THÁNH TÔ-MA, TÔNG ĐỒ: HÀNH TRÌNH ĐỨC TIN TỪ NGHI…

10 bài giảng Lễ SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ (của Lm. Anmai, CSsR)
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ – NGƯỜI DỌN ĐƯỜNG CHO CHÚA
Trong lịch phụng vụ của Hội Thánh, việc cử hành sinh nhật của một vị thánh là điều vô cùng hiếm hoi và mang ý nghĩa đặc biệt. Thông thường, chúng ta mừng kính ngày qua đời hoặc tử đạo của các thánh, vì đó là ngày các ngài được sinh vào cõi sống vĩnh hằng, ngày các ngài hoàn tất hành trình đức tin trên trần gian. Thế nhưng, trong số vô vàn các thánh, chỉ có ba nhân vật được Hội Thánh long trọng mừng sinh nhật: Chúa Giêsu, Đức Maria, và Thánh Gioan Tẩy Giả. Sự đặc biệt này không phải ngẫu nhiên, mà là một dấu chỉ rõ ràng về vai trò độc đáo của Gioan Tẩy Giả trong kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa. Ông không chỉ là một ngôn sứ, mà còn là chiếc cầu nối thiêng liêng giữa Cựu Ước và Tân Ước, là tiếng kêu vang vọng trong hoang địa, là người được Thiên Chúa tuyển chọn để làm chứng cho ánh sáng và chuẩn bị lòng dân sẵn sàng đón Đấng Cứu Thế. Tin Mừng Gioan đã khẳng định: “Có một người được Thiên Chúa sai đến, tên là Gioan. Ông đến để làm chứng về ánh sáng và chuẩn bị lòng dân sẵn sàng đón Chúa” (Ga 1,6-7). Cùng với đó, Tin Mừng Luca cũng nhấn mạnh sứ mạng của ông: “Nó sẽ đi trước Người, với thần khí và quyền năng của ngôn sứ Êlia, để làm cho lòng cha ông quay về với con cháu, để làm cho kẻ ngang bướng biết ăn năn hối cải, và chuẩn bị một dân sẵn sàng đón Chúa” (Lc 1,17).
Sự lạ lùng của cuộc đời Gioan Tẩy Giả bắt đầu ngay từ những giây phút đầu tiên của sự hiện hữu. Tin Mừng Luca kể lại câu chuyện đầy cảm động về hai ông bà Giacaria và Êlisabét, một cặp vợ chồng đã cao niên, sống công chính trước mặt Thiên Chúa, nhưng lại mang nỗi đau của sự hiếm muộn. Trong xã hội Do Thái thời bấy giờ, việc không có con cái được xem là một nỗi tủi nhục, một dấu hiệu của sự thiếu ân phúc. Thế nhưng, Thiên Chúa, trong tình yêu và quyền năng của Ngài, đã can thiệp một cách kỳ diệu. Một ngày kia, khi Giacaria đang thi hành chức vụ tư tế trong đền thờ, thiên thần Gabriel hiện ra và loan báo rằng Êlisabét sẽ sinh một người con trai, và ông phải đặt tên cho con là Gioan, nghĩa là “Thiên Chúa là ân sủng”. Tên gọi này không chỉ là một cái tên, mà còn là một lời tiên tri, một tuyên bố về bản chất của Gioan: ông là dấu chỉ sống động của hồng ân Thiên Chúa ban nhưng không cho nhân loại.
Tuy nhiên, Giacaria, vì lý trí con người và sự nghi ngờ, đã không dám tin vào lời thiên thần. Ông thắc mắc: “Làm sao tôi biết được điều ấy? Vì tôi đã già, và vợ tôi cũng đã cao niên” (Lc 1,18). Vì sự thiếu lòng tin này, ông bị câm, không thể nói được cho đến ngày lời hứa của Thiên Chúa được ứng nghiệm. Khi Êlisabét sinh con, và đến ngày đặt tên, những người thân thuộc muốn đặt tên đứa trẻ theo tên cha hoặc một người trong gia đình, nhưng Êlisabét khăng khăng: “Không, phải đặt tên cháu là Gioan” (Lc 1,60). Giacaria, khi được hỏi, đã viết trên bảng: “Tên cháu là Gioan” (Lc 1,63). Ngay lập tức, miệng lưỡi ông được mở ra, và ông cất tiếng ngợi khen Thiên Chúa bằng bài ca chúc tụng, thường được gọi là Benedictus: “Hài nhi hỡi, con sẽ được gọi là ngôn sứ của Đấng Tối Cao, con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người, để dẫn đưa dân Người đến sự cứu độ, nhờ được thứ tha tội lỗi” (Lc 1,76-77). Giây phút ấy không chỉ là sự hoàn thành lời hứa của Thiên Chúa, mà còn là khởi đầu cho sứ mạng vĩ đại của Gioan: trở thành người dọn đường cho Đấng Cứu Thế.
Cuộc đời của Gioan Tẩy Giả là một hành trình thánh hiến trọn vẹn cho Thiên Chúa. Ông không lớn lên trong sự tiện nghi của thành thị, không tìm kiếm danh vọng hay sự thoải mái của cuộc sống thế gian. Thay vào đó, ông chọn con đường khắc khổ, rút lui vào hoang địa, sống một cuộc đời đơn sơ và khắc nghiệt. Tin Mừng mô tả ông mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da, ăn châu chấu và mật ong rừng (Mt 3,4). Lối sống này không phải là sự lập dị để gây chú ý, mà là một lời mời gọi thống hối, một cách sống phản ánh sự từ bỏ những cám dỗ của thế gian để hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa.
Hoang địa – nơi Gioan sống và lớn lên – không chỉ là một địa điểm vật lý, mà còn là một biểu tượng thiêng liêng. Đó là nơi con người đối diện với sự trống rỗng của chính mình, nơi không có gì để bám víu ngoài Thiên Chúa. Trong sự tĩnh lặng và khắc nghiệt của hoang địa, Gioan đã được Lời Thiên Chúa đến với ông, được Thần Khí dẫn dắt và chuẩn bị cho sứ mạng lớn lao: loan báo Đấng Cứu Thế và kêu gọi dân chúng trở về với Thiên Chúa. Chính trong hoang địa, ông đã rèn luyện tâm hồn, lắng nghe tiếng Chúa, và trở thành một tiếng nói mạnh mẽ, vang vọng giữa sa mạc cằn cỗi: “Hãy dọn đường cho Chúa, hãy sửa lối cho thẳng để Người đi” (Mt 3,3; Is 40,3).
Sứ mạng của Gioan là kêu gọi dân chúng thống hối và chịu phép rửa để được tha tội. Tiếng nói của ông mạnh mẽ đến nỗi từ khắp các miền Giuđê, Giêrusalem, và cả vùng sông Giođan, dân chúng lũ lượt kéo đến để nghe ông giảng và chịu phép rửa (Mt 3,5-6). Nhiều người, khi thấy sự uy nghiêm và sức mạnh trong lời giảng của ông, đã lầm tưởng ông là Đấng Kitô, là Đấng Cứu Thế mà họ mong đợi. Nhưng Gioan, với sự khiêm tốn tuyệt vời, đã ngay lập tức phủ nhận: “Tôi không phải là Đấng Kitô… Có Đấng đến sau tôi, tôi không đáng cởi quai dép cho Người” (Lc 3,16). Khi Chúa Giêsu xuất hiện bên bờ sông Giođan, Gioan đã chỉ về Ngài và tuyên bố: “Đây là Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa bỏ tội trần gian” (Ga 1,29). Đó là đỉnh cao của sứ mạng Gioan: ông không tìm cách giữ dân chúng cho riêng mình, không tìm cách xây dựng danh tiếng cá nhân, mà chỉ muốn dẫn họ đến với Đấng Cứu Thế. Với sự khiêm nhường sâu sắc, ông đã nói: “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” (Ga 3,30). Đây là bài học lớn lao về sự từ bỏ cái tôi, về việc đặt Thiên Chúa và sứ mạng của Ngài lên trên tất cả.
Cuộc đời của Gioan Tẩy Giả không chỉ là lời rao giảng, mà còn là một lời chứng sống động bằng chính mạng sống của mình. Ông không chỉ là người loan báo sự thật, mà còn là người sẵn sàng trả giá cho sự thật. Với lòng can đảm phi thường, Gioan đã công khai lên án Hêrôđê vì hành vi loạn luân khi lấy Hêrôđia, vợ của em trai mình. Hành động này không chỉ là một lời quở trách đạo đức, mà còn là một sự thách thức quyền lực thế gian. Hêrôđê, dù kính nể Gioan và biết ông là người công chính (Mc 6,20), nhưng vì áp lực và sự kiêu ngạo, đã ra lệnh bắt giam ông. Cuối cùng, trong một bữa tiệc sinh nhật đầy tội lỗi, Hêrôđê, bị cuốn theo lời thề và sự thúc đẩy của Hêrôđia, đã ra lệnh chém đầu Gioan (Mc 6,21-29). Cái đầu bị chém rơi của Gioan trở thành biểu tượng của lời nói chân thật không bao giờ khuất phục. Dù thân xác ông đã ngã xuống, nhưng tiếng nói của sự thật vẫn vang vọng, và ánh sáng của Thiên Chúa vẫn tiếp tục chiếu soi qua đời sống và cái chết của ông.
Cái chết của Gioan không phải là một thất bại, mà là sự hoàn tất sứ mạng của ông. Ông đã sống trọn vẹn vai trò của một ngôn sứ: không chỉ loan báo Tin Mừng, mà còn làm chứng cho Tin Mừng bằng chính máu của mình. Qua cái chết ấy, Gioan đã trở thành một gương mẫu cho tất cả những ai muốn sống trung thành với Thiên Chúa, bất chấp những khó khăn và thử thách của thế gian.
Sinh nhật của Thánh Gioan Tẩy Giả không chỉ là dịp để chúng ta tưởng nhớ một vị thánh vĩ đại, mà còn là lời mời gọi để mỗi người Kitô hữu nhìn lại ơn gọi của chính mình. Gioan đã sống một cuộc đời với mục đích rõ ràng: dọn đường cho Chúa đến trong lòng dân chúng. Hôm nay, mỗi người chúng ta cũng được mời gọi trở thành những “Gioan Tẩy Giả” của thời đại mới, những người chuẩn bị con đường cho Chúa đến trong gia đình, cộng đoàn, và xã hội. Dọn đường cho Chúa không nhất thiết phải là những hành động lớn lao hay những lời rao giảng vang dội. Đôi khi, đó chỉ là những việc làm nhỏ bé nhưng chân thành: một đời sống công chính, một hành động bác ái, một lời nói chân thật, hay một sự can đảm đứng lên bảo vệ sự thật giữa những bất công và dối trá.
Gioan dạy chúng ta bài học về sự khiêm nhường. Trong một thế giới mà nhiều người tìm cách khẳng định bản thân, xây dựng danh tiếng cá nhân, Gioan đã chọn con đường ngược lại: ông rút lui để Chúa Giêsu được tỏa sáng. Lời tuyên bố của ông – “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” – là một thách đố cho mỗi người chúng ta. Chúng ta có sẵn sàng từ bỏ cái tôi, từ bỏ những tham vọng cá nhân, để Chúa được lớn lên trong cuộc đời mình và trong lòng người khác? Chúng ta có đủ khiêm nhường để chấp nhận vai trò của một người phụ giúp, một người dọn đường, thay vì luôn muốn đứng ở trung tâm?
Cái tên Gioan – “Thiên Chúa là ân sủng” – cũng là một lời nhắc nhở rằng tất cả những gì chúng ta có, tất cả những gì chúng ta là, đều bắt nguồn từ hồng ân của Thiên Chúa. Được sinh ra là một hồng ân. Được làm con cái Chúa là một hồng ân. Được mời gọi sống sứ mạng làm muối, làm men, làm ánh sáng giữa thế gian là một hồng ân lớn lao. Nhưng chính vì là hồng ân, chúng ta không được phép chiếm giữ hay tự mãn. Như Gioan, chúng ta chỉ có thể sống trọn vẹn ơn gọi của mình khi biết quy hướng tất cả về Thiên Chúa, khi biết đặt Chúa Giêsu làm trung tâm của đời sống và sứ mạng.
Cuối cùng, Gioan Tẩy Giả là gương mẫu của một đời sống làm chứng. Trong một thế giới đầy bóng tối của dối trá, hận thù, chia rẽ, và ích kỷ, người Kitô hữu được mời gọi trở thành ánh sáng, dù chỉ là những ánh sáng nhỏ bé. Một đời sống đơn sơ, trung thực, và can đảm sẽ là lời loan báo hùng hồn nhất về Tin Mừng. Không cần những bài giảng dài dòng hay những lời dạy dỗ khô khan, chính cách chúng ta sống và cách chúng ta đối diện với những thử thách sẽ nói lên rằng Thiên Chúa vẫn đang hiện diện và hành động trong thế giới này.
Lạy Chúa, chúng con tạ ơn Chúa vì gương sáng của Thánh Gioan Tẩy Giả, người đã sống một cuộc đời thánh hiến, can đảm, và khiêm tốn để dọn đường cho Chúa Giêsu. Xin ban cho chúng con ơn can đảm để sống trung thành với ơn gọi của mình, để trở thành những chứng nhân của ánh sáng giữa bóng tối của thế gian. Xin giúp chúng con biết khiêm tốn lùi lại, để Chúa được lớn lên trong lòng người khác. Và xin cho chúng con luôn sống trong tâm tình tạ ơn, nhận ra rằng tất cả những gì chúng con có đều là hồng ân nhưng không từ lòng thương xót của Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ – NGƯỜI DỌN ĐƯỜNG CHO ÁNH SÁNG
Trong hành trình cứu độ của nhân loại, Thiên Chúa đã không ngừng gửi đến những con người đặc biệt, những vị ngôn sứ với sứ mệnh chuẩn bị lòng dân, dọn đường cho Ánh Sáng đích thực là Đức Giêsu Kitô. Trong số các ngôn sứ ấy, Thánh Gioan Tẩy Giả nổi bật như một nhân vật được Thiên Chúa tuyển chọn cách đặc biệt. Ngài không chỉ được chính Chúa Giêsu tuyên dương là “người lớn nhất trong số những kẻ bởi người nữ sinh ra”, mà còn được định vị trong một vai trò độc đáo: người đi trước dọn đường cho Đấng Cứu Thế. Hôm nay, khi mừng sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, chúng ta được mời gọi chiêm ngưỡng cuộc đời ngài, từ giây phút chào đời cho đến hành trình sứ vụ, để nhận ra ý nghĩa sâu xa của việc sống theo thánh ý Thiên Chúa và trở thành ánh sáng cho thế giới.
