Bạn và tôi đang trên con tàu viễn dương trong chuyến hành trình đến với những vùng đất xa xôi, nơi các vĩ nhân trong Giáo hội đã được sinh ra, được nuôi dưỡng, lớn lên và được vun trồng đức tin. Tuy nhiên, chuyến đi lần này không chỉ nhằm tìm hiểu các vị thánh ấy, những con người dù vĩ đại hay đơn sơ, nhưng đã góp phần không nhỏ trong việc xây dựng và phát triển Giáo hội, cũng như có những đóng góp to lớn trong việc hình thành cũng như duy trì sự hiệp thông và làm sáng rạng hình ảnh của Đức Ki-tô trong Giáo hội và trong thế giới. Trái lại, chúng ta sẽ đi lại những con đường, những con phố, những ngôi nhà, những khu vườn…  mà tuổi thơ của các ngài đã gắn bó cùng với gia đình, lối xóm, nơi những con người cụ thể và có tác động lớn nhất đến đức tin cũng như tình yêu của các ngài với Chúa và Giáo hội. Vậy còn chần chừ gì nữa, hành trình của chúng ta chính thức bắt đầu…

Phương tiện chúng ta chọn để bắt đầu đến với những vùng đất này không phải một phương tiện an toàn và nhanh như máy bay, nhưng trên chiếc tàu, tuy không quá hiện đại nhưng cũng không đến nỗi quá đơn sơ. Để từ đó, phần nào trải nghiệm những chuyến hành trình dài, lênh đênh và đầy gian khổ của các nhà thừa sai, hay những vị thánh đã can đảm theo tiếng Chúa, rời bỏ những vùng đất an toàn và giàu có để đi đến với những vùng đất xa xôi, hẻo lánh với biết bao hiểm nguy, thậm chí đe dọa đến cả tính mạng. Cùng với đó, chúng ta phần nào cảm nhận được tính lưỡng diện của biển cả, nơi những con sóng êm đềm cùng làn gió mát của những ngày sóng yên biển lặng như mẹ hiền, nhưng bên cạnh đó là những cơn cuồng phong đầy đáng sợ của những ngày biển động sóng gào… Để lại đằng sau mọi lắng lo, mọi hiểm nguy, hay bộn bề, hành trình của chúng ta bắt đầu… Bạn đã sẵn sàng chưa?

Những đám mây dần bị bỏ lại phía sau, những tia nắng đầu ngày cùng những cánh chim như đan quyện với nhau trong một bầu khí trong lành với đầy gió biển và nắng ấm. Xa xa, những ngôi nhà, những hàng cây và con người dần lộ diện. Một ngày đẹp trời như báo hiệu một điều gì đó tốt lành trong điểm đến đầu tiên của chúng ta. Tỉnh dậy thôi các bạn! Trước mắt chúng ta dần hiện ra đó là bến cảng để cập bến một trong những thủ phủ lớn nhất của Ki-tô giáo thời trung cổ, cùng với các thủ phủ lớn như Ro-ma hay Antiokia…. Đó chính là thành phố Carthage, cái tên từng gắn với một đế chế hùng mạnh trong lịch sử thế giới. Tuy nhiên, chúng ta cần nhanh chóng bỏ qua những yếu tố ấy, để đến vùng Sucara, nơi mà không phải một mà là hai đại thánh đã được sinh ra và lớn lên cách chúng ta hơn 15 thế kỉ, không phải trong hai nhưng trong một gia đình, không phải là vợ chồng nhưng là hai mẹ con… Đó chính là gia đình của thánh Augustino.

