lại, mà còn vì chiều sâu mầu nhiệm mà dấu lạ này mang trong mình. Nếu các phép lạ khác nhằm chữa lành, trừ quỷ hay biểu dương quyền năng, thì phép lạ này chạm đến một trong những nhu cầu căn bản nhất của con người: lương thực. Nhưng đằng sau tấm bánh bẻ ra cho đám đông là cả một mạc khải sâu xa về chính con người của Đức Giêsu – Đấng đến không chỉ để cho cơm bánh tạm thời, nhưng là để trở nên Bánh Hằng Sống, ban chính mình làm của ăn nuôi sống linh hồn và dẫn đưa con người vào sự sống đời đời.
Bối cảnh phép lạ cho thấy: dân chúng đông đảo kéo đến với Đức Giêsu sau khi nghe biết các phép lạ Người đã làm. Người lên núi, rồi ngồi đó với các môn đệ. Khi thấy đám đông tiến đến, Người đã hỏi Philípphê: “Ta mua đâu ra bánh cho họ ăn?” – không phải vì Người không biết, mà như Tin Mừng viết, “Người nói vậy là để thử ông”. Đức Giêsu không làm phép lạ một cách tùy hứng hay máy móc. Mỗi hành động của Người đều mang chiều sâu sư phạm, đều nhằm dạy dỗ và mời gọi con người cộng tác.
Ở đây, chúng ta gặp gỡ một trong những nhân vật rất dễ bị bỏ qua – một cậu bé vô danh, mang theo năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá nhỏ. Một phần ăn nghèo nàn, nhỏ bé, nhưng nhờ bàn tay Đức Giêsu chạm đến, đã trở nên bữa tiệc nuôi sống năm ngàn người – chưa kể phụ nữ và trẻ em. Phép lạ xảy ra không từ hư vô, nhưng từ sự chia sẻ nhỏ bé và chân thành. Đức Giêsu không hóa bánh từ trời rơi xuống, nhưng Người nhận lấy phần rất giới hạn từ con người, để rồi qua đó biểu lộ quyền năng vô biên của Thiên Chúa.
Phép lạ bánh và cá không chỉ là một sự kiện “ngoạn mục” để thỏa mãn nhu cầu ăn uống nhất thời, nhưng là một dấu chỉ mời gọi đi sâu hơn. Chính vì thế mà thánh Gioan không gọi đây là “phép lạ” mà là “dấu lạ” – nghĩa là điều xảy ra bên ngoài nhằm hướng dẫn nội tâm đi vào chiều sâu thiêng liêng. Dấu lạ ấy gợi mở cho chúng ta suy tư về Bí tích Thánh Thể, về chính thân thể Đức Kitô được bẻ ra vì nhân loại. Nhưng đáng tiếc là, như bài Tin Mừng hôm nay cho thấy, dân chúng đã không hiểu chiều sâu ấy. Họ muốn tôn Đức Giêsu làm vua – không phải vì đã nhận ra Ngài là Con Thiên Chúa, mà vì họ hy vọng Ngài sẽ trở thành người cung cấp bánh ăn mỗi ngày.
Cơn cám dỗ ấy không mới – đó là cơn cám dỗ muôn thuở: muốn biến Thiên Chúa thành công cụ phục vụ cho nhu cầu vật chất. Cơn cám dỗ ấy cũng từng đến với chính Đức Giêsu trong hoang địa: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy biến đá thành bánh”. Nhưng Đức Giêsu đã khước từ và trả lời: “Người ta sống không chỉ nhờ bánh, nhưng nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra”. Thế mà, dân chúng hôm nay lại quay lại đúng với điều cám dỗ ấy. Họ tìm đến với Đức Giêsu không vì khát khao sự sống đời đời, nhưng vì mong muốn có một ông vua “bao ăn”, một lãnh tụ làm phép lạ, một người có thể giải quyết mọi nhu cầu vật chất.
Sự hiểu lầm đó cũng là một hình ảnh phản chiếu cách thức mà không ít người thời nay đang sống đạo. Có người đến với Chúa như đến với một “nhà cung cấp phúc lành”: cầu xin sức khỏe, tài lộc, thành công… mà quên rằng điều quan trọng nhất là được sống trong Chúa, được gắn bó với Ngài như chi thể liên kết với thân mình. Đức tin bị đánh đồng với sự đáp ứng các nhu cầu vật chất, và người ta dễ dàng mất niềm tin khi những mong chờ ấy không được đáp ứng.
Phép lạ hôm nay mời gọi chúng ta nhìn lại cách mình đến với Chúa. Phải chăng tôi cũng từng đến với Chúa chỉ để xin ơn theo ý mình, để được giải thoát khỏi khó khăn tạm thời, nhưng không màng tìm kiếm ý Chúa và sự sống vĩnh cửu? Phải chăng tôi cũng từng thất vọng, nguội lạnh khi lời cầu nguyện của mình không được “chấp nhận” như mình mong đợi? Phải chăng tôi từng xem Chúa như “một vị thần giúp việc” hơn là một người Cha yêu thương, biết điều gì tốt nhất cho tôi?
Bên cạnh đó, bài Tin Mừng còn mời gọi chúng ta suy gẫm về sự chia sẻ. Năm chiếc bánh và hai con cá là hình ảnh của những gì rất nhỏ bé, rất bình thường – nhưng khi được đặt vào tay Chúa, lại có thể nuôi sống cả một cộng đoàn. Điều ấy nhắn nhủ rằng: chúng ta không cần phải là người có quyền lực, có tài năng vượt trội mới có thể phục vụ Nước Trời. Chỉ cần ta sẵn lòng trao cho Chúa phần nhỏ của mình – một ít thời gian, một chút khả năng, một nghĩa cử yêu thương – thì chính Chúa sẽ làm cho điều ấy sinh hoa kết quả gấp bội.
Thật cảm động khi biết rằng các Kitô hữu thời sơ khai đã chọn hình ảnh bánh và cá làm biểu tượng cho đức tin. Trên các bức vẽ tường cổ, trên những dấu hiệu bí mật của cộng đoàn, bánh và cá hiện lên như dấu chỉ của sự hiện diện Chúa Kitô giữa cộng đoàn, dấu chỉ của Thánh Thể, dấu chỉ của sự nuôi dưỡng thiêng liêng. Và cho đến hôm nay, biểu tượng ấy vẫn còn vang vọng – không chỉ trên bàn thờ, mà cả trong lối sống của người Kitô hữu: sống như một tấm bánh được bẻ ra, sống như một con cá hy sinh cho người khác được sống.
Thưa cộng đoàn phụng vụ, nếu mỗi người trong chúng ta biết chia sẻ phần “bánh” nhỏ bé của mình – đó có thể là sự tha thứ, một lời an ủi, một cử chỉ bác ái, một chút tiền giúp người nghèo – thì thế giới này sẽ khác. Nếu mỗi người đều biết bước ra khỏi lối sống vị kỷ, chỉ biết tích lũy cho mình, thì sẽ có biết bao phép lạ xảy ra trong các gia đình, các giáo xứ, và nơi chính cuộc đời của ta.
Lạy Chúa Giêsu, xin đừng để chúng con chỉ nhìn Chúa như một người giải quyết nhu cầu trần thế, nhưng xin giúp chúng con khám phá ra chính Chúa là Bánh Hằng Sống, là Lời ban sự sống đời đời. Xin giải thoát chúng con khỏi thái độ thực dụng trong niềm tin, khỏi thói quen tìm kiếm Chúa chỉ để mưu cầu lợi ích chóng qua. Xin dạy chúng con biết trân trọng và sống Bí tích Thánh Thể – nơi Chúa ban chính thân mình để nuôi dưỡng chúng con mỗi ngày. Và xin cho chúng con biết chia sẻ tấm bánh đời mình cho tha nhân – để cuộc sống của chúng con cũng trở thành một dấu lạ, một biểu tượng của tình yêu, sự liên đới và đức tin sống động. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
PHÉP LẠ HOÁ BÁNH RA NHIỀU – TÌNH YÊU VÀ SỰ TRAO BAN VÔ TẬN CỦA THIÊN CHÚA
Trong hành trình Mùa Phục Sinh – mùa của niềm vui, ánh sáng và sự sống – chúng ta được mời gọi đào sâu ý nghĩa của sự Phục Sinh không chỉ như một biến cố đã xảy ra trong lịch sử, mà là một mầu nhiệm đang tiếp diễn mỗi ngày nơi những ai biết đón nhận Đức Kitô, sống với Ngài và trong Ngài. Và hôm nay, Tin Mừng theo thánh Gioan kể lại một dấu lạ – hay đúng hơn là một hành vi tình yêu sâu thẳm – Chúa Giêsu hoá bánh ra nhiều để nuôi đám đông dân chúng.
Đây là một trong những phép lạ nổi bật và được cả bốn tác giả Tin Mừng thuật lại, cho thấy tầm quan trọng và sức gợi mở thần học rất lớn. Tuy nhiên, Tin Mừng Gioan không gọi đây là “phép lạ”, mà gọi là “dấu lạ” (σημεῖον – semeion), tức là một hành động cụ thể của Thiên Chúa mang tính mặc khải, biểu lộ một thực tại cao sâu hơn là điều mắt thấy tai nghe. Vậy dấu lạ này đang nói gì với chúng ta? Qua hành vi của Chúa Giêsu, chúng ta học được gì về khuôn mặt của Thiên Chúa? Và làm sao để chúng ta cũng có thể cộng tác vào phép lạ ấy trong đời thường?
Bối cảnh của trình thuật hôm nay cho thấy dân chúng lũ lượt kéo theo Chúa Giêsu, bởi “họ đã thấy những phép lạ Người làm cho những kẻ bệnh tật.” Đó là một đám đông có thể nói là lầm than, đói khổ – cả về thể lý lẫn tâm linh. Họ mang trong mình nỗi khát khao được chữa lành, được cứu thoát, được yêu thương. Họ đến với Chúa vì cảm thấy nơi Người có điều gì đó khác biệt – một tình thương không phán xét, một lòng nhân từ không giới hạn.
Điều đầu tiên Chúa Giêsu làm không phải là rao giảng, cũng không phải là chữa lành, mà là ngước mắt nhìn đám đông và chạnh lòng thương. Hành động đầu tiên của Đấng Cứu Thế là nhìn thấy nhu cầu cụ thể của con người – đói, mệt, bơ vơ – và hành động để đáp lại.
Đây không chỉ là một chi tiết mô tả tâm lý, mà là một mặc khải về khuôn mặt của Thiên Chúa. Thiên Chúa không dửng dưng với những khổ đau trần thế. Ngài không chỉ ban ơn thiêng liêng, mà còn chăm sóc cả những gì nhỏ bé nhất, thiết yếu nhất – một bữa ăn, một miếng bánh, một cử chỉ cảm thông. Ngài là Thiên Chúa của sự gần gũi và hành động cụ thể vì yêu thương.
