Thứ hai tuần 24 Tn Lễ Đức Mẹ sầu Bi TÌNH YÊU ĐỨNG VỮNG BÊN THẬP GIÁ

TÌNH YÊU ĐỨNG VỮNG BÊN THẬP GIÁ

Kính thưa quý ông bà và anh chị em,

Hôm nay, phụng vụ của Giáo Hội mời gọi chúng ta cùng nhau chiêm ngắm một hình ảnh vô cùng quen thuộc nhưng cũng vô cùng sâu sắc: hình ảnh Đức Trinh Nữ Maria đứng dưới chân thập giá của Con mình. Lễ nhớ Đức Mẹ Sầu Bi được cử hành ngay sau Lễ Suy Tôn Thánh Giá không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên. Giáo Hội muốn chúng ta hiểu rằng, không thể nào chiêm ngắm vinh quang của thập giá mà lại không nhìn thấy nỗi đau của người Mẹ đứng kề bên. Thập giá của Chúa Giêsu và trái tim sầu bi của Đức Mẹ là hai thực tại không thể tách rời, được nối kết với nhau bằng một tình yêu hy sinh đến tột cùng.

Chúng ta hãy cùng nhau đi vào khung cảnh của đồi Canvê năm xưa, như được thánh Gioan tường thuật lại trong bài Tin Mừng hôm nay. Dưới chân thập giá, nơi sự chết, sự sỉ nhục và nỗi đau đang ngự trị, có bốn người phụ nữ và một người môn đệ. Giữa họ, nổi bật lên một dáng hình: “Đứng gần thập giá Đức Giêsu, có thân mẫu Người”. Thánh sử không ghi lại một lời than khóc, một tiếng kêu gào nào của Đức Mẹ. Ngài chỉ dùng một động từ duy nhất nhưng đầy sức nặng: “đứng”.

Trong tiếng Việt cũng như trong nhiều ngôn ngữ khác, “đứng” không chỉ là một trạng thái vật lý. Nó diễn tả sự vững vàng, sự kiên định, sự hiện diện trọn vẹn. Mẹ không ngã quỵ, không suy sụp, không bỏ chạy trước thảm kịch kinh hoàng nhất của lịch sử nhân loại. Mẹ “đứng” đó, không phải với một sự cam chịu thụ động của kẻ bất lực, nhưng với một sức mạnh nội tâm phi thường, một sức mạnh được dệt nên bởi đức tin và tình yêu. Mẹ đứng đó để hiệp thông trọn vẹn với hy lễ của Con mình. Mọi nỗi đau của Con đều dội vào trái tim Mẹ, mọi vết đinh, mọi mũi gai, mọi lời sỉ nhục đều xuyên thấu tâm hồn Mẹ. Lời tiên tri của cụ già Simêon trong Đền Thờ năm xưa, “một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn bà”, giờ đây đã ứng nghiệm một cách trọn vẹn và đau đớn nhất.

Lưỡi gươm ấy không phải chỉ xuất hiện một lần vào giờ phút bi thảm trên đồi Canvê. Lưỡi gươm ấy đã âm thầm đi theo Mẹ suốt cuộc đời. Đó là lưỡi gươm của sự lo âu khi phải bồng Con trốn sang Ai Cập giữa đêm khuya giá lạnh, để tránh sự truy sát của bạo vương Hêrôđê. Đó là lưỡi gươm của nỗi thống khổ khi lạc mất Con trẻ Giêsu suốt ba ngày trong Đền Thờ, một sự báo trước về ba ngày Con nằm trong mồ đá. Đó là lưỡi gươm khi Mẹ gặp Con vác thập giá nặng trĩu trên đường lên núi Sọ, nhìn thấy thân thể Con tan nát vì đòn vọt. Đó là lưỡi gươm khi Mẹ đứng nhìn Con bị lột áo, bị đóng đinh, bị treo lên và trút hơi thở cuối cùng trong sự cô độc. Đó là lưỡi gươm khi Mẹ ôm lấy xác Con vào lòng, một thân xác lạnh lẽo, bất động, không còn sự sống. Và cuối cùng, là lưỡi gươm của nỗi chia ly khi Mẹ tiễn đưa Con đến nơi an nghỉ cuối cùng trong lòng đất. Bảy sự thương khó của Mẹ, mà truyền thống Giáo Hội vẫn suy niệm, chính là bảy lưỡi gươm sắc bén nhất, cắt nát trái tim từ mẫu của Mẹ.