Nhờ một người mẹ thánh, Giáo hội mới có một vị thánh kiệt xuất nhưng rất đặc biệt là Augustino, mà tư tưởng của ngài đã, đang và sẽ còn ảnh hưởng lớn trên Giáo hội. Tuy nhiên, để có một vị thánh vĩ đại ấy, một con người luôn khao khát chân lý, say mê chân lý nhưng lại thất vọng về chân lý đến nỗi một thời sa mình vào đủ trò tiêu khiển và tội lỗi. Dẫu vậy, có lẽ chỉ một vị thánh mới cứu được một vị thánh. Augustino tìm được chân lý và tìm lại đức tin tinh tuyền không phải nhờ một vĩ nhân nhưng bởi một người phụ nữ quê mùa, nhưng đầy tình yêu cùng sự tin tưởng tuyệt đối vào quyền năng của Chúa, đó chính là mẹ ngài, thánh nữ Monica. Một phụ nữa thật dơn sơ, sinh ra và lớn lên trong một gia đình công giáo đạo hạnh, cô thiếu nữ Mônica đã sớm thấm nhuần một đời sống đạo đức. Chính đời sống đạo đức ấy đã thấm nhuần, và sau này lan tỏa và biến đổi hoàn toàn Augustino, từ một thanh niên thất vọng và tội lỗi thành một tiến sĩ của Giáo hội. Cuộc đời mẹ thánh dù luôn phó thác và tin tưởng trong bàn tay quan phòng của Chúa, nhưng lại luôn phải đối diện và gặp phải những thánh giá quá nặng mà tưởng chừng với sức nữ nhi, thật khó để vượt qua. Cô thiếu nữ đạo đức nhưng lại nên duyên với một thanh niêm quý tộc nhưng ngang ngược và bất tín. Nhưng đau lòng hơn khi mẹ phải đối diện với một đứa con cũng thừa hưởng những đức tính ấy của người cha, dù thông minh kiệt xuất. Tuy nhiên, một đức tin sắt son được xây dựng trên nền tảng là sự phó thác trọn vẹn nơi bàn tay Thiên Chúa, cũng như một đời sống cầu nguyện đến độ kì diệu đã giúp mẹ thánh không chỉ giữ được đức tin cho mình mà còn hoán cải được người chồng đầy ngoan cố, đưa ông trở lại với Chúa trước khi giã từ cuộc đời. Nhưng điều kì diệu nhất mà đức tin ấy làm nảy sinh và sinh hoa kết trái, đó chính là viêc mẹ thánh giúp con trai yêu dấu của mình hoán cải và tìm được Chân Lý. Với sự kiên trì, lòng tin tưởng cùng với “một chút lì lợm của đức tin”, mẹ đã rong ruổi theo con mình trên mọi nẻo đường, không quản ngại gian khó hiểm nguy, cùng với nước mắt và lời cầu nguyện tha thiết, liên lỉ, để dần dần đưa đứa con hoang đàng ấy trở về với Chúa và Giáo hội…[1]

Thưa các bạn, chúng ta có thể đã và đang cùng rảo những bước chân qua những con đường, những ngôi nhà, mái trường, những bụi cây, mảnh vườn, và nhất là ngôi nhà thờ, nhà nguyện… nơi cậu bé Augustino và mẹ ngài đã sống, đã tín thác và nên thánh. Để phần nào trải nghiệm một cách thật nhất những con đường mà thánh Augustino đã đi qua, đã sống và đã lớn lên trong hành trình tìm Chân Lý. Đồng thời, chúng ta cũng cùng mẹ Monica rong ruổi theo con mẹ trong hành trình dài và gian khổ để tìm lại đức tin cho con trai của mẹ bằng nước mắt và tình yêu, một tình yêu kì lạ đã biến đổi một con người từ vực thẳm của niềm tin không chỉ trở về với Chúa, nhưng còn đem Chúa đến với nhiều người bằng chính sự hoán cải và gia sản tư tưởng vĩ đại của ngài… Qua đó, thật dễ hiểu khi một người mẹ tuyệt vời với tình yêu, lòng tin tưởng tuyệt đối chắc chắn luôn là mảnh đất màu mỡ để quyền năng Thiên Chúa được tỏ hiện và cụ thể hóa qua sức mạnh của một Tình Yêu có sức biến đổi kì lạ đến mức không có gì là không thể làm được…
***
Thời gian tựa áng mây trôi, đã đến lúc chúng ta phải tạm chia tay gia đình mẹ thánh Monica, một người nữ phi thường, để cùng lên tàu để tiếp tục hành trình đến với Châu Âu, lục địa được coi như thủ phủ của Ki-tô giáo và có vô vàn điều lý thú về Giáo hội cũng như nhiều vị thánh. Sau đó, chúng ta sẽ tiếp tục hành trình với chuyến tàu để đến với một đất nước thơ mộng, lãng mạn vẫn được biết đến với danh hiệu là “Trưởng nữ Giáo hội” đó là nước Pháp. Rảo qua những con phố, chúng ta đã đên trước ngôi biệt thự nhỏ xinh, nơi một gia đình thánh những vị thánh, mà trong đó nổi bật là một bông hoa hồng tuyệt đẹp của Chúa – thánh nữ Tê-rê-sa Hài Đồng. Chúng ta đang ở thành phố và thăm lâu đài nhỏ xinh nhưng cũng khá sang trọng của gia đình thánh nữ, nơi ngài được lớn lên với người cha đáng kính, đạo đức và dưới sự chăm sóc tuyệt với của người chị gái thánh thiện.