Tin Mừng theo Thánh Luca đưa chúng ta trở về thời khắc đặc biệt khi Thánh Gioan Tẩy Giả chào đời. Đây không phải là một sự kiện bình thường, mà là một biến cố thấm đẫm sự hiện diện và lòng thương xót của Thiên Chúa. Bà Êlisabét, người đã cao niên và từng bị coi là hiếm muộn, đã sinh được một người con trai, khiến cả gia đình, láng giềng và dân chúng xung quanh ngỡ ngàng trước quyền năng của Thiên Chúa. Sự kiện này không chỉ là niềm vui riêng của gia đình ông Dacaria và bà Êlisabét, mà còn là một dấu chỉ cho thấy Thiên Chúa đang hành động, đang mở ra một chương mới trong kế hoạch cứu độ của Ngài.
Khi đứa trẻ được sinh ra, dân chúng tụ họp trong niềm vui và kinh ngạc. Họ chứng kiến những điều kỳ diệu: ông Dacaria, người từng bị câm vì thiếu lòng tin vào lời sứ thần, đã được mở miệng trở lại sau khi xác nhận tên của con trẻ là Gioan. Tên “Gioan”, nghĩa là “Thiên Chúa thi ân”, không chỉ là một cái tên, mà là một tuyên ngôn về ân sủng mà đứa trẻ này sẽ mang đến cho nhân loại. Tên ấy đã được Thiên Chúa chọn lựa từ trước, được mặc khải qua sứ thần Gabriel, và trở thành dấu chỉ về sứ mệnh đặc biệt của ngài: làm chứng cho Ánh Sáng, rao giảng sự sám hối, và chuẩn bị lòng dân đón nhận Đấng Cứu Thế.
Câu hỏi của dân chúng: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” không chỉ là sự tò mò, mà còn là một lời mời gọi suy tư. Câu hỏi ấy vang vọng qua các thế hệ, thúc đẩy chúng ta nhìn vào cuộc đời Thánh Gioan để nhận ra rằng mỗi người sinh ra đều mang một ý nghĩa, một sứ mệnh trong kế hoạch yêu thương của Thiên Chúa. Thánh Gioan không chỉ là một cá nhân, mà là một dấu chỉ sống động của lòng thương xót, một ngọn đèn rực sáng trong bóng tối của thời đại, đánh thức lòng dân và dẫn họ đến với Thiên Chúa.
Cuộc đời của Thánh Gioan Tẩy Giả là một bài ca về sự khiêm nhường, vâng phục và dấn thân. Từ khi còn trong lòng mẹ, ngài đã được đầy tràn Thánh Thần, nhảy mừng khi Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, đến thăm bà Êlisabét. Dấu chỉ này cho thấy rằng ngay cả trước khi chào đời, Gioan đã được Thiên Chúa tuyển chọn và chuẩn bị cho một sứ mệnh lớn lao. Khi lớn lên, ngài chọn sống trong hoang địa, một nơi khắc nghiệt, nơi ngài rèn luyện bản thân trong sự nghèo khó, cầu nguyện và chiêm niệm. Ngài ăn châu chấu và mật ong rừng, mặc áo lông lạc đà – một đời sống đơn sơ, nghiêm nhặt, hoàn toàn hướng về Thiên Chúa.
Sự lựa chọn sống trong hoang địa của Thánh Gioan không phải là một hành động trốn tránh thế giới, mà là một cách để ngài tìm kiếm ánh sáng thiên linh, để trở thành một con người hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa. Trong sự nghèo khó và đơn sơ ấy, ngài đã trở thành “tiếng hô trong hoang địa”, kêu gọi dân chúng sám hối, từ bỏ con đường tội lỗi và trở về với Thiên Chúa. Lời rao giảng của ngài không phải là những lời hoa mỹ, mà là những lời chân thật, mạnh mẽ, đánh động tâm hồn: “Hãy dọn đường cho Chúa, hãy sửa lối cho ngay thẳng.”
Thánh Gioan không tìm kiếm vinh quang cho bản thân. Ngài luôn khẳng định rằng mình chỉ là người đi trước, không đáng cởi quai dép cho Đấng sẽ đến sau ngài. Sự khiêm nhường của ngài được thể hiện rõ nhất khi ngài nói: “Ngài phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ đi.” Đây không chỉ là một lời tuyên bố, mà là một linh đạo sống động, một cách sống mà mỗi người Kitô hữu được mời gọi noi theo. Sứ mệnh của Thánh Gioan là làm chứng cho Ánh Sáng, nhưng ngài không bao giờ chiếm lấy ánh sáng ấy cho mình. Ngài là ngọn đèn cháy sáng, nhưng ánh sáng ấy chỉ để soi đường cho Đức Giêsu, Đấng là Ánh Sáng thật.
Một khía cạnh đặc biệt trong câu chuyện sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả là sự vâng phục thánh thiện của ông Dacaria và bà Êlisabét. Khi đến ngày đặt tên cho đứa trẻ, dân chúng và thân nhân cho rằng đứa trẻ nên được đặt theo tên gia tộc, có lẽ là tên của ông Dacaria hoặc một người thân khác, theo truyền thống Do Thái. Tuy nhiên, bà Êlisabét, với lòng tin mạnh mẽ, đã khẳng định: “Không, phải đặt tên cháu là Gioan.” Ông Dacaria, dù đang câm, đã viết lên bảng: “Tên cháu là Gioan.” Sự đồng lòng của hai ông bà trong việc vâng theo ý Chúa, bất chấp truyền thống xã hội, đã mở đường cho một phép lạ: ông Dacaria được mở miệng, cất tiếng ngợi khen Thiên Chúa, và dân chúng bừng lên trong sự kính sợ.
Hành động vâng phục này không chỉ là một chi tiết trong câu chuyện, mà là một bài học sâu sắc cho mỗi người chúng ta. Vâng phục thánh ý Thiên Chúa đôi khi đòi hỏi chúng ta vượt qua những kỳ vọng của xã hội, những thói quen quen thuộc, hay thậm chí những mong muốn cá nhân. Đối với ông Dacaria và bà Êlisabét, việc đặt tên Gioan là một hành động đức tin, một sự phó thác trọn vẹn vào kế hoạch của Thiên Chúa. Chính sự vâng phục ấy đã biến gia đình họ thành một dấu chỉ của ân sủng, một nơi mà sự linh thiêng của Thiên Chúa được biểu lộ cách rõ ràng.
Sự vâng phục của ông Dacaria và bà Êlisabét cũng nhắc nhở chúng ta về vai trò của cha mẹ trong việc nuôi dạy con cái. Đặt tên cho con không chỉ là một nghĩa vụ hành chính, mà là một hành động thiêng liêng, một cách để công nhận rằng đứa trẻ được sinh ra trong một kế hoạch yêu thương của Thiên Chúa. Trong truyền thống Kitô giáo, việc chọn tên thánh cho con cái là một lời nhắc nhở rằng đứa trẻ được kêu gọi sống theo gương các thánh, trở thành ánh sáng trong thế giới. Cha mẹ, như ông Dacaria và bà Êlisabét, có trách nhiệm hướng dẫn con cái sống khiêm nhường, vâng phục và trung thành với Chúa.
Khi chiêm ngưỡng cuộc đời và sứ mệnh của Thánh Gioan Tẩy Giả, chúng ta được mời gọi nhìn lại chính mình. Mỗi người chúng ta, dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, đều được Thiên Chúa kêu gọi để tham dự vào kế hoạch cứu độ của Ngài. Tên của chúng ta, cuộc đời của chúng ta, và những gì chúng ta thực hiện đều mang một ý nghĩa trong chương trình yêu thương của Thiên Chúa. Liệu chúng ta có nhận ra rằng mình cũng được mời gọi để trở thành “tiếng hô trong hoang địa”, để chuẩn bị lòng người khác đón nhận Chúa? Liệu chúng ta có đang sống cách khiêm nhường, nghiêm nhặt và quảng đại như Thánh Gioan, để trở thành ánh sáng cho những người xung quanh?
Thánh Gioan Tẩy Giả đã sống trong một thời đại đầy bóng tối, khi lòng dân nguội lạnh và lạc lối. Ngài đã trở thành một ngọn đèn rực sáng, đánh thức dân chúng và dẫn họ đến với Thiên Chúa. Hôm nay, trong một thế giới đầy những tiếng ồn ào, những cám dỗ và sự hỗn loạn, chúng ta cũng được mời gọi trở thành những “tiếng hô” giữa sa mạc của thời đại. Tiếng hô ấy không cần phải lớn lao hay vang dội, nhưng phải chân thành và khiêm nhường. Đó có thể là một lời nói yêu thương, một hành động bác ái, một sự tha thứ, hay một đời sống gương mẫu giữa những người xung quanh.
Chúng ta cũng được mời gọi noi gương sự vâng phục của ông Dacaria và bà Êlisabét. Trong cuộc sống, có những lúc Thiên Chúa kêu gọi chúng ta bước ra khỏi vùng an toàn, từ bỏ những thói quen quen thuộc, hay thậm chí đối mặt với những ánh nhìn phán xét từ xã hội. Liệu chúng ta có đủ can đảm để nói “vâng” với Chúa, như ông Dacaria và bà Êlisabét đã làm? Liệu chúng ta có sẵn sàng để Thiên Chúa sử dụng cuộc đời mình như một dấu chỉ của ân sủng, để chuẩn bị lòng người khác đón nhận Ngài?
Mừng sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, chúng ta được mời gọi chiêm ngưỡng một cuộc đời thánh thiện, một sứ mệnh cao cả, và một tấm gương vâng phục tuyệt vời. Thánh Gioan là người đi trước, người dọn đường, người làm chứng cho Ánh Sáng. Ngài đã sống khiêm nhường, nghiêm nhặt và quảng đại, để trở thành ngọn đèn soi sáng trong bóng tối. Ngài đã dám nói lời sự thật, dám sống vì Chúa, và dám hy sinh cả mạng sống để hoàn thành sứ mệnh của mình.
Hôm nay, chúng ta được mời gọi trở nên những “Gioan Tẩy Giả” trong thời đại của mình. Hãy xin Chúa soi sáng để chúng ta nhận ra sứ mệnh của mình trong kế hoạch cứu độ. Hãy xin Ngài ban cho chúng ta lòng can đảm để vâng phục thánh ý Ngài, dù điều đó có thể đòi hỏi chúng ta từ bỏ những gì thân quen. Hãy xin Ngài giúp chúng ta sống khiêm nhường, chân thành và quảng đại, để trở thành ánh sáng cho những người xung quanh.
Xin Thánh Gioan Tẩy Giả cầu bầu cho chúng ta, để chúng ta có thể noi gương ngài, trở thành những người dọn đường cho Chúa, chuẩn bị lòng người đón nhận Ánh Sáng đích thực là Đức Giêsu Kitô. Và xin cho cuộc đời mỗi người chúng ta trở thành một bài ca ngợi khen Thiên Chúa, một dấu chỉ của lòng thương xót, và một ngọn đèn soi sáng trong thế giới này. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ
“Con sẽ là tiên tri của Đấng Tối Cao, con sẽ đi trước Chúa, dọn đường cho Ngài” (Lc 1,76). Đây là lời chúc tụng đầy cảm hứng của ông Giacaria, cha của Thánh Gioan Tẩy Giả, khi ông được chứng kiến những phép lạ kỳ diệu xảy ra trong gia đình mình. Một đứa trẻ được sinh ra trong hoàn cảnh tưởng chừng không thể: cha mẹ đã cao niên, mẹ lại vốn son sẻ. Đứa trẻ ấy được đặt tên là Gioan, theo lệnh của Thiên thần, và sau này trở thành người Tiền Hô, mở đường cho Đức Kitô, Đấng Cứu Thế. Lời chúc tụng của Giacaria không chỉ là niềm vui cá nhân, mà còn là lời tiên tri về sứ mệnh vĩ đại mà Gioan sẽ đảm nhận trong kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa.
Sự ra đời của Gioan không chỉ là một biến cố gia đình, mà còn là một dấu chỉ của lòng thương xót và quyền năng Thiên Chúa. Trong bối cảnh xã hội Do Thái thời bấy giờ, việc son sẻ không chỉ là nỗi đau cá nhân mà còn bị coi là dấu hiệu của sự thiếu chúc lành từ Thiên Chúa. Tuy nhiên, chính trong sự bất lực của con người, Thiên Chúa đã can thiệp, ban cho ông Giacaria và bà Êlisabét một người con trai, người sẽ trở thành ánh sáng dẫn đường cho dân chúng. Sự kiện này nhắc nhở chúng ta rằng Thiên Chúa luôn hành động trong những hoàn cảnh tưởng chừng vô vọng, để bày tỏ tình yêu và quyền năng của Ngài.
