CÓ PHÚC VÌ ĐƯỢC THẤY VÀ NGHE: HẠNH PHÚC TỘT…

10 bài suy niệm Thứ Hai Tuần XVI – Mùa Thường Niên (của Lm. Anmai, CSsR)
GIA ĐÌNH MỚI CỦA CHÚA GIÊSU: VÂNG LÀM Ý CHA TRÊN TRỜI
Bài Tin Mừng hôm nay, trích từ sách Thánh Mát-thêu (Mt 12,46-50), là một đoạn văn ngắn nhưng vô cùng mạnh mẽ và đầy thách thức. Nó không chỉ vén mở một khía cạnh sâu sắc về mối tương quan của Đức Giêsu với gia đình ruột thịt, mà còn định nghĩa lại một cách triệt để ý nghĩa của “gia đình” trong vương quốc Thiên Chúa.
Khi ấy, Đức Giêsu còn đang nói với dân chúng, thì mẹ Người và anh em Người đứng ngoài tìm cách nói chuyện với Người. Có kẻ thưa rằng: “Kìa, mẹ Ngài và anh em Ngài đang đứng tìm Ngài ngoài kia.” Đây là một tình huống rất đỗi bình thường. Mẹ và anh em tìm đến một người thân, có lẽ vì lo lắng cho Ngài, muốn Ngài nghỉ ngơi, hoặc đơn giản là muốn nói chuyện riêng tư.
Thế nhưng, câu trả lời của Đức Giêsu lại gây ngỡ ngàng, thậm chí có thể khiến nhiều người cảm thấy khó hiểu, hay thậm chí là lạnh lùng: “Ai là mẹ Ta, ai là anh em Ta?” Và rồi, Ngài không chỉ dừng lại ở câu hỏi tu từ đó, mà còn đưa ra một lời tuyên bố mang tính cách mạng, định nghĩa lại hoàn toàn khái niệm gia đình: “Rồi Người giơ tay chỉ các môn đệ mà nói: “Đây là mẹ Ta và là anh em Ta, vì hễ ai làm theo ý Cha Ta trên trời, thì người ấy là anh em, chị em và là mẹ Ta vậy.”
Lời này của Đức Giêsu không phải là sự phủ nhận hay khinh thường mối dây huyết thống. Đức Giêsu luôn yêu thương, hiếu thảo với Mẹ Maria và có mối liên hệ với gia đình Người. Tuy nhiên, Ngài muốn đặt ra một ranh giới rõ ràng giữa các mối quan hệ trần thế và mối quan hệ thiêng liêng trong Nước Thiên Chúa. Ngài muốn dạy chúng ta một bài học cốt lõi về sự ưu tiên: mối liên hệ dựa trên việc vâng làm ý Cha trên trời còn sâu sắc và bền chặt hơn bất kỳ mối liên hệ huyết thống nào.
Cuộc sống của chúng ta được dệt nên bởi vô vàn mối quan hệ. Mối dây huyết thống, gia đình là nền tảng đầu tiên và quan trọng nhất. Cha mẹ, anh chị em, con cái – đó là những người thân yêu, những người mà chúng ta có sự gắn bó sâu sắc từ khi sinh ra.
Trong xã hội Do Thái thời Đức Giêsu, gia đình là một giá trị thiêng liêng. Luật Môsê và truyền thống nhấn mạnh sự kính trọng cha mẹ, tình huynh đệ, và vai trò của dòng dõi. Chính Đức Giêsu cũng là thành viên của một gia đình, và Ngài đã sống vâng phục trong gia đình Na-gia-rét (Lc 2,51). Mẹ Maria và anh em Ngài (theo nghĩa bà con họ hàng hoặc anh chị em cùng cha khác mẹ theo một số giải thích) đến tìm Ngài là một hành động tự nhiên, xuất phát từ sự quan tâm và tình thân.
Tuy nhiên, Đức Giêsu không để những mối dây trần thế này trở thành giới hạn cho sứ mạng của Ngài. Sứ mạng của Ngài là rao giảng Nước Trời, quy tụ mọi người vào gia đình Thiên Chúa. Để làm được điều đó, Ngài phải phá vỡ những rào cản của tư duy cũ kỹ, nơi mà dòng dõi, sắc tộc hay huyết thống được đặt lên hàng đầu.
Câu hỏi của Đức Giêsu: “Ai là mẹ Ta, ai là anh em Ta?” không phải là một câu hỏi để từ chối Mẹ Maria hay gia đình Ngài. Ngược lại, đó là một lời mời gọi vượt lên trên những giới hạn của mối dây huyết thống. Ngài đang mở rộng khái niệm “gia đình” ra ngoài khuôn khổ sinh học, để bao gồm tất cả những ai sẵn lòng đón nhận và thực thi ý muốn của Thiên Chúa.
Lời tuyên bố tiếp theo của Ngài là chìa khóa: “Rồi Người giơ tay chỉ các môn đệ mà nói: “Đây là mẹ Ta và là anh em Ta, vì hễ ai làm theo ý Cha Ta trên trời, thì người ấy là anh em, chị em và là mẹ Ta vậy.” Điều này cho thấy một sự thay đổi tận căn trong tiêu chuẩn của mối quan hệ. Mối dây huyết thống không còn là yếu tố duy nhất hay quan trọng nhất để xác định “gia đình” của Đức Giêsu. Thay vào đó, tiêu chuẩn mới là “làm theo ý Cha Ta trên trời.”
Điều này không làm hạ giá mối tương quan huyết thống, mà nâng tầm mối tương quan thiêng liêng. Những ai vâng làm ý Chúa Cha sẽ được kết hiệp mật thiết với chính Đức Giêsu, trở thành một phần của gia đình thiêng liêng của Ngài, một gia đình được xây dựng trên nền tảng đức tin và sự vâng phục.
Lời của Đức Giêsu nhấn mạnh tầm quan trọng tuyệt đối của việc vâng làm ý Cha trên trời. Đây là điều kiện duy nhất, là nền tảng để trở thành một phần của “gia đình mới” của Ngài.
“Ý Cha trên trời” không phải là một điều mơ hồ hay trừu tượng. Ý Cha là tình yêu, là lòng thương xót, là sự công chính, là lời mời gọi sám hối và tin vào Tin Mừng. Ý Cha được Đức Giêsu mặc khải trọn vẹn qua lời giảng dạy và chính cuộc đời của Ngài. Vâng làm ý Cha là sống theo các giới răn của Chúa, đặc biệt là giới răn yêu thương Thiên Chúa và yêu thương tha nhân.
Điều này đòi hỏi một sự biến đổi tận căn trong tư duy và hành động. Nó đòi hỏi chúng ta phải từ bỏ cái tôi ích kỷ, những ham muốn trần tục, và những định kiến riêng để hoàn toàn hướng về ý muốn của Thiên Chúa.
Chính Đức Giêsu là mẫu mực tối thượng của việc vâng làm ý Cha. Toàn bộ cuộc đời Ngài, từ khi nhập thể cho đến cái chết trên thập giá, đều là sự vâng phục tuyệt đối ý Cha. Ngài đã nói: “Thức ăn của Thầy là làm theo ý Đấng đã sai Thầy và hoàn thành công việc của Người” (Ga 4,34). Ngay cả trong vườn Cây Dầu, khi đối mặt với cái chết đầy đau khổ, Ngài vẫn cầu nguyện: “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho chén này rời khỏi con. Nhưng xin đừng theo ý con, mà là theo ý Cha.” (Mt 26,39).
Vì Đức Giêsu là hiện thân của sự vâng phục ý Cha, nên những ai vâng phục ý Cha thì sẽ được kết hợp một cách sâu sắc với Ngài, đến mức trở thành “mẹ”, “anh em”, “chị em” của Ngài. Đây là một vinh dự không thể tưởng tượng được.
Và chính Mẹ Maria là mẫu mực của việc vâng làm ý Cha. Dù không được trực tiếp nhắc tên trong câu trả lời của Đức Giêsu, nhưng chính Mẹ là người đã hoàn hảo nhất việc vâng phục ý Cha. Từ lời “Fiat” (Xin Vâng) trong ngày Truyền Tin (Lc 1,38), cho đến việc đồng hành với Chúa Giêsu trong suốt cuộc đời công khai và dưới chân thập giá, Mẹ luôn là người “lắng nghe và tuân giữ lời Thiên Chúa” (Lc 11,28). Mẹ Maria không chỉ là Mẹ của Đức Giêsu theo huyết thống, mà còn là Mẹ của Ngài và là thành viên ưu tú nhất của “gia đình mới” của Ngài, bởi vì Mẹ là người vâng làm ý Cha một cách hoàn hảo nhất. Mẹ là tấm gương sáng cho mọi Kitô hữu về sự vâng phục trọn vẹn.
Lời Đức Giêsu hôm nay là một lời mời gọi sâu sắc để mỗi người chúng ta suy gẫm về những mối tương quan trong đời sống mình và về sự ưu tiên trong hành trình đức tin.
Lời Chúa không có ý dạy chúng ta bỏ rơi gia đình ruột thịt hay coi nhẹ các mối dây huyết thống. Ngược lại, chúng ta được mời gọi yêu thương gia đình mình cách trọn vẹn, nhưng không để tình cảm gia đình trở thành thần tượng, không để những ràng buộc trần thế ngăn cản chúng ta vâng làm ý Chúa.
Trong một số trường hợp, việc vâng làm ý Chúa có thể đòi hỏi chúng ta phải đưa ra những lựa chọn khó khăn, khác biệt với mong muốn của gia đình huyết thống, giống như Đức Giêsu đã chọn đi theo sứ mạng của Cha thay vì ở lại Nagiaret. Khi đó, chúng ta được mời gọi can đảm chọn ý Chúa, nhưng vẫn trong tình yêu thương và sự tôn trọng đối với những người thân yêu.
Chúng ta, những người đã được rửa tội, được mời gọi trở thành một phần của gia đình Thiên Chúa. Đây là một gia đình rộng lớn, bao gồm tất cả những ai đã tin và vâng làm ý Cha trên trời. Trong gia đình này, chúng ta không bị giới hạn bởi chủng tộc, ngôn ngữ, hay địa vị xã hội, mà được kết nối bởi cùng một Cha trên trời và cùng một Tinh Thần.
Điều này đòi hỏi chúng ta phải sống tinh thần huynh đệ, hiệp thông với nhau trong Giáo hội, nhận ra mọi người Kitô hữu là anh chị em của mình, bởi vì tất cả chúng ta đều cố gắng vâng làm ý Cha. Nó cũng mời gọi chúng ta mở rộng vòng tay yêu thương và đón nhận những người khác vào gia đình này, bằng cách làm chứng cho tình yêu và chân lý của Chúa.
Việc “làm theo ý Cha Ta trên trời” không phải là một điều gì đó vĩ đại, xa vời, chỉ dành cho các thánh nhân. Ý Chúa hiện diện trong những bổn phận hằng ngày của chúng ta: trong công việc, trong các mối quan hệ gia đình, bạn bè, trong việc tuân giữ các giới răn, trong việc thực hành lòng bác ái, trong việc tha thứ và yêu thương.
Mỗi khi chúng ta chọn sống trung thực, chọn yêu thương thay vì ích kỷ, chọn tha thứ thay vì oán hận, chọn phục vụ thay vì hưởng thụ, đó là lúc chúng ta đang vâng làm ý Cha trên trời. Và mỗi khi chúng ta làm được điều đó, chúng ta đang thực sự trở thành “anh em, chị em và là mẹ” của Đức Giêsu. Điều này biến đổi mọi hành động bình thường thành một hành vi thiêng liêng, kết nối chúng ta với chính Ngài.
Con Cái Thiên Chúa
Anh chị em thân mến,
Lời Chúa hôm nay là một lời nhắc nhở sâu sắc về đặc ân vĩ đại mà chúng ta nhận được: được trở thành con cái Thiên Chúa, được là anh chị em và thậm chí là “mẹ” của Đức Giêsu Kitô, bằng cách vâng làm ý Cha trên trời.
Đây là một sự mặc khải phi thường, nâng phẩm giá con người lên một tầm cao mới. Nó kêu gọi chúng ta không chỉ bám víu vào những mối liên hệ trần thế, mà hãy hướng đến mối liên hệ thiêng liêng sâu sắc và vĩnh cửu với Thiên Chúa.
Xin cho chúng ta luôn biết đặt ý Cha trên trời làm kim chỉ nam cho mọi lựa chọn và hành động của mình. Xin cho chúng ta có một trái tim quảng đại, sẵn sàng đón nhận và thực thi ý Chúa trong mọi hoàn cảnh. Để mỗi người chúng ta, bằng đời sống vâng phục và yêu mến, thực sự trở thành một phần sống động của gia đình Thiên Chúa, và góp phần xây dựng Nước Trời ngay giữa lòng thế giới này.
Lạy Chúa Giêsu, chúng con tạ ơn Chúa vì đã mạc khải cho chúng con ý nghĩa đích thực của gia đình và mối tương quan với Thiên Chúa. Xin ban cho chúng con ơn biết lắng nghe Lời Cha và sẵn sàng vâng làm ý Cha trong mọi sự.
Xin cho chúng con luôn đặt ý Cha lên trên mọi ý riêng, mọi mối bận tâm trần thế, để cuộc đời chúng con là một lời “Xin Vâng” liên lỉ. Xin giúp chúng con nhận ra và sống vai trò của mình trong gia đình Thiên Chúa rộng lớn, để chúng con trở thành anh em, chị em, và là mẹ của Chúa, bằng cách sống theo Tin Mừng và làm chứng cho tình yêu của Ngài.
Lm. Anmai, CSsR
AI LÀ MẸ TÔI?: GIA ĐÌNH MỚI CỦA ĐỨC KITÔ, NƠI Ý CHA THĂNG HOA
Bài Tin Mừng hôm nay (Mt 12, 46-50) có thể làm chúng ta bị sốc, hoặc ít nhất cũng gây ra một sự ngạc nhiên lớn lao. Đức Giêsu đang giảng dạy cho một đám người khá đông đảo, có lẽ họ đứng chen chúc nhau đến nỗi khó lòng đến gần Ngài được. Chính vào lúc này, giữa dòng chảy của bài giảng thiêng liêng, thì mẹ và anh em Ngài đến, không rõ lý do. Họ muốn nói chuyện với Đức Giêsu, nhưng đành phải đứng ở ngoài vì đám đông quá lớn.
Có người vào báo cho Ngài về chuyện đó. Theo lẽ thường tình, theo truyền thống đạo đức của người Á Đông nói riêng và nhân loại nói chung, chúng ta tưởng rằng Ngài sẽ ngưng ngay bài giảng để ra gặp mẹ và anh em. Một giọt máu đào hơn ao nước lã. Mẹ Ngài hẳn đã phải đi một đoạn đường xa, có thể là từ Na-da-rét, để đến gặp con và trò chuyện. Đó là một cử chỉ yêu thương của người mẹ dành cho con.
Nhưng lạ thay, Đức Giêsu vẫn tiếp tục giảng. Ngài vẫn tiếp tục nói chuyện với đám đông đang lắng nghe Ngài, thay vì đi ra nói chuyện với mẹ và anh em ruột thịt. Sự quan tâm của Ngài, ít nhất là vào khoảnh khắc đó, dường như nhắm vào những người ở trong đây, những người đang lắng nghe Lời Ngài, hơn những người đang đứng ở ngoài kia, những người có mối quan hệ huyết thống.
Và sau đó, Ngài lại đặt những câu hỏi vừa dễ lại vừa lạ: “Ai là mẹ tôi? Ai là anh em tôi?” (c. 48). Dĩ nhiên, theo lẽ thông thường, đó là những người đang đứng ngoài kia, đang chờ được gặp mặt và nói chuyện với Ngài. Nhưng đó không phải là đáp án của Đức Giêsu. Chính Ngài đã cho ta đáp án bằng cách giơ tay chỉ các môn đệ đang ngồi lắng nghe Ngài mà nói: “Đây là mẹ tôi, đây là anh em tôi” (c. 49).
Lời này gây bàng hoàng và buộc chúng ta phải suy nghĩ sâu sắc về ý nghĩa của gia đình, của mối quan hệ, và của việc làm con cái Thiên Chúa.
Chúng ta thấy một sự đối lập rõ ràng: có một gia đình máu mủ đậm đà đứng ở ngoài kia, và một gia đình mới rất thân thương đứng ở trong này. Điều này không có nghĩa là Đức Giêsu coi thường tình mẫu tử hay tình họ hàng ruột thịt. Điều đó là không thể, bởi chính Ngài đã tôn vinh tình mẹ con khi vâng lời Đức Maria và Thánh Giuse, và Ngài đã trao Mẹ Ngài cho Gioan trên thập giá. Ngài cũng đã rao giảng về lòng hiếu thảo.