Tuy nhiên, nỗi đau của Mẹ Maria không phải là nỗi đau của tuyệt vọng. Nó là nỗi đau của đức tin. Mẹ đau khổ, nhưng Mẹ vẫn tin. Mẹ đứng dưới chân thập giá, không chỉ với tư cách một người mẹ mất con, mà còn với tư cách là một người môn đệ trung thành nhất. Mẹ là người đầu tiên và là người duy nhất đã tin vào lời Sứ thần truyền tin, và giờ đây, Mẹ cũng là người đứng vững trong đức tin cho đến cùng. Mẹ không hiểu hết được mầu nhiệm của sự dữ và đau khổ đang diễn ra trước mắt, nhưng Mẹ tin rằng Thiên Chúa vẫn đang tể trị. Mẹ tin rằng cái chết của Con mình không phải là dấu chấm hết, mà là một phần trong kế hoạch cứu độ vĩ đại của Thiên Chúa.

Bài đọc một trích từ thư gửi tín hữu Do Thái cho chúng ta một chìa khóa để hiểu sâu hơn về ý nghĩa của sự đau khổ này. Tác giả nói về Chúa Giêsu: “Dầu là Con Thiên Chúa, Người đã phải trải qua nhiều đau khổ để học cho biết thế nào là vâng phục”. Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa toàn năng, đã học sự vâng phục qua đau khổ. Vậy thì Mẹ Maria, thụ tạo tinh tuyền nhất, cũng đã đi trên chính con đường đó. Tiếng “xin vâng” (fiat) mà Mẹ thưa lên trong ngày Truyền Tin không phải là một lời hứa hẹn cho một cuộc sống an nhàn, trải đầy hoa hồng. Đó là một lời “xin vâng” mở đầu cho một hành trình đức tin đầy thử thách, một hành trình mà đỉnh cao là lời “xin vâng” thinh lặng dưới chân thập giá. Mẹ đã vâng phục thánh ý Chúa Cha, chấp nhận để Con mình trở thành Chiên Vượt Qua, giá chuộc cho toàn thể nhân loại. Sự vâng phục trong đau khổ của Mẹ đã hiệp thông một cách mật thiết với sự vâng phục của Chúa Giêsu, để trở nên “nguồn ơn cứu độ vĩnh cửu cho tất cả những ai tùng phục Người”.

Và chính trong giờ phút đau thương tột cùng ấy, một mầu nhiệm mới lại được khai sinh. Từ trên thập giá, khi nhìn thấy Mẹ và người môn đệ đứng bên, Chúa Giêsu đã trối lại một di chúc thiêng liêng. Người nói với Mẹ: “Thưa Bà, đây là con của Bà”. Rồi Người lại nói với người môn đệ: “Đây là mẹ của anh”. Lời trăn trối này không đơn thuần là một sự sắp xếp cho Mẹ mình có nơi nương tựa khi Người qua đời. Nó mang một ý nghĩa sâu xa hơn rất nhiều.

Khi gọi Mẹ mình là “Bà” (Woman), Chúa Giêsu đang gợi lại hình ảnh người phụ nữ trong sách Sáng Thế, người Eva mới. Nếu Eva xưa, qua sự bất tuân, đã đem sự chết vào trần gian, thì Mẹ Maria, người Eva mới, qua sự vâng phục, đã cộng tác vào công trình mang lại sự sống. Và khi trao môn đệ Gioan cho Mẹ, Chúa Giêsu không chỉ trao một cá nhân. Gioan lúc đó đại diện cho toàn thể nhân loại, cho tất cả các môn đệ của Chúa qua mọi thời đại, cho mỗi người chúng ta. Từ giây phút ấy, Mẹ Maria không chỉ là Mẹ của Chúa Giêsu, mà còn trở thành Mẹ của Giáo Hội, Mẹ của tất cả chúng ta.