Phúc Âm cho thấy rõ ràng rằng Gioan là người được Thiên Chúa tuyển chọn và sai phái. Ngay từ khi còn trong dạ mẹ, Gioan đã được Thánh Thần thánh hiến để chuẩn bị cho một sứ mệnh đặc biệt. Khi bà Êlisabét mang thai, bà đã thốt lên: “Chúa đã làm cho tôi như vậy, để cất đi nỗi nhục nhã của tôi giữa người đời.” Lời này không chỉ bày tỏ niềm vui cá nhân, mà còn là sự nhận thức sâu sắc về kế hoạch của Thiên Chúa, Đấng đã biến đổi nỗi đau thành niềm hy vọng.
Trong suốt thời gian lớn lên trong hoang địa, Gioan sống một cuộc đời khắc khổ, chuẩn bị tâm hồn và thể xác cho sứ mệnh của mình. Cuộc sống ấy không chỉ là sự từ bỏ tiện nghi vật chất, mà còn là sự dâng hiến trọn vẹn cho Thiên Chúa. Gioan không tìm kiếm danh vọng hay sự thoải mái, nhưng chỉ hướng đến việc hoàn thành ý định của Thiên Chúa. Sứ mệnh của ông là loan báo sự sám hối, kêu gọi dân chúng chuẩn bị tâm hồn để đón nhận Đấng Cứu Thế. Với lời giảng dạy mạnh mẽ, ông đã đánh động lòng người, giúp họ nhận ra sự cần thiết của việc hoán cải và sống theo đường lối của Thiên Chúa.
Sự ra đời của Gioan được đánh dấu bởi những dấu lạ kỳ diệu, minh chứng cho sự hiện diện của Thiên Chúa. Trước hết, việc bà Êlisabét mang thai ở tuổi già là một phép lạ vượt ngoài quy luật tự nhiên. Trong xã hội Do Thái, một người phụ nữ son sẻ thường chịu sự kỳ thị và coi thường. Tuy nhiên, Thiên Chúa đã chọn bà Êlisabét để bày tỏ quyền năng của Ngài, biến nỗi nhục nhã thành niềm vui lớn lao. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng Thiên Chúa luôn có thể làm nên những điều kỳ diệu, ngay cả trong những tình huống dường như không còn hy vọng.
Ngày Gioan được cắt bì và đặt tên cũng là một dịp đầy dấu chỉ thiêng liêng. Theo truyền thống Do Thái, một đứa trẻ thường được đặt tên theo dòng họ, nhưng Thiên thần đã chỉ định rõ ràng rằng đứa trẻ phải được gọi là “Gioan” – một cái tên không thuộc gia phả của Giacaria. Khi ông Giacaria, người đã bị câm vì thiếu lòng tin, khẳng định tên của con trai mình, phép lạ xảy ra: ông được giải thoát khỏi sự câm lặng và lập tức mở miệng chúc tụng Thiên Chúa. Sự kiện này khiến cả làng xóm kinh ngạc và tự hỏi: “Đứa trẻ này rồi sẽ ra sao?” Câu hỏi ấy không chỉ phản ánh sự tò mò của dân chúng, mà còn tiên báo về vai trò đặc biệt của Gioan trong lịch sử cứu độ.
Gioan sinh ra để chuẩn bị con đường cho Đức Giêsu, Đấng là Ánh Sáng Thật. Như dân chúng thời xưa dọn đường cho vua chúa bằng cách san bằng lối đi, lấp đầy hố sâu và uốn thẳng đường cong, Gioan cũng kêu gọi dân chúng sửa đổi đời sống, sám hối và sinh hoa trái xứng đáng. Lời giảng của ông mạnh mẽ và không khoan nhượng: “Cây nào không sinh hoa trái tốt thì sẽ bị chặt đi và quăng vào lửa.” Ông không chỉ kêu gọi sự thay đổi bên ngoài, mà còn đòi hỏi một sự hoán cải sâu xa trong tâm hồn, để con người có thể sẵn sàng đón nhận ơn cứu độ.
Gioan cũng là người rao giảng sự thật, bất chấp hậu quả. Ông không ngần ngại đối diện với vua Hêrôđê, lên án tội loạn luân của ông. Sự can đảm này đã dẫn đến cái chết của Gioan, nhưng cái chết ấy không phải là thất bại, mà là chứng tá cao cả của một vị tiên tri. Gioan đã hoàn thành sứ mệnh của mình, trở thành người Tiền Hô cuối cùng trước khi Đức Kitô xuất hiện. Qua cuộc đời và cái chết của ông, chúng ta thấy được tinh thần dâng hiến trọn vẹn cho sự thật và ý định của Thiên Chúa.
Một trong những bài học sâu sắc nhất từ cuộc đời của Gioan là tinh thần khiêm nhường. Ông đã nói: “Người đến sau tôi lớn hơn tôi. Người sẽ gia tăng, còn tôi phải giảm bớt.” Đây là lời tuyên bố của một người hiểu rõ vị trí của mình trong kế hoạch của Thiên Chúa. Gioan không tìm kiếm vinh quang cho bản thân, mà chỉ hướng mọi người đến với Đức Kitô. Ông là người giới thiệu Đức Giêsu cho thế giới, và ông vui mừng khi thấy sứ mệnh của mình được hoàn thành.
Tinh thần khiêm nhường của Gioan là một gương mẫu cho tất cả chúng ta. Trong một thế giới thường đề cao cái tôi và sự tự khẳng định, Gioan nhắc nhở chúng ta rằng sứ mệnh của người Kitô hữu là để Chúa được tỏa sáng. Khi chúng ta hạ mình xuống, khi chúng ta đặt lợi ích của người khác và ý muốn của Thiên Chúa lên trên mong muốn cá nhân, ánh sáng của Đức Kitô sẽ được chiếu tỏa qua cuộc sống của chúng ta.
Hôm nay, khi chúng ta cử hành lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, chúng ta được mời gọi noi gương ông để trở thành những Gioan Tiền Hô mới trong thời đại của mình. Vai trò của chúng ta là dọn đường cho Đức Kitô trong lòng người khác, bằng cách sống một đời sống đạo đức, bác ái và khiêm nhường. Như Gioan, chúng ta cần chuẩn bị tâm hồn mình qua việc sám hối, cầu nguyện và thực hành lòng thương xót. Chúng ta cũng được kêu gọi để rao giảng Tin Mừng bằng chính đời sống của mình, qua những hành động yêu thương, sự tha thứ và lòng chân thành.
Để trở thành những Gioan Tiền Hô mới, chúng ta cần học cách “nhỏ đi” để Đức Kitô “lớn lên” trong lòng người khác. Điều này có thể đòi hỏi chúng ta từ bỏ sự kiêu ngạo, ích kỷ hay những tham vọng cá nhân. Thay vào đó, chúng ta hãy đặt mình vào trong sứ mệnh của Thiên Chúa, sống với lòng quảng đại và sẵn sàng phục vụ. Khi chúng ta sống như thế, ánh sáng của Đức Kitô sẽ được tỏa chiếu, và đời sống của chúng ta sẽ trở thành chứng tá sống động cho Tin Mừng.
Lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả là dịp để chúng ta suy ngẫm về ơn gọi của mình trong tư cách là những người Kitô hữu. Gioan đã sống một cuộc đời dâng hiến, khiêm nhường và can đảm để chuẩn bị con đường cho Đức Kitô. Ông là gương mẫu cho chúng ta trong việc sống theo ý định của Thiên Chúa, bất chấp những thử thách hay hy sinh. Hôm nay, chúng ta được mời gọi tiếp nối sứ mệnh của Gioan, bằng cách sống với lòng thương xót, khiêm nhường và chân thành, để mọi người có thể nhận ra Đức Kitô và tin vào Ngài.
Nhờ Đức Giêsu, đời sống của chúng ta có thể được đổi mới. Chúng ta có thể trở thành những chứng nhân sống động của Tin Mừng, mang ánh sáng của Chúa đến với thế giới. Xin Thánh Gioan Tẩy Giả cầu bầu cho chúng ta, để chúng ta có được sự can đảm và lòng nhiệt thành trong sứ mệnh dọn đường cho Đức Kitô. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ – NGƯỜI DỌN ĐƯỜNG CHO CHÚA
Trong lịch phụng vụ của Hội Thánh, việc cử hành sinh nhật của một vị thánh là điều vô cùng hiếm hoi và mang ý nghĩa đặc biệt. Thông thường, chúng ta mừng kính ngày qua đời hoặc tử đạo của các thánh, vì đó là ngày các ngài được sinh vào cõi sống vĩnh hằng, ngày các ngài hoàn tất hành trình đức tin trên trần gian. Thế nhưng, trong số vô vàn các thánh, chỉ có ba nhân vật được Hội Thánh long trọng mừng sinh nhật: Chúa Giêsu, Đức Maria, và Thánh Gioan Tẩy Giả. Sự đặc biệt này không phải ngẫu nhiên, mà là một dấu chỉ rõ ràng về vai trò độc đáo của Gioan Tẩy Giả trong kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa. Ông không chỉ là một ngôn sứ, mà còn là chiếc cầu nối thiêng liêng giữa Cựu Ước và Tân Ước, là tiếng kêu vang vọng trong hoang địa, là người được Thiên Chúa tuyển chọn để làm chứng cho ánh sáng và chuẩn bị lòng dân sẵn sàng đón Đấng Cứu Thế. Tin Mừng Gioan đã khẳng định: “Có một người được Thiên Chúa sai đến, tên là Gioan. Ông đến để làm chứng về ánh sáng và chuẩn bị lòng dân sẵn sàng đón Chúa” (Ga 1,6-7). Cùng với đó, Tin Mừng Luca cũng nhấn mạnh sứ mạng của ông: “Nó sẽ đi trước Người, với thần khí và quyền năng của ngôn sứ Êlia, để làm cho lòng cha ông quay về với con cháu, để làm cho kẻ ngang bướng biết ăn năn hối cải, và chuẩn bị một dân sẵn sàng đón Chúa” (Lc 1,17).
Sự lạ lùng của cuộc đời Gioan Tẩy Giả bắt đầu ngay từ những giây phút đầu tiên của sự hiện hữu. Tin Mừng Luca kể lại câu chuyện đầy cảm động về hai ông bà Giacaria và Êlisabét, một cặp vợ chồng đã cao niên, sống công chính trước mặt Thiên Chúa, nhưng lại mang nỗi đau của sự hiếm muộn. Trong xã hội Do Thái thời bấy giờ, việc không có con cái được xem là một nỗi tủi nhục, một dấu hiệu của sự thiếu ân phúc. Thế nhưng, Thiên Chúa, trong tình yêu và quyền năng của Ngài, đã can thiệp một cách kỳ diệu. Một ngày kia, khi Giacaria đang thi hành chức vụ tư tế trong đền thờ, thiên thần Gabriel hiện ra và loan báo rằng Êlisabét sẽ sinh một người con trai, và ông phải đặt tên cho con là Gioan, nghĩa là “Thiên Chúa là ân sủng”. Tên gọi này không chỉ là một cái tên, mà còn là một lời tiên tri, một tuyên bố về bản chất của Gioan: ông là dấu chỉ sống động của hồng ân Thiên Chúa ban nhưng không cho nhân loại.
Tuy nhiên, Giacaria, vì lý trí con người và sự nghi ngờ, đã không dám tin vào lời thiên thần. Ông thắc mắc: “Làm sao tôi biết được điều ấy? Vì tôi đã già, và vợ tôi cũng đã cao niên” (Lc 1,18). Vì sự thiếu lòng tin này, ông bị câm, không thể nói được cho đến ngày lời hứa của Thiên Chúa được ứng nghiệm. Khi Êlisabét sinh con, và đến ngày đặt tên, những người thân thuộc muốn đặt tên đứa trẻ theo tên cha hoặc một người trong gia đình, nhưng Êlisabét khăng khăng: “Không, phải đặt tên cháu là Gioan” (Lc 1,60). Giacaria, khi được hỏi, đã viết trên bảng: “Tên cháu là Gioan” (Lc 1,63). Ngay lập tức, miệng lưỡi ông được mở ra, và ông cất tiếng ngợi khen Thiên Chúa bằng bài ca chúc tụng, thường được gọi là Benedictus: “Hài nhi hỡi, con sẽ được gọi là ngôn sứ của Đấng Tối Cao, con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người, để dẫn đưa dân Người đến sự cứu độ, nhờ được thứ tha tội lỗi” (Lc 1,76-77). Giây phút ấy không chỉ là sự hoàn thành lời hứa của Thiên Chúa, mà còn là khởi đầu cho sứ mạng vĩ đại của Gioan: trở thành người dọn đường cho Đấng Cứu Thế.
Cuộc đời của Gioan Tẩy Giả là một hành trình thánh hiến trọn vẹn cho Thiên Chúa. Ông không lớn lên trong sự tiện nghi của thành thị, không tìm kiếm danh vọng hay sự thoải mái của cuộc sống thế gian. Thay vào đó, ông chọn con đường khắc khổ, rút lui vào hoang địa, sống một cuộc đời đơn sơ và khắc nghiệt. Tin Mừng mô tả ông mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da, ăn châu chấu và mật ong rừng (Mt 3,4). Lối sống này không phải là sự lập dị để gây chú ý, mà là một lời mời gọi thống hối, một cách sống phản ánh sự từ bỏ những cám dỗ của thế gian để hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa.
Hoang địa – nơi Gioan sống và lớn lên – không chỉ là một địa điểm vật lý, mà còn là một biểu tượng thiêng liêng. Đó là nơi con người đối diện với sự trống rỗng của chính mình, nơi không có gì để bám víu ngoài Thiên Chúa. Trong sự tĩnh lặng và khắc nghiệt của hoang địa, Gioan đã được Lời Thiên Chúa đến với ông, được Thần Khí dẫn dắt và chuẩn bị cho sứ mạng lớn lao: loan báo Đấng Cứu Thế và kêu gọi dân chúng trở về với Thiên Chúa. Chính trong hoang địa, ông đã rèn luyện tâm hồn, lắng nghe tiếng Chúa, và trở thành một tiếng nói mạnh mẽ, vang vọng giữa sa mạc cằn cỗi: “Hãy dọn đường cho Chúa, hãy sửa lối cho thẳng để Người đi” (Mt 3,3; Is 40,3).