Điều Ngài muốn nhấn mạnh ở đây là chuyện Ngài có một gia đình mới, một gia đình được xây dựng trên một nền tảng sâu sắc hơn cả mối dây huyết thống. Các môn đệ của Ngài thuộc về gia đình này. Họ là mẹ, là anh chị em của Ngài, không phải vì cùng dòng máu, mà vì một lý do thiêng liêng cốt yếu: họ thi hành Ý muốn của Cha Ngài.
Chính Đức Giêsu là người Con luôn thi hành Ý muốn của Cha. Ngài đã đến trần gian để làm vâng phục ý Cha, Ngài đã sống hoàn toàn theo ý Cha, và thậm chí đã chấp nhận cái chết trên thập giá vì ý Cha. Ngài là mẫu gương tuyệt hảo của sự vâng phục trọn vẹn. Và Ngài mời gọi chúng ta, những người muốn thuộc về gia đình Ngài, hãy noi gương Ngài.
Vậy, ai thi hành Ý Cha trên trời cũng trở nên gần gũi với người Con (c. 50). Đây là một lời mời gọi và là một lời hứa đầy an ủi. Bất kể xuất thân, địa vị, hay chủng tộc, bất cứ ai sẵn lòng lắng nghe và thực thi ý muốn của Thiên Chúa đều được tháp nhập vào gia đình thiêng liêng của Đức Giêsu.
Bỗng nhiên, chúng ta thấy mình gần Cha, gần Giêsu và gần nhau. Đây là một sự biến đổi kỳ diệu. Mối quan hệ của chúng ta với Thiên Chúa không còn chỉ là của tạo vật với Đấng Tạo Hóa, mà là của con cái với Cha, của anh chị em với nhau trong Chúa Giêsu. Mối tương quan đó vượt lên trên mọi giới hạn vật chất, mọi rào cản xã hội.
Nước Trời bắt đầu đến khi hơn hai tỉ Kitô hữu trên khắp thế giới nhận ra là mình cùng muốn làm trọn Ý Cha, cùng gắn bó keo sơn với Giêsu và cùng coi nhau là anh chị em (x. Mt 23,8). Đây là tầm nhìn vĩ đại về Giáo hội, một gia đình toàn cầu của Thiên Chúa, nơi mọi người được liên kết với nhau bằng sợi dây của đức tin và tình yêu, thông qua sự vâng phục thánh ý Chúa Cha. Giáo hội không chỉ là một tổ chức, mà là một gia đình thiêng liêng, nơi chúng ta cùng nhau làm chứng cho Tình Yêu của Chúa.
Việc Đức Giêsu đặt ra câu hỏi “Ai là mẹ tôi? Ai là anh em tôi?” và tự mình đưa ra đáp án đã mở ra những ý nghĩa sâu xa hơn về mối tương quan của Ngài với con người và với Thiên Chúa Cha.
Đức Giêsu có nhiều anh chị em trong gia đình của Ngài, không chỉ là những người môn đệ nam. Các phụ nữ đi theo phục vụ Ngài, lắng nghe Ngài, và trung tín với Ngài cho đến tận chân thập giá, họ thật là chị em của Ngài, dù xã hội Ngài sống có khuynh hướng trọng nam khinh nữ. Ngài đã phá vỡ mọi định kiến xã hội để khẳng định phẩm giá và vị trí của người phụ nữ trong Nước Trời. Họ không chỉ là những người phục vụ, mà là những thành viên thực sự trong gia đình thiêng liêng của Ngài, bởi họ đã thi hành ý muốn của Cha.
Và một điều còn sâu sắc hơn: Đức Giêsu cũng không chỉ có một người mẹ tên là Maria theo nghĩa sinh học. Ngài tôn vinh Đức Trinh Nữ Maria là Mẹ Ngài cách đặc biệt, bởi Mẹ đã vâng phục hoàn toàn Ý muốn của Chúa Cha khi thưa “Xin vâng” và đã cưu mang Ngôi Lời nhập thể. Mẹ Maria là mẫu gương tuyệt vời nhất của người thi hành Ý Cha.
Nhưng theo lời Chúa Giêsu, bất cứ ai sống theo ý Cha trên trời trong niềm vâng phục phó thác, người ấy cũng là mẹ Đức Giêsu theo một nghĩa thiêng liêng.
Bất cứ ai sinh Đức Giêsu ra cho môi trường sống của mình: Khi chúng ta sống theo Lời Chúa, khi chúng ta yêu thương và phục vụ tha nhân, chúng ta đang làm cho Đức Giêsu được sinh ra, được hiện diện một cách hữu hình trong thế giới này. Chúng ta trở thành máng chuyển ơn phúc, mang Đức Kitô đến với những người xung quanh chúng ta, như Mẹ Maria đã cưu mang và sinh ra Ngài.
Bất cứ ai làm cho Ngài lớn lên trong trái tim nhân loại: Khi chúng ta đào sâu đức tin, khi chúng ta sống Tin Mừng một cách trọn vẹn, khi chúng ta làm cho tình yêu và chân lý của Chúa Giêsu lan tỏa, chúng ta đang góp phần làm cho Ngài lớn lên trong trái tim của chính mình và trong trái tim của những người khác. Đó là một sự nuôi dưỡng thiêng liêng, một sự phát triển của Nước Trời trong tâm hồn và trong cộng đồng.
Trong gia đình mới là Giáo Hội của Đức Giêsu, Đức Trinh Nữ Maria đã là Mẹ Đức Giêsu theo ý nghĩa tuyệt vời nhất, bởi Mẹ không chỉ cưu mang và sinh ra Ngài cách thể lý, mà còn là người đầu tiên và trọn vẹn nhất thi hành Ý Cha, là người tín thác hoàn toàn vào Thiên Chúa. Mẹ là hình mẫu hoàn hảo của thành viên trong gia đình mới của Đức Kitô. Mẹ đã lắng nghe Lời Chúa và thực thi Lời đó một cách trọn vẹn.
Anh chị em thân mến, Lời Chúa hôm nay là một lời mời gọi sâu sắc để chúng ta nhìn lại cách mình sống.
Chúng ta có đang sống theo những mối dây huyết thống thuần túy, hay chúng ta đã thực sự bước vào gia đình mới của Đức Giêsu?
Chúng ta có đang đặt ý riêng, những kế hoạch cá nhân, những mong muốn trần thế lên trên Ý muốn của Cha trên trời không?
Chúng ta có đang thực sự thi hành Ý Cha trong đời sống hằng ngày, hay chúng ta chỉ lắng nghe Lời Ngài mà không đem ra thực hành?
Để trở thành một thành viên đích thực trong gia đình của Đức Giêsu, chúng ta cần:
Lắng nghe Lời Chúa: Lắng nghe không chỉ bằng tai, mà bằng cả tâm hồn, với lòng khao khát và khiêm tốn. Lời Chúa là kim chỉ nam cho ý muốn của Cha.
Thi hành Ý Cha: Đây là cốt lõi của việc thuộc về gia đình Đức Kitô. Việc thi hành Ý Cha đòi hỏi sự vâng phục, sự hy sinh, và lòng yêu mến. Điều đó có nghĩa là chúng ta phải từ bỏ ý riêng, chấp nhận Thánh Giá hằng ngày, và sống theo các giới răn của Chúa.
Yêu thương anh chị em: Khi chúng ta nhận ra rằng tất cả những ai thi hành Ý Cha đều là anh chị em của mình trong Chúa Giêsu, thì tình yêu thương huynh đệ sẽ không còn giới hạn bởi máu mủ hay địa vị xã hội, mà trở nên bao la, rộng lớn, vượt qua mọi biên giới. Chúng ta sẽ coi nhau là những người trong cùng một nhà, cùng một gia đình thiêng liêng.
Mang Đức Giêsu đến cho người khác: Khi chúng ta sống theo Lời Chúa và thể hiện tình yêu của Ngài, chúng ta đang sinh Đức Giêsu ra cho môi trường sống của mình, đang làm cho Ngài lớn lên trong trái tim nhân loại. Mỗi khi chúng ta phục vụ một người nghèo, an ủi một người đau khổ, tha thứ cho một người xúc phạm, chúng ta đang làm cho Đức Giêsu hiện diện và hành động.
Anh chị em thân mến, Lời Chúa hôm nay không hạ thấp tầm quan trọng của gia đình tự nhiên, mà nâng tầm ý nghĩa của gia đình lên một chiều kích thiêng liêng cao cả hơn. Nó mời gọi chúng ta mở rộng trái tim, vượt lên trên những giới hạn của mối dây huyết thống, để đón nhận một gia đình rộng lớn hơn, một gia đình được xây dựng trên sự vâng phục Ý Cha và tình yêu thương đối với Đức Kitô.
Hãy tự hỏi: Tôi có muốn trở thành thành viên đích thực trong gia đình mới của Đức Giêsu không? Tôi có sẵn lòng thi hành Ý Cha trong mọi khía cạnh của cuộc sống không?
Nguyện xin Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã mặc khải cho chúng ta ý nghĩa của gia đình mới, ban cho mỗi người chúng ta ơn được lắng nghe và thi hành Ý Cha cách trọn vẹn. Để chúng ta không chỉ là con cái Thiên Chúa bằng danh xưng, mà còn bằng đời sống cụ thể, và để qua cuộc đời chúng ta, gia đình bao la của Nước Trời được lớn mạnh và lan tỏa khắp địa cầu. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
MẸ VÀ ANH EM CỦA CHÚA – TÌNH YÊU MỚI, GIA ĐÌNH MỚI CỦA THIÊN CHÚA
Mỗi khi suy niệm về Thiên Chúa, chúng ta không khỏi kinh ngạc trước tình yêu thương lạ lùng, cao sâu khôn lường của Ngài. Tình yêu ấy không phải là một ý niệm trừu tượng, mà được cụ thể hóa rõ nét trong suốt lịch sử cứu độ. Ngay từ thuở ban đầu, vì yêu thương, Chúa đã tuyển chọn dân Israel. Một nhóm người bé nhỏ, một đoàn người nô lệ bị áp bức ở Ai Cập, một đám đông ô hợp dường như không có tương lai. Thế nhưng, dưới sự dẫn đưa đầy quyền năng và yêu thương của Chúa, họ đã trở thành một dân tộc hùng mạnh, chiến thắng Pharaô, vượt qua sa mạc, và định cư trên miền Đất Hứa.
Tình yêu thương của Thiên Chúa dành cho dân Israel còn thể hiện qua sự chăm sóc dịu dàng của Ngài. Israel là dân riêng, là đoàn chiên được Chúa dẫn đưa, được Ngài nuôi dưỡng bằng manna, được bảo vệ khỏi mọi hiểm nguy. Hơn thế nữa, tình yêu thương mãnh liệt ấy còn được biểu lộ qua việc Ngài tha thứ những phản bội, bất trung liên tục của họ. Mỗi khi gặp khốn khổ, họ ăn năn sám hối, kêu cầu: “Lạy Chúa,… Xin đừng giữ mãi cơn giận. Xin lại thương xót chúng con”, thì Chúa lại tha thứ và ban ơn nâng đỡ. Ngài là Đấng chậm bất bình và giàu lòng xót thương.
Lời Chúa hôm nay trong Tin Mừng Matthêu, với lời tuyên bố đầy quyền năng và mặc khải của Chúa Giêsu: “Phàm ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em, chị em tôi, là mẹ tôi”, là một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử tình yêu đó. Chúa muốn nối lại tình yêu thương với một Dân Mới, trong một liên hệ mới với Ngài. Đây không chỉ là sự tiếp nối, mà là một sự kiện mang tính hoàn tất và mở rộng, đưa tình yêu Thiên Chúa lên một tầm cao mới, vượt xa mọi giới hạn của dòng dõi và huyết thống.
Bài giảng hôm nay mời gọi chúng ta đào sâu vào ý nghĩa của lời tuyên bố này, để hiểu rõ hơn về mối liên hệ mới mà Thiên Chúa muốn thiết lập với chúng ta, và làm thế nào để mỗi người chúng ta có thể thực sự trở thành gia đình của Chúa.
Lời Chúa Giêsu không chỉ là một phép nói ví von, mà là một mặc khải về một mối liên hệ thiêng liêng thực sự, một mối liên hệ cao hơn và sâu hơn mọi mối liên hệ trần thế.
Từ việc tuyển chọn một dân tộc đến việc trở thành gia đình của Chúa: Trước đây, Thiên Chúa tuyển chọn dân Israel làm dân riêng của Ngài, một dân tộc được chọn giữa muôn dân. Nhưng hôm nay, Chúa Giêsu nâng liên hệ đó lên một tầm cao mới: Cho ta được trở thành gia đình của Chúa, trở thành mẹ và anh em của Chúa. Đây là một đặc ân không thể tưởng tượng được. Một con người yếu hèn, tội lỗi như chúng ta lại có thể được gọi là anh em, chị em, và thậm chí là Mẹ của chính Thiên Chúa.
Đức Trinh Nữ Maria – Mẫu gương của sự vâng phục: Để hiểu được điều này, chúng ta hãy nhìn vào Đức Trinh Nữ Maria. Mẹ được Thiên Chúa tuyển chọn để cưu mang Ngôi Lời nhập thể. Nhưng trước khi Ngài nhập thể trong cung lòng, Mẹ đã cưu mang Ngôi Lời trong tâm hồn bằng sự lắng nghe Lời Chúa và sự vâng phục tuyệt đối. Khi sứ thần Gabriel truyền tin, Mẹ đã không ngần ngại đáp: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1,38). Chính nhờ sự vâng phục hoàn toàn vào thánh ý Chúa, Mẹ đã trở thành Mẹ Thiên Chúa theo cả hai nghĩa: cưu mang Đức Giêsu trong lòng và trong dạ. Cũng vậy, Chúa Giêsu nói rằng: tất cả chúng ta, nếu biết lắng nghe và thực hành thánh ý Chúa, cũng sẽ trở thành Mẹ của Ngài. Đây không phải là một sự vinh dự thể lý, mà là một vinh dự thiêng liêng: cưu mang Lời Chúa trong tâm hồn, để Lời ấy sinh hoa trái trong cuộc sống của chúng ta, biến chúng ta thành nơi Thiên Chúa cư ngụ và được sinh ra một lần nữa cho thế giới.
Trở thành con yêu dấu của Chúa Cha và anh em của Chúa Giêsu: Như Chúa Giêsu đã vâng lời Đức Chúa Cha trong mọi sự, thậm chí vâng lời đến chết trên thập giá, nên được Đức Chúa Cha khen tặng là Con Yêu Dấu của Ngài, Đấng mà Ngài hài lòng. Tương tự, bất cứ ai vâng lời Đức Chúa Cha cũng được trở nên Con Yêu Dấu của Đức Chúa Cha, trở thành anh em chị em của Chúa Giêsu. Đây là lời mời gọi đến một mối tương quan thân mật, một sự đồng hóa với Đức Kitô, Đấng đã hoàn toàn sống theo ý Cha. Khi chúng ta thực thi ý Cha, chúng ta không chỉ làm đẹp lòng Ngài mà còn được tham dự vào chính mối tương quan yêu thương và hiệp thông giữa Cha và Con.
Mối liên hệ này cao hơn mọi tình thân huyết thống, bởi vì nó là tình thân thiêng liêng, được thiết lập trên nền tảng của Lời Chúa và Thánh Ý Ngài. Nó là một sự thăng hoa của ơn gọi làm người, một sự nâng chúng ta lên tầm vóc của con cái Thiên Chúa.
Không chỉ cao hơn và sâu hơn, mối liên hệ mới này còn rộng lớn hơn bất kỳ mối liên hệ nào trước đây.
Vượt qua giới hạn chủng tộc và huyết thống: Cuộc tuyển chọn không còn giới hạn vào dân Israel nữa, vào một dòng dõi theo chủng tộc hay huyết thống. Thiên Chúa đã không còn chỉ chọn một dân tộc cụ thể như dân Do Thái làm dân riêng của Ngài. Giờ đây, Lời Chúa Giêsu đã mở ra một kỷ nguyên mới, một kỷ nguyên của Giáo hội, nơi mà tình yêu của Thiên Chúa được mở rộng trên khắp toàn cầu. Bất cứ ai trên thế giới này, không phân biệt chủng tộc, màu da, ngôn ngữ, hay quốc gia, đều có thể trở thành thành viên của gia đình Thiên Chúa, miễn là họ thi hành thánh ý Thiên Chúa.
Dân Mới của Thiên Chúa – Một gia đình thiêng liêng toàn cầu: Vì thế, Dân Mới, gia đình Thiên Chúa sẽ mở rộng trên toàn thế giới, quy tụ đủ mọi người thuộc mọi chủng tộc, ngôn ngữ khác nhau. Đây là hình ảnh của Giáo hội Công giáo – phổ quát, nơi mọi rào cản được phá bỏ bởi tình yêu của Chúa Kitô. Những người sống ở các châu lục khác nhau, nói những ngôn ngữ khác nhau, có nền văn hóa khác nhau, nhưng nếu cùng thi hành ý muốn của Cha trên trời, họ đều là anh em, chị em của Chúa Giêsu, và là con của Thiên Chúa.
