Suy niệm Chúa Nhật Tuần XX – Mùa Thường Niên (của Lm. Anmai, CSsR)

NGỌN LỬA CỦA ĐỨC GIÊSU

Đức Giêsu đã mang ngọn lửa tình yêu và chân lý đi khắp đất nước Do Thái, vượt ra khỏi những biên cương do con người tạo nên, vượt qua mọi rào cản về chủng tộc, địa vị xã hội hay tín ngưỡng. Người đã đem ngọn lửa ấy vào giữa đám dân Do Thái đang chờ mong Đấng Cứu Tinh, thắp lên niềm hy vọng và sự giải thoát. Không chỉ dừng lại ở đó, Người còn đem ngọn lửa ấy vào giữa những người dân ngoại, những người bị coi là xa lạ với giao ước của Thiên Chúa, để tất cả đều được hưởng ánh sáng và hơi ấm của tình yêu Thiên Chúa.

Người đã làm bừng lên trong tâm hồn mọi người ngọn lửa như ông Gioan Tẩy Giả đã loan báo. Ông Gioan Tẩy Giả thanh tẩy bằng nước, một sự thanh tẩy mang tính biểu tượng, chuẩn bị cho một sự biến đổi sâu sắc hơn. Còn Đức Giêsu, Người thanh tẩy trong Thần Khí, tức là gió và lửa. Gió tượng trưng cho sự tự do, sự đổi mới, và sự hiện diện vô hình nhưng mạnh mẽ của Thiên Chúa. Lửa tượng trưng cho sự thanh tẩy triệt để, sự biến đổi tận căn, và sự nung nấu tình yêu. Tất cả lời nói và hành vi của Đức Giêsu đều cho thấy một ngọn lửa đích thực, một ngọn lửa vĩnh cửu, một ngọn lửa thiêng liêng.

Ngọn lửa này không chỉ là lời nói suông mà được thể hiện qua chính cuộc đời và sứ mạng của Người. Từ việc chữa lành bệnh tật, xua trừ ma quỷ, đến việc rao giảng Tin Mừng Nước Trời, mọi hành động của Đức Giêsu đều là sự bùng cháy của tình yêu và quyền năng Thiên Chúa. Để rồi cuối cùng, Người đã lấy chính mạng sống của mình để đốt lên một cách dứt khoát trên lễ đài thập giá, trên đồi Can-vê. Chính lúc ấy, trong khoảnh khắc hy sinh tột cùng, Người đã thốt lên: “Mọi sự đã hoàn tất.” Đó không phải là lời của sự thất bại, mà là lời tuyên bố về một chiến thắng vĩ đại, một sự hoàn tất trọn vẹn sứ mệnh của tình yêu.

Đức Giêsu đã thắp lên ngọn lửa vĩnh cửu bằng chính cái chết của Người. Cái chết của Người không phải là dấu chấm hết, mà là khởi đầu cho một sự sống mới, một ngọn lửa không bao giờ tắt. Trước đó, trong những ngày còn tại thế, Người đã trao cho các Tông Đồ sứ mệnh cao cả: đem ngọn lửa này đi khắp thế gian, đến tận cùng cõi đất. Đây là một lệnh truyền đầy quyền năng và trách nhiệm, một lời mời gọi các môn đệ trở thành những người tiếp nối sứ mạng của Người.

Theo lệnh của Đức Giêsu, các Tông Đồ đã đem ngọn lửa ấy đến các dân tộc, loan báo cho mọi người, không trừ một ai, để tất cả được nghe biết về Tin Mừng cứu độ. Họ đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, thậm chí cả sự bách hại và cái chết, để ngọn lửa tình yêu của Đức Kitô được lan tỏa. Và rồi, từ thế hệ này sang thế hệ khác, ngọn lửa ấy được chuyền tay, lan đến khắp mọi nơi trên thế giới. Đã có biết bao con người đem cả cuộc đời của mình, đem chính mạng sống của mình để bảo vệ ngọn lửa, để công bố cho thế giới về tình thương của Thiên Chúa. Họ là những vị tử đạo, những nhà truyền giáo, những người phục vụ âm thầm, tất cả đều là những ngọn đuốc sống, tiếp nối hành trình của Đức Giêsu.