Sứ mạng của Gioan là kêu gọi dân chúng thống hối và chịu phép rửa để được tha tội. Tiếng nói của ông mạnh mẽ đến nỗi từ khắp các miền Giuđê, Giêrusalem, và cả vùng sông Giođan, dân chúng lũ lượt kéo đến để nghe ông giảng và chịu phép rửa (Mt 3,5-6). Nhiều người, khi thấy sự uy nghiêm và sức mạnh trong lời giảng của ông, đã lầm tưởng ông là Đấng Kitô, là Đấng Cứu Thế mà họ mong đợi. Nhưng Gioan, với sự khiêm tốn tuyệt vời, đã ngay lập tức phủ nhận: “Tôi không phải là Đấng Kitô… Có Đấng đến sau tôi, tôi không đáng cởi quai dép cho Người” (Lc 3,16). Khi Chúa Giêsu xuất hiện bên bờ sông Giođan, Gioan đã chỉ về Ngài và tuyên bố: “Đây là Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa bỏ tội trần gian” (Ga 1,29). Đó là đỉnh cao của sứ mạng Gioan: ông không tìm cách giữ dân chúng cho riêng mình, không tìm cách xây dựng danh tiếng cá nhân, mà chỉ muốn dẫn họ đến với Đấng Cứu Thế. Với sự khiêm nhường sâu sắc, ông đã nói: “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” (Ga 3,30). Đây là bài học lớn lao về sự từ bỏ cái tôi, về việc đặt Thiên Chúa và sứ mạng của Ngài lên trên tất cả.
Cuộc đời của Gioan Tẩy Giả không chỉ là lời rao giảng, mà còn là một lời chứng sống động bằng chính mạng sống của mình. Ông không chỉ là người loan báo sự thật, mà còn là người sẵn sàng trả giá cho sự thật. Với lòng can đảm phi thường, Gioan đã công khai lên án Hêrôđê vì hành vi loạn luân khi lấy Hêrôđia, vợ của em trai mình. Hành động này không chỉ là một lời quở trách đạo đức, mà còn là một sự thách thức quyền lực thế gian. Hêrôđê, dù kính nể Gioan và biết ông là người công chính (Mc 6,20), nhưng vì áp lực và sự kiêu ngạo, đã ra lệnh bắt giam ông. Cuối cùng, trong một bữa tiệc sinh nhật đầy tội lỗi, Hêrôđê, bị cuốn theo lời thề và sự thúc đẩy của Hêrôđia, đã ra lệnh chém đầu Gioan (Mc 6,21-29). Cái đầu bị chém rơi của Gioan trở thành biểu tượng của lời nói chân thật không bao giờ khuất phục. Dù thân xác ông đã ngã xuống, nhưng tiếng nói của sự thật vẫn vang vọng, và ánh sáng của Thiên Chúa vẫn tiếp tục chiếu soi qua đời sống và cái chết của ông.
Cái chết của Gioan không phải là một thất bại, mà là sự hoàn tất sứ mạng của ông. Ông đã sống trọn vẹn vai trò của một ngôn sứ: không chỉ loan báo Tin Mừng, mà còn làm chứng cho Tin Mừng bằng chính máu của mình. Qua cái chết ấy, Gioan đã trở thành một gương mẫu cho tất cả những ai muốn sống trung thành với Thiên Chúa, bất chấp những khó khăn và thử thách của thế gian.
Sinh nhật của Thánh Gioan Tẩy Giả không chỉ là dịp để chúng ta tưởng nhớ một vị thánh vĩ đại, mà còn là lời mời gọi để mỗi người Kitô hữu nhìn lại ơn gọi của chính mình. Gioan đã sống một cuộc đời với mục đích rõ ràng: dọn đường cho Chúa đến trong lòng dân chúng. Hôm nay, mỗi người chúng ta cũng được mời gọi trở thành những “Gioan Tẩy Giả” của thời đại mới, những người chuẩn bị con đường cho Chúa đến trong gia đình, cộng đoàn, và xã hội. Dọn đường cho Chúa không nhất thiết phải là những hành động lớn lao hay những lời rao giảng vang dội. Đôi khi, đó chỉ là những việc làm nhỏ bé nhưng chân thành: một đời sống công chính, một hành động bác ái, một lời nói chân thật, hay một sự can đảm đứng lên bảo vệ sự thật giữa những bất công và dối trá.
Gioan dạy chúng ta bài học về sự khiêm nhường. Trong một thế giới mà nhiều người tìm cách khẳng định bản thân, xây dựng danh tiếng cá nhân, Gioan đã chọn con đường ngược lại: ông rút lui để Chúa Giêsu được tỏa sáng. Lời tuyên bố của ông – “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” – là một thách đố cho mỗi người chúng ta. Chúng ta có sẵn sàng từ bỏ cái tôi, từ bỏ những tham vọng cá nhân, để Chúa được lớn lên trong cuộc đời mình và trong lòng người khác? Chúng ta có đủ khiêm nhường để chấp nhận vai trò của một người phụ giúp, một người dọn đường, thay vì luôn muốn đứng ở trung tâm?
Cái tên Gioan – “Thiên Chúa là ân sủng” – cũng là một lời nhắc nhở rằng tất cả những gì chúng ta có, tất cả những gì chúng ta là, đều bắt nguồn từ hồng ân của Thiên Chúa. Được sinh ra là một hồng ân. Được làm con cái Chúa là một hồng ân. Được mời gọi sống sứ mạng làm muối, làm men, làm ánh sáng giữa thế gian là một hồng ân lớn lao. Nhưng chính vì là hồng ân, chúng ta không được phép chiếm giữ hay tự mãn. Như Gioan, chúng ta chỉ có thể sống trọn vẹn ơn gọi của mình khi biết quy hướng tất cả về Thiên Chúa, khi biết đặt Chúa Giêsu làm trung tâm của đời sống và sứ mạng.
Cuối cùng, Gioan Tẩy Giả là gương mẫu của một đời sống làm chứng. Trong một thế giới đầy bóng tối của dối trá, hận thù, chia rẽ, và ích kỷ, người Kitô hữu được mời gọi trở thành ánh sáng, dù chỉ là những ánh sáng nhỏ bé. Một đời sống đơn sơ, trung thực, và can đảm sẽ là lời loan báo hùng hồn nhất về Tin Mừng. Không cần những bài giảng dài dòng hay những lời dạy dỗ khô khan, chính cách chúng ta sống và cách chúng ta đối diện với những thử thách sẽ nói lên rằng Thiên Chúa vẫn đang hiện diện và hành động trong thế giới này.
Lạy Chúa, chúng con tạ ơn Chúa vì gương sáng của Thánh Gioan Tẩy Giả, người đã sống một cuộc đời thánh hiến, can đảm, và khiêm tốn để dọn đường cho Chúa Giêsu. Xin ban cho chúng con ơn can đảm để sống trung thành với ơn gọi của mình, để trở thành những chứng nhân của ánh sáng giữa bóng tối của thế gian. Xin giúp chúng con biết khiêm tốn lùi lại, để Chúa được lớn lên trong lòng người khác. Và xin cho chúng con luôn sống trong tâm tình tạ ơn, nhận ra rằng tất cả những gì chúng con có đều là hồng ân nhưng không từ lòng thương xót của Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ – NGƯỜI TIỀN HÔ CỦA ĐẤNG CỨU THẾ
Trong lịch sử cứu độ, Thánh Gioan Tẩy Giả, hay còn gọi là Gioan Tiền Hô, chiếm một vị trí đặc biệt, một vai trò không thể thay thế. Cuộc đời của ngài được Kinh Thánh mô tả chi tiết, từ khi còn trong lòng mẹ cho đến lúc rao giảng Tin Mừng và hy sinh mạng sống vì sự thật. Không một vị thánh nào trong Kinh Thánh được trình bày với sự chú trọng như thế, điều này cho thấy Gioan không chỉ là một ngôn sứ, mà còn là người được Thiên Chúa tuyển chọn để chuẩn bị con đường cho Đấng Cứu Thế. Lễ sinh nhật của ngài, một trong ba lễ sinh nhật được Hội Thánh long trọng cử hành bên cạnh Chúa Giêsu và Đức Maria, là dịp để chúng ta suy ngẫm về cuộc đời, sứ mạng, và bài học mà Gioan để lại cho mỗi người Kitô hữu hôm nay.
Sự ra đời của Gioan Tẩy Giả là một phép lạ, một dấu chỉ rõ ràng về bàn tay quyền năng của Thiên Chúa. Tin Mừng Luca kể lại câu chuyện đầy cảm động về hai ông bà Giacaria và Êlisabét, một cặp vợ chồng già nua, sống công chính nhưng mang nỗi đau của sự hiếm muộn. Trong văn hóa Do Thái thời bấy giờ, việc không có con cái không chỉ là một nỗi buồn cá nhân, mà còn bị coi là dấu hiệu của sự thiếu ân phúc từ Thiên Chúa. Êlisabét, trong sự tủi hổ, đã sống với nỗi đau ấy suốt nhiều năm. Nhưng Thiên Chúa, Đấng luôn nhìn đến những người bị bỏ rơi, đã can thiệp một cách kỳ diệu.
Trong một lần Giacaria đang thi hành chức vụ tư tế trong Đền Thờ, thiên thần Gabriel hiện ra và loan báo: “Đừng sợ, ông Giacaria, vì lời cầu xin của ông đã được nhậm. Bà Êlisabét, vợ ông, sẽ sinh cho ông một con trai, và ông phải đặt tên cho con là Gioan” (Lc 1,13). Tên “Gioan”, nghĩa là “Thiên Chúa là ân sủng”, không chỉ là một cái tên, mà còn là một lời tiên tri về sứ mạng của đứa trẻ: ngài sẽ là dấu chỉ của tình yêu và ân sủng nhưng không của Thiên Chúa dành cho nhân loại. Tuy nhiên, Giacaria, vì lý trí con người, đã nghi ngờ lời thiên thần: “Dựa vào đâu mà tôi biết được điều ấy? Vì tôi đã già, và vợ tôi cũng đã cao niên” (Lc 1,18). Vì sự thiếu lòng tin này, ông bị câm, không thể nói được cho đến khi lời hứa của Thiên Chúa được ứng nghiệm.
Khi Êlisabét mang thai, bà tràn ngập niềm vui và thốt lên: “Chúa đã làm cho tôi như thế này, Người đã cất khỏi tôi nỗi tủi nhục giữa loài người” (Lc 1,25). Lời này gợi nhớ đến những phụ nữ son sẻ trong Cựu Ước, như Sara, Rakhêl, và Anna, những người đã được Thiên Chúa can thiệp để sinh con, trở thành dấu chỉ của lòng thương xót Chúa. Sự thụ thai của Gioan không chỉ là một phép lạ cá nhân, mà còn là một lời tuyên bố rằng Thiên Chúa luôn chăm sóc những người bị xã hội coi thường, những người tưởng chừng như bị bỏ rơi.
Cao điểm của câu chuyện là khi Đức Maria, mang thai Chúa Giêsu, đến thăm Êlisabét. Khi nghe tiếng Maria chào, “thai nhi trong lòng bà nhảy lên vui mừng” (Lc 1,41). Sự nhảy mừng này không chỉ là một phản ứng tự nhiên, mà là dấu hiệu của sự thánh hóa bởi Thánh Thần. Gioan, ngay từ trong lòng mẹ, đã được thánh hóa, được chuẩn bị để trở thành người tiền hô của Đấng Cứu Thế. Phụng vụ của Hội Thánh nhấn mạnh điểm này bằng cách dành riêng một ngày lễ sinh nhật cho Gioan, điều hiếm hoi trong lịch sử phụng vụ, khẳng định vai trò đặc biệt của ngài trong kế hoạch cứu độ.
Cuộc đời của Gioan Tẩy Giả là một hành trình thánh hiến trọn vẹn cho Thiên Chúa. Ngài không lớn lên trong sự phồn hoa của thành thị, không tìm kiếm tiện nghi hay danh vọng. Thay vào đó, Gioan chọn con đường khắc khổ, rút lui vào hoang địa, sống một cuộc đời đơn sơ đến mức khắc nghiệt. Tin Mừng mô tả ngài “mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da, ăn châu chấu và mật ong rừng” (Mt 3,4). Lối sống này không phải để gây chú ý hay tỏ ra lập dị, mà là một lời mời gọi thống hối, một cách sống phản ánh sự từ bỏ hoàn toàn những cám dỗ của thế gian để thuộc trọn về Thiên Chúa.
Hoang địa, nơi Gioan sống và chuẩn bị cho sứ mạng, là một biểu tượng thiêng liêng sâu sắc. Đó là nơi con người đối diện với sự trống rỗng của chính mình, nơi không có gì để bám víu ngoài Thiên Chúa. Trong sự tĩnh lặng và khắc nghiệt của hoang địa, Gioan đã lắng nghe Lời Chúa, được Thần Khí dẫn dắt, và rèn luyện tâm hồn để trở thành “tiếng kêu trong hoang địa” (Ga 1,23). Lời rao giảng của ngài vang vọng: “Hãy dọn đường cho Chúa, hãy sửa lối cho thẳng để Người đi” (Mt 3,3; Is 40,3). Tiếng kêu ấy không chỉ là lời mời gọi dân chúng thống hối, mà còn là lời tuyên bố rằng thời kỳ cứu độ đã đến gần, rằng Đấng Cứu Thế đang đến.