Ý nghĩa cho cộng đồng: Điều này có ý nghĩa lớn lao cho sự hiệp nhất trong cộng đoàn Kitô hữu chúng ta. Chúng ta không quy tụ nhau vì lợi ích vật chất, vì cùng một dòng họ, hay cùng một địa vị xã hội. Chúng ta quy tụ nhau vì một lý do duy nhất: chúng ta cùng là những người đang cố gắng thi hành ý muốn của Cha trên trời. Điều này biến cộng đoàn chúng ta thành một gia đình thiêng liêng, nơi mọi người đều là anh chị em trong Chúa, được liên kết bởi sợi dây của Lời Chúa và Thánh Thần. Nó đòi hỏi chúng ta phải yêu thương, bao dung, và phục vụ lẫn nhau, bởi vì chúng ta thuộc về cùng một gia đình.
Thật lạ lùng tình thương của Thiên Chúa! Thật cao sâu ý định cứu độ của Thiên Chúa! Ngài không chỉ dừng lại ở việc chọn lựa và yêu thương một dân tộc, mà Ngài còn muốn tất cả nhân loại được tham dự vào chính đời sống gia đình của Ngài, được gọi Ngài là Cha và được gọi Con Ngài là Anh Em.
Vậy thì, làm thế nào để chúng ta có thể thực sự thi hành thánh ý Chúa để được trở thành gia đình của Chúa và được góp phần vào công cuộc cứu độ tốt đẹp này?
Lắng nghe Lời Chúa: Bước đầu tiên và quan trọng nhất là lắng nghe Lời Chúa. Như Đức Mẹ Maria đã lắng nghe Lời Chúa, chúng ta cũng phải mở lòng mình ra để đón nhận Lời Ngài. Lời Chúa không chỉ là những giáo huấn, mà là tiếng nói của Đấng Tình Yêu đang mời gọi chúng ta. Lắng nghe không chỉ bằng tai, mà bằng cả trái tim, bằng sự chiêm niệm và suy tư sâu sắc.
Cưu mang và thực hành Lời Chúa: Sau khi lắng nghe, chúng ta phải cưu mang Lời Chúa trong tâm hồn, như Đức Mẹ đã cưu mang Ngôi Lời. “Cưu mang” ở đây có nghĩa là giữ gìn, suy niệm Lời Chúa trong lòng, để Lời Ngài thấm nhập và biến đổi con người chúng ta. Và sau đó là thực hành. “Thi hành ý muốn của Cha tôi” là điều kiện tiên quyết để trở thành gia đình của Chúa.
Trong đời sống cá nhân: Thi hành ý Chúa là sống công chính, thánh thiện, tránh xa tội lỗi, và luôn tìm kiếm sự thật.
Trong các mối quan hệ: Thi hành ý Chúa là yêu thương tha nhân như chính mình, tha thứ cho những người làm tổn thương chúng ta, phục vụ những người nghèo khổ và bị bỏ rơi, và sống hiệp nhất trong cộng đồng.
Trong mọi hoàn cảnh: Dù trong niềm vui hay thử thách, thành công hay thất bại, chúng ta vẫn cố gắng nhận ra ý Chúa và vâng theo Ngài.
Tình yêu hơn luật lệ: Thi hành ý Chúa không phải là tuân thủ luật lệ cách cứng nhắc, mà là sống trong tình yêu. Như chúng ta đã suy niệm về ngày Sabát, Thiên Chúa muốn lòng nhân từ hơn lễ tế. Khi chúng ta thực hành lòng bác ái, khi chúng ta yêu thương bằng trái tim của Chúa Giêsu, chúng ta đang thi hành ý muốn của Cha một cách trọn vẹn nhất.
Tín thác và phó thác: Thi hành ý Chúa đôi khi đòi hỏi sự hy sinh, sự từ bỏ ý riêng. Điều này đòi hỏi một lòng tín thác tuyệt đối vào Chúa. Chúng ta phải tin rằng ý Chúa là tốt đẹp nhất, ngay cả khi chúng ta không hiểu được. Phải dám phó thác cuộc đời mình trong tay Ngài, như Chúa Giêsu đã hoàn toàn phó thác vào Cha.
Lời của Chúa Giêsu hôm nay là một lời mời gọi đầy yêu thương và quyền năng. Ngài không muốn chúng ta chỉ là những người xa lạ hay những người tôi tớ xa cách. Ngài muốn chúng ta trở thành gia đình của Ngài, những người con trai, con gái, anh chị em, và thậm chí là Mẹ của Ngài trong tinh thần.
Xin cho con biết thi hành thánh ý Chúa để được trở thành gia đình của Chúa và được góp phần vào công cuộc cứu độ tốt đẹp này. Đây là lời nguyện mà mỗi người chúng ta nên lặp lại trong tâm hồn. Bởi lẽ, khi chúng ta thi hành thánh ý Chúa, chúng ta không chỉ tìm thấy ý nghĩa và hạnh phúc đích thực cho cuộc đời mình, mà còn góp phần xây dựng Nước Thiên Chúa trên trần gian, một gia đình rộng lớn, quy tụ mọi người trong tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi.
Ước gì mỗi người chúng ta luôn lắng nghe Lời Chúa, cưu mang và thực hành Lời Ngài, để cuộc đời chúng ta trở thành bằng chứng sống động cho tình yêu bao la của Thiên Chúa, và để chúng ta xứng đáng được gọi là gia đình của Chúa mãi mãi. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
THỰC HÀNH LỜI CHÚA: CÁNH CỬA VÀO GIA ĐÌNH THIÊN CHÚA
Hôm nay, Lời Chúa từ Tin Mừng theo Thánh Mátthêu (12,46-50) đưa chúng ta đến một khía cạnh sâu sắc trong sứ mạng và giáo huấn của Chúa Giêsu, một khía cạnh mà mỗi tác giả Tin Mừng đều có một lối giải thích riêng. Đó là thái độ của Chúa Giêsu đối với gia đình ruột thịt của Ngài, và đồng thời, sự khẳng định mạnh mẽ về tình liên đới của Ngài đối với một gia đình thiêng liêng, một gia đình được định hình bởi những ai thực thi ý Chúa.
Chúng ta cùng nhau suy niệm điều này. Đối với Thánh Marcô, thái độ của Chúa Giêsu được tỏ ra sau khi Người chọn Nhóm Mười Hai. Trong nhóm môn đệ này, đã có một cuộc tranh cãi sôi nổi về chuyện ai sẽ được ngồi bên tả hay bên hữu Chúa Giêsu trong vương quốc của Người. Những người có họ hàng với Ngài, với tư cách là “bà con”, dĩ nhiên nuôi nhiều hy vọng hơn, nghĩ rằng mối quan hệ máu mủ sẽ mang lại cho họ đặc quyền. Chính trong bối cảnh đó, Chúa Giêsu đã khẳng định một chân lý nền tảng: trong Nước Ngài, quan hệ máu mủ ruột thịt không quan trọng bằng niềm tin và sự vâng phục. Gần gũi với Ngài không đương nhiên là do bà con ruột thịt, mà chính là những ai thực thi ý Chúa.
Trong Tin Mừng Luca, thì thái độ của Chúa Giêsu đối với gia đình ruột thịt của Ngài được ghi lại như một kết luận của toàn bộ những lời giảng dạy của Ngài về Nước Chúa, cũng như những điều kiện để thuộc về Nước Chúa. Như vậy, đối với Luca, chỉ có việc lắng nghe và thực thi Lời Chúa mới thực sự làm cho con người được đi vào quan hệ mật thiết với Chúa Giêsu, mới thực sự trở thành thành viên của gia đình thiêng liêng của Người.
Đoạn Tin Mừng hôm nay là phần kết luận của trình thuật về cuộc chiến đấu giữa thần khí Chúa và thần khí ma quỷ. Trước đó, chúng ta thấy Chúa Giêsu chữa lành những người bị ma quỷ ám, làm cho họ được giải thoát khỏi sự câm điếc, khỏi sự ràng buộc của tối tăm. Ma quỷ vốn làm cho con người ra câm điếc đối với Lời Chúa, khiến họ không thể nghe, không thể hiểu, không thể đón nhận chân lý cứu độ.
Do đó, giống như người câm được Chúa Giêsu chữa lành, con người cũng cần phải được tháo cởi khỏi xiềng xích của ma quỷ – xiềng xích của tội lỗi, của sự ích kỷ, của định kiến, của sự cứng lòng – mới có thể thực sự lắng nghe được Lời Chúa và cảm nhận được sự hoạt động của Thần Khí của Ngài. Đây là một cuộc giải phóng nội tâm, một cuộc chiến thiêng liêng mà trong đó, sự vâng phục Lời Chúa là vũ khí và là mục tiêu.
Trong bối cảnh này, Đức Maria chính là mẫu mực hoàn hảo của con người không hề bị giam hãm trong xiềng xích của ma quỷ hay sự giới hạn của lý trí phàm trần. Mẹ luôn luôn lắng nghe và đáp trả Lời Chúa với tất cả tâm hồn. Chính vì lắng nghe Lời Chúa mà Mẹ đã cưu mang Con Chúa trong cung lòng của mình. Lời Thiên thần truyền tin đã gieo hạt giống Ngôi Lời vào tâm hồn Mẹ trước khi Ngôi Lời nhập thể trong lòng Mẹ.
Nơi Mẹ Maria, quan hệ máu mủ ruột thịt với Chúa Giêsu được xây dựng trên chính thái độ lắng nghe và vâng phục Lời Chúa. Mẹ không chỉ là Mẹ Chúa Giêsu vì đã sinh ra Người, mà hơn hết, Mẹ là Mẹ Chúa Giêsu bởi vì Mẹ đã lắng nghe Lời Chúa và đem ra thực hành (x. Lc 11,27-28). Đức Maria là người đầu tiên và trọn vẹn nhất thực hành “ý Chúa”, và vì thế, Mẹ là thành viên ưu việt nhất của gia đình thiêng liêng mà Chúa Giêsu đang thiết lập.
Chúa Giêsu đã đề cao thái độ của Mẹ Maria, để từ đó nói lên mối giây liên kết đích thực trong gia đình Giáo Hội mà Ngài sẽ thiết lập. Điều này là một sự cách mạng táo bạo trong bối cảnh xã hội và tôn giáo thời bấy giờ.
Hầu hết các tôn giáo và nền văn hóa cổ đại đều dựa trên gia đình – theo nghĩa huyết thống – như là cộng đoàn nền tảng nhất. Truyền thống khôn ngoan và luật Do Thái luôn đề cao tầm quan trọng của gia đình, của dòng dõi, của huyết thống. Mối quan hệ gia đình là thiêng liêng, bất khả xâm phạm, là nơi bảo vệ, nuôi dưỡng con người.
Thế nhưng, Chúa Giêsu xem ra đã làm một cuộc cách mạng táo bạo khi xây dựng tôn giáo của Ngài không dựa trên mạng lưới những quan hệ gia đình tự nhiên, mà trên nền tảng của sự tự do và niềm tin. Ngài không phủ nhận tầm quan trọng của gia đình tự nhiên, nhưng Ngài đặt ra một cấp độ quan hệ mới, cao hơn: đó là mối quan hệ thiêng liêng trong đức tin.
Trong gia đình Giáo Hội, con người trở nên thân thiết với nhau, không nhất thiết nhờ máu mủ ruột thịt, mà do chính niềm tin, do cùng lắng nghe Lời Chúa và thực thi ý Chúa Cha. Chúng ta trở thành anh chị em của Chúa Giêsu không phải vì chúng ta có chung dòng máu với Người, mà vì chúng ta cùng chia sẻ một Đức tin, cùng vâng phục một Chúa Cha, và cùng được ban một Thần Khí.
Dĩ nhiên, gia đình tự nhiên vốn là nơi con người đón nhận và nuôi dưỡng đời sống đức tin. Gia đình là trường học đầu tiên về cung cách làm người cũng như sự trưởng thành trong đức tin. Cha mẹ là những người thầy đầu tiên dạy con cái về Thiên Chúa, về tình yêu thương, về các giá trị đạo đức. Chúa Giêsu không bao giờ chối bỏ vai trò ấy của gia đình, Người luôn yêu thương gia đình của mình. Cộng đoàn xã hội, nhất là xã hội gia đình, là môi trường cần thiết giúp con người đón nhận và phát huy đức tin.
Tuy nhiên, Chúa Giêsu muốn chúng ta hiểu rằng tình yêu Thiên Chúa và việc thực thi ý Chúa phải được ưu tiên hàng đầu, ngay cả khi nó có vẻ như đối lập với những mối quan hệ thân thuộc nhất. Đây không phải là sự khước từ gia đình, mà là sự thăng hoa của tình yêu gia đình trong một tình yêu lớn hơn: tình yêu Thiên Chúa. Khi chúng ta yêu Chúa trên hết mọi sự, tình yêu của chúng ta dành cho gia đình sẽ trở nên tinh tuyền hơn, vị tha hơn, và chân thật hơn.
Khi đề cao thái độ lắng nghe và thực thi Lời Chúa của Ðức Maria, Chúa Giêsu muốn chúng ta thấy rằng đức tin là sự gặp gỡ cá biệt giữa con người với Thiên Chúa. Đó không phải là một sự thừa hưởng, một truyền thống, hay một kiến thức được truyền thụ một cách thụ động. Mà đó là một cuộc gặp gỡ cá nhân, một mối tương quan sống động của mỗi người mà không ai có thể thay thế được. Mỗi người phải tự mình đến với Chúa, tự mình lắng nghe Lời Người, và tự mình đáp trả bằng hành động cụ thể.
Cuộc gặp gỡ này, chính là khởi đầu của sự thân tình với Chúa. Càng sống Lời Chúa, càng đi sâu vào sự thân tình với Chúa, con người càng nhận ra tương quan của mình với Thiên Chúa và với tha nhân một cách rõ ràng hơn. Từ mối tương quan sâu sắc với Thiên Chúa, tình yêu của chúng ta dành cho tha nhân sẽ được nảy nở và phát triển.
Hai giới răn quan trọng nhất, mến Chúa và yêu người, gắn liền mật thiết với nhau là thế đó. Chúng không thể tách rời.
Người yêu mến Chúa một cách nồng nàn không thể không yêu thương người anh em của mình. Tình yêu Chúa thúc đẩy chúng ta yêu thương những người mà Chúa yêu thương, tức là mọi người. Lòng bác ái đối với tha nhân chính là biểu hiện cụ thể nhất của lòng mến Chúa.
Ngược lại, lòng bác ái đối với tha nhân cũng không thể không làm cho con người thêm gần gũi với Chúa hơn. Khi chúng ta phục vụ người nghèo, người đau khổ, chính là chúng ta đang phục vụ Chúa Giêsu (Mt 25,40). Mỗi hành vi yêu thương đều là một bước tiến gần hơn đến Thiên Chúa.
Như vậy, thực thi Lời Chúa không chỉ là một bổn phận, mà là con đường dẫn đến mối tương quan sâu sắc với Thiên Chúa và với anh chị em. Đó là cách chúng ta bước vào và sống trong gia đình thiêng liêng của Chúa, nơi mà tình yêu là mối dây liên kết duy nhất.
Trong hành trình thực hành Lời Chúa, Đức Maria là mẫu gương tuyệt vời nhất cho mỗi chúng ta. Mẹ là người đầu tiên và trọn vẹn nhất đã lắng nghe Lời Chúa và đem ra thực hành. Mẹ đã mở lòng mình hoàn toàn cho ý Chúa, từ lời “Xin vâng” khi Thiên thần truyền tin cho đến khi Mẹ đứng dưới chân thập giá. Mẹ không chỉ nghe bằng tai, mà Mẹ nghe bằng trái tim, bằng cả cuộc đời.
Ước gì chúng ta biết chạy đến với Ðức Maria như mẫu gương của lắng nghe và thực hành Lời Chúa. Mẹ không chỉ là Mẹ của Chúa Giêsu, mà còn là Mẹ thân thương của mỗi người chúng ta trong gia đình Giáo Hội. Chạy đến với Người như người Mẹ thân thương của mỗi người, chúng ta cũng hãy đón nhận tha nhân như người anh em trong cùng một gia đình của Chúa.
Đức Maria dạy chúng ta rằng việc thực hành Lời Chúa không phải là một gánh nặng, mà là một niềm vui. Đó là con đường dẫn đến sự thân tình với Thiên Chúa, dẫn đến hạnh phúc đích thực.
Hôm nay, Chúa Giêsu mời gọi chúng ta một lần nữa nhìn lại mối quan hệ của mình với Người. Người không quan tâm đến mối quan hệ máu mủ, địa vị xã hội, hay bất kỳ sự tự hào nào của chúng ta. Điều duy nhất Người quan tâm, điều duy nhất làm cho chúng ta trở thành thành viên đích thực trong gia đình Người, là việc lắng nghe Lời Người và đem ra thực hành.