Ngọn lửa ấy hôm nay được chuyển đến các Kitô hữu, được thắp lên trong tâm hồn họ một cách cá vị và sâu sắc. Khi lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy, mỗi người đã được trao cho một cây nến sáng, với lời nhắn nhủ hãy giữ cho ngọn lửa ấy cháy mãi. Cây nến sáng là biểu tượng của Đức Kitô phục sinh, là ánh sáng của Người chiếu rọi vào cuộc đời người Kitô hữu, mời gọi họ trở thành ánh sáng cho trần gian.

Người Kitô hữu sẽ mang ngọn lửa ấy và đốt lên trong vận hội trần gian. Nơi đâu họ có mặt, nơi ấy là vận động trường, và ở đó cần có lửa. Cuộc sống của mỗi Kitô hữu là một sân vận động, nơi họ được mời gọi thể hiện tinh thần Kitô giáo. Với những hoàn cảnh sống khác nhau, về cả nơi chốn và điều kiện, người Kitô hữu có nhiều cơ hội để mang ngọn lửa Tin Mừng thắp sáng mọi ngõ ngách cuộc đời, từ gia đình, công sở, trường học, đến cộng đồng và xã hội. Họ không chỉ là người nhận lửa, mà còn là người truyền lửa, biến cuộc sống của mình thành một chứng tá sống động cho tình yêu Thiên Chúa.

Vậy, ngọn lửa ấy là gì? Mọi người hẳn biết ngọn lửa ấy chính là Đức Tin, hay nói cách khác, chính là tinh thần Kitô giáo, là Tin Mừng, là sứ điệp cứu độ. Đó là niềm tin vào Đức Giêsu Kitô, vào tình yêu và quyền năng của Thiên Chúa, và vào sự thật của Tin Mừng. Ngọn lửa này không phải là một khái niệm trừu tượng, mà là một sức mạnh sống động, thúc đẩy người Kitô hữu hành động và biến đổi thế giới.

Mỗi người đều biết công dụng của lửa trong đời sống hằng ngày. Ở Đà Lạt, vào những ngày mùa lạnh, ngoài chức năng soi sáng, lửa còn dùng để sưởi ấm, tức là để xua tan khí lạnh, để chống lại giá rét. Lửa mang lại sự ấm áp, sự sống, và sự an toàn. Đúng thế, người ta có thể hình dung ra câu chuyện Đức Giêsu ở trong Đền Thờ: Người cầm roi xua đuổi hết những người buôn bán, và trả lại sự trang nghiêm thánh thiện cho nơi thờ phượng. Ngọn lửa của Đức Giêsu vừa có tính cách hủy diệt những gì sai trái, bất công, vừa có chức năng soi sáng và đốt nóng tình yêu.

Do đó, người Kitô hữu đem ngọn lửa nhận từ Đức Giêsu để phá tan những u tối, những ngờ vực, những định kiến và soi sáng con đường để bước tới. Ngọn lửa này giúp họ nhìn rõ chân lý, phân biệt điều thiện và điều ác, và sống theo ý Chúa. Người Kitô hữu đem ngọn lửa để đốt cháy những gì không phù hợp với Nước Thiên Chúa, những thói hư tật xấu, những đam mê tội lỗi, và làm cho ngọn lửa tình yêu, công lý, và hòa bình bừng lên ở khắp mọi nơi. Họ là những tác nhân của sự biến đổi, mang ánh sáng Tin Mừng đến những nơi còn bóng tối.

Cũng phải nói thêm rằng, ngọn lửa ấy chính là Đức Giêsu. Người được Chúa Cha sai đến trần gian để nhân loại được sưởi ấm nhờ tình thương của Thiên Chúa. Người đến để soi sáng đêm tăm tối trần gian, đêm của tội lỗi, của sự vô vọng, và làm cho con người chìm sâu trong ngọn lửa vĩnh cửu của tình yêu Thiên Chúa, để rồi chính họ sẽ trở thành lửa cho người khác. Khi được ngọn lửa Đức Giêsu nung nấu, người Kitô hữu được biến đổi, trở nên những người mang lửa, những người có khả năng lan tỏa ánh sáng và hơi ấm của tình yêu Thiên Chúa đến cho những người xung quanh.