Sứ mạng của Gioan là kêu gọi dân chúng chịu phép rửa để được tha tội. Lời giảng của ngài mạnh mẽ đến nỗi “dân chúng từ Giêrusalem, khắp miền Giuđê và cả vùng sông Giođan kéo đến với ông” (Mt 3,5). Nhiều người, khi nghe lời giảng và chứng kiến đời sống khắc khổ của ngài, đã lầm tưởng ông là Đấng Kitô. Nhưng Gioan, với sự khiêm tốn tuyệt vời, đã phủ nhận: “Tôi không phải là Đấng Kitô… Có Đấng đến sau tôi, tôi không đáng cởi quai dép cho Người” (Lc 3,16). Khi Chúa Giêsu xuất hiện bên bờ sông Giođan, Gioan đã chỉ về Ngài và tuyên bố: “Đây là Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa bỏ tội trần gian” (Ga 1,29). Đó là đỉnh cao của sứ mạng Gioan: ngài không tìm cách thu hút sự chú ý về mình, không xây dựng danh tiếng cá nhân, mà chỉ muốn dẫn dân chúng đến với Đấng Cứu Thế.
Sự khiêm nhường của Gioan được thể hiện rõ nét qua lời tuyên bố: “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” (Ga 3,30). Đây không chỉ là một câu nói, mà là một triết lý sống, một thái độ thiêng liêng mà mỗi Kitô hữu được mời gọi noi theo. Gioan hiểu rõ vai trò của mình: ngài chỉ là người dọn đường, là ánh sáng nhỏ bé dẫn lối đến ánh sáng thật. Ngài không bao giờ tìm cách chiếm giữ vị trí trung tâm, mà luôn hướng về Chúa Giêsu, Đấng là trung tâm của lịch sử cứu độ.
Sứ mạng của Gioan không chỉ dừng lại ở lời rao giảng, mà còn được hoàn tất qua đời sống chứng tá và cái chết của ngài. Gioan là mẫu gương của một ngôn sứ can đảm, không thỏa hiệp với sự ác. Với lòng trung thực và dứt khoát, ngài đã công khai lên án Hêrôđê vì hành vi loạn luân khi lấy Hêrôđia, vợ của em trai mình. Hành động này không chỉ là một lời quở trách đạo đức, mà còn là một sự thách thức trực tiếp quyền lực thế gian. Hêrôđê, dù kính nể Gioan và biết ông là người công chính (Mc 6,20), nhưng vì áp lực từ Hêrôđia và sự kiêu ngạo của mình, đã ra lệnh bắt giam ngài.
Cái chết của Gioan đến trong bối cảnh một bữa tiệc sinh nhật đầy tội lỗi. Hêrôđê, bị cuốn theo lời thề và sự thúc đẩy của Hêrôđia, đã ra lệnh chém đầu Gioan để làm vừa lòng cô con gái của Hêrôđia (Mc 6,21-29). Cái đầu bị chém rơi của Gioan trở thành biểu tượng của lời nói chân thật không bao giờ khuất phục. Dù thân xác ngài đã ngã xuống, tiếng nói của sự thật vẫn vang vọng, và ánh sáng của Thiên Chúa vẫn tiếp tục chiếu soi qua đời sống và cái chết của ngài.
Cái chết của Gioan không phải là một thất bại, mà là sự hoàn tất sứ mạng của ngài. Ngài đã sống trọn vẹn vai trò của một ngôn sứ: không chỉ loan báo Tin Mừng, mà còn làm chứng cho Tin Mừng bằng chính máu của mình. Qua cái chết ấy, Gioan đã trở thành một gương mẫu cho tất cả những ai muốn sống trung thành với Thiên Chúa, bất chấp những khó khăn, áp lực, hay thậm chí là cái chết.
Lễ sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả là dịp để mỗi người Kitô hữu nhìn lại ơn gọi của chính mình. Gioan đã sống một cuộc đời với mục đích rõ ràng: dọn đường cho Chúa đến trong lòng dân chúng. Hôm nay, chúng ta cũng được mời gọi trở thành những “Gioan Tiền Hô” của thời đại mới, những người chuẩn bị con đường cho Chúa đến trong gia đình, cộng đoàn, và xã hội. Dọn đường cho Chúa không nhất thiết phải là những hành động lớn lao hay những lời rao giảng vang dội. Đôi khi, đó chỉ là những việc làm nhỏ bé nhưng chân thành: một đời sống công chính, một hành động bác ái, một lời nói chân thật, hay một sự can đảm đứng lên bảo vệ sự thật giữa những bất công và dối trá.
Gioan dạy chúng ta bài học về sự khiêm nhường và từ bỏ cái tôi. Trong một thế giới mà nhiều người tìm cách khẳng định bản thân, xây dựng danh tiếng cá nhân, Gioan đã chọn con đường ngược lại: ngài rút lui để Chúa Giêsu được tỏa sáng. Lời tuyên bố của ngài – “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” – là một thách đố cho mỗi người chúng ta. Chúng ta có sẵn sàng từ bỏ cái tôi, từ bỏ những tham vọng cá nhân, để Chúa được lớn lên trong cuộc đời mình và trong lòng người khác? Chúng ta có đủ khiêm nhường để chấp nhận vai trò của một người phụ giúp, một người dọn đường, thay vì luôn muốn đứng ở trung tâm?
Gioan cũng dạy chúng ta về lòng can đảm và sự dứt khoát với tội lỗi. Ngài không ngần ngại lên án bất công và tội lỗi, dù điều đó có thể dẫn đến tù đày và cái chết. Trong một thế giới đầy những cám dỗ, thủ đoạn, và sự thỏa hiệp, Gioan mời gọi chúng ta sống một đời sống trung thực, công chính, và liêm chính. Lối sống của chúng ta có phản ánh niềm tin mà chúng ta tuyên xưng? Hay chúng ta đang khiến người khác nghi ngờ về Tin Mừng vì những hành động thiếu nhất quán của mình?
Cái tên Gioan – “Thiên Chúa là ân sủng” – nhắc nhở chúng ta rằng tất cả những gì chúng ta có, tất cả những gì chúng ta là, đều bắt nguồn từ hồng ân của Thiên Chúa. Được sinh ra là một hồng ân. Được làm con cái Chúa qua Bí tích Rửa tội là một hồng ân. Được mời gọi sống sứ mạng làm muối, làm men, làm ánh sáng giữa thế gian là một hồng ân lớn lao. Nhưng chính vì là hồng ân, chúng ta không được phép chiếm giữ hay tự mãn. Như Gioan, chúng ta chỉ có thể sống trọn vẹn ơn gọi của mình khi biết quy hướng tất cả về Thiên Chúa, khi biết đặt Chúa Giêsu làm trung tâm của đời sống và sứ mạng.
Cuối cùng, Gioan Tẩy Giả là gương mẫu của một đời sống làm chứng. Ngài không chỉ là người loan báo ánh sáng, mà còn là người làm chứng cho ánh sáng bằng chính cách sống và cách chết của mình. Trong một thế giới đầy bóng tối của dối trá, hận thù, chia rẽ, và ích kỷ, người Kitô hữu được mời gọi trở thành ánh sáng, dù chỉ là những ánh sáng nhỏ bé. Một đời sống đơn sơ, trung thực, và can đảm sẽ là lời loan báo hùng hồn nhất về Tin Mừng. Không cần những bài giảng dài dòng hay những lời dạy dỗ khô khan, chính cách chúng ta sống và cách chúng ta đối diện với những thử thách sẽ nói lên rằng Thiên Chúa vẫn đang hiện diện và hành động trong thế giới này.
Lạy Chúa, chúng con tạ ơn Chúa vì gương sáng của Thánh Gioan Tẩy Giả, người đã sống một cuộc đời thánh hiến, can đảm, và khiêm tốn để dọn đường cho Chúa Giêsu. Xin ban cho chúng con ơn can đảm để sống trung thành với ơn gọi của mình, để trở thành những chứng nhân của ánh sáng giữa bóng tối của thế gian. Xin giúp chúng con biết khiêm tốn lùi lại, để Chúa được lớn lên trong lòng người khác. Xin cho chúng con lòng dứt khoát với tội lỗi và sự can đảm để lên tiếng cho sự thật, ngay cả khi điều đó đòi hỏi sự hy sinh. Và xin cho chúng con luôn sống trong tâm tình tạ ơn, nhận ra rằng tất cả những gì chúng con có đều là hồng ân nhưng không từ lòng thương xót của Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ: NÉP MÌNH DƯỚI BÓNG THẬP GIÁ
Có một câu chuyện giản dị nhưng đầy ý nghĩa về một người khờ dại muốn thoát khỏi cái bóng của chính mình. Anh ta chạy trốn khắp nơi, lăn lộn trên đất, thậm chí lao xuống nước, nhưng cái bóng vẫn bám theo anh như một ám ảnh không thể dứt. Trong cơn tuyệt vọng, anh gặp một người khôn ngoan, người đã chỉ cho anh một giải pháp đơn sơ nhưng kỳ diệu: “Hãy đứng dưới bóng của một cây lớn.” Khi anh làm theo, cái bóng của anh hòa lẫn vào bóng râm của cây, và lần đầu tiên, anh cảm nhận được sự bình an sâu thẳm trong tâm hồn.
Câu chuyện này không chỉ là một câu chuyện cổ tích, mà còn là một biểu tượng sâu sắc về hành trình đức tin của mỗi Kitô hữu. Cái bóng của chúng ta – cái tôi kiêu ngạo, những dục vọng phù phiếm, những nỗi sợ hãi và bất an – sẽ không bao giờ tự biến mất nếu chúng ta chỉ biết chạy trốn hay đấu tranh bằng sức riêng. Chỉ khi chúng ta biết nép mình dưới bóng Thập Giá của Chúa Giêsu, chúng ta mới tìm thấy sự giải thoát đích thực. Dưới bóng Thập Giá, mọi u mê được xua tan, mọi đau khổ được thanh luyện, và mọi sự nhỏ bé được nâng lên trong ánh sáng của tình yêu Thiên Chúa.
Hôm nay, Giáo Hội long trọng cử hành lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, một con người đã sống trọn vẹn dưới bóng Thập Giá. Gioan không chỉ là vị Tiền Hô, người dọn đường cho Đấng Cứu Thế, mà còn là gương mẫu sống động về sự khiêm nhường, vâng phục và dâng hiến. Cuộc đời của ông là một lời mời gọi mạnh mẽ cho mỗi chúng ta: hãy nhỏ lại để Chúa lớn lên, hãy nép mình dưới bóng Thập Giá để tìm thấy ý nghĩa đích thực của đời sống.
Thánh Gioan Tẩy Giả được biết đến như một vị tiên tri vĩ đại, nhưng điều làm nên sự cao cả của ông không phải là danh tiếng hay quyền lực, mà là sự khiêm nhường tuyệt đối trước Thiên Chúa. Lời tuyên bố nổi tiếng của ông: “Ngài phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” (Ga 3,30) không chỉ là một câu nói, mà là bản tóm lược toàn bộ cuộc đời và sứ mệnh của ông. Gioan đã sống với một mục tiêu duy nhất: hướng mọi người đến với Chúa Giêsu, Đấng là Ánh Sáng Thật. Ông không tìm kiếm vinh quang cho riêng mình, không bám víu vào danh tiếng, và không giữ lại bất kỳ điều gì cho bản thân. Thay vào đó, ông chọn cách lùi vào hậu trường, để ánh sáng của Đức Kitô được tỏa rạng.
Cuộc đời của Gioan là một hành trình nép mình dưới bóng Thập Giá. Ngay từ khi sinh ra, ông đã mang dấu ấn của sự can thiệp kỳ diệu từ Thiên Chúa. Mẹ ông, bà Êlisabét, là một người phụ nữ son sẻ và đã cao niên – trong xã hội Do Thái thời bấy giờ, đây là một nỗi nhục lớn lao, thường bị coi là dấu hiệu của sự bỏ rơi từ Thiên Chúa. Tuy nhiên, chính trong sự bất lực của con người, Thiên Chúa đã thi thố quyền năng. Bà Êlisabét mang thai và sinh hạ Gioan, một dấu chỉ của niềm hy vọng mới và sự khởi đầu của thời đại cứu độ. Khi bà thốt lên: “Chúa đã cất khỏi tôi nỗi khổ nhục giữa người đời,” bà không chỉ bày tỏ niềm vui cá nhân, mà còn công nhận bàn tay Thiên Chúa đang hành động trong cuộc đời mình.
Sự ra đời của Gioan được đánh dấu bởi những dấu lạ thiêng liêng. Ông Dacaria, cha của Gioan, bị câm vì thiếu lòng tin khi Thiên thần báo tin về sự ra đời của con trai mình. Nhưng khi ông khẳng định tên của đứa trẻ là “Gioan” – một cái tên không thuộc truyền thống gia đình – phép lạ xảy ra: ông được mở miệng và lập tức chúc tụng Thiên Chúa. Những sự kiện này không chỉ gây kinh ngạc cho dân chúng, mà còn là dấu chỉ rằng Gioan là người được Thiên Chúa tuyển chọn cho một sứ mệnh đặc biệt. Câu hỏi của những người chứng kiến: “Đứa trẻ này rồi sẽ ra sao?” không chỉ phản ánh sự tò mò, mà còn tiên báo về vai trò vĩ đại của Gioan trong kế hoạch cứu độ.
Sứ mệnh của Gioan là làm Tiền Hô, là “tiếng hô trong sa mạc” kêu gọi dân chúng: “Hãy dọn đường cho Chúa, hãy sửa lối cho thẳng” (Ga 1,23). Lời kêu gọi này không chỉ là một lời mời mang tính hình thức, mà là một lời thúc bách mạnh mẽ, đòi hỏi sự hoán cải sâu xa trong tâm hồn. Gioan sống một cuộc đời khắc khổ trong hoang địa, mặc áo lông lạc đà, ăn châu chấu và mật ong rừng. Cuộc sống ấy không nhằm phô trương hay thu hút sự chú ý, mà là một chứng tá sống động về sự từ bỏ và dâng hiến. Gioan không tìm kiếm sự thoải mái hay danh vọng, nhưng chỉ hướng đến việc chuẩn bị tâm hồn dân chúng để đón nhận Đấng Cứu Thế.