Trái tim Mẹ, dù đang bị lưỡi gươm sầu khổ xuyên thấu, vẫn mở ra để đón nhận một tình mẫu tử mới, một tình mẫu tử phổ quát. Nỗi đau lớn nhất của Mẹ lại trở thành khởi nguồn cho một ân huệ lớn lao nhất. Mẹ mất đi người Con duy nhất theo huyết nhục, để rồi được đón nhận muôn vàn con cái trong ân sủng. Chúng ta được sinh ra làm con cái Thiên Chúa từ cạnh sườn bị đâm thâu của Chúa Kitô, và chúng ta cũng được tái sinh làm con của Mẹ Maria dưới chân cây thập giá. Đây chính là mầu nhiệm cao cả mà Giáo Hội mời gọi chúng ta suy niệm trong ngày lễ hôm nay. Mẹ Sầu Bi cũng chính là Mẹ của chúng ta.

Thưa anh chị em, câu chuyện về Đức Mẹ Sầu Bi không phải là một câu chuyện buồn của quá khứ. Nó là một thông điệp sống động và mạnh mẽ cho cuộc sống của mỗi chúng ta hôm nay. Ai trong chúng ta lại chưa từng nếm trải những đau khổ, những “lưỡi gươm” của riêng mình? Đó có thể là lưỡi gươm của bệnh tật thể xác hay tinh thần. Đó có thể là lưỡi gươm của sự mất mát người thân yêu. Đó có thể là lưỡi gươm của sự phản bội, của những đổ vỡ trong các mối quan hệ gia đình, bạn bè. Đó có thể là lưỡi gươm của sự thất bại trong công việc, của những lo âu về tương lai, của cảm giác cô đơn, lạc lõng giữa dòng đời. Cuộc sống của chúng ta, cũng như cuộc đời của Mẹ, là một chuỗi những niềm vui và nỗi buồn đan xen.

Khi những lưỡi gươm đau khổ ấy xuyên qua cuộc đời chúng ta, chúng ta phản ứng thế nào? Chúng ta gục ngã, oán trách, nổi loạn, hay chúng ta tìm cách “đứng vững” như Mẹ? Nhìn lên Mẹ Maria, chúng ta tìm thấy một mẫu gương tuyệt vời về cách đón nhận và sống trong đau khổ.

Trước hết, Mẹ dạy chúng ta về sức mạnh của sự thinh lặng. Trong một thế giới ồn ào, nơi người ta có xu hướng phô bày mọi cảm xúc, kể cả nỗi đau, một cách thái quá, sự thinh lặng của Mẹ dưới chân thập giá là một bài học quý giá. Đó không phải là sự im lặng của chai lì, nhưng là sự thinh lặng để lắng nghe, để suy đi nghĩ lại trong lòng, để tìm kiếm thánh ý Thiên Chúa giữa những biến cố bi thương. Trong thinh lặng, chúng ta mới có thể nghe được tiếng Chúa nói, mới có thể tìm thấy sự bình an nội tâm vượt lên trên mọi sóng gió bên ngoài.

Thứ hai, Mẹ dạy chúng ta về đức tin kiên vững. Mẹ đứng đó vì Mẹ tin. Ngay cả khi màn đêm dường như bao phủ tất cả, Mẹ vẫn tin rằng ánh sáng của Thiên Chúa sẽ chiến thắng. Niềm tin của Mẹ không dựa trên những gì mắt thấy tai nghe, mà dựa trên lời hứa của Thiên Chúa. Trong những lúc tăm tối nhất của cuộc đời, khi chúng ta cảm thấy Thiên Chúa dường như xa vắng, chúng ta hãy cầu xin Mẹ ban cho chúng ta một đức tin mạnh mẽ như Mẹ, để chúng ta tin rằng Ngài vẫn luôn ở bên cạnh, vẫn đang hành động trong cuộc đời chúng ta, dù chúng ta không nhận ra.

