SỰ KHÁC BIỆT LỚN LAO GIỮA NGƯỜI THƯỜNG XUYÊN ĐỌC SÁCH VÀ NGƯỜI KHÔNG THƯỜNG XUYÊN ĐỌC SÁCH

SỰ KHÁC BIỆT LỚN LAO GIỮA NGƯỜI THƯỜNG XUYÊN ĐỌC SÁCH VÀ NGƯỜI KHÔNG THƯỜNG XUYÊN ĐỌC SÁCH

Sách không chỉ là tập hợp của những trang giấy và dòng chữ; sách là cánh cửa, là kho tàng kiến thức vô tận, là nơi chứa đựng tâm hồn và trí tuệ của nhân loại qua bao thế kỷ. Sự khác biệt giữa người thường xuyên đọc sách và người không đọc sách không chỉ nằm ở vốn từ vựng, mà là một khoảng cách vô hình nhưng vô cùng sâu sắc trong tư duy, nhận thức và cách họ tương tác với thế giới.

1.  Người Có Giọng Nói, Kẻ Có Sự Im Lặng

Người thường xuyên đọc sách sẽ có nhiều chủ đề nói chuyện. Điều này hiển nhiên, vì kho tàng kiến thức họ tích lũy rộng lớn. Khi đối diện với một người đang gặp khó khăn tâm lý, họ không chỉ thấy sự tự ti, nhút nhát mà còn có thể gợi mở bằng những kiến thức tâm lý học, đưa ra lời khuyên và giải pháp hợp lý. Sự hiểu biết đa chiều này khiến họ dễ dàng kết nối, chia sẻ và trở thành người bạn đồng hành đáng tin cậy trong nhiều câu chuyện, từ khoa học đến nghệ thuật.

2.  Nhìn Thấy Gốc Rễ, Không Chỉ Là Hiện Tượng

Cuộc sống đầy rẫy những hiện tượng tưởng chừng phổ thông, nhưng ẩn chứa những nguyên lý sâu xa về kinh tế học, tâm lý học, hay xã hội học. Người thường xuyên đọc sách sẽ hiểu được nhiều hơn những đạo lí và nguyên lí xuất hiện phía sau hiện tượng đó.

Ví dụ điển hình là “hiệu ứng mỏ neo” (anchoring effect) trong kinh tế học hành vi. Khi KFC bán một chiếc hamburger đơn lẻ giá 40k nhưng bán theo combo với giá 65k, người đọc sách sẽ nhận ra ngay: chiếc hamburger 40k chính là “mỏ neo” tâm lý. Nó định vị một mức giá tham khảo cao, khiến cho set 65k trở nên hấp dẫn và “rẻ” hơn trong mắt khách hàng, dù họ có thực sự cần các món kèm theo hay không. Họ nhìn thấu bản chất của chiến lược kinh doanh, thay vì chỉ đơn thuần là mua sắm.

3.  Tấm Lòng Mẫn Cảm và Lòng Đồng Cảm Sâu Sắc

Đặc biệt với những người đọc sách văn học, nội tâm sẽ trở nên tinh tế hơn và tương đối mẫn cảm với những việc xảy ra xung quanh. Họ không chỉ đọc về nhân vật, mà còn sống cùng nỗi đau, sự phức tạp và mâu thuẫn trong nhân tính.

Từ quỷ keo kiệt như Grande đến người điên rồ lý tưởng hóa như Đôn Ki Hô Tê, những bậc thầy văn chương đã phơi bày mọi khía cạnh của con người. Sự thấu hiểu nhân tính sâu sắc này giúp họ dễ dàng đặt mình vào vị trí người khác, dễ dàng đồng cảm và bao dung hơn với những sai lầm, những góc khuất trong cuộc sống thường ngày.

4.  Khoan Dung với Những Quan Điểm Khác Biệt

Người thường xuyên đọc sách có thể bao dung những âm thanh khác nhau. Họ hiểu rằng mỗi tác giả là một thế giới quan, mỗi cuốn sách là một hệ tư tưởng. Khi tiếp xúc với một quan điểm khác biệt, họ không vội phản bác. Thay vào đó, họ tự hỏi: Vì sao tác giả lại có góc nhìn này? Quan điểm đó có điểm nào hợp lý và đáng để học tập không?

Ngược lại, người ít đọc sách thường dễ bị ảnh hưởng bởi sự bảo thủ, chuyên chế, khó lòng tiếp thu những quan điểm không giống mình, dẫn đến sự cứng nhắc và dễ xung đột trong giao tiếp.

5.  Lòng Hiếu Kỳ Vô Tận và Tính Khách Quan Cần Có

Động lực lớn nhất của người đọc sách là lòng hiếu kì và sự ham học hỏi rất lớn. Thế giới trong sách quá rực rỡ và bí ẩn, kích thích họ không ngừng khám phá. Dù ở bất kỳ độ tuổi nào, họ vẫn giữ ngọn lửa hiếu kỳ của tuổi thơ: muốn tìm hiểu về vũ trụ, lịch sử, tâm lý hay kinh tế học. Càng đọc, họ càng thấy bản thân mình nông cạn, và sự khiêm tốn đó thúc đẩy họ tìm kiếm tri thức mới.

Cuối cùng, đọc sách còn rèn luyện tính khách quan. Con người bản chất là chủ quan và ích kỷ, dễ bị cảm xúc hoặc lợi ích cá nhân chi phối, khiến ta như đeo một “đôi kính màu” khi nhìn nhận vấn đề. Đọc sách nhiều mang lại dũng khí và sự tự giác để lột bỏ đôi kính đó, buộc bản thân phải lùi lại, đứng ở vị trí khách quan để xem xét sự việc một cách đa chiều, công bằng và sáng suốt nhất.

Đọc sách là một hành trình tự rèn luyện không ngừng. Nó không chỉ mở rộng kiến thức, mà còn bồi đắp tâm hồn, tạo nên một con người với tư duy rộng mở, lòng đồng cảm lớn và khả năng nhìn thấu bản chất vấn đề.

Lm. Anmai, CSsR