Khi Chúa Giêsu hỏi ông Philipphê: “Ta mua đâu được bánh cho những người này ăn?”, Người không hỏi vì không biết, nhưng “có ý thử ông, vì chính Người đã biết việc Người sắp làm.” Đây là một khoảnh khắc thử thách lòng tin, là lời mời gọi các môn đệ đi xa hơn giới hạn của lý trí và khả năng tự nhiên.
Philipphê phản ứng bằng một phép toán thực tế: “Hai trăm bạc bánh cũng không đủ để mỗi người được một chút.” Còn Anrê thì đưa ra một giải pháp rất nhỏ nhoi: “Ở đây có một bé trai có năm chiếc bánh và hai con cá, nhưng bấy nhiêu thì thấm vào đâu?” Cả hai đều thấy khó khăn là không thể vượt qua. Nhưng chính từ chỗ rất ít, rất nhỏ, rất tầm thường ấy – năm cái bánh, hai con cá – mà Chúa đã làm nên điều phi thường.
Phép lạ hóa bánh không khởi đi từ hư không, mà từ chút ít của con người. Một bé trai đã dám trao đi phần ăn của mình. Và từ sự chia sẻ đó, Thiên Chúa đã hành động.
Điều ấy dạy chúng ta một bài học quan trọng: để Thiên Chúa làm phép lạ, Người cần sự cộng tác của ta. Dù chỉ là một chút xíu – một lời cầu nguyện, một hành động bác ái, một sự hy sinh âm thầm – nếu được trao đi trong yêu thương, thì nó sẽ trở thành hạt giống cho phép lạ. Đừng bao giờ nghĩ rằng mình quá nhỏ bé hay không có gì để dâng cho Chúa. Chúa cần sự quảng đại, không cần sự hoàn hảo.
Hành vi Chúa cầm lấy bánh, tạ ơn và phân phát cho đám đông rõ ràng mang dáng dấp của một hành vi Thánh Thể. Thánh Gioan, khác với các Tin Mừng Nhất Lãm, không thuật lại việc lập Bí tích Thánh Thể trong Bữa Tiệc Ly, nhưng lại trình bày rất rõ qua chương 6 – chương nói về “Bánh Hằng Sống”.
Qua dấu lạ hôm nay, Chúa Giêsu muốn dẫn dân chúng đến một hiểu biết sâu xa hơn: chính Người là Bánh Hằng Sống từ trời xuống. Người không chỉ nuôi thân xác, mà còn nuôi dưỡng linh hồn. Ai ăn bánh ấy thì không chết, nhưng được sống muôn đời.
Dân chúng đã no nê, nhưng họ dừng lại ở phép lạ vật chất, nên tìm cách “tôn Người làm vua”. Nhưng Chúa Giêsu lại “trốn lên núi một mình.” Người từ chối vai trò chính trị để nhấn mạnh đến sứ mạng cứu độ: không phải làm vua thế gian, mà là Vua tình yêu, Vua của một Nước Trời mà quyền bính không dựa trên bạo lực, nhưng trên hiến dâng và phục vụ.
Dấu lạ hôm nay tiếp tục được thực hiện nơi Giáo Hội. Qua Bí tích Thánh Thể, Chúa Giêsu vẫn không ngừng nuôi dưỡng dân Người. Qua từng cử chỉ bác ái, chia sẻ, liên đới – Chúa vẫn hóa bánh mỗi ngày trong đời sống chúng ta.
Tuy nhiên, Chúa cần các “bé trai” hôm nay – những người dám chia sẻ phần nhỏ bé của mình. Cần các “Anrê” dám đưa lên bàn tay nhỏ của đời thường. Cần các “Philipphê” biết học lại bài học đức tin, từ bỏ tính toán. Và hơn hết, cần mỗi người Kitô hữu trở thành bàn tay nối dài của Chúa – để đem bánh đến cho những người đói khổ, đem hy vọng cho những người tuyệt vọng, đem ánh sáng Phục Sinh đến cho những ai còn ở trong đêm tối.
Trong một thế giới còn đầy bất công, bạo lực, hận thù, nghèo đói – lời mời gọi của Chúa vẫn vang lên: “Hãy cho họ ăn.” Và Người cũng đang hỏi mỗi chúng ta: “Con có gì để trao cho Thầy?” Dù là năm chiếc bánh đơn sơ, hai con cá nhỏ – nếu biết trao đi – phép lạ sẽ xảy ra.
Phép lạ hóa bánh là biểu tượng sống động của tình yêu Thiên Chúa – một tình yêu biết chạnh lòng thương, biết nuôi dưỡng, biết trao ban. Và chính tình yêu ấy đã lên đến tột đỉnh nơi mầu nhiệm Thập giá và Phục Sinh. Từ đó, Giáo Hội được mời gọi tiếp nối dấu lạ ấy – không phải bằng quyền năng riêng, mà bằng đời sống dấn thân, bác ái và hiệp thông.
Lạy Chúa Giêsu, Bánh Hằng Sống, chúng con tạ ơn Chúa vì tình yêu nuôi dưỡng không ngơi nghỉ của Chúa. Xin giúp chúng con đừng chỉ là những người no đầy nhờ ơn Chúa, nhưng còn biết trở thành những người phân phát bánh – bằng trái tim chia sẻ, bằng đôi tay phục vụ, bằng đời sống dấn thân.
Xin cho chúng con biết trao đi – dù là điều nhỏ bé – với một tấm lòng lớn. Xin làm phép lạ trong chúng con, để thế giới này mỗi ngày bớt đói khổ, bớt chia rẽ, bớt khép kín, mà tràn đầy ánh sáng Phục Sinh và tình yêu cứu độ.
Lm. Anmai, CSsR
LÒNG QUẢNG ĐẠI NHỎ BÉ – PHÉP LẠ CỦA TÌNH YÊU VĨ ĐẠI
Trong hành trình Phục Sinh, Giáo Hội không ngừng mời gọi chúng ta nhìn lại cuộc sống với ánh sáng của Tin Mừng Phục Sinh – một ánh sáng bừng lên từ sự sống lại, từ tình yêu vượt thắng sự chết, từ niềm tin rằng Chúa Giêsu vẫn đang hiện diện và hành động giữa chúng ta. Bài Tin Mừng hôm nay – phép lạ hoá bánh ra nhiều – là một minh chứng cụ thể và sống động của niềm tin ấy. Nhưng không chỉ dừng lại ở một phép lạ vật chất, trang Tin Mừng này còn là nền tảng cho giáo huấn xã hội của Giáo Hội suốt hơn một thế kỷ qua.
Kể từ năm 1891, khi Đức Giáo Hoàng Lêô XIII ban hành thông điệp Rerum Novarum (Tân sự), Giáo Hội Công giáo đã chính thức bước vào hành trình dấn thân vào các vấn đề xã hội. Tiếp nối dòng chảy ấy, năm 1931, Đức Piô XI công bố Quadragesimo Anno để kỷ niệm 40 năm; năm 1961, Đức Gioan XXIII ban hành thông điệp Mater et Magistra (Mẹ và Thầy); Đức Gioan Phaolô II tiếp nối truyền thống ấy với Laborem Exercens năm 1981, Sollicitudo Rei Socialis năm 1987 và Centesimus Annus năm 1991. Những văn kiện ấy không ngừng nhấn mạnh đến mối tương quan giữa lao động, công lý và phát triển. Tất cả đều khẳng định: phát triển không thể tách rời công lý và liên đới; nếu thế giới vẫn còn nghèo đói, là vì thế giới vẫn còn thiếu chia sẻ.
Tin Mừng hôm nay như một câu trả lời thần thiêng cho mọi lý luận xã hội: hơn năm ngàn người đang đói, không có tiền, không có lương thực, không có phương tiện – chỉ có một em bé với năm chiếc bánh và hai con cá. Chúa Giêsu có thể tự mình làm phép lạ mà không cần đến sự cộng tác của con người. Nhưng không. Ngài chọn cách làm khác. Ngài hỏi các môn đệ: “Chúng ta mua đâu ra bánh cho những người này ăn đây?” Và từ hành động nhỏ bé của một em bé vô danh, Ngài đã làm nên một phép lạ cả thể.
Hành động ấy chất chứa một bài học vô cùng lớn lao: phép lạ của Chúa Giêsu không bắt đầu bằng sự dư dả, nhưng bắt đầu bằng một tấm lòng biết trao ban. Năm chiếc bánh và hai con cá – một phần ăn của một đứa trẻ – là điều quá nhỏ nhoi trước một đám đông đói khát, nhưng chính hành động dâng hiến ấy, được thực hiện với lòng tin tưởng và quảng đại, đã mở ra cánh cửa cho một phép lạ vĩ đại.
Từ đó, Giáo Hội học được rằng giải pháp cho nghèo đói không nằm ở những kế hoạch quy mô hay các chính sách vĩ mô, mà trước tiên nằm ở sự thay đổi trái tim. Nếu mỗi người biết chia sẻ một chút của mình – như em bé trong Tin Mừng – thì phép lạ có thể xảy ra. Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc của khoa học và kỹ thuật, trái đất hoàn toàn đủ tài nguyên để không một ai phải chết đói. Nhưng vẫn có hàng triệu người không đủ ăn, không có nước sạch, không có nhà ở. Vì sao? Vì lòng người còn khép kín, vì sự ích kỷ, tích trữ, và lối sống vô cảm đã khiến những chiếc bánh và con cá không bao giờ đến được tay người nghèo.
Giáo huấn xã hội của Giáo Hội luôn đặt trọng tâm vào sự chia sẻ, công lý và tình liên đới. Giáo Hội không chọn bên một hệ tư tưởng chính trị nào, nhưng luôn đứng về phía người nghèo, người bị loại trừ. Không có một hệ thống kinh tế nào hoàn hảo nếu nó không đặt con người ở trung tâm. Không có sự phát triển nào đích thực nếu nó không bao hàm công bằng và bác ái. Đức Giáo Hoàng Phanxicô trong thông điệp Fratelli Tutti một lần nữa nhấn mạnh: chỉ có tình huynh đệ phổ quát và tình bạn xã hội mới là nền tảng cho một thế giới công bằng và nhân bản.