Thứ ba, Mẹ dạy chúng ta về niềm hy vọng không lay chuyển. Đứng dưới chân thập giá không phải là điểm kết thúc. Với Mẹ, đó là sự chờ đợi bình minh của ngày Phục Sinh. Mẹ là người đã hy vọng, ngay cả khi không còn lý do gì để hy vọng. Nỗi đau của Mẹ được thánh hóa vì nó luôn hướng về sự sống lại. Khi đối diện với đau khổ, chúng ta đừng chỉ nhìn vào thập giá của hiện tại, nhưng hãy hướng lòng về niềm vui Phục Sinh mà Thiên Chúa đã hứa ban cho những ai trung thành với Ngài.

Và cuối cùng, Mẹ Sầu Bi là nơi chúng ta tìm đến để được an ủi và nâng đỡ. Vì Mẹ đã trở thành Mẹ của chúng ta, Mẹ hiểu thấu mọi nỗi thống khổ của con người. Không có giọt nước mắt nào của chúng ta mà Mẹ không biết, không có vết thương lòng nào của chúng ta mà Mẹ không cảm thấu. Khi chúng ta cảm thấy đơn độc trong nỗi đau, hãy nhớ rằng chúng ta có một người Mẹ đang đứng bên cạnh. Hãy chạy đến với Mẹ, tựa nép vào lòng Mẹ như người môn đệ Gioan năm xưa. Hãy kể cho Mẹ nghe những gánh nặng của chúng ta. Mẹ sẽ không lấy đi thập giá khỏi vai chúng ta, nhưng Mẹ sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để vác thập giá mình theo chân Con của Mẹ. Mẹ sẽ lau khô nước mắt cho chúng ta, và Mẹ sẽ chỉ cho chúng ta thấy rằng, qua đau khổ được kết hợp với hy tế của Chúa Giêsu, chúng ta cũng đang cộng tác vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa.

Kính thưa quý ông bà và anh chị em,

Mừng lễ Đức Mẹ Sầu Bi hôm nay, chúng ta không chỉ dừng lại ở việc thương cảm cho những nỗi đau của Mẹ, nhưng còn được mời gọi chiêm ngắm tình yêu và sức mạnh phi thường của Mẹ. Tình yêu ấy đã giúp Mẹ “đứng vững” bên thập giá Con mình. Sức mạnh ấy đến từ một đức tin tuyệt đối và một niềm hy vọng không lay chuyển vào quyền năng của Thiên Chúa.

Xin cho mỗi người chúng ta, khi đối diện với những thập giá trong cuộc đời, biết noi gương Mẹ Maria. Xin cho chúng ta biết can đảm đứng vững trong đức tin, biết thinh lặng để lắng nghe tiếng Chúa, và biết hy vọng vào sự Phục Sinh. Và hơn hết, xin cho chúng ta luôn biết chạy đến cùng Mẹ, người Mẹ Sầu Bi nhưng cũng là Mẹ của Lòng Thương Xót, Nguồn an ủi và là Nữ Vương của Bình An.

Lạy Mẹ Maria, Mẹ đã đứng dưới chân thập giá để chia sẻ trọn vẹn cuộc khổ nạn của Con Mẹ. Xin dạy chúng con biết đón nhận những đau khổ trong cuộc sống với lòng tin yêu và phó thác. Xin ở bên chúng con trong những giờ phút gian nan thử thách, và xin dẫn chúng con đi trên con đường theo Chúa Giêsu, để cùng với Mẹ, chúng con cũng được chung hưởng vinh quang Phục Sinh với Con của Mẹ, là Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.