Hãy để Lời Chúa thấm nhập vào tâm hồn chúng ta, biến đổi chúng ta từ bên trong. Hãy sống Tin Mừng mỗi ngày, trong mọi lời nói, mọi hành động, mọi suy nghĩ. Hãy yêu mến Chúa nồng nàn và yêu thương anh chị em quảng đại. Bởi vì, đó chính là con đường để chúng ta sống trọn vẹn ơn gọi làm con cái Thiên Chúa, để chúng ta thực sự thuộc về gia đình của Người, và để chúng ta được hiệp thông trọn vẹn với Chúa trong Nước Trời.
Xin cho chúng ta luôn biết chạy đến với Đức Maria, Mẹ của Lời Chúa, để được Mẹ hướng dẫn và giúp đỡ trên con đường thực hành Lời Chúa, để mỗi ngày, chúng ta càng trở nên giống Chúa Giêsu hơn, và xứng đáng là thành viên của gia đình thiêng liêng của Người. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
ĐỨC TRINH NỮ ĐẦY ƠN PHÚC: MỘT GIA ĐÌNH MỚI GẮN KẾT BỞI Ý CHÚA
Đoạn Tin Mừng chúng ta vừa nghe, trích từ sách Mátthêu chương 12, câu 46 đến câu 52, trình bày một khung cảnh nổi bật. Khi Chúa Giêsu đang nói chuyện với đám đông, Mẹ và anh em Người đến, đứng bên ngoài và muốn gặp Người. Khi có người báo cho Chúa Giêsu về sự hiện diện của họ, câu trả lời của Người thật đáng ngạc nhiên, thậm chí đầy thách thức: “Ai là mẹ tôi? Ai là anh em tôi?” (Mt 12,48). Rồi, Người giơ tay chỉ vào các môn đệ mà tuyên bố: “Đây là mẹ tôi, là anh em tôi. Vì phàm ai thi hành ý muốn của Cha tôi ở trên trời, người ấy là anh em, chị em tôi, là mẹ tôi” (Mt 12,49-50).
Qua cuộc đối thoại này, Chúa Giêsu muốn mạc khải cho những người đương thời, và cho mỗi người chúng ta hôm nay, về một mối tương quan mới với Người và với những kẻ thuộc về Người. Đám đông đang lắng nghe Chúa giảng dạy có lẽ mang cái nhìn truyền thống về gia đình, nhấn mạnh mối liên hệ huyết thống. Họ có thể mong đợi Chúa Giêsu sẽ ưu tiên gia đình tự nhiên của Người. Tuy nhiên, Chúa Giêsu đã dùng khoảnh khắc này để mở rộng nhãn quan của họ, để mặc khải một mối tương quan mới và sâu sắc hơn liên kết Người với một cộng đoàn mới mà Người đang thiết lập. Mối tương quan này không dựa trên tình thân ruột thịt, mà dựa trên việc thi hành thánh ý Thiên Chúa Cha.
Đây chính là đại gia đình mới của Chúa Giêsu, rộng mở cho tất cả mọi người. Mỗi thành viên trong gia đình mới này được liên kết với nhau không phải bằng mối dây thân tình máu mủ, mà bằng một mối dây thần thiêng, một sự kết nối vững bền và trường tồn, phát sinh từ việc không ngừng thi hành thánh ý của Thiên Chúa Cha, Đấng ngự trên trời. Lời giáo huấn cách mạng này đã thay đổi sự hiểu biết của chúng ta về tình thân đích thực, từ những gì thuộc về trần thế và tạm thời sang những gì thuộc về Thiên Chúa và vĩnh cửu. Nó nhấn mạnh rằng tình yêu Thiên Chúa là bao trùm và vô hạn, vươn tới ôm lấy tất cả những ai đáp lại bằng đức tin và lòng vâng phục.
Khi Chúa Giêsu đáp lại yêu cầu của đám đông muốn Người ưu tiên Mẹ và anh em Người – gia đình tự nhiên, trần thế của Người – Ngài không hề phủ nhận mối tương quan của Người với Đức Trinh Nữ Maria hay với các anh chị em họ hàng. Chúa Giêsu yêu thương và kính trọng Mẹ Người sâu sắc, như đã được thể hiện xuyên suốt các Tin Mừng, kể cả những khoảnh khắc cuối cùng trên thập giá khi Người trao phó Mẹ cho Thánh Gioan. Thay vào đó, Người đang mạc khải một mối tương quan quan trọng hơn, trọn vẹn hơn, một mối tương quan mà trong tương lai sẽ được mở rộng ra cho tất cả những ai chọn chấp nhận và sống theo thánh ý Thiên Chúa.
Các sách Tin Mừng thường mô tả Chúa Giêsu một cách tinh tế thách thức các chuẩn mực thông thường để nâng cao các chân lý thiêng liêng. Lời Người ở đây không phải là một sự coi thường gia đình, mà là một lời mời gọi đến sự hiểu biết sâu sắc hơn về ý nghĩa thực sự của việc hiệp nhất với Người. Mối tương quan mới này, lấy lòng vâng phục ý Chúa Cha làm trung tâm, vượt lên trên những mối liên hệ sinh học đơn thuần. Nó gợi ý rằng sự gần gũi đích thực với Chúa Giêsu được đo lường bằng sự hòa hợp tâm linh của một người với kế hoạch thần linh của Thiên Chúa.
Hãy xem xét những hàm ý: gia đình mới này rộng mở cho tất cả mọi người, bất kể xuất thân, địa vị xã hội hay dòng dõi trần thế. Điều liên kết họ là một cam kết chung đối với ý Chúa. Đây là một khái niệm sâu sắc phá vỡ mọi rào cản và mời gọi toàn thể nhân loại bước vào một mối quan hệ thân mật với Thiên Chúa. Nó nhấn mạnh rằng tình yêu của Thiên Chúa là bao gồm và vô biên, vươn tới ôm lấy tất cả những ai đáp lại bằng đức tin và lòng vâng phục.
Lời giáo huấn này cũng soi sáng cho chúng ta về phẩm vị cao cả của Đức Trinh Nữ Maria. Phẩm giá và sự đầy ơn phúc của Mẹ không chỉ bắt nguồn từ mối liên hệ sinh học với Chúa Giêsu, dù điều đó rất quan trọng. Nền tảng sâu xa hơn, phẩm vị của Mẹ dựa trên mối dây thiêng liêng, sự cam kết tuyệt đối và không lay chuyển của Mẹ đối với việc thi hành thánh ý Thiên Chúa.
Hơn ai hết, Mẹ Maria đã hiện thân cho tinh thần vâng phục này. Ngay từ đầu, với lời “Xin Vâng” khiêm tốn và can đảm của Mẹ trong biến cố Truyền Tin (Lc 1,38), Mẹ đã chấp nhận và liên tục sống trọn vẹn thánh ý Thiên Chúa. Mẹ đã hoàn toàn phó thác cả cuộc đời mình vào hai tiếng quyền năng “Xin Vâng” đó, cho phép Thiên Chúa sử dụng Mẹ như khí cụ để mang ơn cứu độ đến cho mọi người. Vì thế, Mẹ đã xứng đáng được gọi là “Đức Trinh Nữ Đầy Ơn Phúc”, hay như Thiên thần Gabriel đã tuyên xưng, “Đầy Ân Sủng” (Kharitoōmenē). Quả thật, “Đầy Ân Sủng” đã trở thành một tên gọi đồng nghĩa với Mẹ, một tước hiệu phản ánh sự rộng mở sâu sắc và độc đáo của Mẹ đối với ý Chúa.
Lời “Xin Vâng” của Đức Maria không chỉ là một sự kiện nhất thời; đó là một thái độ liên tục của trái tim Mẹ trong suốt cuộc đời. Mẹ đã suy đi nghĩ lại tất cả những điều này trong lòng (Lc 2,19; 51), liên tục tìm cách hiểu và hoàn thành kế hoạch của Thiên Chúa. Từ những mầu nhiệm Vui của Truyền Tin và Thăm Viếng, qua những mầu nhiệm Thương của cuộc Khổ Nạn và cái chết của Con Mẹ, đến những mầu nhiệm Mừng của sự Phục Sinh của Người và sự Lên Trời của Mẹ, Đức Maria đã sống trong sự hòa hợp hoàn hảo với ý Chúa. Mẹ đã trải qua những thử thách và niềm vui, những chiến thắng và nỗi đau lòng, nhưng lời “Xin Vâng” của Mẹ vẫn không hề lay chuyển. Cuộc đời Mẹ là một minh chứng sống động cho ý nghĩa thực sự của việc trở thành thành viên trong gia đình của Chúa Giêsu, được liên kết bởi mối dây thiêng liêng của lòng vâng phục.
Vì vậy, khi Chúa Giêsu tuyên bố: “Đây là mẹ tôi, là anh em tôi, là những ai thi hành ý muốn của Cha tôi ở trên trời,” Người, theo một cách nào đó, đang xác nhận trước mặt mọi người phẩm vị cao cả và sự môn đệ hoàn hảo của Mẹ Người, Đức Maria. Người không hề hạ thấp vai trò của Mẹ, mà ngược lại, đang nâng vai trò đó lên tầm mức thiêng liêng cao nhất. Vinh quang lớn nhất của Mẹ không chỉ đơn thuần là mẹ theo huyết thống, mà còn là người môn đệ đầu tiên và hoàn hảo nhất đã trọn vẹn thi hành ý Chúa Cha.
Và, một cách gián tiếp, chúng ta có thể nói thêm rằng chính giây phút đó, Chúa Giêsu như muốn đề ra mẫu gương của Mẹ Maria cho tất cả những ai muốn bước vào và sống trong đại gia đình mới của Người. Mẫu gương đó là một lời kêu gọi rõ ràng: hãy sống vâng phục và thi hành thánh ý Thiên Chúa Cha như Mẹ Chúa đã nêu gương.
Sự khiêm nhường sâu sắc và lòng phó thác trọn vẹn của Đức Maria cho chúng ta thấy con đường dẫn đến sự thân mật đích thực với Thiên Chúa. Mẹ không tìm cách hiểu biết mọi thứ một cách hoàn hảo trước khi vâng lời; đúng hơn, sự vâng phục của Mẹ đã mở ra cánh cửa cho sự hiểu biết sâu sắc hơn. Cuộc đời Mẹ cho thấy rằng sự khôn ngoan đích thực không nằm ở khả năng trí tuệ, mà ở một trái tim khiêm tốn sẵn lòng nói “Xin Vâng” với Thiên Chúa, ngay cả khi con đường không rõ ràng hoặc đầy thử thách. Lời “Xin Vâng” này biến đổi chúng ta, hòa hợp ý chí của chúng ta với Ý Chí Thiên Chúa, và từ đó kéo chúng ta vào chính trái tim của Ba Ngôi Thiên Chúa.
Những hàm ý từ lời giáo huấn của Chúa Giêsu mang ý nghĩa sâu sắc cho đời sống hằng ngày của chúng ta. Trong một thế giới thường ưu tiên quyền tự chủ cá nhân, ý chí riêng, và việc theo đuổi những ham muốn cá nhân, lời kêu gọi của Chúa Giêsu về việc “thi hành ý muốn của Cha tôi ở trên trời” có thể nghe có vẻ đi ngược lại văn hóa, thậm chí là triệt để. Chúng ta liên tục bị bombard bởi những thông điệp khuyến khích chúng ta đi theo con đường của riêng mình, tạo ra sự thật của riêng mình, và đặt mong muốn của chúng ta lên hàng đầu.
Thế nhưng, Chúa Giêsu lại cho chúng ta biết rằng, sự thuộc về đích thực, gia đình đích thực, niềm vui đích thực và sự sống đích thực đều được tìm thấy trong việc hòa hợp bản thân với ý Chúa. Đây không phải là một sự chấp nhận thụ động, mà là một sự theo đuổi tích cực những gì Thiên Chúa mong muốn cho chúng ta và cho thế giới. Nó đòi hỏi sự phân định, cầu nguyện và lòng can đảm.
Làm sao chúng ta, trong cuộc sống bận rộn, thường hỗn loạn này, có thể thực sự phân định và thi hành ý Chúa?
Nuôi dưỡng một trái tim biết lắng nghe: Giống như Đức Maria, người đã suy đi nghĩ lại mọi điều trong lòng, chúng ta cần tạo không gian cho tiếng Chúa trong cuộc sống của mình. Điều này có nghĩa là ưu tiên cầu nguyện, đọc Kinh Thánh và tìm kiếm sự hướng dẫn thiêng liêng. Nó có nghĩa là tạm rời xa những ồn ào của thế gian để lắng nghe những lời thì thầm của Chúa Thánh Thần.
Thực hành khiêm nhường và vâng phục: Chúng ta phải thừa nhận rằng đường lối của Thiên Chúa thường không phải là đường lối của chúng ta, và tư tưởng của Ngài cao hơn tư tưởng của chúng ta (Is 55,8-9). Lòng khiêm nhường cho phép chúng ta từ bỏ những kế hoạch và mong muốn riêng, tin tưởng rằng ý Chúa luôn là điều tốt nhất cho chúng ta. Vâng phục là sự đáp trả tích cực cho niềm tin đó.
Sống một đời sống yêu thương và phục vụ: Ý Chúa luôn bắt nguồn từ tình yêu – tình yêu dành cho Ngài và tình yêu dành cho tha nhân. Thi hành ý Chúa thường biểu hiện qua những hành động bác ái, tha thứ, trắc ẩn và công lý. Nó có nghĩa là bước ra khỏi vùng an toàn của mình để phục vụ những người cần giúp đỡ, để trở thành ánh sáng trong bóng tối, và để xây dựng Nước Chúa trên trái đất.
Ôm lấy thập giá: Thi hành ý Chúa thường liên quan đến sự hy sinh, khó khăn và hiểu lầm. Chính Chúa Giêsu đã ôm lấy thập giá để vâng phục ý Cha. Khi chúng ta gặp khó khăn trong việc sống đức tin của mình, chúng ta được mời gọi hợp nhất những đau khổ của mình với Đức Kitô, biết rằng chính qua thập giá mà chúng ta đạt đến vinh quang đích thực.
“Đức Trinh Nữ Đầy Ơn Phúc” không chỉ là một tước hiệu; đó là một mô tả về một cuộc đời sống hoàn toàn hòa hợp với ý Chúa. Lời “Xin Vâng” của Đức Maria không chỉ là một lời nói, mà là cả một cuộc đời vâng phục hoàn hảo, biến Mẹ thành mẫu gương tuyệt vời nhất của sự môn đệ. Cuộc đời Mẹ cho thấy rằng chúng ta càng hòa hợp với ý Chúa, chúng ta càng tham gia trọn vẹn vào sự sống và tình yêu thần linh của Ngài.
Vậy thì, thưa anh chị em thân mến, lời giáo huấn của Chúa Giêsu có ý nghĩa gì đối với chúng ta ngày hôm nay? Nó có nghĩa là mối quan hệ gia đình, địa vị xã hội, những thành tựu trí tuệ của chúng ta, dù quan trọng trong cõi nhân gian, đều là thứ yếu so với mối tương quan thiêng liêng của chúng ta với Thiên Chúa. Danh tính đích thực và sự thuộc về tối hậu của chúng ta được tìm thấy trong việc trở thành thành viên trong gia đình mới của Chúa Giêsu, một gia đình được liên kết bởi mối dây thần linh của việc thi hành ý Cha.
Đây là lời kêu gọi hành động cho mỗi người chúng ta. Chúng ta có đang thực sự cố gắng phân định và sống theo ý Chúa trong cuộc sống hằng ngày không? Chúng ta có đang ưu tiên mối tương quan thiêng liêng với Ngài lên trên tất cả không? Hay chúng ta, giống như những người Biệt phái, đang bám víu vào những kỳ vọng trần thế và bỏ bê lời mời gọi sâu sắc hơn để biến đổi trái tim mình qua lòng vâng phục và tình yêu?
Chúng ta hãy học hỏi từ Đức Maria, Đức Trinh Nữ Đầy Ơn Phúc, người đứng là mẫu gương hoàn hảo của người đã hiện thân cho chân lý này. Toàn bộ cuộc đời Mẹ là một lời “Xin Vâng” vang dội với ý Chúa, từ Truyền Tin cho đến chân Thập Giá, và hơn thế nữa. Sự đầy ơn phúc của Mẹ là một minh chứng cho sự phong nhiêu của một cuộc đời sống hoàn toàn phó thác cho Thiên Chúa.
Xin chúng ta hãy cầu nguyện để có được ân sủng noi gương lòng khiêm nhường sâu sắc và lòng vâng phục không lay chuyển của Đức Maria. Mong sao chúng ta cũng trở nên “có phúc” khi lắng nghe lời Chúa và đem ra thực hành (Lc 11,28).