Trở lại với phép lạ hóa bánh ra nhiều, chúng ta thấy rõ: Chúa không làm một điều gì nếu thiếu sự cộng tác của con người. Ngài mời gọi, chờ đợi, và làm nên những điều lớn lao từ những điều nhỏ bé nhất. Những mẹ Têrêxa Calcutta, cha Pierre, nữ tu Emmanuel và biết bao con người vô danh khác trong Hội Thánh – chính họ là hiện thân của những em bé với năm chiếc bánh và hai con cá. Họ đã dâng hiến những gì họ có: thời gian, sức khỏe, trí tuệ, và cả cuộc đời. Và qua họ, biết bao người đói khổ đã được no đầy, cả về vật chất lẫn tinh thần.
Ngày hôm nay, Chúa Giêsu vẫn đang hiện diện trong Hội Thánh. Người vẫn đang mời gọi ta dâng lên những gì ta có. Không cần nhiều. Một chút thời gian cho người đau khổ. Một lời an ủi cho người thất vọng. Một đồng bạc cho người đói. Một hành động bác ái nhỏ nhoi. Đó là năm chiếc bánh và hai con cá hôm nay. Và nếu ta tin tưởng trao dâng, Chúa sẽ nhân lên – bằng cách nào ta không biết, nhưng Ngài sẽ làm điều kỳ diệu. Phép lạ vẫn xảy ra – không phải bằng quyền năng giật gân, nhưng bằng lòng yêu thương thầm lặng.
Cử hành Thánh lễ hôm nay, chúng ta không chỉ tưởng nhớ một sự kiện trong quá khứ, mà còn được mời gọi để cộng tác vào phép lạ của Chúa hôm nay. Bàn thờ Thánh Thể là nơi mà Chúa Giêsu tiếp tục trao ban chính mình để nuôi sống nhân loại. Và chúng ta, là chi thể của Thân Thể Người, được mời gọi trở nên tấm bánh bẻ ra cho người khác.
Xin cho mỗi người chúng ta biết khám phá lại giá trị của việc dâng hiến và chia sẻ. Xin đừng coi thường những đóng góp nhỏ bé của mình. Chúa chỉ cần một tấm lòng – phần còn lại là việc của Ngài. Hãy bước ra khỏi sự ích kỷ, vượt qua sự vô cảm, để trở thành khí cụ của tình yêu Thiên Chúa cho người nghèo, người đói, người cô đơn quanh ta.
Ước gì, giữa thế giới đầy rẫy cạnh tranh và khép kín hôm nay, mỗi Kitô hữu biết sống như em bé trong Tin Mừng: quảng đại, đơn sơ và sẵn sàng trao ban. Để từ lòng quảng đại nhỏ bé của chúng ta, Chúa Giêsu tiếp tục thực hiện những phép lạ vĩ đại – phép lạ của một thế giới không còn đói nghèo, bất công và vô cảm – phép lạ của Nước Trời đang hiện diện giữa trần gian. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
ĐỨC GIÊSU – BÁNH BAN SỰ SỐNG DỒI DÀO CHO NHÂN LOẠI
Trang Tin Mừng thánh Gioan hôm nay (Ga 6,11-14) thuật lại một trong những phép lạ nổi bật và được biết đến nhiều nhất của Đức Giêsu: phép lạ bánh hóa nhiều. Đây không đơn thuần là một sự kiện lạ lùng thu hút sự ngưỡng mộ của dân chúng, nhưng là một mầu nhiệm sâu xa gói trọn ý nghĩa đời sống thiêng liêng trong tương quan giữa Thiên Chúa và con người. Phép lạ ấy không chỉ thỏa mãn cái đói thân xác nhất thời của đám đông, mà còn mở ra một lộ trình cứu độ lâu dài – nơi Đức Giêsu trở nên lương thực trường tồn, bánh ban sự sống muôn đời.
Thánh Gioan mô tả phép lạ trong sự tĩnh lặng sâu lắng: Đức Giêsu cầm lấy bánh, dâng lời tạ ơn, rồi phân phát. Ngài không nói lời nào hùng hồn, không có cử chỉ ngoạn mục, không tạo kịch tính, nhưng chính từ sự đơn sơ ấy, một phép lạ đã xảy ra – bánh và cá đủ cho hàng ngàn người ăn, lại còn dư đến mười hai thúng.
Câu chuyện này gợi cho chúng ta không chỉ một phép lạ về sự dư dật vật chất, mà còn là dấu chỉ sống động về bản chất và sứ mạng của Đức Kitô: Người là lương thực cho nhân loại, là tình yêu trao ban đến cùng, là sự sống vĩnh cửu trào dâng không vơi cạn cho những ai mở lòng tin.
Tin Mừng Gioan không bao giờ chỉ kể một biến cố theo nghĩa đen, nhưng luôn hàm chứa nhiều tầng ý nghĩa. Việc Đức Giêsu làm phép lạ từ năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá, rồi phân phát “cho những người ngồi đó… ai muốn ăn bao nhiêu tùy ý” là một hình ảnh rất giàu biểu tượng.
Trước hết, đây là dấu chỉ của lòng thương xót: Đức Giêsu nhìn thấy đám đông đi theo mình, Ngài không xua đuổi họ, không mặc kệ họ đói, nhưng chạnh lòng thương. Tình thương của Chúa không phải là cảm xúc thoáng qua, mà là hành động cụ thể: dạy dỗ, chữa lành, và hôm nay là nuôi ăn.
Thứ đến, đây là dấu chỉ của sự ban phát dồi dào: mọi người ăn no nê, không ai thiếu thốn, và thậm chí còn dư mười hai thúng – con số biểu tượng cho sự viên mãn, trọn vẹn, ám chỉ rằng tình thương và ơn lành của Thiên Chúa không bao giờ thiếu.
Cuối cùng, đây là dấu chỉ dẫn đến một mầu nhiệm cao hơn: bánh không chỉ là vật chất, mà còn là biểu tượng cho chính bản thân Đức Giêsu – Đấng sẽ tự trao ban chính mình trong Bí tích Thánh Thể. Phép lạ này, theo thánh Gioan, là bước mở đầu dẫn tới bài giảng vĩ đại về “Bánh hằng sống” ở phần sau của chương 6.
Thánh Gioan không quên nhấn mạnh đến những gì còn dư: “Họ thu lại được mười hai thúng”. Dư thừa không phải là lãng phí, mà là dấu chỉ Thiên Chúa không ban phát cách giới hạn. Người cho con người nhiều hơn họ cần, nhiều hơn họ dám xin.
Hình ảnh này nhắc chúng ta về các phép lạ trong Cựu Ước, như khi ngôn sứ Êlisê hóa bánh cho đám đông ăn, hay khi Môsê cầu xin cho dân Israel được manna từ trời rơi xuống. Nhưng phép lạ của Đức Giêsu không chỉ nhắc lại quá khứ, mà vượt xa quá khứ: ở đây, chính Ngài là Đấng ban lương thực, và chính Ngài cũng là lương thực ấy.
Cũng tại tiệc cưới Cana, Đức Giêsu đã biến nước thành rượu với số lượng dư thừa, đầy những chum đá. Đó là dấu chỉ tình yêu Thiên Chúa không gói gọn theo lô-gic của con người, nhưng luôn quảng đại cách lạ lùng. Vì thế, Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta chiêm ngắm một Thiên Chúa không chỉ đáp ứng nhu cầu, mà luôn trao ban vượt mức; không chỉ đủ sống, mà còn sống dồi dào, sống viên mãn, sống vĩnh cửu.
Chi tiết “dâng lời tạ ơn” là một điểm rất quan trọng. Đức Giêsu, trước khi thực hiện phép lạ, đã ngước mắt lên trời và tạ ơn Thiên Chúa Cha. Hành động này không chỉ diễn tả lòng biết ơn, mà còn khẳng định tất cả những gì xảy ra là từ Thiên Chúa. Đồng thời, đây cũng là cử chỉ phụng vụ báo trước Bí tích Thánh Thể.
Khi linh mục trong Thánh lễ cầm lấy bánh, dâng lời chúc tụng, bẻ ra và trao cho cộng đoàn, chính là tái diễn hành động ấy của Đức Giêsu. Người Kitô hữu không chỉ đọc lại phép lạ bánh hóa nhiều như một biến cố trong quá khứ, mà sống và tham dự vào biến cố ấy mỗi lần cử hành Thánh Thể.
Thánh Gioan trong Tin Mừng của ngài không ngừng lập lại những lời “Ta là…” của Đức Giêsu:
– “Ta là ánh sáng thế gian”
– “Ta là cửa chuồng chiên”
– “Ta là mục tử tốt lành”
– “Ta là đường, là sự thật và là sự sống”
– “Ta là sự sống lại và là sự sống”
– Và đặc biệt: “Ta là bánh hằng sống từ trời xuống”
Những lời “Ta là” ấy chính là bản tuyên xưng bản thân của Đức Giêsu, và cũng là lời mời gọi người tín hữu nhận ra rằng: Chúa là tất cả những gì con người cần. Từ cái ăn, cái mặc, ánh sáng, đến sự sống, sự thật, ơn cứu độ – tất cả đều hội tụ nơi Đức Giêsu. Không có Ngài, con người khát khao mà không thỏa mãn; với Ngài, con người được sống viên mãn và sung mãn.
Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Côlôsê đã nói đến “con người mới”, được đổi mới không ngừng nhờ Thánh Thần. Chính Đức Giêsu là Đấng nuôi dưỡng và tái tạo con người ấy. Ngài không chỉ là quá khứ, không chỉ là gương mẫu, nhưng là sự hiện diện sống động, là nguồn sống tuôn trào không cạn. Người ban Thánh Thần để đổi mới trái tim ta mỗi ngày, giúp ta từ bỏ con người cũ – với những mệt mỏi, ích kỷ, nguội lạnh – và mặc lấy con người mới đầy tràn ánh sáng, yêu thương và hy vọng.
Chính vì vậy, Kitô hữu phải luôn sống nhờ Đức Giêsu, không chỉ bằng việc đọc Lời Chúa, mà nhất là bằng việc siêng năng rước Mình Thánh Chúa, sống gắn bó mật thiết với Chúa qua đời sống cầu nguyện, lao động, hy sinh và phục vụ.
Cuối cùng, phép lạ bánh hóa nhiều không chỉ là một dấu chỉ về quyền năng và tình thương của Thiên Chúa, mà còn là lời mời gọi mỗi người chúng ta hãy trở nên “phép lạ nhỏ” cho nhau. Đức Giêsu không làm phép lạ từ hư vô, nhưng bắt đầu từ năm chiếc bánh và hai con cá – tức là sự chia sẻ nhỏ bé nhưng quảng đại của một em bé. Ngày nay cũng thế, Chúa cần những tấm lòng quảng đại, những bàn tay chia sẻ, những trái tim biết cảm thông, để Người tiếp tục làm phép lạ.