Tất nhiên, để có một vị thánh đầy tình yêu như Tê-rê-sa, ảnh hưởng của một người mẹ thánh thiện là không nhỏ. Mẹ của Tê-rê-sa là một phụ nữ luôn tin tưởng nơi Chúa, đã cùng với chồng chăm sóc cách tốt nhất cho đời sống đức tin của con cái mình, mà trong đó có bông hồng nhỏ Tê-rê-sa. Dù gặp bệnh hiểm nghèo và mất sớm, nhưng người mẹ ấy đã đặt trọn gia đình mình trong bàn tay Thiên Chúa, nhất là trong sự nâng đỡ của Đức Mẹ, để nhờ đó, bầu khí cầu nguyện và thánh thiện luôn bao trùm và nuôi dưỡng đời sống đức tin của mọi thành viên trong gia đình thánh này khi những cô con gái lần lượt dâng mình cho Chúa. Không những thế, gương sáng đạo đức của người cha cùng với sự cộng tác của những người chị gái, thay mẹ chăm sóc các em đã tiếp tục giúp cho gia đình thánh này ngày một thêm thánh thiện nhờ đức tin và đời sống cầu nguyện. Đồng thời, một môi trường với những con người tuyệt với như vậy đã có ảnh hưởng lớn đến hành trình nên thánh của cô gái nhỏ Tê-rê-sa, giúp cô bé nhận ra và chon cho mình con đường nên thánh thật đặc biệt, đó là con đường của Tình Yêu qua những công việc thật đơn sơ nhỏ bé, nhưng với một tình yêu lớn. Từ đó, chúng ta cảm nhận và sống lại bầu khí đầy thánh thiện nơi gia đình thánh này. Thật không lạ khi với một môi trường thánh và sống giữa những con người thánh, chắc chắn sẽ xuất hiện những vị thánh mà Tê-rê-sa là một trong số đó…

***
Chúng ta lại phải chia tay ngôi biệt thự nhỏ cùng dãy phố, nơi một gia đình thánh của Giáo hội, để lên đường với chuyến tàu đến với một đất nước đã từng bị tàn phá bởi chế độ Phát xít và Cộng sản. Nhưng từ chính những tàn phá đó, một con người vĩ đại được sinh ra, lớn lên và trở nên vĩ đại từ một gia đình đạo đức nhưng đầy bi kịch. Đó là một gia đình với một vị thánh của những bi kịch khi liên tiếp mất đi những người thân yêu nhất để rồi như chính ngài tâm sự “khi đến năm 20 tuổi, tôi đã mất tất cả”. Tuy nhiên, ngài đã không để cho những nỗi đau và sự mất mát ấy đánh bại. Trái lại, nhờ một nền tảng đức tin mà ngài đã được thừa hưởng và xây dựng một cách vững chắc nơi gia đình, nơi người mẹ quá cố, nhất là nơi một người cha liêm khiết và đạo đức, đã thay mẹ ngài nuôi dạy để giúp ngài vượt qua tất cả để trưởng thành và nên thánh.

Thưa các bạn, chúng ta đang lang thang nơi những con đường và đến với căn nhà mà thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã cùng gia đình mình sinh sống và lớn lên. Ngài được thừa hưởng một đức tin với một tình yêu Chúa và Giáo hội  một các sâu sắc nơi gia đình. Với 4 con người vẫn cầu nguyện mỗi ngày, nhưng lần lượt những con người ấy rời xa và để lại mình cậu bé Karol Wojtyla trên cõi đời. Nhưng với niềm tin và một niềm phó thác trọn vẹn cho Chúa, ngài đã gắn cuộc đời mình với Chúa và Đức Mẹ, nhất là sau khi mất tất cả những người quan trọng nhất trên cõi đời. Nhờ người cha tuyệt vời, ngài không chỉ không mất đức tin, trái lại, nhờ sự dạy dỗ và đức tin của người cha, ngài đã lớn lên trong bầu khi cầu nguyện, một bầu khí thánh thiện bên gia đình, để từ đó, ngài nảy sinh nuôi dưỡng và thực hiện hóa ước mơ dâng mình cho Chúa. Và điều kì diệu ngoài sức tưởng tượng đã xảy ra, ngài không chỉ trở thành linh mục, giám mục hay giáo hoàng mà còn trở thành một con người vĩ đại trong thời đại, một người có sức ảnh hưởng lớn đối với nhiều tín hữu. Từ một con người tưởng chừng không còn gì, ngài trở nên người của mọi người với những chuyến công du, những cuộc gặp gỡ và nhất là một đời sống chứng tá tuyệt vời. Để rồi với tất cả những gì ngài đã làm cho Chúa và Giáo hội, ngài đã vươn lên và trở thành một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất thế kỉ XX và là một vị thánh của thời đại. Từ đó, bạn và tôi xác tín hơn và có thể tin tưởng tuyệt đối váo quyền năng của Thiên Chúa, một quyền năng vượt mọi sức tưởng tượng của con người và có thể biến đổi và làm cho một người bé nhỏ trở nên vĩ đại nhờ quyề năng và tình yêu của Ngài…