Lm. Anmai, CSsR
HIỆP NHẤT NÊN MỘT NHỜ CÙNG THƯA VÂNG VỚI CHÚA: GIA ĐÌNH THIÊN CHÚA TRONG ĐỜI SỐNG CHÚNG TA
BÀI Tin Mừng hôm nay, trích từ sách Thánh Mát-thêu (Mt 12, 48-50), là một đoạn văn ngắn gọn nhưng chứa đựng một chân lý sâu sắc, mang tính cách mạng về ý nghĩa của gia đình trong vương quốc Thiên Chúa. Khi Đức Giêsu đang nói với đám đông, có người báo rằng mẹ và anh em Người đang đứng ngoài tìm cách nói chuyện. Phản ứng của Ngài tưởng chừng bất ngờ, thậm chí có thể khiến nhiều người cảm thấy khó hiểu: “Ai là mẹ tôi? Ai là anh em tôi?” Rồi Ngài giơ tay chỉ các môn đệ và tuyên bố: “Đây là mẹ tôi, đây là anh em tôi. Vì phàm ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh chị em tôi, là mẹ tôi.” (Mt. 12, 48-50).
Lời này không chỉ định nghĩa lại mối quan hệ huyết thống của chính Đức Giêsu, mà còn mời gọi chúng ta suy tư về bản chất của tình hiệp nhất trong gia đình thiêng liêng của Thiên Chúa.
Để đánh tan mọi hiểu lầm, chúng ta cần khẳng định rằng Đức Giêsu không hề coi nhẹ hay lãnh đạm với những mối dây liên hệ gia đình tự nhiên. Mọi người đều coi Đức Giêsu là “Con bà Ma-ri-a” cả ở Ca-phác-na-um lẫn ở Na-gia-rét, cho thấy mối liên hệ huyết thống là một thực tại không thể phủ nhận. Ngài là Con Thiên Chúa nhập thể, nhưng cũng là một con người thật, có gia đình thật.
Trái lại, Chúa Giêsu không lãnh đạm với thân mẫu Người. Ngài luôn bày tỏ lòng kính trọng đối với cha mẹ, thể hiện qua việc vâng phục cha mẹ ở Na-gia-rét suốt 30 năm (Lc 2,51). Ngài cũng dạy phải luôn luôn tôn trọng những mối tương quan liên hệ giữa các thành viên của cùng một gia đình, qua giới răn thứ tư: “Thảo kính cha mẹ.” Tình yêu gia đình là trường học đầu tiên của tình yêu thương và sự hiệp nhất.
Tuy nhiên, Đức Giêsu muốn nâng tầm nhận thức của chúng ta lên một bình diện cao hơn. Ngài muốn mở rộng khái niệm “gia đình” ra ngoài những giới hạn của huyết thống và chủng tộc.
Trong đại gia đình của Chúa Cha mà Người là Con Một, và chúng ta tất cả đều là nghĩa tử, thì không còn sự phân biệt kỳ thị nữa. Cả điều này chính Chúa cũng giảng dạy nhiều lần qua các dụ ngôn và lời mời gọi của Ngài. Từ thuở tạo thiên lập địa, Thiên Chúa đã muốn quy tụ toàn thể nhân loại thành một gia đình duy nhất trong tình yêu của Ngài. Dù con người đã phạm tội và chia rẽ, ý định này của Thiên Chúa không hề thay đổi.
Luật yêu thương và tôn trọng anh em trong một gia đình tiềm ẩn trong thần học về tình yêu đại đồng, bởi lẽ mọi người bốn bể đều là anh em con một cha: “Tứ hải giai huynh đệ”. Đây là một quan niệm không chỉ có trong văn hóa phương Đông mà còn được Đức Giêsu đề cao. Bởi vậy, chúng ta có hai lý do để tôn kính và yêu mến cha mẹ ta: Thứ nhất, các Ngài có quyền được ta tôn kính và yêu mến vì là cha mẹ theo mối dây tự nhiên, những người đã sinh thành và dưỡng dục ta. Thứ hai, các Ngài cũng có quyền được ta mến yêu và trọng kính vì là thành viên của đại gia đình Thiên Chúa, những người được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa và được mời gọi vào Nước Ngài. Đối với người cận thân cũng thế! Người cận thân, dù không cùng huyết thống, cũng có thể được gọi là anh em ta một cách chính đáng, vì người ấy thực sự nằm trong ý định của Thiên Chúa, là đối tượng của tình yêu và ơn cứu độ của Ngài. Thánh Phao-lô cũng nhắc nhở ta rằng chúng ta là con cái Thiên Chúa, là anh em với Chúa Giêsu Kitô, và là người cùng thừa hưởng Nước Trời (Rm 8,17).
Mấu chốt của lời Đức Giêsu không nằm ở việc coi nhẹ gia đình huyết thống, mà ở việc thiết lập một mối dây liên kết vượt trội và một điều kiện duy nhất để thực sự thuộc về gia đình thiêng liêng của Thiên Chúa.
Mối dây liên kết ta với Chúa Giêsu Kitô không phải là mối liên hệ tự nhiên theo huyết tộc. Liên hệ tự nhiên này dù rất cao quý vẫn không phải là liên hệ tạo nên tình huynh đệ giữa ta và Chúa Giêsu Kitô một cách trọn vẹn, mà chính là sự vâng phục ý Cha trên trời. Sự vâng phục này là nền tảng của mọi mối tương quan với Thiên Chúa và với nhau trong Giáo hội.
Trong cuộc sống của tôi, khi tôi từ chối ý Chúa hoặc uốn nắn ý Người theo sở ước của tôi, tôi không thuộc về gia đình của Người. Tôi không được quyền gọi người thân cận tôi là anh em của tôi, nếu tôi không sống và thực thi ý Chúa. Đây là một lời nhắc nhở thẳng thắn. Khi chúng ta đặt ý riêng lên trên ý Chúa, khi chúng ta sống ích kỷ, bất công, thiếu bác ái, chúng ta đang tự loại mình ra khỏi đại gia đình của Thiên Chúa, dù chúng ta có mang danh Kitô hữu hay có mối dây huyết thống với những người thân trong đạo.
Chính Đức Giêsu là mẫu mực tối thượng của sự vâng phục ý Cha. Toàn bộ cuộc đời Ngài, từ khi nhập thể cho đến cái chết trên thập giá, đều là sự vâng phục tuyệt đối ý Cha. Ngài đã nói: “Thức ăn của Thầy là làm theo ý Đấng đã sai Thầy và hoàn thành công việc của Người” (Ga 4,34). Ngay cả trong vườn Cây Dầu, khi đối mặt với cái chết đầy đau khổ, Ngài vẫn cầu nguyện: “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho chén này rời khỏi con. Nhưng xin đừng theo ý con, mà là theo ý Cha.” (Mt 26,39).
Vì Đức Giêsu là hiện thân của sự vâng phục ý Cha, nên những ai vâng phục ý Cha thì sẽ được kết hợp một cách sâu sắc với Ngài, trở thành một phần của gia đình thiêng liêng của Ngài, đến mức được gọi là “mẹ”, “anh em”, “chị em” của Ngài. Đây là một vinh dự không thể tưởng tượng được, một đặc ân được mời gọi tham dự vào chính sự sống của Thiên Chúa Ba Ngôi.
Và chính Mẹ Maria là mẫu mực hoàn hảo nhất của việc vâng làm ý Cha. Dù không được trực tiếp nhắc tên trong câu trả lời của Đức Giêsu, nhưng chính Mẹ là người đã hoàn hảo nhất việc vâng phục ý Cha. Từ lời “Fiat” (Xin Vâng) trong ngày Truyền Tin (Lc 1,38), Mẹ đã hoàn toàn phó thác cuộc đời mình cho ý Chúa. Suốt cuộc đời, Mẹ luôn là người “lắng nghe và tuân giữ lời Thiên Chúa” (Lc 11,28), thậm chí cả khi Lời Chúa mang theo những đau khổ và thử thách. Mẹ Maria không chỉ là Mẹ của Đức Giêsu theo huyết thống, mà còn là Mẹ của Ngài và là thành viên ưu tú nhất của “gia đình mới” của Ngài, bởi vì Mẹ là người vâng làm ý Cha một cách hoàn hảo nhất. Mẹ là tấm gương sáng cho mọi Kitô hữu về sự vâng phục trọn vẹn và đức tin kiên vững.
Lời Đức Giêsu hôm nay là một lời mời gọi sâu sắc để mỗi người chúng ta suy gẫm về những mối tương quan trong đời sống mình và về sự ưu tiên trong hành trình đức tin.
Việc “làm theo ý Cha Ta trên trời” không phải là một điều gì đó vĩ đại, xa vời, chỉ dành cho các thánh nhân. Ý Chúa hiện diện trong những bổn phận hằng ngày của chúng ta: trong công việc, trong các mối quan hệ gia đình, bạn bè, trong việc tuân giữ các giới răn, trong việc thực hành lòng bác ái, trong việc tha thứ và yêu thương.
Mỗi khi chúng ta chọn sống trung thực, chọn yêu thương thay vì ích kỷ, chọn tha thứ thay vì oán hận, chọn phục vụ thay vì hưởng thụ, đó là lúc chúng ta đang vâng làm ý Cha trên trời. Và mỗi khi chúng ta làm được điều đó, chúng ta đang thực sự trở thành “anh em, chị em và là mẹ” của Đức Giêsu. Điều này biến đổi mọi hành động bình thường thành một hành vi thiêng liêng, kết nối chúng ta với chính Ngài và với đại gia đình của Thiên Chúa.
Khi đưa ra điều kiện trên đây để được làm anh em, chị em Người, mẹ Người, Chúa Giêsu quả thực biết rõ và muốn mời gọi ta tham dự vào sự sống vô cùng quý giá, vô cùng phấn khởi: Sự sống Thiên Chúa vậy. Đây là sự sống thần linh, sự sống của tình yêu Ba Ngôi, được ban tặng cho những ai thuộc về gia đình thiêng liêng của Ngài.
Điều này đòi hỏi chúng ta phải sống tinh thần huynh đệ, hiệp thông với nhau trong Giáo hội. Giáo hội không phải là một tổ chức xã hội đơn thuần, mà là Thân Thể Mầu Nhiệm của Đức Kitô, nơi mà tất cả những ai đã được rửa tội, được kết hiệp với Chúa Giêsu qua đức tin và các bí tích, đều được kết nối với nhau bởi cùng một Cha trên trời và cùng một Thần Khí. Trong gia đình này, chúng ta không bị giới hạn bởi chủng tộc, ngôn ngữ, hay địa vị xã hội, mà được kết nối bởi mối dây tình yêu và sự vâng phục ý Cha.
Nó cũng mời gọi chúng ta mở rộng vòng tay yêu thương và đón nhận những người khác vào gia đình này, bằng cách làm chứng cho tình yêu và chân lý của Chúa. Khi đó, tình yêu đại đồng mà Đức Giêsu đề cao sẽ không còn là một khái niệm trừu tượng, mà là một thực tại sống động trong cộng đoàn chúng ta.
Mối dây liên kết với Chúa Giêsu Kitô dựa trên sự vâng phục ý Cha là một mối dây bền chặt và vĩnh cửu, vượt trên mọi mối dây trần thế. Mối dây này sẽ kéo dài đến đời sau, nơi chúng ta sẽ được chiêm ngưỡng Thiên Chúa mặt đối mặt và sống trọn vẹn trong đại gia đình của Ngài.
Lời Chúa hôm nay là một lời nhắc nhở sâu sắc về đặc ân vĩ đại mà chúng ta nhận được: được trở thành con cái Thiên Chúa, được là anh chị em và thậm chí là “mẹ” của Đức Giêsu Kitô, bằng cách vâng làm ý Cha trên trời.
Đây là một sự mặc khải phi thường, nâng phẩm giá con người lên một tầm cao mới. Nó kêu gọi chúng ta không chỉ bám víu vào những mối liên hệ trần thế, mà hãy hướng đến mối liên hệ thiêng liêng sâu sắc và vĩnh cửu với Thiên Chúa.
Xin cho chúng ta luôn biết đặt ý Cha trên trời làm kim chỉ nam cho mọi lựa chọn và hành động của mình. Xin cho chúng ta có một trái tim quảng đại, sẵn sàng đón nhận và thực thi ý Chúa trong mọi hoàn cảnh. Để mỗi người chúng ta, bằng đời sống vâng phục và yêu mến, thực sự trở thành một phần sống động của gia đình Thiên Chúa, và góp phần xây dựng Nước Trời ngay giữa lòng thế giới này.
Lạy Chúa Giêsu, chúng con tạ ơn Chúa vì đã mạc khải cho chúng con ý nghĩa đích thực của gia đình và mối tương quan với Thiên Chúa. Xin ban cho chúng con ơn biết lắng nghe Lời Cha và sẵn sàng vâng làm ý Cha trong mọi sự.
Xin cho chúng con luôn đặt ý Cha lên trên mọi ý riêng, mọi mối bận tâm trần thế, để cuộc đời chúng con là một lời “Xin Vâng” liên lỉ. Xin giúp chúng con nhận ra và sống vai trò của mình trong gia đình Thiên Chúa rộng lớn, để chúng con trở thành anh em, chị em, và là mẹ của Chúa, bằng cách sống theo Tin Mừng và làm chứng cho tình yêu của Ngài.
Lm. Anmai, CSsR
MẸ VÀ ANH EM CỦA ĐỨC GIÊSU: TÌNH THÂN VƯỢT MỌI GIỚI HẠN
Trong cuộc sống này, vì nhiều hoàn cảnh khác nhau, các thành viên trong gia đình nhiều khi phải phân tán, mỗi người một phương để ra đi đến nơi xa lạ nhằm kiếm miếng cơm manh áo, hay theo đuổi việc học hành, hoặc vì một sứ vụ cao cả nào đó. Nỗi lòng nhớ quê hương, nhớ người thân, hẳn không bao giờ vơi đi trong lòng người xa quê. Tâm tình ấy là một phần sâu thẳm trong bản chất con người chúng ta. Như vậy, nếu may mắn có cơ hội gặp được người thân nơi đất khách quê người thì thật là hạnh phúc biết bao, nhất là khi người đó lại là cha mẹ hay anh chị em thân thiết với mình. Cảm giác được đoàn tụ, được thấy những gương mặt quen thuộc, được nghe những giọng nói thân thương sau thời gian xa cách là một trong những niềm vui lớn lao nhất của cuộc đời.
Thế nhưng, hôm nay, bài Tin Mừng theo Thánh Mát-thêu (Mt 12, 46-50) lại trình bày cho chúng ta một phản ứng tưởng chừng như đi ngược lại tình cảm tự nhiên ấy của Đức Giêsu. Khởi đi từ việc Mẹ Maria và anh em của Đức Giêsu đến gặp Ngài. Khi có người báo tin: “Thưa Thầy, có mẹ và anh em Thầy đang đứng ngoài kia, muốn nói chuyện với Thầy”, thay vì hồ hởi, tay bắt mặt mừng để ra chào đón Mẹ và anh em của mình, thì Đức Giêsu lại chỉ tay vào các môn đệ và những người đang ngồi lắng nghe Ngài giảng mà nói: “Đây là mẹ và anh em của ta.” (Mt 12, 49). Một câu nói đầy sức nặng, khiến chúng ta không khỏi tự hỏi: Phải chăng có phũ phàng quá không? Liệu Đức Giêsu có đang coi nhẹ tình nghĩa huyết thống thiêng liêng và cao cả không?
Thực ra, qua câu nói tưởng chừng như “phũ phàng” này, Đức Giêsu không có ý hạ thấp, giảm nhẹ vai trò Đức Maria là thân mẫu của mình, cũng như không hề phủ nhận tình nghĩa anh em trong dòng họ. Điều đó là không thể, bởi chính Ngài là Đấng đã mặc lấy thân phận con người, lớn lên trong gia đình yêu thương của Mẹ Maria và Thánh Giuse, và luôn tôn trọng các giới răn về lòng hiếu thảo. Chính Ngài trên cây thập giá, trong giây phút cuối cùng của cuộc đời trần thế, vẫn trao phó Mẹ Ngài cho môn đệ yêu quý Gioan để ông chăm sóc. Hơn nữa, Đức Maria được chọn làm Mẹ Thiên Chúa chính vì sự vâng phục tuyệt đối của Mẹ đối với thánh ý Chúa ngay từ đầu.
Nhưng mặt khác, qua câu nói này, Ngài muốn đề cao Đức Mẹ và anh em mình cách cụ thể, bởi vì chính các ngài là những người đã vâng theo thánh ý Chúa cách triệt để. Đức Maria là mẫu mực của sự vâng phục: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ thực hiện lời sứ thần nói với tôi” (Lc 1,38). Anh em của Ngài, nếu thực sự thi hành ý muốn của Thiên Chúa, cũng được Ngài đặt vào vị trí đặc biệt này.
Cũng qua câu nói này, Đức Giêsu đã dẫn dắt dân chúng đến một quan hệ khác, một mối tương quan còn quan trọng hơn tình mẫu tử và tình anh em ruột thịt theo nghĩa huyết thống. Đó là một chân lý nền tảng của Nước Trời: những người nghe và mau mắn thi hành Lời Chúa thì đáng được gọi là mẹ hay anh chị em của Ngài hơn. Mối dây liên kết thiêng liêng này, được xây dựng trên sự vâng phục ý Chúa, còn bền chặt và có ý nghĩa vĩnh cửu hơn mọi mối liên hệ trần thế.
Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi chúng ta hãy biết lắng nghe và mau mắn thi hành Lời Chúa trong đời sống hằng ngày, để trở thành thành viên trong đại gia đình của Chúa thực sự. Đây không chỉ là một danh dự, mà là một lời mời gọi sâu sắc để chúng ta sống trọn vẹn ơn gọi làm con cái Thiên Chúa.
Lắng nghe Lời Chúa: Việc lắng nghe Lời Chúa không chỉ là một hành động thụ động. Lắng nghe ở đây đòi hỏi một thái độ nội tâm chủ động, khao khát và khiêm tốn. Nó có nghĩa là mở lòng ra để Lời Chúa thấm nhập vào tâm hồn, soi sáng trí tuệ và uốn nắn ý chí. Trong một thế giới đầy ồn ào và xao nhãng, việc dành thời gian tĩnh lặng để Lời Chúa có thể vang vọng trong tâm hồn là một thách thức lớn. Nhưng đó là bước đầu tiên để nhận biết ý muốn của Thiên Chúa. Nếu chúng ta không lắng nghe, làm sao chúng ta có thể biết được ý Chúa là gì để mà thi hành?
Mau mắn thi hành Lời Chúa: Lắng nghe mà không thi hành thì Lời Chúa sẽ trở nên vô ích, như hạt giống rơi xuống đất đá không thể nảy mầm. “Mau mắn thi hành” không có nghĩa là làm việc vội vàng, hấp tấp, mà là sẵn sàng và dứt khoát đáp trả lời mời gọi của Chúa. Điều này đòi hỏi sự từ bỏ ý riêng, sự vượt lên trên những toan tính cá nhân, những sợ hãi hay sự trì hoãn.
Hãy nghĩ đến Martha và Maria. Martha bận rộn phục vụ nhưng lại đánh mất sự bình an và không tập trung vào điều cốt yếu là Lời Chúa. Maria thì chọn ngồi lắng nghe. Chúa Giêsu đã khen Maria vì bà đã chọn “phần tốt nhất”. “Phần tốt nhất” đó chính là việc lắng nghe Lời Chúa, vì Lời Chúa là nguồn mạch của mọi sự sống và mọi hành động tốt lành. Lắng nghe để hiểu ý Chúa, và từ đó, mọi hành động phục vụ của chúng ta mới có ý nghĩa đích thực.
Khi chúng ta lắng nghe và mau mắn thi hành Lời Chúa, chúng ta không chỉ làm theo một bộ luật hay một quy tắc, mà là chúng ta đang bước vào một mối tương quan sống động với Thiên Chúa. Chúng ta đang trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Giêsu, Đấng là mẫu mực của sự vâng phục ý Cha. Chúng ta đang góp phần làm cho Nước Trời hiển trị ngay trong cuộc sống của mình và trong thế giới xung quanh.
Trở thành thành viên trong đại gia đình của Chúa thực sự: Khi chúng ta sống theo Lời Chúa, chúng ta không chỉ là những người “biết” về Chúa, mà chúng ta thực sự trở thành con cái của Thiên Chúa, thành anh chị em của Đức Giêsu. Mối liên hệ này vượt lên trên mọi giới hạn. Nó xóa bỏ mọi rào cản về chủng tộc, quốc tịch, địa vị xã hội hay giới tính. Trong đại gia đình này, mọi người đều bình đẳng, được liên kết với nhau bằng sợi dây của đức tin, của tình yêu, và của sự vâng phục chung một Cha trên trời.
Chỉ những ai được tháp nhập vào trong đại gia đình này mới là những người được ơn cứu độ, vì con cái thì mới được ở trong nhà. Lời này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thuộc về cộng đoàn của Chúa, của Giáo hội. Giáo hội là gia đình của Thiên Chúa trên trần gian, là nơi chúng ta được nuôi dưỡng bằng Lời Chúa và các Bí tích, được nâng đỡ bởi tình huynh đệ, và được chuẩn bị cho sự sống vĩnh cửu trong Nước Trời. Ơn cứu độ không phải là một điều có thể đạt được một cách cá nhân, độc lập, mà là trong sự hiệp thông với Thiên Chúa và với anh chị em của mình.
Việc nhận mình là thành viên trong gia đình của Đức Giêsu đòi hỏi chúng ta phải sống một cách xứng đáng với danh hiệu cao quý đó.
Sống tinh thần hiếu thảo với Chúa Cha: Khi nhận Thiên Chúa là Cha, chúng ta được mời gọi sống hiếu thảo với Ngài. Hiếu thảo không chỉ là đọc kinh hay đi lễ, mà là luôn cố gắng làm đẹp lòng Cha bằng những việc làm cụ thể. Đó là sống thánh thiện, làm cho Danh Cha được cả sáng qua cuộc đời mình. Đó là xây dựng Nước Cha bằng cách sống công lý, tình yêu và hòa bình. Đó là vâng phục thánh ý Cha trong mọi hoàn cảnh, ngay cả khi điều đó đòi hỏi sự hy sinh và từ bỏ.
Sống tình huynh đệ với tha nhân: Nếu Thiên Chúa là Cha của tất cả chúng ta, thì mọi người đều là anh chị em với nhau. Điều này có nghĩa là chúng ta phải vượt qua mọi định kiến, mọi sự phân biệt đối xử, mọi sự hận thù. Chúng ta được mời gọi yêu thương nhau như Chúa Giêsu đã yêu thương chúng ta, phục vụ nhau, nâng đỡ nhau, và tha thứ cho nhau. Tình huynh đệ đích thực không chỉ giới hạn trong cộng đoàn nhỏ bé của chúng ta, mà mở rộng đến toàn thể nhân loại, đặc biệt là những người nghèo khổ, bị bỏ rơi, những người đang cần đến tình yêu và lòng trắc ẩn.
Trong gia đình mới này, Đức Trinh Nữ Maria vẫn giữ một vị trí đặc biệt, không chỉ là Mẹ Thiên Chúa mà còn là mẫu gương tuyệt vời nhất của người môn đệ biết lắng nghe và thi hành Lời Chúa. Mẹ đã hoàn toàn vâng phục ý Cha, đã cưu mang Ngôi Lời và sinh ra Ngài cho thế giới. Mẹ là người “phúc hơn mọi người nữ” vì Mẹ đã tin và đã thi hành. Mẹ chính là Mẹ của Đức Giêsu theo ý nghĩa trọn vẹn nhất, cả về thể lý lẫn thiêng liêng. Và Mẹ cũng là Mẹ của mỗi người chúng ta, những ai muốn trở thành anh chị em của Đức Giêsu.
Lời mời gọi của Chúa Giêsu hôm nay là một lời mời gọi sâu sắc để chúng ta tái định nghĩa lại ý nghĩa của “gia đình”, không chỉ trong mối liên hệ máu mủ, mà trong mối liên hệ thiêng liêng với Thiên Chúa. Nó là lời mời gọi mỗi chúng ta hãy trở thành những con chiên ngoan ngoãn, không chỉ nghe Lời Chúa mà còn mau mắn thi hành Lời Ngài trong mọi khía cạnh của đời sống.
Anh chị em thân mến, giữa cuộc đời đầy biến động và những mối quan hệ phức tạp, chúng ta tìm thấy niềm an ủi và định hướng trong lời mặc khải của Chúa Giêsu. Ngài mời gọi chúng ta vào trong gia đình thiêng liêng của Ngài, một gia đình được xây dựng trên nền tảng của Lời Chúa và sự vâng phục thánh ý Cha.
Hãy tự hỏi: Tôi có đang thực sự lắng nghe Lời Chúa không? Tôi có đang mau mắn thi hành Lời Ngài trong đời sống hằng ngày không? Tôi có đang coi những người anh chị em đồng đạo của mình, và cả những người ngoài Kitô giáo, như những thành viên trong cùng một đại gia đình thiêng liêng dưới một Cha trên trời không?
Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa ban ơn thánh của Chúa xuống trên chúng con, để chúng con trở nên những con chiên ngoan ngoãn nhờ biết mau mắn thi hành Lời Chúa. Xin cho Lời Chúa không chỉ là lời nói suông trên môi miệng, mà trở thành sức sống và động lực biến đổi trái tim và hành động của chúng con mỗi ngày. Để qua cuộc đời chúng con, danh Cha được cả sáng, Nước Cha mau đến, và ý Cha được thể hiện dưới đất cũng như trên trời. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
MẸ TA VÀ LÀ ANH EM TA – GIA ĐÌNH MỚI CỦA THIÊN CHÚA TRONG THÁNH Ý CHA
Tin Mừng hôm nay trình bày một cảnh huống có vẻ gây hiểu lầm: Chúa Giêsu đang giảng đạo, và khi có người báo rằng mẹ và anh em của Ngài đang tìm gặp, Chúa lại đưa ra một lời tuyên bố khiến nhiều người ngạc nhiên: “Ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em, chị em tôi, là mẹ tôi.” Thoáng nghe, chúng ta có thể cảm tưởng dường như Chúa lạnh lùng, thậm chí là vô tâm với thân bằng quyến thuộc. Chẳng lẽ Chúa lại coi nhẹ tình máu mủ, tình ruột thịt mà ai trong chúng ta cũng trân quý?
Tuy nhiên, nếu suy gẫm kỹ hơn, chúng ta sẽ nhận ra rằng đây không phải là lời phủ nhận hay hạ thấp giá trị của tình thân huyết thống. Trái lại, đó là một lời mặc khải sâu sắc về việc Chúa Giêsu thiết lập Hội Thánh là Dân riêng mới, một gia đình thiêng liêng với những tiêu chuẩn và mối liên kết vượt lên trên mọi giới hạn trần thế. Sứ điệp cốt lõi của Tin Mừng hôm nay là: Dân riêng mới được quy tụ không theo tiêu chuẩn huyết thống, mà theo tiêu chuẩn tin và thi hành ý muốn Chúa Cha.
Bài giảng hôm nay mời gọi chúng ta đào sâu vào ý nghĩa cao cả của mối liên hệ mới này, mối liên hệ thiêng liêng vượt trên tình máu mủ, và làm thế nào để chúng ta có thể thực sự trở thành con cái trong đại gia đình Chúa thiết lập, là anh chị em của Chúa Giêsu và là Mẹ của Ngài trong tinh thần.
Lạy Chúa, dân riêng thời Cựu Ước bao gồm những con cháu của gia đình tổ phụ Gia-cóp, hậu duệ của Áp-ra-ham. Họ liên kết với nhau nhờ tình máu huyết, nhờ dòng dõi, nhờ việc tuân giữ lề luật Môisê và những nghi thức cụ thể. Sự tuyển chọn này mang tính độc quyền, giới hạn trong một dân tộc duy nhất. Tuy nhiên, qua Đức Giêsu Kitô, Chúa đã quy tụ dân riêng của Chúa theo một tiêu chuẩn hoàn toàn khác, một tiêu chuẩn mang tính phổ quát và cá vị sâu sắc.
Tiêu chuẩn mới: Tin và thi hành ý muốn Chúa Cha: Chúa Giêsu tuyên bố rõ ràng: “Ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em, chị em tôi, là mẹ tôi.” Đây là một tiêu chuẩn mới, vượt lên trên mọi rào cản của dòng dõi hay chủng tộc. Nó tập trung vào sự lựa chọn cá nhân và hành động cụ thể.
“Tin”: Đức tin là nền tảng. Tin vào Đức Giêsu Kitô là Con Thiên Chúa, là Đấng Cứu Độ. Tin vào những gì Ngài đã rao giảng và mạc khải.
“Thi hành ý muốn Chúa Cha”: Đức tin không phải là một lý thuyết suông, mà phải được thể hiện qua hành động, qua sự vâng phục ý muốn của Thiên Chúa Cha. Điều này bao gồm việc tuân giữ các giới răn, sống theo giáo huấn của Chúa Giêsu, và thực thi bác ái đối với tha nhân.
Mọi người đều có cơ hội: Nhờ tiêu chuẩn mới này, tất cả mọi người đều có cơ hội trở nên con cái trong đại gia đình Chúa thiết lập. Không còn giới hạn về xuất thân, địa vị xã hội, hay chủng tộc. Từ kẻ hèn mọn đến người quyền quý, từ người thông thái đến kẻ đơn sơ, từ người Do Thái đến người ngoại bang, tất cả đều có thể trở thành thành viên của gia đình Thiên Chúa, miễn là họ chấp nhận tin vào Đức Giêsu và thi hành ý muốn của Chúa Cha. Đây là một tin mừng vĩ đại, mở ra cánh cửa cứu độ cho toàn thể nhân loại.
Không lạnh lùng mà là tình yêu vĩ đại hơn: Lạy Chúa, con đã từng cảm thấy như Ngài lạnh lùng với thân bằng quyến thuộc. Nhưng suy gẫm thêm, con mới hiểu rằng: tình máu mủ dù có thắm thiết đến đâu cũng không thể chặt chẽ bằng mối tình thiêng liêng được liên kết bằng tình yêu Chúa. Chúa không dạy con bỏ tình ruột thịt, nhưng dạy con biết cùng nhau sống thánh ý Chúa Cha để mọi mối tình nhân loại được vững bền và có giá trị cao cả.
Tình yêu của Chúa Giêsu dành cho gia đình theo huyết thống là có thật và sâu đậm (Ngài chăm sóc Đức Mẹ cho đến giây phút cuối đời trên thập giá). Nhưng Ngài muốn nâng tình yêu con người lên một tầm cao hơn, nơi mọi mối quan hệ được thăng hoa và trở nên vĩnh cửu trong tình yêu của Thiên Chúa. Khi chúng ta cùng nhau sống thánh ý Chúa Cha, tình ruột thịt không hề mất đi mà còn trở nên sâu sắc, bền vững hơn, và có giá trị thiêng liêng vĩnh cửu. Một gia đình cùng nhau sống đạo, cùng nhau yêu mến Chúa, sẽ có mối dây liên kết chặt chẽ và thiêng liêng hơn bất kỳ gia đình nào chỉ dựa trên huyết thống thuần túy.
Lời tuyên bố của Chúa Giêsu không chỉ mở ra một gia đình mới, mà còn ban cho những ai thuộc về gia đình đó một danh xưng và địa vị không thể tưởng tượng được: trở thành mẹ và anh em của Chúa.
Trở thành Mẹ Thiên Chúa trong tinh thần: Như Đức Mẹ Maria đã lắng nghe Lời Chúa, đã cưu mang Lời Chúa trước khi cưu mang Ngôi Lời, nhờ vâng lời Chúa mà trở thành Mẹ Thiên Chúa, thì tất cả chúng ta, nếu biết lắng nghe và thực hành thánh ý Chúa, cũng sẽ trở thành Mẹ Thiên Chúa trong tinh thần. Điều này không có nghĩa là chúng ta sẽ sinh ra Đức Giêsu theo thể lý, mà là chúng ta sẽ cưu mang Lời Chúa trong tâm hồn, để Lời ấy lớn lên, bén rễ và sinh hoa trái trong cuộc sống của chúng ta. Khi chúng ta sống Lời Chúa, chúng ta cho phép Đức Kitô được sinh ra một lần nữa trong thế giới qua chính cuộc đời và hành động của mình. Đây là một vinh dự thiêng liêng cao cả, biến chúng ta thành những khí cụ để Thiên Chúa hoạt động.
Trở thành Anh Chị Em của Chúa Giêsu: Như Chúa Giêsu đã vâng lời Đức Chúa Cha trong mọi sự, thậm chí vâng lời đến chết trên thập giá, nên được Đức Chúa Cha khen tặng là Con Yêu Dấu, bất cứ ai vâng lời Đức Chúa Cha cũng được trở nên Con Yêu Dấu của Đức Chúa Cha, trở thành anh em chị em của Chúa Giêsu. Mối liên hệ này không phải là một sự so sánh đơn thuần, mà là một sự đồng hóa. Khi chúng ta sống theo ý Cha, chúng ta hiệp nhất với Chúa Giêsu, Đấng luôn sống trọn vẹn ý Cha. Chúng ta trở thành một phần của gia đình Ngài, được chia sẻ thân phận làm con Thiên Chúa và là anh chị em của nhau trong Đức Kitô.
Tấm gương các tín hữu thời Giáo Hội sơ khai: Các tín hữu thời Giáo Hội sơ khai là tấm gương quý báu cho chúng ta về tình anh em thiêng liêng này. Họ đã trở nên anh chị em vì cùng tin và cùng sống Tin Mừng của Chúa. Họ đã góp tất cả của cải để chia đều cho nhau, không ai coi của mình là riêng (Cv 2,44-45; 4,32-35). “Chúng con là anh chị em ruột thịt cũng không thể làm được như vậy.” Điều này cho thấy sức mạnh của mối liên hệ thiêng liêng trong Đức Kitô vượt trội hơn tình máu mủ bình thường. Tình yêu Chúa đã biến họ thành một gia đình thực sự, nơi mọi người quan tâm, chia sẻ, và hy sinh cho nhau một cách vô vị lợi. Họ sống đúng như những thành viên trong một đại gia đình của Thiên Chúa.