Thánh Thể dạy chúng ta trở thành “bánh bẻ ra” cho người khác: bẻ ra khỏi ích kỷ, bẻ ra khỏi an toàn cá nhân, bẻ ra khỏi lối sống khép kín. Mỗi Kitô hữu, khi rước Mình Thánh Chúa, không thể giữ Chúa cho riêng mình, mà phải trở nên “bánh” cho anh em – bánh của yêu thương, tha thứ, hy sinh, phục vụ.
Khi tham dự Thánh lễ hôm nay, xin cho chúng ta ý thức rằng: Đức Giêsu vẫn đang tiếp tục nuôi sống chúng ta bằng chính bản thân Người. Phép lạ bánh hóa nhiều vẫn đang diễn ra nơi bàn thờ mỗi ngày. Chúng ta chỉ cần có lòng tin và một tấm lòng biết chia sẻ, để chính mình cũng trở thành một phần của phép lạ đó – đem lại sự sống, hy vọng và bình an cho thế giới hôm nay.
Chúa đã trao ban chính mình làm bánh nuôi dưỡng linh hồn chúng con. Xin cho chúng con không ngừng sống gắn bó với Chúa, biết yêu mến và siêng năng rước Mình Thánh Chúa, biết chia sẻ như em bé năm xưa để Chúa thực hiện phép lạ yêu thương. Xin cho cuộc đời chúng con trở thành dấu chỉ cho tình thương và quyền năng của Chúa trong thế giới đầy đói khát hôm nay. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
TẤM LÒNG QUẢNG ĐẠI – PHÉP LẠ CỦA TÌNH YÊU
Trong bài hát “Để gió cuốn đi”, cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết một câu thật giản dị nhưng lại thấm đượm triết lý sống sâu xa: “Sống trong đời sống cần có một tấm lòng.” Quả thật, giữa dòng đời tấp nập, giữa một thế giới ngày càng phát triển về công nghệ và vật chất, tấm lòng con người lại trở nên điều quý giá và cần thiết hơn bao giờ hết. Khi con người sống có tấm lòng – nghĩa là sống biết yêu thương, biết quan tâm, biết chia sẻ – thì xã hội sẽ ấm áp hơn, nhân loại sẽ gần nhau hơn, và thế giới này sẽ bớt đi rất nhiều những khoảng cách, phân biệt và hận thù.
Thế nhưng, càng ngày, con người càng có xu hướng sống khép kín, sống ích kỷ, sống cho riêng mình. Giữa những tòa nhà chọc trời, là những căn phòng lạnh lẽo vì thiếu sự quan tâm. Giữa những thành phố rực rỡ ánh đèn, là những tâm hồn đầy cô đơn và cạn kiệt lòng nhân. Sự chênh lệch giàu nghèo ngày càng rõ rệt, khiến cho câu nói dân gian “nơi ăn không hết, chỗ lần không ra” vẫn còn nguyên giá trị. Người ta có thể chi hàng trăm triệu cho một bữa tiệc xa hoa, trong khi ngay dưới chân tòa nhà ấy, có thể là những mảnh đời đang lục thùng rác để kiếm miếng ăn.
Trong bối cảnh đó, Tin Mừng hôm nay (Ga 6,1-15) vang lên như một ánh sáng chỉ đường, mời gọi chúng ta trở về với cội nguồn của yêu thương, của chia sẻ, của lòng nhân hậu – nơi trái tim của Thiên Chúa. Bài Tin Mừng trình thuật phép lạ Chúa Giêsu hóa bánh ra nhiều, nhưng điều đáng quý không chỉ là sự kiện phép lạ xảy ra, mà chính là “tấm lòng” của những người trong cuộc – từ Chúa Giêsu đến em bé với năm chiếc bánh và hai con cá.
Trước hết, phép lạ được khởi đi từ cái nhìn đầy lòng trắc ẩn của Chúa Giêsu: “Ngước mắt lên, Đức Giêsu nhìn thấy đông đảo dân chúng đến với mình” (Ga 6,5). Người không lạnh lùng, không thờ ơ, nhưng mở rộng lòng mình, nhận ra nhu cầu cụ thể của con người là “họ đang đói”, và Người đã chủ động đặt vấn đề: “Ta mua đâu ra bánh cho họ ăn đây?” Chính lòng thương xót ấy đã trở thành điểm xuất phát cho một hành động phi thường. Chúa Giêsu không chỉ quan tâm đến phần hồn, mà còn chạm đến nỗi vất vả, mỏi mệt, đói khát của thân xác con người. Ngài đến để cứu độ toàn diện con người – cả hồn lẫn xác.
Kế đến là hình ảnh em bé với năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá. Dù chẳng là bao so với nhu cầu của cả đám đông, nhưng điều đáng quý là tấm lòng quảng đại của em bé, sẵn sàng đem chút lương thực ít ỏi của mình trao dâng cho Chúa. Một hành động đơn sơ nhưng lại chứa đựng niềm tin và sự quảng đại. Chính từ cái ít ỏi đó mà Chúa làm nên điều phi thường. Sự kết hợp giữa lòng thương xót của Thiên Chúa và lòng quảng đại của con người đã mở ra một mầu nhiệm lớn lao: phép lạ xảy ra – bánh và cá hóa ra nhiều đến mức mọi người ăn no nê, mà vẫn còn dư mười hai thúng.
Hình ảnh này để lại cho chúng ta nhiều bài học:
Trước tiên là bài học về lòng quảng đại. Em bé không đợi đến khi có nhiều mới chia sẻ, không đợi đến lúc dư thừa mới cho đi, mà dám cho đi từ cái ít ỏi mình có. Trong xã hội hôm nay, có nhiều người chờ “đủ điều kiện” mới làm việc tốt: có dư tiền mới giúp người nghèo, có thời gian rảnh mới đi thăm bệnh nhân, có địa vị mới dám lên tiếng bảo vệ lẽ phải… Nhưng Chúa Giêsu mời gọi chúng ta sống tinh thần của em bé: quảng đại ngay từ những gì nhỏ bé nhất. Một lời an ủi, một nụ cười, một ánh mắt cảm thông – tất cả đều có thể trở thành phép lạ của tình yêu.
Kế đến là bài học về sự chia sẻ. Cộng đoàn được no nê không phải vì có phép lạ xảy ra bất ngờ, nhưng là nhờ có một người dám cho đi. Phép lạ của Thiên Chúa cần sự cộng tác của con người. Nếu hôm đó không có em bé đem bánh và cá đến, liệu phép lạ có xảy ra không? Câu chuyện ấy nhắc chúng ta rằng: chúng ta không thể sống đạo mà không sống chia sẻ. Đức tin không chỉ là tin tưởng trong lòng, nhưng còn là sống yêu thương qua hành động. Người môn đệ đích thực của Chúa Giêsu là người dám chia sẻ bánh mình có cho người đang đói, dám trao tấm áo cho người đang rét, dám san sẻ tình thương cho người đang cô đơn.
Thứ ba là bài học về lòng tin tưởng và phó thác. Các môn đệ ban đầu đã hoang mang: “Hai trăm đồng bạc bánh cũng chẳng đủ cho mỗi người một chút.” (Ga 6,7). Nhưng Chúa không đòi các ông phải làm phép lạ, cũng không buộc họ phải hiểu hết mọi sự. Chúa chỉ cần họ vâng lời và cộng tác với điều nhỏ bé họ có trong tay. Và kết quả là một sự dư dật không ngờ. Điều đó cho thấy: có Chúa, thì không gì là không thể. Trong mọi sự, nếu biết tín thác, nếu biết đặt bàn tay mình vào bàn tay của Chúa, thì chắc chắn cuộc đời chúng ta sẽ sinh hoa trái phong phú.
Ngày nay, phép lạ bánh hóa nhiều vẫn đang xảy ra, khi có những con người biết sống yêu thương, biết chia sẻ, biết cúi xuống để nâng người khác lên. Mỗi khi chúng ta bớt đi một nhu cầu cá nhân để giúp đỡ một người nghèo khó, phép lạ đang được tiếp tục. Mỗi khi chúng ta dành thời gian lắng nghe một người đang khổ đau, đang cần lời khuyên, đang cần một bờ vai tựa vào, thì phép lạ đang diễn ra. Và mỗi khi chúng ta đến nhà thờ, quỳ trước Thánh Thể Chúa, và thưa: “Lạy Chúa, đây là bánh và cá con có. Con xin trao vào tay Chúa”, thì chính lúc ấy, Chúa sẽ dùng điều nhỏ bé đó để làm nên điều kỳ diệu.
Tin Mừng hôm nay là một lời mời gọi cấp thiết: hãy có một tấm lòng. Đừng đợi đến khi giàu có mới sống quảng đại. Đừng chờ đợi thế giới thay đổi, mà hãy bắt đầu từ chính trái tim mình. Một tấm lòng có thể làm nên phép lạ. Một tấm lòng có thể cứu vớt một con người. Một tấm lòng có thể là cánh cửa để tình yêu Thiên Chúa bước vào thế giới.
Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con một trái tim biết yêu thương, biết rung động trước nỗi khổ của anh em. Xin cho chúng con biết cho đi từ những điều nhỏ bé: một bữa ăn, một lời cầu nguyện, một nghĩa cử, một hành động bác ái âm thầm. Xin đừng để chúng con sống khép kín trong ích kỷ và lo toan cho chính mình, nhưng biết sống như em bé trong Tin Mừng – dám đặt trọn bàn tay nhỏ bé của mình vào tay Chúa, để Chúa làm nên điều kỳ diệu.
Lạy Chúa, xin cũng ban cho chúng con một niềm tin mạnh mẽ, biết rằng nơi Chúa – dù là năm chiếc bánh và hai con cá – cũng có thể đủ nuôi cả vạn người, và còn dư dật. Xin cho chúng con đừng bao giờ nản lòng trước những giới hạn của bản thân, nhưng luôn phó thác vào quyền năng và tình yêu vô biên của Chúa. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
ĐỨC GIÊSU – TẤM BÁNH ĐƯỢC BẺ RA CHO THẾ GIAN
Khi nói đến đức tin, nhiều người vẫn giữ một quan niệm hẹp hòi và phiến diện, cho rằng tôn giáo chỉ là một thứ “thuốc an thần” dành cho linh hồn, cho đời sau. Theo họ, tôn giáo như một hệ thống tín điều xa rời thực tế, chỉ nói đến chuyện thiên đàng, luyện ngục, linh hồn, mà không mấy quan tâm đến nỗi khổ thể xác, đến miếng ăn, cái mặc của cuộc sống trần gian. Đó là hình ảnh của một tôn giáo bị tách rời khỏi đời sống thực tế, xa lạ với con người bằng xương bằng thịt, đang sống, đang khổ đau và đang đói.