***
Thời gian đẩy chuyến viễn du của bạn và tôi đến những chặng cuối của cuộc hành trình. Đã đến lúc chúng ta phải chia tay sự tráng lệ, giàu có của Châu Âu, kinh đô của Giáo hội, nơi sinh sống của rất nhiều vị thánh lớ và tuyệt vời và cũng là quê hương của vô số vị thừa sai để tiếp tục cuộc viến du trước khi trở về nhà… Qua những con đường, những bước chân nơi những dãy phố, ngôi nhà và nhiều di tích của các ngài và gia đình, chúng ta phần nào cảm nghiệm chân thật nhất con người của các ngài, những điều mà chúng ta chỉ thu lượm ít ỏi nơi sách báo. Nhưng hơn hết, khi đến với quê hương và gia đình của các thánh, chúng ta, bạn và tôi, phần nào sống lại bầu khí gia đình cũng như nên giáo dục mà các ngài đã thừa hưởng nơi cha mẹ và những con người trong gia đình hay khu phố mà các ngài đã gắn trọn tuổi thơ hay cả cuộc đời nơi đó. Từ đó, chúng ta vừa tạ ơn Chúa vì đã ban cho Giáo hội những vị thánh vĩ đại, xuất thân từ những con người bình thường, vừa khâm phục ý chí, đức tin và đời sống đạo đức mà các ngài đã đón nhận nơi chính gia đình và người thân để làm nền tảng và bước nhảy giúp các ngài nên thánh và trở thành những chứng nhân cho Chúa và Nước Trời…

Thưa các bạn, chắc chắn một hành trình dài cùng với sự thay đổi về thời tiết và địa hình đã bào mòn phần nào sức khỏe của chúng ta, nhưng tôi tin cuộc viễn du này cũng làm cho tinh thần của các bạn và tôi lên cao, tinh thần yêu mến Chúa qua Giáo hội và các thánh, nhất là khi chúng ta có những trải nghiệm cụ thể nhất nơi những vùng đất và con người mà các thánh đã sinh ra và lớn lên… Và trước mắt chúng ta là một hành trình đầy lý thú đến một đất nước, một dân tộc nhỏ bé, nhưng lại là cái nôi của các tôn giáo lớn nhất trên thế giới mà trong đó có Công giáo của chúng ta. Đó chính là đất nước Israel và dân tộc Do Thái, một đất nước, một dân tộc vĩ đại nhưng cũng chịu nhiều nghịch cảnh. Nhưng nơi đây lại là nơi mà Thiên Chúa đã chon làm dân riêng, để từ đó, Ngài thực hiện và hoàn tất kế hoạch cứu độ của Ngài khi cho Con Ngài nhập thể và làm con một cô thôn nữ Maria. Để từ mái ấm đơn sơ nghèo khó ấy, dưới sự giáo dục và bầu khí yêu thương của Thánh Gia, nơi có Mẹ và cha nuôi Giuse, con trẻ Giê-su càng thêm tuổi càng thêm khôn ngoan và ân nghĩa trước mặt Thiên Chúa và người đời. Nhờ đó, Ngài có một bước đêm hoàn hảo cho sứ vụ và chương trình cứu độ của Ngài. Chúng ta sẽ cùng Mẹ đi lại con đường mà Mẹ đã đi, cùng với Con của Mẹ cho đến tận chân Thập Giá, cũng như những bước chân đồng hành của Mẹ trong những bước đầu của Giáo hội, để phần nào cảm nhận được những buồn vui sướng khổ, thập giá và vinh quang mà Mẹ đã hoàn toàn xin vâng và hằng suy đi nghĩ lại trong lòng… Và còn chần chừ gì nữa, cuộc viễn du của chúng ta vẫn còn tiếp tục và hường về phía trước, nời trẻ Giê-su và Mẹ Maria đang vẫy chào…