Khi dân chúng kéo đến với Gioan, ông không lợi dụng cơ hội để xây dựng quyền lực hay danh tiếng cho mình. Trái lại, ông luôn chỉ về Chúa Giêsu. Khi được hỏi ông là ai, Gioan không nhận mình là Đấng Cứu Thế, cũng không tự xưng là Êlia hay một ngôn sứ lớn lao. Ông chỉ khiêm tốn nói: “Tôi là tiếng kêu trong hoang địa.” Khi nhìn thấy Chúa Giêsu, ông lập tức công bố: “Đây là Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian” (Ga 1,29). Thậm chí, khi các môn đệ của mình rời bỏ ông để theo Chúa Giêsu, Gioan không giữ họ lại, mà vui mừng vì sứ mệnh của mình đang được hoàn thành.
Gioan có thể đã chọn một con đường khác. Ông có thể giữ lấy đám đông, xây dựng một phong trào riêng, hay tự phong mình là một lãnh đạo tinh thần. Nhưng ông đã chọn con đường của sự từ bỏ. Ông nói: “Tôi không xứng đáng cúi xuống cởi quai dép cho Người” (Ga 1,27). Lời này không chỉ thể hiện sự khiêm nhường, mà còn là sự nhận thức sâu sắc về vị trí của mình trong kế hoạch của Thiên Chúa. Gioan biết rằng sứ mệnh của ông là dọn đường, chứ không phải chiếm lấy ánh hào quang.
Sự khiêm nhường và dâng hiến của Gioan đạt đến đỉnh cao trong cái chết của ông. Gioan bị bắt giam vì đã can đảm lên án tội loạn luân của vua Hêrôđê. Trong ngục tù, ông không tìm cách thương lượng hay cầu xin sự sống. Thay vào đó, ông tiếp tục làm chứng cho sự thật, ngay cả khi điều đó dẫn đến cái chết. Cái chết của Gioan – bị chặt đầu và đầu được dâng trên đĩa bạc vì một lời hứa phù phiếm của Hêrôđê – thoạt nhìn có vẻ là một thất bại thảm hại, một bi kịch đầy oan ức. Nhưng trong ánh sáng của Thập Giá, cái chết ấy mang một ý nghĩa cao cả: đó là sự thông phần vào mầu nhiệm khổ nạn của Chúa Giêsu.
Gioan không chỉ đi trước Chúa Giêsu trong việc dọn đường, mà còn đi trước trong việc hiến dâng mạng sống vì sự thật và Nước Trời. Cái chết của ông là một chứng tá mạnh mẽ về sự trung thành với Thiên Chúa, bất chấp mọi đau khổ hay bất công. Qua cái chết ấy, Gioan đã hoàn thành sứ mệnh của mình, trở thành người Tiền Hô không chỉ trong sự sống, mà còn trong sự chết. Chính Chúa Giêsu đã tôn vinh ông: “Trong các con cái loài người, không ai cao trọng hơn Gioan Tẩy Giả” (Mt 11,11). Nhưng sự cao trọng ấy không nằm ở danh vọng hay quyền lực, mà ở sự nhỏ bé, khiêm nhường và sẵn sàng dâng hiến tất cả cho Thiên Chúa.
Lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả là một cơ hội để mỗi chúng ta nhìn lại đời sống đức tin của mình. Gioan là gương mẫu tuyệt vời cho mọi Kitô hữu trong hành trình nên thánh: sống dưới bóng Thập Giá, chấp nhận nhỏ lại, từ bỏ cái tôi kiêu ngạo, và bước đi trong sự vâng phục. Cuộc đời của ông đặt ra cho chúng ta những câu hỏi quan trọng: Chúng ta đang lớn lên trong điều gì? Chúng ta đang tìm kiếm ánh sáng vinh quang cho riêng mình, hay đang nép mình dưới bóng Thập Giá? Chúng ta có đang để Chúa Giêsu lớn lên trong đời sống của mình mỗi ngày, hay đang để cái tôi che lấp ánh sáng của Ngài?
Sống dưới bóng Thập Giá không phải là một điều dễ dàng. Nó đòi hỏi chúng ta từ bỏ sự kiêu ngạo, ích kỷ, và những tham vọng cá nhân. Nó mời gọi chúng ta nhường nhịn thay vì tranh chấp, tha thứ thay vì oán hận, khiêm nhường thay vì tự cao, phục vụ thay vì đòi hỏi, và hy sinh thay vì hưởng thụ. Nhưng chính trong sự từ bỏ ấy, chúng ta tìm thấy ý nghĩa đích thực của đời sống. Dưới bóng Thập Giá, mọi đau khổ của chúng ta được thanh luyện, mọi nỗi bất an được xoa dịu, và mọi sự nhỏ bé được nâng lên trong tình yêu của Thiên Chúa.
Gioan Tẩy Giả nhắc nhở chúng ta rằng đời sống Kitô hữu không phải là một cuộc chạy đua để trở nên lớn lao trong mắt người đời, mà là một hành trình nhỏ lại để Chúa lớn lên trong lòng chúng ta và trong lòng người khác. Mỗi ngày, chúng ta có vô số cơ hội để thực hành tinh thần ấy: khi chúng ta lắng nghe thay vì phán xét, khi chúng ta chia sẻ thay vì giữ lại, khi chúng ta yêu thương ngay cả khi bị tổn thương. Những hành động nhỏ bé ấy, khi được thực hiện với lòng chân thành, sẽ trở thành những con đường dẫn người khác đến với Chúa Giêsu.
Cái bóng của mỗi người – những yếu đuối, tội lỗi, và kiêu ngạo – sẽ không bao giờ tự tan biến nếu chúng ta chỉ biết chạy trốn hay đấu tranh bằng sức riêng. Nhưng khi chúng ta nép mình dưới bóng Thập Giá, chúng ta được bao phủ bởi bóng rợp của tình yêu vĩnh cửu. Dưới bóng Thập Giá, chúng ta tìm lại được chính mình, như Thánh Gioan Tẩy Giả đã tìm thấy, như bao vị thánh đã tìm thấy, và như bao con người nhỏ bé nhưng vĩ đại đã tìm thấy trong sự dâng hiến thầm lặng.
Trong ngày lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, chúng ta hãy cầu xin ơn can đảm để sống như ông: nhỏ lại để Chúa lớn lên, nép mình dưới bóng Thập Giá để ánh sáng của Ngài chiếu tỏa qua đời sống của chúng ta. Xin cho lời cầu nguyện của chúng ta không chỉ là những lời đẹp, mà là một khát vọng chân thành: “Lạy Chúa, xin cho con biết nhỏ lại, để Chúa lớn lên trong con. Xin cho con đừng sợ hãi cái chết từng ngày của cái tôi, vì trong cái chết ấy, chính Chúa sẽ sống trong con.”
Nhờ lời chuyển cầu của Thánh Gioan Tẩy Giả, xin Chúa ban cho chúng ta ơn trung thành và lòng nhiệt thành để dọn đường cho Ngài trong thế giới hôm nay. Xin cho chúng ta biết sống dưới bóng Thập Giá, để mọi đau thương, bất công, và khổ nạn của đời mình mang lấy ý nghĩa trong ánh sáng của tình yêu và sự sống vĩnh cửu. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
THÁNH GIOAN TẨY GIẢ: SỐNG ĐẸP, CHẾT HÀO HÙNG
Trong lịch sử ơn cứu độ, Gioan Tẩy Giả là một nhân vật có vị trí đặc biệt. Ngài không chỉ được Thiên Chúa tuyển chọn từ khi còn trong lòng mẹ, mà còn được Kinh Thánh nhắc đến với sự tôn kính hiếm có. Ngài là vị ngôn sứ cuối cùng của Cựu Ước và là vị tiền hô mở đường cho Đấng Cứu Thế. Sinh nhật của Ngài được toàn thể Hội Thánh long trọng mừng kính như một dấu chỉ đặc biệt. Đó là sinh nhật của một con người sống đẹp từ khi mới chào đời, sống đẹp trong sứ vụ, và chết cũng thật hào hùng.
Từ trước muôn thuở, Thiên Chúa đã hoạch định chương trình cứu độ nhân loại và trong chương trình ấy, Gioan Tẩy Giả đóng một vai trò then chốt. Việc bà Êlisabét mang thai Gioan đã là một sự kiện đầy kỳ diệu. Bà son sẻ, tuổi cao, tưởng như không còn hy vọng làm mẹ, nhưng chính trong hoàn cảnh đó, quyền năng Thiên Chúa được biểu lộ. Cái chết của một cung lòng hiếm muộn đã bị đảo ngược bởi một sự sống mới. Đứa trẻ sinh ra được đặt tên là Gioan, một cái tên xa lạ với dòng họ, nhưng lại là tên được Thiên thần truyền đạt trước đó. Đây là dấu chỉ cho thấy đứa trẻ ấy không thuộc về con người nhưng thuộc về Thiên Chúa. Khi ông Da-ca-ri-a, cha của Gioan, viết trên bảng tên con mình là Gioan, thì ông liền được mở miệng sau một thời gian câm lặng. Mọi người ngỡ ngàng. Lạ lùng hơn nữa, đứa trẻ ấy lớn lên trong ơn sủng của Chúa, sống trong hoang địa, chuẩn bị cho một sứ vụ cao cả là dọn đường cho Đấng Cứu Thế.
Gioan sống đẹp vì biết từ bỏ chính mình. Giữa một thế gian ưa chuộng tiện nghi, ông lại chọn lối sống khổ hạnh. Mặc áo lông lạc đà, ăn châu chấu và mật ong rừng, Gioan sống ẩn dật nơi hoang địa, chú tâm vào việc cầu nguyện và lắng nghe tiếng Chúa. Sự gắn bó thâm sâu với Thiên Chúa đã giúp ông nhận ra ơn gọi của mình không phải là để tìm kiếm danh vọng trần thế, nhưng là để loan báo sự hiện diện của Đấng Cứu Thế. Khi dân chúng kéo đến đông đảo, ngưỡng mộ, coi ông như một ngôn sứ lớn, ông đã không để mình bị quyến rũ bởi vinh quang con người. Trái lại, ông can đảm chỉ về Đấng sẽ đến sau, rằng: “Có Đấng đến sau tôi, nhưng Ngài có trước tôi, tôi không đáng cởi quai dép cho Ngài.”
Gioan sống đẹp vì biết làm chứng cho sự thật. Khi các môn đệ của ông bắt đầu theo Chúa Giêsu, ông không ghen tỵ, không buồn bã. Trái lại, ông vui mừng và nói: “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại.” Một con người càng lớn thì càng sợ mất danh, mất quyền, nhưng Gioan thì ngược lại. Ông hiểu rõ vị trí của mình và sứ mạng của mình, nên biết lui vào bóng tối để ánh sáng của Đức Kitô được bừng sáng giữa trần gian.
Gioan sống đẹp không chỉ bằng lời rao giảng, mà bằng cả đời sống đạo đức, trong sáng, khiêm tốn và can đảm. Sự cao đẹp ấy được chính Đức Giêsu xác nhận: “Trong các phàm nhân do người nữ sinh ra, chưa từng có ai cao trọng hơn Gioan Tẩy Giả.” Gioan không chỉ sống đẹp mà còn chết đẹp. Cái chết của ông là một chứng tá hùng hồn cho sự thật. Khi vua Hêrôđê sống trong loạn luân với chị dâu là Hêrôđia, Gioan đã không im lặng. Trong khi cả triều đình sợ sệt, nín lặng, thì chỉ một mình ông dám lên tiếng. Lời tố cáo ấy khiến ông bị bắt giam. Và cuối cùng, vì một lời thề lỡ miệng và một điệu múa khêu gợi của cô gái, Hêrôđê đã ra lệnh chặt đầu Gioan.
Cái chết ấy là một bi kịch xét theo lẽ con người, nhưng là một vinh quang xét theo con mắt đức tin. Gioan đã không thỏa hiệp với tội ác. Ông chấp nhận mất mạng sống trần gian để bảo vệ giá trị vĩnh cửu. Cái chết ấy là lời tuyên xưng hùng hồn cho sự thật, cho luân lý, cho phẩm giá của người ngôn sứ. Đó là cái chết hào hùng, vinh quang, là cái chết của người sống đẹp.
Nhân ngày sinh nhật thánh Gioan Tẩy Giả, chúng ta hãy dừng lại chiêm ngắm cuộc đời của ngài để nhìn lại cuộc đời mình. Ngày ta sinh ra đời, gia đình, dòng tộc đã vui mừng khôn xiết. Ai cũng muốn nhìn ngắm ta, bồng ẵm ta, cầu chúc cho ta lớn lên thành người tốt, người tài, người đạo đức. Nhưng hôm nay, khi nhìn lại hành trình đã qua, ta đã đáp lại niềm hy vọng ấy thế nào? Ta có sống đẹp không? Ta có làm rạng danh gia đình, họ hàng và Thiên Chúa không? Ta có đang chuẩn bị một cái chết đẹp không, hay đang sống hời hợt, buông thả, không mục đích?
Một người cha kia kể rằng, trong thời gian vợ mang thai, anh ngày đêm cầu khấn xin được con trai. Đến tối 28 Tết, khi vợ sinh con trai, anh vui mừng khôn xiết, liền châm hai dây pháo dưới chuồng bồ câu để ăn mừng. Tiếng pháo nổ vang, làm bầy chim sợ hãi bay hết. Vui mừng quá đỗi đã gây ra tổn thất không nhỏ cho gia đình. Nhưng đó là chuyện nhỏ. Một đứa trẻ ra đời là niềm vui lớn. Cũng vậy, khi Gioan chào đời, hàng xóm láng giềng đều đến chia vui, thán phục, chúc tụng. Và họ tự hỏi: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” Câu hỏi ấy vẫn vang vọng nơi mỗi người chúng ta.