Nhưng Kitô giáo thì không như thế. Đức Giêsu, Đấng sáng lập Kitô giáo, Con Thiên Chúa làm người, không đến trần gian để mang đến một ảo tưởng về sự cứu rỗi chỉ dành cho phần hồn. Người mang lại ơn cứu độ toàn diện – cho cả thể xác lẫn linh hồn, cho cả đời này lẫn đời sau. Người không chỉ rao giảng như một vị thầy khôn ngoan, mà còn chữa lành bệnh tật, đuổi quỷ, cho kẻ què đi được, kẻ mù thấy được. Đặc biệt, Người đã không làm ngơ trước cái đói của con người. Và bài Tin Mừng hôm nay (Ga 6,1-15), qua phép lạ hóa bánh ra nhiều, là một biểu hiện cụ thể cho thấy Chúa Giêsu không thờ ơ trước nhu cầu cụ thể của đời sống.
Lời hỏi bất ngờ của Thầy Giêsu mở đầu cho một mạc khải lớn: “Chúng ta mua đâu ra bánh cho họ ăn đây?” Một câu hỏi dường như không hợp lý, bởi vì trước mắt Ngài là hơn năm ngàn con người – một con số khiến bất kỳ ai cũng ngao ngán. Đặt trong thực tế, ngay cả hai trăm đồng bạc cũng chẳng đủ để mỗi người ăn được một chút. Vậy mà Chúa lại đặt câu hỏi, không phải để tìm câu trả lời nơi các tông đồ, mà để dẫn đưa họ vào một bài học của đức tin, của sự cộng tác và của chia sẻ.
Thật đáng tiếc khi phản ứng đầu tiên của các môn đệ là tính toán thiệt hơn, so đo và thất vọng. Philípphê thì ngán ngẩm vì tiền không đủ, Anrê thì chỉ có thể tìm được một cậu bé có năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá nhỏ. Một hình ảnh rất đẹp hiện ra giữa đám đông: một em bé với tấm lòng quảng đại. Em không nói nhiều, không đắn đo, không lý luận, chỉ đơn sơ trao tất cả những gì mình có. Và chính từ sự chia sẻ nhỏ bé ấy, một phép lạ lớn lao được thực hiện.
Đức Giêsu đã không làm phép lạ từ hư không, nhưng dựa trên chính những gì con người trao tặng. Ngài đã cần đến năm chiếc bánh và hai con cá, dù ít ỏi, dù chẳng thấm vào đâu so với số người cần ăn. Nhưng điều Ngài cần không phải là số lượng, mà là tấm lòng biết dâng hiến. Ngài cầm lấy bánh, tạ ơn và phân phát, không chỉ để đáp ứng cơn đói thân xác, mà còn mở ra một biểu tượng thiêng liêng: Ngài là Tấm Bánh được bẻ ra cho thế gian.
Chia sẻ – một mầu nhiệm của yêu thương
Chúng ta không hiểu làm sao bánh có thể hóa ra nhiều. Nhưng điều chắc chắn là phép lạ không chỉ đến từ quyền năng của Chúa, mà còn đến từ tấm lòng biết trao ban của một cậu bé. Phép lạ đã bắt đầu từ một cử chỉ nhỏ, một tấm lòng rộng. Khi tấm bánh được bẻ ra, khi cá được phân phát, cũng là lúc tình liên đới lan tỏa và niềm vui lan rộng. Hơn năm ngàn người được ăn no, và điều kỳ diệu là còn thu lại được mười hai thúng đầy mẩu bánh dư.
Chia sẻ không làm ta vơi đi, chia sẻ làm ta trở nên phong phú hơn. Chia sẻ biến những gì nhỏ bé thành điều kỳ diệu. Chia sẻ là con đường để tình yêu Thiên Chúa hiện diện giữa thế giới này. Chính trong việc cho đi, ta được nhận lại. Và đó cũng là điều Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta qua phép lạ hôm nay: Ơn cứu độ không phải là điều được ban một cách đơn phương từ trời cao, nhưng là hoa trái của sự cộng tác giữa con người và Thiên Chúa, giữa đất và trời.
Kitô giáo là tôn giáo của sự chia sẻ
Bài học của ngày hôm nay vẫn vang vọng mạnh mẽ trong thế giới hiện đại. Trên một hành tinh có đủ thực phẩm để nuôi sống toàn nhân loại, nhưng vẫn có gần một tỷ người đang thiếu ăn, trong khi phần còn lại sống trong dư thừa. Sự bất công về phân phối của cải, chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa tiêu thụ, lối sống ích kỷ và vô cảm – tất cả là những nguyên nhân khiến phép lạ không còn xảy ra trong đời sống thường nhật.
Đức Thánh Cha Phanxicô nhiều lần nhấn mạnh rằng: “Chúng ta không thể tự cứu mình nếu không cứu nhau.” Tình liên đới, tinh thần chia sẻ, sự quan tâm đến người khác – đặc biệt là người nghèo, người bị gạt ra bên lề – không chỉ là một hành vi đạo đức, mà là một đòi hỏi của Tin Mừng. Một tôn giáo không quan tâm đến thân xác của con người, đến thực trạng xã hội, đến sự nghèo đói, thì không thể là Kitô giáo đích thực. Chúng ta chỉ thực sự thuộc về Chúa khi biết bẻ bánh và chia bánh cho nhau.
Từ bàn tiệc Thánh Thể đến bàn ăn đời thường
Trong mỗi Thánh lễ, chúng ta quy tụ để lắng nghe Lời Chúa và rước Mình Thánh Chúa – Tấm Bánh từ trời ban sự sống đời đời. Nhưng Tấm Bánh ấy chỉ trở thành sự sống thực sự trong ta khi ta cũng biết bẻ chính đời mình ra cho người khác. Bẻ ra những giờ phút riêng tư để chăm sóc một người đau yếu. Bẻ ra những giấc mơ để nâng đỡ một gia đình nghèo khổ. Bẻ ra tài năng, sức lực, của cải của mình để chia sẻ với cộng đồng. Và cũng như năm cái bánh lúa mạch kia, đời ta – dù nhỏ bé, bất toàn – cũng có thể trở thành phương tiện cho phép lạ của Chúa.
Thánh Gioan viết chương 6 Tin Mừng không chỉ để nói về một phép lạ bánh hóa nhiều, mà để giới thiệu một chân lý lớn lao: Đức Giêsu chính là Bánh Hằng Sống. Bánh mà Người ban không chỉ nuôi thân xác, mà là Mình của Người – hiến tế vì nhân loại, đổ ra vì yêu thương. Và chỉ những ai ăn tấm bánh ấy bằng một đời sống biết yêu thương và chia sẻ, mới thực sự bước vào sự sống đời đời.
Lời mời gọi từ Phép lạ hôm nay
Hơn bao giờ hết, bài Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta hãy:
Tin tưởng rằng Chúa có thể làm nhiều điều lớn lao từ chính sự nhỏ bé của ta. Dù chỉ là năm cái bánh, hai con cá – nếu được dâng lên với lòng quảng đại, Ngài sẽ hóa phép để thành của ăn cho muôn người.
Sống tinh thần chia sẻ và liên đới trong đời sống thường nhật: không đóng kín trong sự an toàn của riêng mình, nhưng mở lòng ra để thấy nhu cầu của người khác, đặc biệt là những người đói ăn, thiếu mặc, cô đơn, bị bỏ rơi.
Biến Thánh lễ thành một cuộc sống bẻ bánh thực sự: Mỗi khi rước Mình Thánh Chúa, hãy nhớ rằng Ngài đã bẻ mình ra cho ta. Và vì thế, ta cũng phải bẻ đời mình ra cho anh em.
Thực hành bác ái cụ thể trong môi trường sống: nơi gia đình, giáo xứ, công sở, trường học… Hãy để đời sống Kitô hữu không chỉ dừng lại ở nhà thờ, mà lan tỏa bằng hành động yêu thương cụ thể trong cuộc sống.
Lời kết
Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết làm dấu Thánh giá không chỉ trên thân xác, nhưng còn trong đời sống. Biết bắt đầu ngày sống như bắt đầu một Thánh lễ, biết bẻ đời mình ra như bẻ Tấm Bánh, và biết chia sẻ như chính Chúa đã chia sẻ cho năm ngàn người hôm nay.
Xin cho phép lạ tình yêu tiếp tục diễn ra giữa thế giới hôm nay, không bởi quyền năng lạ lùng, nhưng bằng những bàn tay biết trao, những trái tim biết rung động, và những đời sống biết sống cho nhau.
Lm. Anmai, CSsR
NĂM CHIẾC BÁNH VÀ HAI CON CÁ – SỰ CỘNG TÁC NHỎ BÉ VỚI THIÊN CHÚA VĨ ĐẠI
Tin Mừng Thứ Sáu tuần II Phục Sinh (Ga 6,1-15) trình thuật một trong những phép lạ nổi tiếng nhất của Chúa Giêsu: phép lạ hoá bánh ra nhiều nuôi trên năm ngàn người ăn no nê. Phép lạ này không chỉ là một dấu chỉ quyền năng của Chúa, mà còn là bài học sâu sắc về lòng quảng đại, sự cộng tác, và ý nghĩa của những việc nhỏ bé trong công cuộc cứu độ. Bởi lẽ, trước khi làm phép lạ, Chúa Giêsu đã chờ đợi sự đóng góp – dù rất nhỏ – từ con người. Và nhờ sự cộng tác đơn sơ đó, cả một đám đông được nuôi dưỡng.
Chúng ta cần chú ý đến chi tiết quan trọng này: Đức Giêsu là Con Thiên Chúa, là Đấng quyền năng, Người có thể từ đá hóa nên bánh, có thể truyền lệnh để trời mưa lương thực xuống đất như thời Mô-sê. Nhưng trước khi làm phép lạ, Người lại hỏi ông Phi-líp-phê: “Ta mua đâu ra bánh cho họ ăn đây?”
Chúa Giêsu không hỏi để xin ý kiến. Thánh Gioan ghi rõ: “Người nói thế là để thử ông, chứ Người biết mình sắp làm gì.” Như vậy, câu hỏi này không dành cho chính Chúa mà dành cho người môn đệ. Và lời hỏi ấy cũng vang vọng đến mỗi chúng ta hôm nay: “Con có gì để chia sẻ? Con có sẵn lòng góp phần nhỏ bé của mình vào công trình lớn lao của Chúa không?”
Trong bài Tin Mừng, ông Phi-líp-phê tính toán thực tế: “Hai trăm quan tiền bánh cũng không đủ để mỗi người một chút.” Đó là câu trả lời của lý trí. Còn ông An-rê thì dẫn đến một cậu bé mang theo năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá nhỏ – bữa ăn rất đơn sơ, nghèo nàn của một gia đình bình dân. Nhưng chính từ sự nghèo nàn đó, phép lạ đã khởi phát.