Và Đức Giêsu cũng đã đem cả cuộc đời của Người để làm cho ngọn lửa ấy không bị dập tắt, nhưng được bùng lên mãnh liệt. Để thi hành sứ mạng này, Đức Giêsu đã chấp nhận cái chết, đã chịu đổ máu mình trên thập giá. Cái chết của Người là một hành động tự hiến cao cả nhất, là sự hy sinh tột cùng để ngọn lửa tình yêu Thiên Chúa được cháy mãi. Người Kitô hữu cầm ngọn lửa là Đức Giêsu cũng sẽ phải sống như vậy, họ sẽ phải biến cuộc đời của mình thành một ngọn lửa. Họ sẽ phải đem theo ngọn lửa đó cho đến đích, không để cho ngọn lửa bị tàn lụi, nhưng luôn cháy sáng, như Đức Kitô đã làm. Đó là một lời mời gọi sống một cuộc đời trọn vẹn vì tình yêu, một cuộc đời không ngừng hy sinh và phục vụ.

Trở lại hình ảnh của cuộc rước đuốc Olympic: các vận động viên rước đuốc là những người được tuyển chọn, những người nổi tiếng, không phải bất cứ ai cũng được vinh dự đó. Họ là những người đại diện cho tinh thần thể thao, cho sự xuất sắc và cho niềm tự hào dân tộc. Người Kitô hữu có cảm thấy hãnh diện khi mình là vận động viên của Đức Giêsu đem ngọn lửa đi rước khắp cuộc đời? Chúng ta có nhận ra rằng mình đã được tuyển chọn, được trao phó một sứ mệnh cao cả?

Và, như vận động viên phải giương cao ngọn đuốc, người Kitô hữu cũng phải kiên trì và dũng cảm bày tỏ đức tin của mình. Họ không được đem giấu ngọn lửa, cũng không làm lửa tắt, nhưng hiên ngang sống niềm tin, dù có những trở ngại, khó khăn, dù phải đối mặt với sự chế giễu, bách hại hay thử thách. Liệu chúng ta có dám nhận mình là vận động viên của Đức Giêsu? Dám chứ, vì tất cả đều đã lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy. Bí tích Thánh Tẩy là dấu ấn của sự tuyển chọn, là sự ban tặng Thần Khí, là lời mời gọi mỗi người trở thành một ngọn đuốc sống của Đức Kitô.

Trong suốt thời kỳ rao giảng công khai, Đức Giêsu vẫn không ngừng bày tỏ sứ mệnh của Người là quy tụ, là đưa những con chiên lạc về đàn, những người đang tản mác về một mối. Ai cũng hiểu như thế, và mong đợi một Đấng Cứu Thế mang lại hòa bình và sự đoàn kết. Vậy mà, trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu lại quả quyết một cách đầy thách thức: “Anh em tưởng rằng Thầy đến để ban hoà bình cho trái đất sao? Thầy bảo cho anh em biết: không phải thế đâu, nhưng là đem sự chia rẽ” (Lc 12,51). Tại sao Đức Giêsu lại nói đến chia rẽ? Phải chăng Người tự mâu thuẫn với chính sứ điệp của mình?

Để trả lời điều này, chúng ta phải vượt qua cái nhìn quá “tầm thường” về Đức Giêsu, một cái nhìn chỉ mong đợi sự bình an dễ dãi, không cần nỗ lực. Bình an, tình yêu… Đúng, đó là những giá trị cốt lõi của Tin Mừng. Nhưng trước đó là phải đương đầu với những khó khăn, phải chiến đấu, và phải liều mạng nữa. Bình an mà Đức Giêsu mang đến không phải là được yên thân, tránh được những trở ngại, mà là chiến thắng, là vượt ra khỏi những giới hạn của bản thân và thế giới, là dám sống những giá trị lớn lao, đòi hỏi sự hy sinh và dũng cảm. Bởi vì nếu như thế, bình an, Nước Trời là thứ dễ dàng quá, chỉ cần ngồi không cũng có được.