Chúng ta được sinh ra, lớn lên trong tình yêu thương, trong kỳ vọng. Nhưng ta có sống đúng với kỳ vọng ấy không? Ta có để Chúa đồng hành trong cuộc đời mình không? Hay ta chỉ lo xây dựng danh tiếng trần gian mà quên chuẩn bị cho sự sống đời đời? Hãy noi gương Gioan mà sống đẹp: sống giản dị, khiêm nhường, can đảm, sống vì sự thật, vì Thiên Chúa và tha nhân. Đừng sống lừng lững mà lu mờ. Hãy sống âm thầm mà rực sáng.
Và khi kết thúc hành trình trần thế, ta có thể ra đi trong bình an như Gioan: không nuối tiếc, không sợ hãi, vì đã sống trọn vẹn với ơn gọi làm người, làm con Thiên Chúa. Cái chết sẽ trở thành lời chứng cho một cuộc đời đẹp. Đó là lời mời gọi của lễ mừng hôm nay: Mừng sinh nhật thánh Gioan Tẩy Giả là mừng một cuộc đời trọn vẹn. Nguyện xin thánh nhân chuyển cầu cho chúng ta sống như ngài, sống đẹp lòng Chúa, đẹp lòng người, và chết như ngài, chết trong bình an và vinh quang.
Lạy thánh Gioan Tẩy Giả, xin dạy chúng con biết nép mình dưới bóng Thánh Giá như ngài, để thoát khỏi cái bóng của phù phiếm, kiêu ngạo, tội lỗi trong cuộc sống. Xin giúp chúng con can đảm nói lên sự thật, dù phải hy sinh. Xin giúp chúng con nhỏ lại để Chúa lớn lên. Và xin cho cái chết của chúng con là hoa trái của một cuộc sống đẹp như ngài. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ – TIỀN HÔ CỦA ĐẤNG CỨU THẾ
Thưa cộng đoàn phụng vụ, hôm nay Giáo Hội long trọng mừng lễ sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, một biến cố hiếm hoi trong lịch phụng vụ vì thông thường Giáo Hội chỉ mừng ngày các thánh qua đời – tức là ngày các ngài sinh ra trên trời. Nhưng Thánh Gioan là một ngoại lệ, bởi cuộc đời và sứ vụ của ngài nối kết một cách lạ lùng và chặt chẽ với chính cuộc đời và sứ mạng của Chúa Giêsu. Ngài là tiếng kêu trong hoang địa dọn đường cho Đấng Cứu Thế; là ngôn sứ loan báo ánh sáng; là người được Thiên Chúa sai đến để chuẩn bị lòng người sẵn sàng đón nhận Chúa. Bài Tin Mừng hôm nay cũng như bài đọc trích sách tiên tri Isaia đều hướng chúng ta về mầu nhiệm ấy: “Có một người được Thiên Chúa sai đến, tên là Gioan. Ông đến để làm chứng về ánh sáng…” (Ga 1,6-7).
Ngay từ thế kỷ IV, cả Giáo hội Đông phương lẫn Tây phương đã mừng ngày sinh của ngài vào ngày 24 tháng Sáu, trước sinh nhật Chúa Giêsu đúng sáu tháng theo lời Thiên thần truyền tin. Ngài còn được gọi là Tiền Hô – người đi trước; là Loan Tin – người loan báo; là người nhường bước để Đấng đến sau được tỏ hiện trọn vẹn. Sứ mạng và con người Thánh Gioan gắn liền với Đức Kitô như ánh bình minh dọn đường cho mặt trời mọc; như tiếng tiền phong kêu gọi thống hối, mở lối cho ơn tha thứ; như một người bạn trung tín mở cửa lòng dân cho Đấng là Tình Yêu cứu độ bước vào.
Sự lạ lùng trong cuộc đời Thánh Gioan bắt đầu từ giây phút đầu tiên trong lòng mẹ. Cả hai ông bà Dacaria và Êlisabét đều công chính trước mặt Thiên Chúa, nhưng đã luống tuổi và không thể sinh con. Ấy thế mà trong chính giới hạn và bất lực ấy, lời của Thiên Chúa được thực hiện: một hài nhi được cưu mang, một ngôn sứ được thánh hiến ngay từ trong lòng mẹ. Cuộc truyền tin của thiên thần cho ông Dacaria và sau đó là việc đặt tên cho trẻ vừa sinh ra là “Gioan” – không theo truyền thống dòng tộc – đều nói lên sứ mạng đặc biệt và duy nhất của người con này. Tên “Gioan” có nghĩa là: Thiên Chúa thi ân. Một ân huệ mang tính cứu độ mà Thiên Chúa gửi đến cho dân Ngài, để chuẩn bị cho một ân huệ lớn hơn là chính Con Một của Ngài.
Cuộc đời Gioan là một chứng từ sống động cho sự thật, cho ánh sáng và cho Đức Kitô. Thánh Luca kể lại rằng ngay khi còn trong lòng mẹ, Gioan đã nhảy mừng khi gặp gỡ Hài nhi Giêsu trong cung lòng Đức Maria. Một cuộc gặp gỡ âm thầm nhưng mang tính mạc khải, loan báo rằng cuộc đời Gioan không quy về bản thân nhưng là hướng trọn về Đấng Cứu Thế. Chính vì thế, trong tất cả những hành động, lời nói và cung cách sống của ngài, Thánh Gioan đều cho thấy một tinh thần từ bỏ chính mình để Đức Kitô được tỏ hiện.
Khi trưởng thành, Gioan sống ẩn dật trong hoang địa, ăn châu chấu và uống mật ong rừng, mặc áo lông lạc đà. Nhưng chính trong hoang địa đó, lời kêu gọi của ông vang dội: “Hãy dọn đường cho Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi”. Ông rao giảng phép rửa thống hối, kêu gọi người ta quay trở về với Thiên Chúa, sửa đổi đời sống, chuẩn bị cho triều đại của Thiên Chúa sắp đến. Nhưng ông không tự nhận mình là Đấng Messia. Ông nói rõ: “Có Đấng đến sau tôi nhưng quyền thế hơn tôi, tôi không đáng cởi quai dép cho Người”. Một lời tuyên xưng đầy khiêm hạ nhưng mạnh mẽ. Bởi Gioan biết rõ mình là ai: ông là tiếng kêu, còn Chúa Giêsu mới là Lời. Ông là chiếc đèn, còn Chúa Giêsu mới là ánh sáng. Ông là người dọn đường, còn Chúa Giêsu là chính Con Đường.
Khi Chúa Giêsu xuất hiện tại sông Giođan để xin Gioan làm phép rửa, ông ngần ngại vì biết rõ thân phận và vai trò mình. Nhưng rồi ông vâng theo ý muốn Thiên Chúa. Và khi làm phép rửa cho Chúa, ông đã được chứng kiến mầu nhiệm cao cả: Trời mở ra, Chúa Thánh Thần ngự xuống, và tiếng từ trời phán: “Đây là Con Ta yêu dấu, đẹp lòng Ta mọi đàng”. Từ đó, Gioan biết sứ mạng mình đã hoàn tất. Ông không giữ lấy môn đệ cho riêng mình. Thấy Chúa Giêsu đi ngang, ông chỉ cho hai môn đệ mình và nói: “Đây là Chiên Thiên Chúa, Đấng xoá tội trần gian”. Hai môn đệ ấy – trong đó có Anrê – liền bỏ Gioan mà theo Chúa Giêsu. Ông không giữ họ lại. Trái lại, ông hân hoan vì thấy Đấng mà ông loan báo đã đến và được mọi người đón nhận. Ông nói: “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại”.
Cuộc đời Gioan Tẩy Giả là bài học sống động của sự khiêm hạ và trung thành. Nhưng đồng thời cũng là bài học về sự can đảm và trung thực. Gioan không sợ quyền lực, không uốn cong sự thật trước những bất công. Ông đã công khai chỉ trích vua Hêrôđê vì cưới vợ của anh mình là điều trái luật. Vì thế, ông bị bắt giam và sau đó bị chém đầu một cách tàn nhẫn bởi mưu đồ của bà Hêrôđia. Một ngôn sứ đã sống và chết cho sự thật. Một con người đã làm chứng bằng cả mạng sống mình.
Tuy nhiên, cuộc đời Gioan không phải không có những giây phút bối rối. Khi bị giam trong tù, ông đã sai môn đệ đến hỏi Chúa Giêsu: “Thầy có phải là Đấng phải đến, hay chúng tôi còn phải đợi ai khác?” Câu hỏi ấy không biểu lộ sự nghi ngờ nhưng cho thấy khát vọng được xác tín, được nhìn thấy hoa trái của sứ vụ mình. Và Chúa Giêsu đã không quở trách ông. Ngài chỉ nói với các môn đệ của Gioan: “Hãy về thuật lại cho Gioan những gì các anh thấy và nghe: người mù thấy, kẻ què đi được, người điếc nghe được, người chết sống lại, người nghèo được nghe Tin Mừng”. Một cách gián tiếp, Chúa Giêsu khẳng định cho Gioan rằng: Đúng vậy, Ta chính là Đấng phải đến. Gioan đã đi đúng đường. Gioan đã sống đúng sứ mạng.
Suy niệm về Thánh Gioan Tẩy Giả hôm nay, chúng ta được mời gọi nhìn lại ba khía cạnh căn bản của đời sống Kitô hữu:
Trước hết là ơn gọi làm chứng. Ngay khi lãnh nhận bí tích Rửa tội, mỗi người chúng ta đã được mời gọi trở nên ngôn sứ, tư tế và vương đế. Nghĩa là trở nên người loan báo Tin Mừng, làm chứng cho ánh sáng và xây dựng vương quốc tình yêu của Thiên Chúa nơi trần gian. Làm chứng không chỉ bằng lời nói mà trước hết bằng cuộc sống. Như Gioan, chúng ta phải là người dọn đường cho người khác đến với Chúa, chứ không phải trở nên rào chắn. Chúng ta sống giữa một thế giới đang cần ánh sáng, cần sự thật, cần tiếng nói công lý. Nhưng những điều ấy không thể đến nếu thiếu những người như Gioan – can đảm, thẳng thắn và biết hy sinh chính mình.
Thứ đến là sự khiêm tốn. Trong một thế giới đầy tính phô trương, nơi mà ai cũng muốn được công nhận, được hoan hô, được đứng trên người khác, thì thái độ “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại” của Thánh Gioan là một ngọn hải đăng chỉ lối. Chúng ta đang sống trong một nền văn hóa coi cái tôi là trung tâm, nơi mà sự phục vụ thường bị hiểu lầm là yếu đuối, và sự khiêm hạ bị coi là kém cỏi. Nhưng Gioan đã cho thấy sức mạnh của một tâm hồn khiêm tốn biết đứng sau để Chúa được tỏ hiện, biết rút lui đúng lúc để chương trình của Thiên Chúa được thành toàn.
Và sau cùng, là niềm tin. Cuộc đời người Kitô hữu không thiếu những giây phút bị thử thách, những khoảng lặng của đức tin, những thắc mắc về con đường mình đang đi. Như Gioan trong ngục tù, có thể chúng ta cũng từng hỏi: “Lạy Chúa, con đang đi đúng đường không? Con có đang thực hiện ý Chúa không?”. Nhưng điều quan trọng là: đừng ngã lòng, đừng mất hy vọng, đừng tắt niềm trông cậy. Bởi nếu trung thành, nếu gắn bó, thì dù chưa thấy ánh sáng rạng ngời hôm nay, chúng ta vẫn sẽ gặp Đấng là Ánh Sáng vào ngày mai. Đức tin không luôn là một cảm xúc, mà là một quyết định: dám tin – dẫu chưa thấy; dám bước – dù trong bóng tối; dám yêu – dù trong thử thách.
Nguyện xin Thánh Gioan Tẩy Giả – vị Ngôn sứ của ánh sáng, vị Tiền Hô của ơn cứu độ – cầu bầu cho chúng ta biết can đảm làm chứng, biết khiêm hạ trước Thiên Chúa và biết tín thác dẫu giữa ngục tù cuộc sống. Như ngài, chúng ta cũng được Thiên Chúa chọn gọi ngay từ trong lòng mẹ; như ngài, chúng ta cũng có một sứ mạng độc nhất không ai thay thế; và như ngài, ước gì cuộc sống chúng ta trở thành lời loan báo sống động về Chúa Kitô – Đấng Cứu Độ trần gian. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
CÓ MỘT NGƯỜI ĐƯỢC THIÊN CHÚA SAI ĐẾN, TÊN LÀ GIOAN
Hôm nay, toàn thể Hội Thánh long trọng cử hành lễ sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, vị ngôn sứ cuối cùng của Cựu Ước và là người mở đầu cho Tân Ước, người được Thiên Chúa tuyển chọn để dọn đường cho Đấng Cứu Thế. Không như những thánh khác thường được mừng kính vào ngày mất – tức ngày các ngài được sinh ra trên trời – thì Thánh Gioan là một trong ba người duy nhất trong toàn bộ niên lịch phụng vụ được mừng lễ sinh nhật trần thế: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Gioan Tẩy Giả. Sự kiện đặc biệt này cho thấy vai trò hết sức quan trọng và độc nhất vô nhị của Gioan trong lịch sử cứu độ. Ngài là ngọn đèn cháy sáng, được sai đến để làm chứng về ánh sáng, là tiếng hô trong hoang địa: “Hãy dọn đường cho Đức Chúa, sửa lối cho Người cho ngay thẳng.”