Chúng ta không biết tên cậu bé ấy. Kinh Thánh không nói gì thêm về cậu, ngoài chi tiết: cậu có năm chiếc bánh và hai con cá. Nhưng chính cậu bé ấy – với lòng quảng đại hiến dâng tất cả – đã trở thành người cộng tác đầu tiên và tích cực nhất trong phép lạ.
Cậu bé ấy có thể giữ phần ăn ấy cho riêng mình. Với hàng ngàn người đang đói xung quanh, cậu hoàn toàn có lý do để khép lòng lại. Nhưng cậu đã mở tay ra, trao phó vào tay Chúa Giêsu tất cả những gì mình có. Và chính trong hành động nhỏ bé đó, một phép lạ đã xảy ra.
Đây là bài học nền tảng trong đời sống Kitô hữu: Chúa không cần chúng ta phải có nhiều, Chúa chỉ cần ta sẵn lòng trao hết. Một hành động nhỏ, nếu được làm với tình yêu và lòng tin, sẽ có giá trị lớn lao khi được đặt vào bàn tay của Chúa.
Phép lạ hoá bánh ra nhiều không chỉ là một sự kiện trong quá khứ. Ngày nay, nhân loại vẫn còn đói khát – cả về vật chất lẫn tinh thần. Có hàng triệu người không đủ ăn, thiếu nước sạch, không nơi ở. Nhưng đồng thời, thế giới cũng đầy dẫy những cơn đói vô hình khác: đói tình thương, đói sự tha thứ, đói lời động viên, đói một ánh mắt cảm thông.
Giữa một thế giới như vậy, Chúa Giêsu vẫn đang hỏi chúng ta hôm nay: “Con có gì để chia sẻ?” Và Ngài vẫn mong đợi nơi ta một chút bánh, một con cá – nghĩa là một nghĩa cử yêu thương, một lời cầu nguyện chân thành, một hy sinh nhỏ bé… Những điều ấy, nếu ta giữ riêng cho mình, sẽ chẳng là gì. Nhưng nếu ta trao cho Chúa, Ngài sẽ làm phát sinh hoa trái dồi dào cho cả nhân loại.
Cụ thể, điều đó có thể là:
Một ly nước cho người khát.
Một bữa ăn cho người vô gia cư.
Một tấm áo cũ cho người lạnh giá.
Một nụ cười cho người cô đơn.
Một lời thứ tha cho người xúc phạm.
Một giờ cầu nguyện âm thầm cho người đang hấp hối.
Chính những việc nhỏ ấy là bánh và cá hôm nay. Và chính chúng ta là cậu bé vô danh ngày xưa – nếu chúng ta dám trao dâng.
Chúa Giêsu không chỉ làm phép lạ từ bánh và cá. Chính Người sau này cũng trở thành Tấm Bánh được bẻ ra trong Thánh Thể để nuôi dưỡng nhân loại. Khi thiết lập Bí tích Thánh Thể, Người không chỉ ban bánh, mà ban chính mình. Mỗi lần cử hành Thánh Lễ, chúng ta được nuôi dưỡng bằng chính Thân Mình Người – Tấm Bánh Sự Sống.
Từ đó, ta hiểu rằng: đời sống người tín hữu cũng được mời gọi trở nên tấm bánh được bẻ ra cho anh em. Đó là khi ta sống vì người khác, khi ta hy sinh điều riêng tư để phục vụ tha nhân, khi ta trở thành quà tặng cho cộng đoàn, cho gia đình, cho người nghèo.
Đời sống Kitô hữu không phải là một sự an hưởng cho cá nhân, mà là một đời sống được chia sẻ, được hiến dâng, được tiêu hao vì tình yêu. Và chính trong sự tiêu hao ấy, sự sống vĩnh cửu được gieo vào thế gian.
- Cầu nguyện – động lực của sự chia sẻ
Trong lời cầu nguyện được trích dẫn, có một đoạn rất xúc động: “Lạy Chúa, dù biết việc mình sẽ làm, Chúa vẫn hỏi ông Phi-líp-phê. Chúa muốn các tông đồ cộng tác. Và với năm chiếc bánh và hai con cá, Chúa đã làm phép lạ.”
Chúng ta được mời gọi chiêm ngắm tấm lòng kiên nhẫn của Chúa Giêsu. Ngài biết rõ quyền năng của mình, nhưng vẫn chờ đợi sự cộng tác. Ngài không ép buộc, không áp đặt, nhưng mời gọi từng người bước vào hành trình yêu thương bằng sự tự nguyện.
Và từ đó, mỗi Kitô hữu cũng được mời gọi dâng lên Chúa từng việc thiện mỗi ngày như một hành vi thờ phượng, như một cách thế cộng tác vào công trình cứu độ. Ngày nào chưa làm một điều thiện, ngày ấy chưa thực sự sống đúng ơn gọi làm môn đệ Đức Kitô.
húng ta có thể chẳng làm được gì to tát. Nhưng trong tay Chúa, những điều nhỏ bé lại có thể biến thành phép lạ. Mỗi giây phút ta sống với lòng bác ái, với đức tin, với sự hy sinh, là ta đang dâng lên Chúa “năm chiếc bánh và hai con cá” của mình.
Lạy Chúa Giêsu, xin giúp con đừng bao giờ coi thường những việc nhỏ. Xin cho con can đảm bước ra khỏi chính mình, biết chia sẻ điều con có – dù nhỏ bé – cho anh em. Xin cho con mỗi ngày biết dâng cho Chúa một nghĩa cử yêu thương, một lời cầu nguyện chân thành, một hành động phục vụ âm thầm. Và xin cho con xác tín rằng: phần nhỏ bé của con, khi đặt vào tay Chúa, sẽ trở nên phép lạ lớn lao nuôi sống thế giới. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
CHÚA GIÊSU LÀ BÁNH SỰ SỐNG – HÃY ĐỂ NGƯỜI NUÔI DƯỠNG NHÂN LOẠI HÔM NAY
Hôm nay, chúng ta bước sang bài giáo lý thứ hai về Bí tích Thánh Thể trong tuần II Phục Sinh. Tin Mừng theo Thánh Gioan đưa chúng ta về phía Đông hồ Galilê, vùng đất của lương dân – nơi diễn ra một trong những phép lạ nổi bật nhất trong sứ vụ của Đức Giê-su: phép lạ hóa bánh ra nhiều. Đây là phép lạ hiếm hoi được cả bốn sách Tin Mừng tường thuật, và trong trình thuật của Gioan, ta thấy nổi bật một điểm nhấn: phép lạ ấy không chỉ nhằm nuôi thân xác mà còn nhằm khai mở niềm tin vào Đức Ki-tô – Đấng là Bánh ban sự sống đời đời.
Khung cảnh được Gioan phác họa rất cụ thể. Một đám đông dân chúng đi theo Chúa. Họ kéo đến không phải vì lòng tin, mà “vì đã thấy những dấu lạ Người làm cho những kẻ bệnh tật.” Họ đi theo Ngài vì lòng vị lợi, vì mong chờ những điều kỳ diệu đáp ứng nhu cầu vật chất. Nhưng Chúa Giê-su, với ánh mắt của Đấng biết rõ lòng người, đã không xua đuổi họ. Trái lại, Ngài chủ động lo lắng cho họ. Ngài hỏi Phi-líp-phê: “Ta mua đâu ra bánh cho họ ăn?” Một câu hỏi đầy tính thử thách. Ngài không cần câu trả lời, vì Ngài đã biết phải làm gì. Nhưng Ngài muốn dẫn dắt các môn đệ vào một bài học đức tin – bài học cậy trông, cộng tác, và nhất là nhận ra rằng: mọi sự đều phải khởi đi từ đôi tay của Thiên Chúa.
Phi-líp-phê, với cái nhìn thực tế, đáp: “Hai trăm quan tiền cũng không đủ để mỗi người được một chút.” Còn Anrê thì đề cập đến một bé trai có năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá – nhưng rồi cũng liền dè dặt: “Nhưng bấy nhiêu thì thấm vào đâu cho từng ấy người!” Cả hai phản ứng đều thực tế, đều đúng với logic tự nhiên, nhưng lại thiếu chiều kích đức tin. Trong mắt họ, bài toán ấy là vô nghiệm. Trong mắt Đức Giê-su, đó là khởi điểm của một phép lạ.
Và rồi chính Chúa Giê-su cầm lấy bánh, dâng lời tạ ơn và phân phát – chi tiết rất quan trọng chỉ có trong Tin Mừng Gioan. Ngài không bảo môn đệ phân phát như các sách Nhất Lãm, mà chính Ngài trao ban, tiên báo về Bí tích Thánh Thể, nơi chính Ngài sẽ trở nên Bánh Hằng Sống cho muôn người. Hành động ấy không chỉ là một phép lạ vật chất, mà là một dấu chỉ – Gioan không dùng từ “phép lạ” mà gọi là “dấu chỉ” – nghĩa là nó mang một tầng ý nghĩa sâu xa hơn, một mạc khải thần linh về bản thân Chúa Giê-su: Ngài chính là Bánh từ trời xuống, để ai ăn sẽ được sống muôn đời.
Khi đứng trước những trách nhiệm lớn lao, những sứ mạng cao cả mà Chúa giao, ai trong chúng ta cũng như Phi-líp-phê, Anrê: cảm thấy bất lực, thấy lực bất tòng tâm, thấy những giới hạn của bản thân mình. Nhưng đó lại chính là điều Chúa cần. Ngài không cần ta hoàn hảo. Ngài chỉ cần ta dám khởi sự. Chúa không đòi ta lo cho năm ngàn người no đủ. Ngài chỉ hỏi: “Con có sẵn lòng dâng cho Ta năm chiếc bánh và hai con cá của con không?”
Chúa không hành động ngoài con người. Ngài cần sự cộng tác nhỏ bé của ta để thực hiện điều kỳ diệu của Ngài. Bàn tay trẻ thơ trao năm chiếc bánh – tưởng như quá nhỏ nhoi – nhưng khi dâng lên Chúa, nó trở thành điểm xuất phát cho một bữa tiệc vĩ đại.
Không chỉ đói khát cơm bánh, mà đói khát niềm tin, hy vọng, tình yêu, chân lý. Con người ngày nay có thể no đầy vật chất, nhưng lại rỗng tuếch về tinh thần. Có thể sống trong đô thị hiện đại, nhưng lạc lõng giữa sa mạc tình người. Có thể lên mạng mỗi ngày, nhưng không gặp được ai thực sự lắng nghe. Có thể chia sẻ cả nghìn bức ảnh, nhưng chẳng tìm được một ánh mắt cảm thông.