Chỉ sau khi vượt qua cái chết, Đức Giêsu mới thực sự chúc bình an cho các môn đệ. Và đó là bình an, là tình yêu của một con người đã đi qua những đau khổ lớn lao nhất, kể cả cái chết. Đã có lần Đức Giêsu cho biết rằng, chỉ những người nào mạnh mới được vào Nước Trời, và như thế phải bước qua cửa hẹp. Cửa hẹp tượng trưng cho con đường khó khăn, đòi hỏi sự từ bỏ và nỗ lực không ngừng.

Bình an Đức Giêsu trao tặng không giống bình an của trần gian. Bình an của trần gian thường là sự vắng mặt của xung đột, sự thoải mái vật chất, sự an toàn giả tạo. Bình an của Đức Giêsu là bình an nội tâm, bình an đến từ sự hòa giải với Thiên Chúa, đến từ việc sống trọn vẹn theo ý Người, dù phải đối mặt với mọi thử thách. Muốn được hưởng bình an ấy, chúng ta phải đi theo Đức Giêsu, trên chính con đường Người đã đi, đó là dám phiêu lưu, dám liều mạng vì Tin Mừng.

Người đi theo Đức Giêsu là người phải chọn lựa, phải đấu tranh, ngay cả với những người thân quen nhất, khi những người đó cản trở họ trên con đường theo Chúa. Người đi theo Đức Giêsu phải dám hy sinh tất cả, từ bỏ tất cả, để chỉ chọn lựa một mình Người là cùng đích của cuộc đời. Người đi theo Đức Giêsu là kẻ bước trên con đường chênh vênh, đầy khó khăn, nhưng vẫn tràn đầy niềm vui và hy vọng vì biết rằng mình không bị vấp ngã. Đức Giêsu vẫn đi bên cạnh, nâng đỡ và soi sáng, và như vậy họ được bình an đích thực.

Do đó, sự quy tụ mà Đức Giêsu mong muốn không phải là một thứ hòa hợp nhạt nhẽo, vô vị, không có sự phân định giữa thiện và ác, giữa sự thật và giả dối. Nhưng là một sự chọn lựa tích cực, một sự nỗ lực với tất cả khả năng của mình để hướng về Thiên Chúa và sống theo chân lý của Người. Sự chia rẽ mà Đức Giêsu nói đến là sự chia rẽ giữa những người chọn đi theo ánh sáng và những người vẫn còn ở trong bóng tối, giữa những người chấp nhận hy sinh vì Nước Trời và những người chỉ tìm kiếm sự an toàn của thế gian.

Cuộc đời người Kitô hữu là một cuộc chiến đấu không ngừng. Chiến đấu để bảo vệ ngọn lửa đức tin giữa những bão táp của thế gian, những cám dỗ, những hoài nghi, những áp lực từ xã hội. Chiến đấu để đem ngọn lửa thắp sáng lên trong mọi ngõ ngách, mọi bí ẩn của tâm hồn, để ánh sáng Tin Mừng chiếu rọi vào những góc khuất của bản thân, biến đổi những điều chưa hoàn hảo. Chiến đấu để đưa ngọn lửa về tới đích, hoàn tất cuộc đời mình trong tình yêu và sự phục vụ Thiên Chúa. Chiến đấu để đạt được bình an, thứ bình an đích thực, bởi vì Đức Giêsu đã giao hòa thế gian với Thiên Chúa khi chịu đóng đinh trên thập giá.

Ôi Thiên Chúa, đối với chúng con, sự thúc giục của Chân Lý thật mãnh liệt, thế nhưng, ai đã đón lấy sự thúc giục ấy thì được biến đổi, trở nên rất giản dị. Khi nhìn thấy Thiên Chúa, họ cùng với Thiên Chúa nhìn xem thế giới vô ơn và tàn bạo này, và đón nhận vào trong tâm hồn mình cuộc Thương Khó vĩnh cửu. Thiên Chúa không có tiếng nói, họ là tiếng nói thay thế Người. Thiên Chúa không có xác thân, họ hiến dâng thân mình để chịu khổ thay Người, và để hoàn tất những gì còn thiếu trong cuộc khổ nạn của Đức Kitô. Họ đơn giản như ngọn lửa, như tiếng kêu, đơn giản như lưỡi dao sắc bén phân rẽ xác thịt với thần trí.

Lm. Anmai, CSsR