Khởi đầu từ một câu chuyện kỳ diệu: ông Dacaria và bà Êlisabét sống công chính, luôn tôn thờ Thiên Chúa nhưng lại không có con vì bà son sẻ và đã già nua. Trong một buổi lễ tế trong đền thờ, khi dân chúng đang cầu nguyện, sứ thần hiện đến báo tin bà Êlisabét sẽ sinh một con trai, và người con ấy sẽ mang tên Gioan. Không chỉ là sự ra đời lạ lùng từ một người mẹ son sẻ và tuổi già, Gioan ngay từ khi còn trong lòng mẹ đã được đầy Thánh Thần, đến nỗi khi Đức Maria vừa chào bà Êlisabét thì thai nhi Gioan đã nhảy lên vui sướng, nhận biết Đấng Cứu Thế đang ngự đến. Chính Gioan là vị tiên tri cuối cùng và là vị tiền hô của Đấng Thiên Sai. Ngài sinh ra không phải để nổi bật chính mình, nhưng để tôn vinh Đấng đến sau mà trổi vượt hơn mình.
Thánh Gioan Tẩy Giả, một con người khổ hạnh, sống giữa sa mạc, mặc áo lông lạc đà, ăn châu chấu và mật ong rừng, đã dấn thân trong sứ vụ rao giảng sám hối. Lời giảng của Ngài như tiếng sấm động, kêu gọi dân chúng trở về với Thiên Chúa, chịu phép rửa để được ơn tha tội. Ngài thu hút những đám đông dân chúng từ khắp xứ Giuđê đến sông Giođan để nghe lời Ngài và chịu phép rửa. Nhưng khi được đám đông ngưỡng mộ và nghi ngờ Ngài là Đấng Kitô, thánh nhân đã khiêm tốn khước từ và nói: “Tôi không phải là Đấng Kitô… Có Đấng đến sau tôi nhưng trổi vượt hơn tôi, tôi không đáng cởi quai dép cho Người.”
Điều đặc biệt nơi Gioan Tẩy Giả chính là sự rõ ràng trong căn tính và sứ mạng. Ngài không hề nhầm lẫn vai trò của mình, không để đám đông hay vinh quang trần thế đánh lừa. Ngài không chiếm lấy vai trò của Đấng Cứu Thế nhưng vui mừng vì được là bạn của Tân Lang, người dọn đường, người đi trước để chuẩn bị lòng người cho Đấng đến. Chính Ngài đã thốt lên lời tuyệt vời: “Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại.” Đó không chỉ là một tuyên bố, mà là một lý tưởng sống, là lẽ sống của một người đã hoàn toàn đặt mình dưới ánh sáng của Chúa.
Thánh Gioan không chỉ loan báo Đấng Cứu Thế đến gần, mà chính Ngài đã nhận ra và giới thiệu Chúa Giêsu cho dân chúng: “Đây là Chiên Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian.” Trong dòng sông Giođan, Thánh Gioan đã rửa tội cho chính Đấng Cứu Thế, dù Ngài không có tội. Gioan đã chứng kiến Thánh Thần như chim bồ câu đậu xuống trên Chúa Giêsu và tiếng từ trời phán: “Đây là Con Ta yêu dấu.” Dù là nhân chứng vĩ đại của một khởi đầu mới, Gioan không giữ lại vinh quang cho mình. Ngài sẵn sàng rút lui, sẵn sàng nhường chỗ, sẵn sàng để cho ánh sáng Đức Kitô lan tỏa, còn mình thì khuất bóng trong khiêm tốn và phục vụ.
Và cuối cùng, cái chết của Gioan cũng mang dấu ấn của một vị ngôn sứ đích thực: cái chết vì sự thật, vì luân lý, vì công lý. Khi dám công khai chỉ trích vua Hêrôđê về việc lấy vợ của anh mình là điều trái với luật, Gioan đã biết trước rằng mình sẽ phải trả giá. Nhưng Ngài không lùi bước. Vì sự thật, Ngài dấn thân. Vì công chính, Ngài hy sinh. Cái chết của Ngài không chỉ là một bi kịch, nhưng là một lời chứng anh hùng. Gioan đã chết nhưng lời Ngài vẫn sống. Đầu Ngài bị chém, nhưng ánh sáng sự thật Ngài loan báo không thể bị dập tắt.
Ngày sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả, mời gọi chúng ta chiêm ngắm một mẫu gương sống động của lòng tin, lòng can đảm và sự khiêm tốn sâu xa. Ngài là gương mẫu cho mọi Kitô hữu biết đặt Chúa làm trung tâm của đời mình, sống cho sứ mạng của Thiên Chúa trao phó, dẫu phải chịu thiệt thòi, dẫu phải khuất bóng.
Mỗi người chúng ta được mời gọi soi mình nơi cuộc đời Gioan Tẩy Giả: Chúng ta đã sống sứ mạng của mình như thế nào? Chúng ta có biết dọn lòng mình để Chúa lớn lên trong ta và nơi tha nhân không? Ta có dám sống và làm chứng cho sự thật, dù sự thật ấy có thể khiến ta thiệt thòi, bị hiểu lầm hay phải hy sinh không? Ta có đủ khiêm nhường để biết mình là ai, đang được sai đi để làm gì, hay ta vẫn còn bị quyến rũ bởi tiếng khen, vinh quang trần thế, và lòng ham muốn nâng mình lên thay vì hạ mình xuống?
Gioan đã sống một cuộc đời nhỏ lại để Đấng Cứu Thế lớn lên. Còn ta, ta có để cho Đức Kitô lớn lên trong từng lời nói, hành động, chọn lựa, trong cách ta tha thứ, trong thái độ ta phục vụ, trong những hy sinh âm thầm vì Tin Mừng? Ta có để cho Chúa dẫn dắt lương tri, hoán cải tâm hồn ta khỏi những định kiến, kiêu căng, ích kỷ và bóng tối tội lỗi hay không?
Lạy Chúa, Chúa đã sai Thánh Gioan đến để dọn đường cho Con Một Chúa là Đức Giêsu Kitô, và để làm chứng về ánh sáng. Xin cho mỗi người chúng con cũng biết sống đời sống chứng nhân, biết can đảm nói sự thật và dọn đường cho Chúa đến trong tâm hồn mình, trong gia đình mình và trong xã hội hôm nay. Xin cho chúng con luôn biết nhỏ lại để Chúa được lớn lên, biết khuất bóng để ánh sáng Tin Mừng được lan tỏa, và biết sống chết cho chân lý như thánh Gioan đã sống. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
SINH NHẬT THÁNH GIOAN TẨY GIẢ: ÁNH SÁNG CHO MUÔN DÂN
Bài giảng hôm nay hướng chúng ta về một trong những nhân vật vĩ đại nhất của lịch sử cứu độ: Thánh Gioan Tẩy Giả. Mừng lễ sinh nhật ngài là mừng sự khởi đầu của một sứ mạng lớn lao, khởi đầu của ánh sáng từ Thiên Chúa soi chiếu qua một con người, để dọn đường cho Đấng Cứu Thế. Trong phụng vụ, Giáo Hội chỉ mừng sinh nhật ba người: Đức Giêsu, Đức Maria, và Gioan Tẩy Giả. Điều đó đã nói lên sự cao trọng đặc biệt của vị ngôn sứ cuối cùng này. Ngài là điểm nối giữa Cựu Ước và Tân Ước, giữa bóng tối của lời hứa và ánh sáng của sự hoàn tất.
Bài đọc thứ nhất, trích sách ngôn sứ Isaia, được Giáo Hội đặt vào ngày lễ này như một lời tiên báo về chính cuộc đời và sứ mạng của Gioan. Ngay từ trong lòng mẹ, Thiên Chúa đã gọi tên ông. Ngài làm cho miệng lưỡi ông nên như gươm sắc bén, giấu ông dưới bàn tay của Người, biến ông thành mũi tên nhọn, đặt trong ống tên của Người. Tất cả những hình ảnh ấy cho thấy Thánh Gioan là khí cụ mạnh mẽ của Thiên Chúa, là người được tuyển chọn và được uốn nắn ngay từ lúc chưa chào đời để thi hành một sứ mạng duy nhất: dọn đường cho Chúa, soi sáng cho dân Người.
Lời ngôn sứ Isaia còn vang vọng rõ ràng trong cuộc đời của Gioan: “Ta đặt ngươi làm ánh sáng muôn dân, để ngươi đem ơn cứu độ của Ta đến tận cùng cõi đất.” Mặc dù không phải là Đấng Cứu Độ, nhưng Gioan đã làm nổi bật vai trò của mình bằng cách chỉ đường cho Đấng Cứu Độ. Ánh sáng của Gioan không phải là ánh sáng tự thân, nhưng là ánh sáng phản chiếu từ Đức Kitô. Gioan là ngọn đèn cháy sáng, như chính Đức Giêsu sau này khẳng định. Đó là thứ ánh sáng làm cho người khác nhìn thấy Chúa, gặp được Chúa và quay về với Chúa.
Trong bài đọc trích sách Công vụ Tông đồ, thánh Phaolô kể lại sứ mạng của Gioan Tẩy Giả một cách súc tích nhưng sâu sắc. Trước khi Đức Giêsu xuất hiện công khai, Gioan đã rao giảng kêu gọi toàn dân sám hối và chịu phép rửa. Ông không chỉ dọn đường, mà còn mạc khải sự thật về Đấng Cứu Độ: “Người đến sau tôi, nhưng tôi không đáng cởi dây giày cho Người.” Sự khiêm nhường thẳm sâu của Gioan không phải là biểu hiện của tự ti, nhưng là thái độ nội tâm của một con người thật sự nhận ra sự cao cả của Thiên Chúa và sự bé nhỏ của chính mình. Trong thế giới hôm nay, nơi mà nhiều người chạy theo danh vọng, địa vị, và mong muốn khẳng định cái tôi, thì sự khiêm tốn của Thánh Gioan là một bài học quý báu.
Tin Mừng Luca mô tả một cách cảm động về sự ra đời của Thánh Gioan. Mọi chi tiết đều gợi lên một điều kỳ diệu, từ việc bà Êlisabét sinh con trong lúc tuổi già, đến việc ông Dacaria – người từng câm nín vì đã nghi ngờ – nay mở miệng và chúc tụng Thiên Chúa sau khi xác nhận tên con mình là Gioan. Tên gọi đó không phải là một lựa chọn tình cảm của cha mẹ, mà là một sứ mạng do chính Thiên Chúa chỉ định. Và người ta hỏi: “Đứa trẻ này rồi sẽ thế nào đây?” Câu hỏi đó vẫn còn âm vang trong lòng mỗi chúng ta hôm nay. Thánh Gioan đã lớn lên trong hoang địa, được Thánh Thần hướng dẫn, chuẩn bị cho ngày ra mắt dân Israel. Ngài sống khổ hạnh, không tìm kiếm tiện nghi, không chạy theo thế lực, nhưng sống đúng căn tính của một ngôn sứ: lắng nghe Lời Thiên Chúa và nói Lời ấy cho dân.
Cuộc đời của Gioan Tẩy Giả là một chứng tá sống động cho sự trung thành và can đảm. Ngài không sợ nói lên sự thật. Ngài dám chỉ trích tội lỗi, kể cả nơi những người có quyền thế. Cuối cùng, Ngài đã phải trả giá bằng mạng sống vì dám bảo vệ lề luật của Thiên Chúa. Cái chết của Gioan là cái chết của một người sống và chết cho sứ mạng. Ngài không hề thỏa hiệp với sự dữ. Ngài không tránh né sự thật. Gioan biết rõ mình không phải là ánh sáng, nhưng là người làm chứng cho ánh sáng. Chính sự ý thức rõ ràng về vị trí của mình đã làm cho ngài trở nên cao trọng trước mặt Thiên Chúa.
Sứ điệp của lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả mời gọi chúng ta suy nghĩ lại chính căn tính và sứ mạng của mình. Chúng ta được mời gọi trở nên ánh sáng – không phải ánh sáng tự phát, mà là ánh sáng được đón nhận từ Thiên Chúa để soi cho người khác. Như Gioan, chúng ta không được kêu gọi để thu hút mọi ánh nhìn về mình, nhưng để hướng mọi ánh mắt về Chúa Kitô. Đó là một hành trình đòi hỏi khiêm nhường, từ bỏ, và lòng trung tín.
Trong thế giới hôm nay, giữa bóng tối của ích kỷ, dối trá, bạo lực, và tuyệt vọng, chúng ta cần nhiều chứng nhân như Gioan – những người dám nói thật, sống thật, và yêu thật. Những người không sợ bị hiểu lầm, bị từ chối, bị loại trừ, chỉ vì muốn trung thành với lẽ phải và sự công chính. Có thể chúng ta không mang áo lông lạc đà và ăn châu chấu như Gioan, nhưng chúng ta vẫn có thể sống tinh thần của ngài: sống đơn sơ, can đảm, và luôn hướng lòng về Thiên Chúa.
Hãy suy nghĩ xem, đâu là hoang địa mà chúng ta đang sống? Có thể đó là sự cô đơn nội tâm, là lối sống ích kỷ, là những bận rộn vô nghĩa, là thế giới khép kín trong tiện nghi và thiếu vắng cầu nguyện. Chính nơi hoang địa ấy, Thiên Chúa muốn gặp gỡ chúng ta, đào tạo chúng ta, và gửi chúng ta đi như những ngôn sứ của thời đại. Sinh nhật Thánh Gioan là dịp để mỗi người tự hỏi: tôi có dám sống cho Chúa và cho tha nhân? Tôi có can đảm làm chứng cho sự thật, hay chỉ thích sống an toàn và tránh va chạm? Tôi có dám trở nên một “ánh sáng” bé nhỏ nhưng trung tín giữa bóng tối của thế gian?
Xin Chúa cho chúng ta, qua lời chuyển cầu của Thánh Gioan Tẩy Giả, biết sống trọn vẹn ơn gọi làm chứng cho Chúa, biết đặt Người làm trung tâm của đời mình, và luôn khao khát được trở nên khí cụ nhỏ bé nhưng hữu hiệu trong tay Ngài. Như Gioan đã từng sống, từng yêu, từng dọn đường, từng chịu đau khổ, và từng hy sinh vì Chúa, xin cho chúng ta cũng biết sống như thế giữa lòng thế giới hôm nay. Amen.
Lm. Anmai, CSsR