Đức Giê-su hôm nay vẫn là Đấng nhìn thấy đám đông và chạnh lòng thương. Ngài không làm ngơ trước nỗi khổ của nhân loại. Ngài vẫn muốn nuôi sống con người – nhưng không chỉ bằng bánh vật chất, mà bằng chính Bản Thể của Ngài, là Lời hằng sống, là sự hiện diện yêu thương trong Bí tích Thánh Thể.
Lạy Chúa Giê-su, trong tay con, Chúa là bánh.
Trong tay con, Chúa là sự sống.
Xin mở rộng tay con, để con biết ban bánh cho người khác.
Xin mở rộng lòng con, để con biết chia sẻ chính sự sống của con cho anh em.
Chúng ta không thể là Kitô hữu mà lại sống khép kín. Bánh hóa nhiều là hình ảnh cho một cộng đoàn biết chia sẻ. Phép lạ chỉ xảy ra khi có người dám trao phần mình có. Nếu em bé trong Tin Mừng giữ lại phần bánh ấy, sẽ không có bữa tiệc. Nếu các môn đệ chỉ biết đứng nhìn, sẽ không ai được no lòng.
Điều kỳ diệu không khởi đi từ phép lạ, mà khởi đi từ tấm lòng quảng đại. Một tấm lòng không so đo, không tính toán, không giữ lại cho mình. Một tấm lòng dám đặt tất cả vào tay Chúa. Em bé hôm ấy có thể đã nhịn đói, nhưng chính em là người đã giúp cả năm ngàn người được no lòng. Bài học hôm ấy không chỉ dành cho các tông đồ, mà cho cả nhân loại: Chỉ khi biết cho đi, ta mới trở nên đầy đủ. Chỉ khi dám mất đi, ta mới cứu được sự sống.
Từ phép lạ bánh hóa nhiều, Gioan sẽ dẫn chúng ta đến mầu nhiệm lớn hơn: Bánh Trường Sinh. Đức Giê-su không chỉ ban bánh, mà chính Ngài là Bánh. Ngài không chỉ trao tặng một thứ gì đó, mà là trao tặng chính Mình và Máu Ngài. Và hôm nay, trong mỗi Thánh Lễ, phép lạ ấy vẫn tiếp tục. Một tấm bánh nhỏ, một chén rượu đơn sơ, nhưng trở thành chính Thân Mình và Máu Thánh Chúa.
Chúng ta không đến nhà thờ chỉ để tham dự, nhưng để được nuôi sống và sai đi. Mỗi lần rước lễ là mỗi lần ta nhận lấy Đức Ki-tô – Đấng đã hy sinh vì nhân loại – để rồi chính ta cũng được sai đi, trở thành tấm bánh bẻ ra cho anh em mình.
Phép lạ hóa bánh ra nhiều là lời mời gọi sống tinh thần Thánh Thể: biết nhìn thấy nhu cầu của người khác, biết chia sẻ phần mình có, biết trao ban với lòng tin tưởng vào Thiên Chúa. Không ai là quá nhỏ để Chúa không dùng được. Không món quà nào là quá ít để Chúa không thể hóa nhiều. Vấn đề là ta có sẵn sàng trao vào tay Chúa năm chiếc bánh và hai con cá của đời mình không?
Lạy Chúa Giê-su Thánh Thể,
Xin cho con biết làm việc vì bánh trường sinh,
Xin cho con biết chia sẻ phần mình có,
Và nhất là, xin cho con trở nên một “bánh tình yêu” được bẻ ra mỗi ngày,
Để những ai đang đói khát sự sống được no lòng nhờ chính cuộc đời con.
Amen.
Lm. Anmai, CSsR
THIÊN CHÚA LUÔN QUAN TÂM ĐẾN CON NGƯỜI – PHÉP LẠ BÁNH HÓA NHIỀU VÀ LỜI MỜI GỌI DẤN THÂN
Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,
Ngày thứ Sáu của tuần II Phục Sinh mời gọi chúng ta dừng lại trước một trong những phép lạ nổi tiếng nhất của Đức Giêsu: phép lạ bánh hóa nhiều. Qua biến cố này, Giáo Hội không chỉ cho chúng ta thấy quyền năng phi thường của Thiên Chúa trong việc nuôi sống con người, mà còn mở ra một cái nhìn sâu xa về lòng nhân hậu của Ngài, cũng như vai trò quan trọng của con người trong chương trình quan phòng và cứu độ.
Phép lạ làm bánh hóa nhiều trong Tin Mừng Gioan hôm nay là một bằng chứng rõ ràng cho thấy Thiên Chúa không thờ ơ trước nỗi đói khát của con người. Đức Giêsu nhìn thấy đám đông lũ lượt theo Ngài, không phải vì tò mò hay vì háo danh, mà vì họ đói – đói thể xác, đói tâm hồn, đói chân lý, đói niềm hy vọng. Trong cơn đói khát đó, Đức Giêsu đã không quay lưng. Trái lại, Ngài đã hành động, Ngài đã quan tâm, Ngài đã can thiệp và làm cho bánh hóa nhiều.
Thiên Chúa của chúng ta không chỉ là Đấng ngự trên trời cao, nhưng là Đấng đồng hành giữa con người, cảm thông và săn sóc mọi nỗi niềm của nhân loại. Chúa Giêsu đã nói: “Thiên Chúa cho mặt trời mọc lên trên người công chính cũng như kẻ bất lương, và cho mưa xuống trên kẻ lành cũng như kẻ dữ” (Mt 5,45). Người không phân biệt đối xử. Người không ban phát lương thực chỉ cho người công chính. Trong phép lạ hôm nay, Ngài nuôi cả năm ngàn người, không hỏi họ đã ăn chay, đã cầu nguyện hay giữ luật lề bao nhiêu lần.
Khi Chúa hỏi: “Ta mua đâu được bánh cho những người này ăn?”, các môn đệ đã lúng túng. Đó là phản ứng rất người – phản ứng của lý trí tính toán. Họ lo lắng vì nhìn thấy nhu cầu quá lớn mà khả năng bản thân thì giới hạn. Phêrô và Anrê chỉ thấy được sự bất lực, sự “thấm vào đâu” của năm chiếc bánh và hai con cá trước biển người đông đảo.
Nhưng Chúa Giêsu thì thấy khác. Với Ngài, mọi sự khởi đầu từ lòng quảng đại. Ngài đã sử dụng sự đóng góp nhỏ bé của một em bé – năm chiếc bánh và hai con cá – để làm nên một phép lạ vĩ đại. Điều này nhắc chúng ta rằng Thiên Chúa không đòi hỏi những gì lớn lao ngoài khả năng, nhưng đòi chúng ta lòng sẵn sàng dâng hiến. Ngài không cần chúng ta có nhiều, nhưng cần chúng ta trao hết điều mình có.
Chi tiết “năm chiếc bánh và hai con cá” là một hình ảnh thấm thía. Nó gợi nhớ lời Đức Hồng y P.X. Nguyễn Văn Thuận trong cuốn sách nổi tiếng “5 chiếc bánh và 2 con cá” – một biểu tượng của sự dâng hiến trong hoàn cảnh thiếu thốn, tù đày, nghèo khổ, nhưng vẫn đầy hy vọng và phó thác. Đức Hồng y Bernard Law đã nhận định trong lời giới thiệu cuốn sách: “Một tặng vật đơn sơ mà Đức Giêsu đã dùng để nuôi cả một đoàn dân đông đảo.” Thật vậy, Thiên Chúa có thể dùng sự nhỏ bé của chúng ta – nếu chúng ta đặt nó vào tay Ngài – để làm nên những điều kỳ diệu.
Một câu chuyện cảm động về ông W.L. Douglas – người nghèo chỉ còn 50 xu trong túi – đã dâng hết số tiền đó vào giỏ nhà thờ, rồi nhờ niềm tin và sự quảng đại ấy, đã được Thiên Chúa dẫn lối tìm được việc làm và sau này trở thành một doanh nhân thành đạt. Câu chuyện ấy là minh họa sống động cho chân lý: ai cho đi không mất, mà là đang nhận lại gấp bội trong ân sủng Thiên Chúa.
Khi nhìn vào phép lạ bánh hóa nhiều, điều đáng chú ý không chỉ là quyền năng của Thiên Chúa, mà còn là phản ứng của con người. Dân chúng, sau khi được ăn no, đã muốn tôn Đức Giêsu lên làm vua. Nhưng mục đích của họ không phải là tôn vinh Ngài như Đấng Thiên Sai đến cứu độ, mà chỉ là mong tiếp tục được phục vụ những nhu cầu vật chất. Họ trần tục hóa phép lạ. Họ hiểu sai sứ mạng của Chúa. Và vì thế, Đức Giêsu đã lánh đi, rút vào nơi thanh vắng. Phép lạ không thể bị biến thành phương tiện để đạt được mục tiêu trần gian hẹp hòi.
Chúng ta hôm nay có đang giống dân chúng xưa? Có khi nào chúng ta đến với Chúa chỉ vì muốn được điều này điều kia? Có khi nào đức tin của chúng ta trở thành một “đổi chác” – cầu xin để được việc, khấn hứa để được yên thân? Phép lạ bánh hóa nhiều hôm nay là lời cảnh tỉnh: Chúa không chỉ muốn nuôi thân xác chúng ta, mà còn muốn thay đổi cõi lòng chúng ta, hoán cải cách nghĩ của chúng ta, để ta biết tìm kiếm điều trường tồn chứ không phải chỉ là bánh chóng qua.
Qua phép lạ này, Chúa Giêsu không chỉ chứng tỏ quyền năng và tình yêu, mà còn mời gọi chúng ta cộng tác. Người muốn chúng ta đem “năm chiếc bánh và hai con cá” đời mình – có thể là chút thời gian, vài tài năng nhỏ, chút lời cầu nguyện, sự hy sinh thầm lặng, những đóng góp âm thầm cho gia đình, cộng đoàn, xã hội – dâng lên cho Chúa. Ngài sẽ làm phần còn lại. Ngài sẽ nhân lên. Ngài sẽ biến hóa.
Thiên Chúa biết rõ những nỗi đói khát thầm kín trong lòng mỗi người. Không chỉ đói cơm bánh, thuốc men, áo quần… nhưng còn đói niềm vui, hy vọng, sự cảm thông, lòng tha thứ, ánh sáng chân lý và nhất là sự sống đời đời. Chỉ có Chúa mới làm cho cơn đói đó được no thỏa. Đó là lý do tại sao Đức Giêsu sau phép lạ này đã tuyên bố: “Ta là Bánh hằng sống từ trời xuống. Ai ăn bánh này sẽ được sống đời đời.”