Mối Liên Hệ Rộng Lớn Hơn: Dân Mới Toàn Cầu Của Thiên Chúa
Mối liên hệ mới này không chỉ cao hơn và sâu hơn, mà còn rộng lớn hơn bất kỳ mối liên hệ nào trước đây. Nó phá vỡ mọi giới hạn của sự phân biệt và bao dung tất cả mọi người.
Vượt qua giới hạn chủng tộc và địa lý: Cuộc tuyển chọn không còn giới hạn vào dân Israel, vào một dòng dõi theo chủng tộc hay huyết thống. Thiên Chúa giờ đây mời gọi tất cả mọi người, không phân biệt dân tộc, màu da, ngôn ngữ, hay quốc gia. Bất cứ ai trên thế giới này thi hành thánh ý Thiên Chúa đều thuộc về gia đình Thiên Chúa. Điều này thể hiện tính phổ quát (catholic) của Giáo hội. Giáo hội không phải là của riêng một dân tộc hay một nền văn hóa nào, mà là của tất cả mọi người được quy tụ trong Đức Kitô.
Một dòng dõi thiêng liêng: Dân Mới của Thiên Chúa không phải là một dòng dõi theo huyết thống, nhưng là một dòng dõi thiêng liêng, được liên kết bởi đức tin vào Đức Kitô và sự vâng phục ý muốn của Chúa Cha. Dòng dõi này vượt qua mọi biên giới địa lý và văn hóa, tạo nên một cộng đồng toàn cầu của những người con Thiên Chúa.
Gia đình Thiên Chúa mở rộng trên toàn thế giới: Vì thế, Dân Mới, gia đình Thiên Chúa sẽ mở rộng trên toàn thế giới, quy tụ đủ mọi người thuộc mọi chủng tộc, ngôn ngữ khác nhau. Đây là hình ảnh của Giáo hội mà Chúa Giêsu đã thiết lập, một cộng đồng đa dạng nhưng hiệp nhất trong đức tin và tình yêu. Điều này mời gọi chúng ta mở rộng trái tim mình, nhìn nhận mọi người như anh chị em trong Chúa, dù họ đến từ đâu hay có nền tảng văn hóa như thế nào. Nó đòi hỏi chúng ta phải vượt qua mọi định kiến, mọi sự phân biệt đối xử, và sống tinh thần hiệp nhất mà Chúa Giêsu hằng mong muốn.
Thật lạ lùng tình thương của Thiên Chúa! Thật cao sâu ý định cứu độ của Thiên Chúa! Ngài không chỉ dừng lại ở việc tuyển chọn và yêu thương một dân tộc, mà Ngài còn muốn tất cả nhân loại được tham dự vào chính đời sống gia đình của Ngài, được gọi Ngài là Cha và được gọi Con Ngài là Anh Em. Đây là một mầu nhiệm vĩ đại, một đặc ân không thể so sánh, và cũng là một lời mời gọi đầy trách nhiệm.
Lạy Chúa, xin cho con nhận ra ý nghĩa cao cả của Bí tích Rửa Tội, vì nhờ đó, con được dẫn vào mối liên hệ thân thích mới. Bí tích Rửa Tội là cánh cửa mở ra cho chúng ta vào đại gia đình của Thiên Chúa. Qua Bí tích này, chúng ta được tẩy sạch tội lỗi, được tái sinh trong Chúa Thánh Thần, và được trở thành con cái đích thực của Thiên Chúa. Đó không chỉ là một nghi thức, mà là một sự biến đổi tận căn trong bản thể chúng ta, đưa chúng ta từ thân phận tội lỗi thành con cái được tuyển chọn.
Tuy nhiên, việc nhận Bí tích Rửa Tội chỉ là bước khởi đầu. Điều quan trọng hơn cả là xin Chúa giúp con sống bí tích Rửa Tội, thực thi Thánh Ý Chúa trong cuộc sống, để nhờ đó con được thực sự trở nên con cái Thiên Chúa và là anh chị em với nhau.
Sống Bí tích Rửa Tội mỗi ngày: Điều này có nghĩa là mỗi ngày chúng ta cố gắng sống xứng đáng với tư cách là con cái Thiên Chúa. Đó là từ bỏ tội lỗi, chống lại những cám dỗ, và luôn hướng về sự thánh thiện.
Thực thi Thánh Ý Chúa trong cuộc sống:
Trong lời nói và hành động: Hãy để Lời Chúa hướng dẫn mọi lời nói và hành động của chúng ta. Luôn tìm kiếm ý Chúa trong mọi quyết định, dù là nhỏ bé hay lớn lao.
Trong các mối quan hệ: Hãy yêu thương, tha thứ, bao dung, và phục vụ tha nhân, đặc biệt là những người khó khăn, bị bỏ rơi, bởi vì họ là hình ảnh của Chúa Giêsu, là anh chị em của chúng ta.
Trong đời sống cộng đoàn: Góp phần xây dựng cộng đoàn Giáo hội thành một gia đình yêu thương, hiệp nhất, nơi mọi người cùng nhau nâng đỡ, khích lệ và làm chứng cho Chúa.
Trong sự hy sinh và phó thác: Vâng theo Thánh Ý Chúa đòi hỏi sự hy sinh, sự từ bỏ ý riêng, và sự phó thác hoàn toàn vào sự quan phòng của Ngài.
Khi chúng ta thực thi Thánh Ý Chúa, chúng ta không chỉ làm đẹp lòng Ngài mà còn góp phần làm cho Nước Thiên Chúa hiện diện ngay trong cuộc đời này. Chúng ta trở thành những chi thể sống động của Thân Thể Chúa Kitô, nối dài tình yêu và sự cứu độ của Ngài ra khắp thế giới.
Lời Chúa hôm nay là một lời mời gọi đầy vinh dự và cũng đầy trách nhiệm. Vinh dự vì chúng ta được mời gọi trở thành gia đình của Chúa, là anh chị em của Ngài, và thậm chí là Mẹ của Ngài trong tinh thần. Trách nhiệm vì danh xưng cao quý đó đòi hỏi chúng ta phải sống xứng đáng, phải không ngừng thi hành ý muốn của Chúa Cha.
Xin cho mỗi người chúng ta luôn nhận ra ý nghĩa cao cả của ơn gọi này, và nỗ lực sống xứng đáng với Bí tích Rửa Tội mà chúng ta đã lãnh nhận. Xin cho chúng ta biết lắng nghe Lời Chúa, thi hành Thánh Ý Ngài trong mọi khía cạnh của cuộc sống, để chúng ta thực sự trở nên con cái Thiên Chúa và là anh chị em với nhau, cùng nhau xây dựng đại gia đình của Thiên Chúa trên trần gian.
Ước gì mỗi người chúng ta, bằng đời sống tin, yêu, và phục vụ, trở thành một chứng nhân sống động cho tình yêu vĩ đại của Thiên Chúa, Đấng đã không ngần ngại mời gọi chúng ta vào chính gia đình của Ngài, để cùng Ngài ca tụng và làm vinh danh Ngài đến muôn đời. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
XIN ĐẾN, ĐỂ THỰC THI Ý CHÚA: NỀN TẢNG CỦA GIA ĐÌNH THIÊNG LIÊNG
Hôm nay, Lời Chúa từ Tin Mừng theo Thánh Mátthêu (12,46-50) đưa chúng ta đến một chân lý sâu sắc về mối quan hệ giữa Chúa Giêsu và gia đình của Ngài, đồng thời định nghĩa lại ý nghĩa của một gia đình đích thực trong Nước Trời. Đoạn Tin Mừng này trình bày cảnh tượng khi Chúa Giêsu đang nói chuyện với dân chúng, thì mẹ và anh em của Ngài đến tìm gặp. Một người báo tin cho Người, và Chúa Giêsu đã có một lời đáp lại đầy ý nghĩa, làm ngỡ ngàng nhiều người: “Ai là mẹ Ta? Ai là anh em Ta?” Rồi Người giơ tay chỉ vào các môn đệ và nói: “Đây là mẹ Ta, đây là anh em Ta. Vì ai làm theo ý Cha Ta trên trời, thì người ấy là anh em, chị em và là mẹ Ta vậy.” (Mt 12,48-50).
Để bắt đầu suy niệm, chúng ta hãy lắng nghe một kinh nghiệm thiêng liêng đầy cảm hứng từ Đức Cha Gioan Baotixita Bùi Tuần, khi ngài chia sẻ hành trình ơn gọi giám mục của mình:
“Khi tôi được gọi làm giám mục phó giáo phận Long Xuyên, đất nước và Giáo hội Việt Nam đang sôi động chuyển biến từng ngày, từng giờ. Tình hình thì rất nghiêm trọng, còn tôi thì rất hèn mọn, yếu đuối. Tôi vâng lời Tòa Thánh trong muôn vàn lo âu. Với tâm tình phó thác, tôi nói với Chúa: “Này con xin đến, để thực thi ý Chúa”.”
Lời tuyên xưng của Đức Cha Gioan Baotixita Bùi Tuần: “Này con xin đến, để thực thi ý Chúa” không chỉ là lời của một vị giám mục trong một thời điểm lịch sử đặc biệt. Đó là lời tuyên xưng cốt lõi của mọi người con Chúa, của mọi Kitô hữu đích thực. Nó tóm tắt toàn bộ ý nghĩa của việc trở thành thành viên trong gia đình thiêng liêng của Thiên Chúa.
Chúng ta cần hiểu rõ rằng, Đức Giêsu không bao giờ coi nhẹ tình cảm gia đình tự nhiên. Ngài là một người con hiếu thảo, luôn yêu thương Mẹ Maria và những người thân thuộc của mình. Ngài không hề lãnh đạm với mẹ và anh em của Ngài. Tuy nhiên, trong giáo huấn của mình, Ngài luôn đề cao mối liên hệ thiêng liêng trong niềm tin và lòng yêu mến theo Tin Mừng vượt lên trên mọi mối quan hệ máu mủ ruột thịt.
Cho nên, Ngài đã khẳng định một cách mạnh mẽ: “Ai làm theo ý Cha Ta trên trời, thì người ấy là anh em, chị em và là mẹ Ta vậy”. Điều này cho thấy một mối liên hệ thiêng liêng cao hơn, sâu sắc hơn mối quan hệ tự nhiên. Mối liên hệ này không dựa trên huyết thống, mà dựa trên Lời Chúa mà Ngài đang mang sứ mạng rao truyền. Chính Lời Chúa này sẽ dệt nên niềm tin và lòng yêu mến trong lòng người lãnh nhận, tạo nên một sự liên kết không gì sánh bằng.
Ngài khẳng định rằng, trong tương quan với Nước Ngài, với Vương quốc Thiên Chúa, quan hệ máu mủ ruột thịt không quan trọng bằng niềm tin khi biểu lộ qua việc thực thi ý Chúa. Đại gia đình thiêng liêng của Thiên Chúa mà Chúa Giêsu thiết lập không phải là một gia đình theo kiểu phàm tục, mà là một cộng đoàn với tiêu chuẩn duy nhất: các thành viên đều mang tiêu chuẩn nghe và thi hành ý Thiên Chúa. Đây là một cuộc cách mạng trong khái niệm về gia đình, từ huyết thống đến tâm linh.
Khi Chúa Giêsu khẳng định, Mẹ và anh em Ngài chính là người nghe và thực hành Lời, Người muốn cho mọi người thấy Mẹ Maria chính là người lắng nghe Lời Chúa và đem ra thực hành hơn ai hết. Mẹ không chỉ là Mẹ Chúa Giêsu vì đã cưu mang và sinh ra Người, mà hơn hết, Mẹ là Mẹ Người trong một ý nghĩa thiêng liêng sâu xa nhất.
Thật thế, Mẹ Maria là người đầu tiên đã lắng nghe lời Chúa và đem ra thực hành một cách trọn vẹn. Ngay từ khi Thiên thần truyền tin về thánh ý Chúa trong cuộc đời Mẹ, Mẹ đã thưa một lời “xin vâng” tuyệt đối: “Vâng, này tôi đây là nữ tỳ của Thiên Chúa, xin hãy thực hiện nơi tôi điều Ngài truyền” (Lc 1,38). Lời xin vâng khiêm nhường nhưng đầy quyền năng ấy đã khai mở ơn cứu rỗi và sự sống mới cho thế giới. Chính nhờ sự lắng nghe và thực hành Lời Chúa cách triệt để của Mẹ mà Ngôi Lời đã nhập thể làm người. Nơi Mẹ, quan hệ máu mủ ruột thịt với Chúa Giêsu được xây dựng trên chính thái độ lắng nghe Lời Chúa. Mẹ chỉ là Mẹ Chúa Giêsu, bởi vì Mẹ đã lắng nghe Lời Chúa và thực hành cách trọn vẹn. Mẹ trở thành gương mẫu cho mọi người Kitô hữu: Lắng nghe và thực hành Lời Chúa dạy.
Chính Mẹ cũng đã đi trước nêu gương và muốn cho chúng ta sống như Mẹ đã sống. Nơi tiệc cưới Cana, khi rượu đã hết, Mẹ đã không ngần ngại truyền cho những người phục vụ: “Hãy làm theo lời Ngài truyền” (Ga 2,5). Hành động đó của Mẹ đã dọn sẵn mọi sự để Chúa làm phép lạ biến nước thành rượu, mang đến niềm vui cho những người chung quanh và mạc khải vinh quang của Người. Đó không chỉ là lời khuyên, mà là sự hướng dẫn cách sống trong đức tin: lắng nghe và thực hành Lời Chúa.
Mẹ Maria luôn suy gẫm trong lòng các biến cố cuộc đời Đấng Cứu Thế, đặc biệt, dưới chân thập tự giá, Mẹ đã sống đức tin vào Thiên Chúa mãnh liệt nhất, không hề nao núng trước đau khổ tột cùng. Mẹ đã đứng vững, kiên cường tin vào lời Chúa hứa về sự sống lại. Cho nên, trên phương diện gia đình đức tin: Nghe và thực hành Lời Chúa, Đức Maria xứng đáng là Mẹ hơn ai hết, là Mẹ của mọi tín hữu. Mẹ là tấm gương sáng ngời cho chúng ta noi theo.
Lời Chúa Giêsu mời gọi chúng ta không chỉ dừng lại ở việc chiêm ngắm tấm gương của Mẹ Maria, mà còn mời gọi chúng ta cùng ý thức mình thực sự là anh chị em với Chúa, khi sống Xin vâng theo thánh ý Chúa (Lc 1,38) mỗi ngày trong cuộc đời mình.
Vậy, thực thi ý Chúa là gì? Đó là một cuộc sống biến đổi liên tục, một sự dấn thân không ngừng:
- Lắng nghe Lời Chúa với tâm hồn mở rộng: Giống như Maria đã ngồi dưới chân Chúa để lắng nghe, chúng ta cần dành thời gian để suy niệm Lời Chúa, không chỉ trong Thánh lễ mà còn trong đời sống hằng ngày. Lắng nghe không phải chỉ bằng tai, mà bằng cả tâm hồn, để Lời Chúa thấm nhập, biến đổi và hướng dẫn chúng ta. Nếu không lắng nghe, chúng ta sẽ không biết ý Chúa là gì.
- Đem Lời Chúa ra thực hành: Lắng nghe không đủ, chúng ta phải đem ra thực hành. Ý Chúa không phải là một lý thuyết để suy luận, mà là một con đường để bước đi. Thực hành ý Chúa có nghĩa là: * Sống đức ái: Yêu thương tha nhân như Chúa đã yêu thương, phục vụ người nghèo, người đau khổ, tha thứ cho những người xúc phạm chúng ta. Đây là biểu hiện cụ thể nhất của việc thực thi ý Chúa. * Chấp nhận thánh giá: Sẵn lòng vác thập giá mình mỗi ngày, đón nhận những thử thách, đau khổ, và hy sinh trong cuộc sống với lòng tin tưởng và phó thác vào Chúa. * Sống công chính và trung thực: Trong mọi lời nói, việc làm, suy nghĩ, chúng ta phải hướng về sự công chính và trung thực, xây dựng xã hội theo tinh thần Tin Mừng. * Từ bỏ ý riêng: Có những lúc, ý Chúa hoàn toàn đi ngược lại ý muốn, sở thích, hoặc toan tính của chúng ta. Khi đó, việc thực thi ý Chúa đòi hỏi sự từ bỏ bản thân, một sự “chết đi” cho cái tôi ích kỷ.