Phép lạ bánh hóa nhiều là hình ảnh báo trước Bí tích Thánh Thể – nơi Đức Kitô trao ban chính mình để nuôi sống linh hồn nhân loại. Trong Thánh Thể, chúng ta gặp lại một Đức Giêsu luôn bẻ ra chính mình cho nhân loại, luôn chấp nhận bị tiêu hao vì người khác, luôn thầm lặng đồng hành với những nỗi khổ của chúng ta. Và trong Bí tích ấy, Chúa mời gọi chúng ta trở nên giống Ngài: biết trao ban, biết sống cho người khác, biết tin tưởng vào tình yêu Thiên Chúa.
Kính thưa cộng đoàn,
Trong ánh sáng Phục Sinh, sứ điệp hôm nay nhắc chúng ta rằng: Thiên Chúa vẫn đang làm phép lạ mỗi ngày, nếu chúng ta dám cộng tác với Ngài. Mỗi nghĩa cử yêu thương, mỗi hành động phục vụ, mỗi hy sinh nhỏ bé, nếu được thực hiện trong đức tin, đều là “năm chiếc bánh và hai con cá” mà Chúa sẽ biến đổi thành của ăn cho nhiều người khác.
Xin cho chúng ta, như cậu bé xưa, biết mở lòng trao đi phần mình có. Xin cho mỗi người trong cộng đoàn hôm nay không sợ hãi vì sự nhỏ bé, nhưng biết tin tưởng rằng Thiên Chúa có thể làm nên điều kỳ diệu từ chính sự bé nhỏ ấy. Và xin cho chúng ta, sau mỗi lần được Chúa nuôi dưỡng qua Lời Chúa và Thánh Thể, biết trở về với đời thường như những con người mới: biết sống cho Chúa và sống cho nhau.
Lạy Chúa Giêsu, xin dạy con biết trao đi phần con có.
Xin dùng phần nhỏ bé ấy để nuôi dưỡng người khác.
Xin cho con tin rằng: trong tay Chúa, điều nhỏ nhất cũng có thể trở nên phép lạ.
Xin cho con biết sống đức tin không chỉ để xin ơn,
mà để dấn thân – phục vụ – trao ban – và được biến đổi trong tình yêu. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
THIÊN CHÚA BIẾN NHỮNG ĐIỀU NHỎ BÉ CỦA TA THÀNH PHÉP LẠ LỚN LAO
Tin Mừng hôm nay (Ga 6,1-15) thuật lại phép lạ nổi tiếng mà chúng ta ai cũng biết và nhiều lần nghe: phép lạ bánh hóa nhiều, nơi Chúa Giêsu đã dùng năm chiếc bánh và hai con cá của một cậu bé để nuôi năm ngàn người, chưa kể phụ nữ và trẻ em. Một phép lạ hiển nhiên, cụ thể, làm thỏa mãn cơn đói thể xác của đám đông, nhưng cũng là một dấu chỉ thâm sâu về lòng thương xót và sự quan phòng kỳ diệu của Thiên Chúa. Đàng sau hành động nhân từ ấy là một bài học thiêng liêng mời gọi chúng ta tin tưởng, cộng tác và sống tinh thần chia sẻ.
Phép lạ hôm nay khởi đi từ một hoàn cảnh rất thực tế: dân chúng đi theo Chúa để nghe giảng dạy, nhưng rồi họ đói. Không phải đói tâm linh, mà là đói thực sự – đói bụng. Trước nhu cầu rất đời thường này, Chúa Giêsu không bỏ qua, không bảo họ phải tự lo, càng không bảo họ chỉ cần ăn “Lời Chúa” là đủ. Ngài quan tâm đến thân xác của con người, và hành động để đáp ứng nhu cầu ấy.
Điều đó cho thấy một chân lý đơn sơ nhưng sâu sắc: Thiên Chúa quan tâm đến toàn thể con người chúng ta – cả xác lẫn hồn. Ngài không chỉ là Thiên Chúa của linh hồn, mà còn là Thiên Chúa của thân xác, của từng bữa ăn, từng giấc ngủ, từng nỗi lo cơm áo gạo tiền. Như lời Chúa Giêsu đã nói trong Tin Mừng Matthêu: “Ngài cho mặt trời mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất lương” (Mt 5,45). Thiên Chúa không phân biệt đối xử. Ngài yêu thương tất cả, và muốn mọi người được sống sung mãn.
Chúng ta có thể đã quen với hình ảnh Thiên Chúa ban bánh manna cho dân Israel trong sa mạc. Nhưng giờ đây, chính Ngài – trong Đức Giêsu – tiếp tục hành động để nuôi sống con người. Không phải từ trời rơi xuống như manna, mà là từ tấm lòng quảng đại của một cậu bé, Thiên Chúa dùng chút ít để làm nên điều kỳ diệu.
Trước đám đông đông đảo và cơn đói của họ, Chúa Giêsu hỏi các môn đệ: “Ta mua đâu được bánh cho những người này ăn?” Một câu hỏi có vẻ ngây thơ, nhưng lại là lời khơi dậy đức tin và lương tâm. Phêrô, Gioan hay bất cứ ai trong các môn đệ đều hiểu rõ giới hạn của mình. Philípphê trả lời: “Hai trăm quan tiền bánh cũng không đủ cho mỗi người một ít”. Một phản ứng rất “thực tế”, rất “người phàm”.
Nhưng thực tế ấy không làm Chúa Giêsu nản lòng. Ngài không chờ đợi sự toàn hảo. Ngài chỉ chờ đợi sự cộng tác – dù là nhỏ bé. Và điều ấy đã đến từ một em bé – một con người vô danh – với năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá. Một hành động tưởng như vô nghĩa giữa đám đông, nhưng chính hành động đó lại là chiếc cầu để phép lạ của Chúa bắt đầu. Thật vậy, quyền năng Thiên Chúa chỉ cần một điểm tựa nhỏ nhoi nơi lòng tin và lòng quảng đại của con người để làm nên những điều không tưởng.
Cậu bé trong Tin Mừng không làm gì vĩ đại – cậu chỉ trao vào tay Chúa tất cả những gì mình có. Và điều ấy đủ để Chúa hóa bánh cho năm ngàn người ăn no, lại còn dư mười hai thúng. Mười hai thúng dư ấy là lời nhắn nhủ cho những ai đang nghĩ rằng sự đóng góp của mình quá nhỏ, chẳng đáng là bao. Trong tay Thiên Chúa, mọi sự đều có thể trở thành dư đầy.
Phép lạ bánh hóa nhiều đã khiến dân chúng ngưỡng mộ Chúa Giêsu, nhưng họ đã hiểu sai ý nghĩa của biến cố ấy. Họ muốn tôn Ngài lên làm vua – không phải vì họ tin rằng Ngài là Con Thiên Chúa, Đấng Cứu Độ – mà bởi vì họ mong muốn một vị vua bánh mì, một người sẽ lo cho họ ăn no, mặc ấm, khỏi phải làm gì, khỏi phải vất vả. Họ đã trần tục hóa một dấu chỉ thiêng liêng, biến ân huệ của Chúa thành phương tiện vụ lợi.
Cái nhìn này vẫn tồn tại hôm nay trong rất nhiều người – khi chúng ta đến với Chúa chỉ vì cầu xin, vì mong được ơn này, phép lạ kia, vì muốn thoát khỏi bệnh tật, thất nghiệp, khó khăn… mà không thật sự tìm kiếm chính Ngài. Chúa Giêsu không đến để ban cho ta một cuộc sống dễ dàng, mà để biến đổi cuộc đời ta, làm cho ta trở nên giống Ngài – nghĩa là biết sống yêu thương, chia sẻ, hy sinh.
Phép lạ bánh hóa nhiều nhắc chúng ta một chân lý quan trọng trong đời sống Kitô hữu: Thiên Chúa không cần ta làm những việc lớn, nhưng cần ta cộng tác thật lòng, bằng tất cả những gì mình có. Một lời cầu nguyện chân thành, một hy sinh thầm lặng, một hành động yêu thương nhỏ bé – tất cả đều có thể trở thành chất liệu cho phép lạ của Thiên Chúa.
Trong lời mở đầu sách “Năm chiếc bánh và hai con cá”, Đức Hồng y FX. Nguyễn Văn Thuận đã lấy hình ảnh từ bài Tin Mừng này để diễn tả hành trình sống đức tin giữa lao tù. Ngài không có gì cả – chỉ có tự do nội tâm, nụ cười, lời cầu nguyện, sự thinh lặng và tình yêu – nhưng chính những điều ấy, như năm chiếc bánh và hai con cá của mình, Ngài đã dâng lên Chúa và Chúa đã làm nên phép lạ: từ một người bị tù, Ngài trở thành chứng nhân cho hy vọng và tình yêu đến tận cùng thế giới.
Câu chuyện của ông W.L. Douglas – người chỉ có 50 xu nhưng sẵn sàng dâng tất cả trong thánh lễ Chúa nhật – để rồi được Chúa ban lại gấp mười – là một minh họa cho chân lý đó. Dâng cho Chúa tất cả – và Chúa sẽ trả lại gấp trăm, không chỉ về vật chất, mà về lòng tin, niềm vui và sự sống viên mãn.
Anh chị em thân mến, thế giới hôm nay vẫn đầy người đói – không chỉ đói cơm bánh, mà đói tình thương, đói sự thật, đói hy vọng, đói Thiên Chúa. Chúa Giêsu vẫn đang muốn làm phép lạ hôm nay – nhưng Ngài cần năm chiếc bánh và hai con cá của bạn: chút thời gian cầu nguyện mỗi sáng, lời an ủi với người đau khổ, sự tha thứ cho một người làm ta tổn thương, chút tiền nhỏ giúp người nghèo, và cả những lúc kiên trì trong bổn phận.
Ngài sẽ nhân lên mọi điều ấy – biến nó thành nguồn sống cho người khác. Và chính bạn – như cậu bé năm xưa – sẽ là người được nhìn thấy phép lạ tận mắt: phép lạ của tình yêu được bội nhân, của hy sinh được sinh hoa trái, và của sự sống được chia sẻ cho muôn người.
Xin Thánh Thể – Mình và Máu Thánh Chúa – mà chúng ta sắp lãnh nhận trong Thánh lễ này – trở nên tấm bánh trường sinh nuôi dưỡng linh hồn chúng ta, và cũng trở nên động lực để ta chia sẻ, hy sinh, cộng tác với Chúa để làm nên những phép lạ nhỏ bé nhưng thiết thực giữa đời. Amen.
Lm. Anmai, CSsR