- Ý thức mình là thành viên gia đình thiêng liêng: Khi chúng ta thực thi ý Chúa, chúng ta không còn là những cá nhân đơn độc nữa. Chúng ta ý thức mình là thành viên của đại gia đình thiêng liêng của Thiên Chúa, là anh em, chị em, và là mẹ của Chúa Giêsu. Mối liên kết này mang lại cho chúng ta một niềm vui, một sức mạnh, và một ý nghĩa sâu sắc cho cuộc đời. Chúng ta không chỉ nhận được ơn cứu độ cho riêng mình, mà còn góp phần vào việc xây dựng Nước Chúa, làm cho tình yêu và công lý của Ngài hiển trị trên trần gian.
Lời tuyên xưng của Đức Cha Gioan Baotixita Bùi Tuần: “Này con xin đến, để thực thi ý Chúa” là một lời cam kết trọn đời. Nó là tiếng vọng của lời “Xin vâng” của Mẹ Maria, tiếng “Lạy Cha, xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha” của Chúa Giêsu trong vườn Cây Dầu.
Trong cuộc sống của chúng ta, sẽ có những lúc chúng ta phải đối mặt với những hoàn cảnh đầy thử thách, những lựa chọn khó khăn, những lúc chúng ta cảm thấy hèn mọn, yếu đuối, không đủ sức để gánh vác sứ mạng mà Chúa mời gọi. Có thể đó là những trách nhiệm trong gia đình, trong công việc, trong cộng đoàn, hay trong chính đời sống cá nhân. Khi ấy, chúng ta hãy nhớ lại lời của Đức Cha Bùi Tuần, và nói với Chúa bằng tất cả tâm tình phó thác: “Này con xin đến, để thực thi ý Chúa.”
Lời cam kết này đòi hỏi một sự tin tưởng tuyệt đối vào quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa, một sự từ bỏ ý riêng và sự tự mãn để hoàn toàn phó thác vào sự quan phòng của Người. Nó là lời mời gọi chúng ta hãy dấn thân, không phải bằng sức riêng, mà bằng ân sủng và sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần.
Cuộc đời Kitô hữu chính là một hành trình liên tục thực thi ý Chúa. Mỗi ngày, chúng ta được mời gọi lắng nghe tiếng Chúa, phân định ý Chúa, và can đảm đem ra thực hành, dù phải trả bất cứ giá nào. Bởi vì, đó là con đường duy nhất dẫn đến sự sống đời đời, con đường duy nhất làm cho chúng ta thực sự trở thành anh em, chị em, và là mẹ của Chúa Giêsu Kitô.
Hôm nay, qua Lời Chúa, chúng ta được mời gọi trở thành những thành viên đích thực trong gia đình thiêng liêng của Thiên Chúa. Đó là một gia đình không phân biệt địa vị, học thức, hay huyết thống, mà được kết nối bằng sợi dây của niềm tin và sự vâng phục ý Chúa.
Chúng ta hãy xin Chúa ban cho chúng ta một trái tim biết lắng nghe như Mẹ Maria, một tinh thần can đảm để thực thi ý Chúa như Đức Cha Gioan Baotixita Bùi Tuần. Để mỗi ngày sống của chúng ta đều là một lời “Xin vâng” liên lỉ, một hành động cụ thể cho tình yêu và cho Nước Trời.
Nguyện xin Chúa Thánh Thần soi sáng và ban ơn cho mỗi người chúng ta, để chúng ta luôn ý thức về mối liên hệ thiêng liêng cao cả này, và luôn nỗ lực sống xứng đáng là con cái của Cha trên trời, là anh chị em và là mẹ của Chúa Giêsu Kitô. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
GIA ĐÌNH THIÊNG LIÊNG: GẮN KẾT BỞI Ý CHÚA VÀ LỜI NGÀI
Bài Tin Mừng mà chúng ta vừa nghe hôm nay, trích từ sách Matthew, chương 12, từ câu 46 đến câu 50, đưa chúng ta vào một khoảnh khắc đầy ý nghĩa trong sứ vụ rao giảng của Chúa Giêsu. Khi Người đang mải mê chia sẻ Lời Chúa với đám đông, một tin tức được báo đến: Mẹ và anh em Người đang ở bên ngoài, tìm cách gặp Người. Đáp lại, Chúa Giêsu đã không vội vã ra đón, mà thay vào đó, Người đã nói lên những lời mà thoạt nghe, có vẻ như đi ngược lại tình cảm tự nhiên của con người: “Ai là mẹ tôi? Ai là anh em tôi? Đây là mẹ, là anh em tôi, là những ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời.” (Mt 12,48-50).
Với cái nhìn trần tục, chúng ta có thể cho rằng đây là một phản ứng phũ phàng, một sự xem nhẹ tình cảm huyết thống. Tuy nhiên, theo Chúa Giêsu, tình huyết nhục là tình rất cần thiết. Chính Ngài là con người nên cũng sống theo tình cảm đó. Chúa Giêsu không hề coi nhẹ tình gia đình tự nhiên, cũng không phải Ngài lãnh đạm với Mẹ và anh em của Ngài. Ngược lại, Người rất mực yêu thương và tôn trọng Mẹ Maria. Lời nói và thái độ của Chúa Giêsu trong câu chuyện này nhằm đề cao một mối liên hệ khác, một mối liên hệ quan trọng hơn, sâu sắc hơn: đó là mối liên hệ thiêng liêng trong niềm tin và lòng yêu mến đối với Thiên Chúa.
Chúa Giêsu muốn mạc khải cho những người đương thời và cho mỗi người chúng ta về một mối tương quan mới giữa Chúa và những kẻ thuộc về Người. Dân chúng đến nghe Chúa giảng dạy, có lẽ đã biết rõ và đặt nặng tầm quan trọng của gia đình theo huyết thống của Người. Tuy nhiên, Chúa muốn mở rộng cái nhìn của họ, mạc khải cho họ mối tương quan mới này – một mối tương quan quan trọng hơn, giữa Chúa và những ai thuộc về cộng đoàn mới mà Người đang thiết lập. Cộng đoàn đó không phải là một nhóm người được tuyển chọn theo dòng dõi hay huyết thống, mà là một gia đình mở rộng, dựa trên việc thi hành thánh ý Thiên Chúa Cha.
Hãy nhìn lại phản ứng của Chúa Giêsu, tưởng chừng như đi ngược lại tình cảm tự nhiên của con người. Khởi đi từ việc Mẹ Maria và anh chị em của Chúa Giêsu đến tìm Ngài. Khi được tin báo, thay vì hồ hởi, tay bắt mặt mừng để ra chào đón Mẹ và anh em của mình, thì Chúa Giêsu lại chỉ tay vào các môn đệ và những người đang nghe giảng mà nói: “Đây là mẹ và anh em của ta”. Thoạt nhìn, có thể thấy phũ phàng, nhưng đằng sau đó là một ý nghĩa sâu xa.
Có người khi đọc đoạn Tin Mừng này sẽ nghĩ rằng, Chúa Giêsu xem nhẹ sự hiện diện của Mẹ Ngài chăng? Không phải thế! Ngài còn đề cao Mẹ Maria nữa là khác, nhưng theo một cách thức thiêng liêng. Chúa Giêsu không phủ nhận Đức Maria là thân mẫu của mình, cũng không phủ nhận anh em trong dòng họ của mình. Mà Ngài muốn đưa mọi người nghe đến một quan hệ khác còn quan trọng hơn tình mẫu tử và tình anh em huyết thống của Ngài. Từ dòng họ huyết thống, Chúa Giêsu đưa mọi người nghe đến một quan hệ khác còn quan trọng hơn tình mẫu tử và tình anh em của Ngài: Ngài giơ tay chỉ các môn đệ và nói: “Đây là mẹ Ta, đây là anh em Ta” (Mt 12,49).
Chúa còn giải thích thêm: “Phàm ai thi hành ý muốn của cha Ta, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em Ta, là mẹ Ta” (Mt 12,50). Lời này làm rõ tiêu chuẩn để trở thành thành viên trong gia đình thiêng liêng của Chúa. Phẩm vị của Mẹ Maria không chỉ hệ tại nơi mối liên hệ ruột thịt với Chúa Giêsu, nhưng còn, và nhất là dựa trên mối dây thiêng liêng thực hiện thánh ý Thiên Chúa. Hơn ai hết, Mẹ Maria là mẫu gương hoàn hảo của việc thi hành ý Chúa. Bởi: “Đức Maria hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng” (Lc 2,19). Mẹ không chỉ nghe Lời Chúa, mà còn suy niệm và đem ra thực hành trong từng khoảnh khắc của đời mình.
Thật vậy, Chúa Giêsu coi việc những ai nghe Lời Chúa và đem ra thực hành trở nên như ngang hàng với Mẹ và anh em của Ngài. Như thế, thật phúc cho ai sống và thực hành Lời Chúa. Chúng ta trở thành mẹ Chúa – không phải theo nghĩa sinh học, nhưng theo nghĩa thiêng liêng – bởi vì chúng ta đã gián tiếp sinh ra Đức Kitô nơi anh em khi chúng ta đem Lời Chúa và tình yêu của Người đến cho họ. Như thánh Phaolô đã chia sẻ cảm nghiệm của mình: “Trong Đức Giêsu Kitô, nhờ Tin mừng, chính tôi đã sinh ra anh em” (1Cr 4,15). Khi chúng ta rao giảng Tin Mừng, khi chúng ta sống Tin Mừng và làm cho người khác nhận biết Chúa, chúng ta đang góp phần sinh ra Đức Kitô trong tâm hồn họ.
Thánh Mátthêu mô tả “mẹ và anh em” Chúa là những người “đứng bên ngoài” (x. Mt 12,46), trong khi các môn đệ, những người đang nghe Ngài giảng, là những người ở vòng trong, gần gũi với Người hơn. Một cách công khai, Chúa Giêsu muốn cho biết rằng nếu chỉ dựa vào mối liên hệ huyết thống thì chưa phải là người thân thiết, chưa thuộc về gia đình Thiên Chúa với Ngài theo nghĩa trọn vẹn. Đúng hơn, gia đình của Ngài bao gồm tất cả những ai “thi hành ý muốn của Cha”.
Đây là một cơ hội tuyệt vời cho tất cả mọi người, không phân biệt quốc gia dân tộc, không phân biệt giàu nghèo, địa vị xã hội, hay chủng tộc. Bất cứ ai, nếu thi hành ý muốn của Cha trên trời, đều có thể thuộc về gia đình của Chúa. Điều này phá vỡ mọi rào cản xã hội và tôn giáo, mở ra một cánh cửa rộng lớn cho toàn thể nhân loại bước vào mối tương quan thân mật với Thiên Chúa.
Nhưng ý muốn của Cha là gì? Chúa Giêsu đã làm rõ điều này trong Tin Mừng Gioan: “Ý muốn của Cha tôi là tất cả những ai thấy người Con và tin vào Người Con thì được sự sống đời đời, và tôi sẽ cho họ sống lại vào ngày sau hết” (Ga 6,40). Như vậy, ý muốn của Cha là tin vào Chúa Giêsu và làm theo lời Ngài dạy. Đây là hai mặt không thể tách rời: tin vào Người là chấp nhận Ngài là Con Thiên Chúa, là Đấng Cứu Độ; và làm theo lời Ngài dạy là sống Lời Người, biến Lời ấy thành hành động cụ thể trong đời sống hằng ngày.
Thiên thần đã gọi Mẹ là “Thiếu Nữ Đầy Ơn Phước” (Kharitoōmenē – Đấng đã được ban cho ân sủng một cách trọn vẹn và độc đáo). Phẩm vị này của Mẹ không chỉ hệ tại nơi việc Mẹ là thân mẫu sinh ra Đấng Cứu Thế theo huyết thống, nhưng còn, và nhất là dựa trên mối dây thiêng liêng vâng phục thánh ý Thiên Chúa.
Hơn ai hết, Mẹ Maria là người đã luôn thi hành trọn vẹn thánh ý Chúa, ngay từ đầu với lời thưa “Xin Vâng” trong biến cố truyền tin. Mẹ đã phó thác cả cuộc đời Mẹ trong hai tiếng “Xin Vâng” ấy, và đã để Thiên Chúa dùng Mẹ như khí cụ mang ơn cứu độ đến cho mọi người. Mẹ không chỉ nghe Lời Chúa, Mẹ còn suy đi nghĩ lại trong lòng, và thực hành cách triệt để.
Vì thế, Mẹ đã được gọi là “Người Đầy Ơn Phước”. Đầy Ơn Phước đã trở thành tên của Mẹ, là bản chất của Mẹ. Chúa Giêsu đã xác nhận trước mặt mọi người phẩm vị cao cả của Mẹ Maria khi Người trả lời cho đám đông: “Đây là mẹ, là anh em tôi, là những ai thi hành thánh ý của Cha tôi, Đấng ngự trên trời”. Và một cách gián tiếp, chúng ta có thể nói thêm rằng chính giây phút đó, Chúa Giêsu như muốn đề ra mẫu gương của Mẹ Maria cho tất cả những ai muốn bước vào sống trong đại gia đình mới của Người, đó là hãy sống vâng phục và thi hành thánh ý Thiên Chúa Cha như Mẹ Chúa đã nêu gương. Mẹ là thành viên đầu tiên và hoàn hảo nhất của gia đình thiêng liêng này.
Trong cuộc sống, vì nhiều hoàn cảnh, các thành viên trong gia đình nhiều khi phải phân tán để ra đi đến nơi xa lạ nhằm kiếm miếng cơm manh áo hay học hành hoặc vì sứ vụ… Nỗi lòng nhớ quê hương và người thân hẳn không bao giờ vơi đi trong lòng người xa quê. Như vậy, nếu may mắn có cơ hội được gặp người thân nơi đất khách quê người thì thật là hạnh phúc, nhất là người đó lại là cha mẹ hay anh chị em thân thiện với mình. Đó là hạnh phúc của sự đoàn tụ huyết thống.
Nhưng Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta nhìn xa hơn, sâu hơn. Hạnh phúc lớn lao hơn cả sự đoàn tụ huyết thống trên trần thế chính là được thuộc về gia đình thiêng liêng của Chúa Giêsu, được liên kết với Ngài và với nhau bằng sợi dây vĩnh cửu của tình yêu và sự vâng phục ý Chúa Cha. Khi chúng ta thực hành ý Chúa, chúng ta không chỉ làm đẹp lòng Người, mà còn được liên kết mật thiết với chính Chúa Giêsu, trở thành anh em, chị em, và thậm chí là mẹ của Người.
Mátthêu không nêu lên lý do tại sao mẹ và anh em Chúa Giêsu lại đến tìm Ngài. Điều đó có lẽ không cần thiết, không phải trọng tâm của bài học. Mátthêu chỉ muốn tạo cho Chúa Giêsu một dịp để bộc lộ tư tưởng của Ngài về mối liên hệ mới, mối liên hệ đích thực của mọi người với Chúa: “Ai là mẹ ta và anh em ta?” (Mt 18,48). Câu trả lời của Chúa Giêsu đưa người nghe đến một sự so sánh giữa liên hệ huyết thống và liên hệ đức tin. Chúa không phủ nhận Đức Maria là thân mẫu của mình cũng không phủ nhận anh em trong dòng họ của mình, nhưng từ dòng họ huyết thống, Chúa Giêsu đưa mọi người nghe đến một quan hệ khác còn quan trọng hơn tình mẫu tử và tình anh em của Ngài: Ngài giơ tay chỉ các môn đệ và nói: “Đây là mẹ Ta, đây là anh em Ta”(Mt 12,49). Và Chúa còn giải thích thêm: “Phàm ai thi hành ý muốn của cha Ta, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em Ta, là mẹ Ta” (Mt 12,50). Nói cách khác, quan hệ với Thiên Chúa phải được coi là quan trọng hơn quan hệ huyết thống rất nhiều (theo Lm. Đinh Tất Quý).
Lời Chúa hôm nay là một lời mời gọi sâu sắc và đầy yêu thương. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta vượt lên trên những giới hạn của tình cảm trần thế, để bước vào một tình yêu lớn lao hơn, một mối tương quan sâu sắc hơn với Thiên Chúa. Ngài mời gọi chúng ta trở thành thành viên trong gia đình thiêng liêng của Người, một gia đình được xây dựng không trên máu huyết, mà trên đức tin, lòng yêu mến, và sự vâng phục thánh ý Cha trên trời.
Hãy nhìn vào Mẹ Maria, Mẹ của Chúa và cũng là Mẹ của chúng ta, mẫu gương hoàn hảo của việc thi hành ý Chúa. Mẹ đã chứng minh rằng việc lắng nghe Lời Chúa và đem ra thực hành là con đường dẫn đến phúc thật và sự gần gũi nhất với Thiên Chúa.
Vậy thì, hôm nay, chúng ta có sẵn lòng chấp nhận lời mời gọi này không? Chúng ta có sẵn lòng đặt thánh ý Chúa lên trên những mong muốn riêng, những toan tính cá nhân, và cả những ràng buộc trần thế không? Chúng ta có khao khát được thuộc về đại gia đình thiêng liêng của Chúa Giêsu không?
Lm. Anmai, CSsR